کارگران رفتگر در لبنان یک اعتصاب تاریخی را آغاز کرده اند. پس از ماهها تظاهرات در کشور ، کارگران خارجی در حال مبارزه با سیستم وحشیانه “کفالت” هستند که حقوق مهاجران را به طور مؤثری به رابطه آنها با صاحب کار گره میزند.
کارگران مهاجر شرکت زباله جمع کن رامکو در لبنان به یک رویارویی با مدیران این شرکت دست زدند. کارگران خواهان آن هستند که حقوقشان برطبق قراردادشان به دلار پرداخت شود و نه با لیره لبنان که کم ارزش شده است. آنها همچنین بر علیه آزار روزمره که از سوی شرکت بر کارگران تحمیل میشود نیز می جنگند.
مهاجران در لبنان باید تحت سیستم “کفالت” کار کنند، سیستمی که اجازه اقامت قانونی مهاجران در کشور را فقط منوط به شرایط رابطه آنها با کار و کارفرمایشان می کند.
شرکت رامکو با یک قرارداد ۵ ساله برای جمع آوری زباله در بیروت، دارای ۴۰۰ کارگر است که شامل ۲۵۰ کارگر بنگلادشی می شود و بقیه نیز از هندوستان، سوریه و خود لبنان می باشند. حقوق ماهانه آنها بنا بر قراردادشان حدود ۴۰۰ دلار آمریکایی است. لبنان غرق در یک بحران اقتصادی عمیق بوده و لیره لبنان شدیدا بی ارزش شده است. در پاسخ به این وضعیت، رامکو شروع کرده است به دادن حقوق با پول محلی و نه دلار آمریکایی. این امر باعث خشم وسیع کارگران و بخصوص کارگران مهاجری شده است که نیاز به دریافت دلار دارند تا بتوانند برای خانواده های خود در کشورشان پول بفرستند.
کمپانی می گوید معادل لیره لبنان به آنها مزد می پردازد. اما کارگران می گویند که کارفرما مزد آنها را به نرخ کم ارزشی تبدیل می کند، یعنی ۱۵۱۵ لیره لبنان که معادل یک دلار آمریکاست، در حالیکه بنا بر نرخ ارز در بازار، هر ۴۲۰۰ لیره لبنان معادل یک دلار میباشد. بنابراین مزد کارگران نسبت به ارزش اصلی اش دوسوم کاهش می یابد.
در عکس العمل به این کاهش زیاد دستمزد، کارگران مهاجر کمپانی رامکو که عمدتا از بنگلادش و هندوستان هستند، دست به اعتصاب زدند. آنها همچنین به تصمیمی که کمپانی گرفت که فقط بخشی از حقوق کارگران را پرداخت کند، نیز معترض هستند. بر اساس این تصمیم، کارگران به جای ۲۶ روز در ماه، فقط مبلغی معادل مزد ۱۳ روز دریافت می کنند.
کارگران مهاجر علاوه بر مقابله با استثمار مالی، بر علیه شکنجه خشونتبار یکی از کارگران رامکو نیز مبارزه می کنند. زیرا در روز ۱۸ آوریل ۲۰۲۰ یکی از کارگران به نام عنایت اولاه که مشکلات روانی نیز داشت، به مدت سه روز در محل کمپانی زندانی شد و مورد شکنجه فیزیکی و روانی قرار گرفت. یکی از کارگران به خبرگزاری العربیه گفت “او آنچنان بیرحمانه شکنجه شده بود که حتی ما هم شوک شدیم”. البته خود کمپانی رامکو و حتی سفارت بنگلادش (که میکوشد به همراه رامکو به این اعتصاب پایان دهد)، منکر این شکنجه می شوند. اما آنچه را که آنها نمیتوانند منکر شوند یورش پلیس سرکوبگر بر علیه کارگران اعتصابی در هفته پیش بود پس از اینکه کارگران در ورودی رامکو در بیروت را بستند و از خروج کامیون ها جلوگیری نمودند.
عزم کارگران علیرغم این سرکوب پابرجا مانده است و آنها در مقابل کمپانی برخاسته اند. اهمیت این انتخاب را نباید ساده انگاشت. این یک اعتصاب تاریخی است. بنا به گفته یک ان جی او در لبنان، این اعتصاب شاید اولین اعتصاب از نوع خود باشد و می تواند یک “نقطه عطفی” را برای کارگران مهاجر در این سرزمین رقم بزند.
بعلاوه کارگران مهاجر در لبنان تحت سیستم کفالت کار می کنند که حق سکونت کارگر خارجی را مستقیما به کارفرما مربوط می سازد. کارگران مهاجر مشمول قانون کار لبنان نیستند. اگرچه نیروی اعتصاب جمعی بر این اصل قرار دارد که وقتی کارگران با یکدیگر دست به اقدام بزنند، قانون سرکوب کننده کاری نمیتواند بکند. نتیجتا این توازن قدرت است که سرنوشت کشمکش را تعیین می کند.
این اعتصاب بسیار مهم است زیرا در زمانی صورت می گیرد که تنش طبقاتی در زندگی اجتماعی لبنان به هرحال وجود دارد. از اکتبر گذشته تاکنون لبنان شاهد تظاهرات های وسیعی برعلیه فقر، فساد احزاب سیاسی و بر علیه رژیم کنونی بوده است. در هفته های اخیر که وضعیت اقتصادی بدتر شده است، این تظاهرات ها رادیکال تر شدند. بنابراین مقاومت کارگران بنگلادشی و هندی در رامکو بر بستر این اوضاع و احوال، بخشی از روند مقاومت طبقه کارگر می باشد. کارگران بنگلادش در لبنان با الهام از انقلاب اکتبر شعار میدادند “تاوارا” که به معنای انقلاب به زبان عربی است، کلمه ای که یک دهه است که در خاورمیانه طنین افکن شده است .
کارگران خارجی در کشورهای منطقه، بخصوص در خلیج فارس و عمدتا در بخش خصوصی، بیش از حد مورد استثمار قرار می گیرند. کارفرمایان و دولت ها همان تاکتیک کهنه برانگیختن کارگران بر علیه یکدیگر را بکار می گیرند و اغلب کارگران مهاجر “قربانی” توجیه وضعیت بدی می شوند که براثر بحران اقتصادی بوجود آمده است.
استثمار فوق العاده کارگران مهاجر تا اینجا بعنوان وسیله ای برای افتراق و توجیه “امتیاز” به کارگران محلی مورد استفاده قرار گرفته است – به نوعی یک همکاری فوق ارتجاعی بین طبقه مسلط و افراد محلی.
اکنون با روبرو شدن با بحران و افزایش بیکاری، کارفرماها تلاش می کنند که با وارد کردن فشار بر روی کارگران “محلی” آنها را وادارند که کارهای کارگران خارجی را تصاحب کنند، تا آنها هزینه کار را هم کاهش دهند. از این جهت است که می توان حرف رئیس بخش مالی کمپانی رامکو را فهمید وقتی می گوید “کارهای جدیدی برای شهروندان لبنانی فراهم می شود، بسیاری از آنها بیشتر از همیشه به این فرصت ها نیاز دارند.”
اعتصاب کارگران بنگلادشی و هندی در کمپانی رامکو به یک معنا خبر بسیار خوبی بوده و امیدی ست بر علیه دنیای ارتجاعی پسا کوویدی که سرمایه دارها می خواهند بسازند. پیروزی کارگران اعتصابی رامکو می تواند پیامدهای مهمی نه فقط برای کارگران مهاجر لبنان، بلکه برای کل منطقه داشته باشد.
منبع : Left Voice
