ابوالفتوح قندیل – برگردان: هاتف رحمانی
یادداشت مترجم: هواداران نیروهای ارتجاعی و تاریخ مصرف گذشته ای که به شیوه های گوناگونی خلع و برکنار می شوند، همیشه یکی از ترفندهای تبلیغیشان این است که “مردم” هوادار دیکتاتور برکنار شده اند، و در این راه به انواع ابتکارها برای جلب همدلی و ایجاد “نوستالوژی” برای رژیم سرنگون شده دست می زنند. این امر برای ما ایرانی ها به ویژه قابل لمس تر است که چهل است ذینفعان رژیم ساقط شده پادشاهی برای توجیه و تطهیر آن رژیم و این که “مردم” هنوز خواهان آن رژیم هستند تلاش می کنند. در این تلاش ها آن چه مورد غفلت قرار می گیرد و به حاشیه رانده می شود خواسته های ترقی خواهانه اکثریت توده های به جان آمده از حاکمان جدید پس از سرنگونی نظام پیشین است. در همین رابطه است که نویسنده این مقاله می نویسد: «در مقاله به دوره کوتاه پس از انقلاب ۲۰۱۱ که هم ثبات قیمت ها و هم آزادی بیان وجود داشت هیچ اشاره ای نشده است. تحت حاکمیت رئیس جمهور مرسی، هرکسی می توانست در یک میدان عمومی رئیس جمهور را لعنت کند و پس از آن بدون هیچ پی آمدی به خانه برود.» هواداران دیکتاتوری سرنگون شده با دست آویز قراردادن دیکتاتوری امروز به آفرینش دو گانه ای دامن می زنند که یک سوی آن رژیم سرنگون شده و سوی دیگر آن دیکتاتوری حاکم کنونی است. در این دوگانه سازی تنها چیزی که فراموش یا نادیده گرفته می شود مبارزه مردم برای دموکراسی، پیشرفت، آزادی، وعدالت اجتماعی است.
در ۲۲ اوت ۲۰۱۹ اکونومیست مقاله ای را با عنوان “مصری های بسیاری رئیس جمهور مخلوع خود، حسنی مبارک را گم کرده اند” منتشر کرد، قابل پیش بینی است که تعدادی از ذینفعان از جمله تحلیل گران سیاسی و پیروان آن ها ممکن است مقاله را با کنجکاوی برای یافتن توضیحاتی برای آن که چرا مصری ها مبارک را پس از آن که آن ها را سی سال تحت حکومت دیکتاتوری نگه داشته بود از دست دادند، بخوانند.
به نظر می رسید که تقریبا همه در مصر بخشی از قیام ۲۰۱۱ بودند که به حکومت او پایان داد.
مقاله با ارجاعی به کریم حسین، فعال رسانه اجتماعی هوادار مبارک، و گرداننده صفحه فیس بوکی “من متاسفم، آقای رئیس جمهور” آغاز می شود. حسین در ۹ جولای ۲۰۱۹ به ظن “انتشار اخبار جعلی” دستگیر شده بود.
مقاله به طور مختصر مبارک رئیس جمهور سابق را با عبدالفتاح السیسی دیکتاتور کنونی، با توجه به تعهد آن ها به دموکراسی و عدالت اقتصادی مقایسه می کند.
قابل ذکر است که سیسی در ۲۵ ژانویه ۲۰۱۱، پس از رهبری کودتایی نظامی علیه نه تنها محمد مرسی، اولین رئیس جمهور منتخب، بلکه علیه دموکراسی در حال آغاز رئیس جمهور شد.
مقاله جزئیات در باره مبارک و ظهور دو پسر او در ملا عام، و آن که چرا آن ظهور برای تضعیف سیسی به نظر می رسید را ذکر می کند.
مقاله در باره تعدادی از واقعیت ها از جمله واقعیتی که مبارک نیز مانند سیسی، یک دیکتاتور بود و آن که در طی حاکمیت او آزادی محدودی به مثابه سوپاپ اطمینان در جو خفقان داده شده بود محق است. مقاله در ارزیابی خود که واکنش بیش از حد دولت سیسی به مبارک و پسران او نیز بیشتر نشانه ای از ضعف دولت بود تا نشانه ای از قدرت مبارک محق است.
به عبارت دیگر، هیچ شاهدی در حمایت از آن چه اکونومیست از آن واقعیت ها به بیان آن که “مصری های بسیاری رئیس جمهور مخلوع خود را گم کردند” در تیتر مقاله پریده است، وجود ندارد.
حتی اگر واقعیت داشته باشد که صفحه فیسبوک “متاسفم آقای رئیس جمهور” سه میلیون دنبال کننده طرف دار مبارک دارد، (در این صورت) ما درباره تقریبا سه درصد ازجمعیت ۱۰۴ میلیونی مصری ها صحبت می کنیم.
تعداد دنبال کنندگان صفحه فیس بوک ضدمبارک بسیار بیشتر است. برای مثال، صفحه ضدمبارک موتاز ماتار ،اکنون ۸ میلیون، یعنی سه برابر “بزرگترین صفحه آنلاین حمایت از مبارک” که در مقاله توصیف می شود دنبال کننده دارد.
هم چنین، ادعای آن که ظهور مبارک و پسران او به “نوستالوژی دامن زد” در بهترین حالت فرضی بی اساس است. برای این ادعا مطلقا شاهدی به خوانندگان ارائه نمی شود.
بعلاوه، مقاله ادعا می کند “افراد عادی رئیس جمهوری را می خواهند که طرحی یارانه ای را که قیمت ها را پایین نگه می داشت حفظ می کرد.” این ادعا به دشواری واقعیت های افزایش بیکاری، افزایش فقر، وخامت مراقبت بهداشتی، فساد رایج، و البته نقض حقوق بشر را در حاکمیت مبارک بازتاب می دهد.
در مقاله به دوره کوتاه پس از انقلاب ۲۰۱۱ که هم ثبات قیمت ها و هم آزادی بیان وجود داشت هیچ اشاره ای نشده است. تحت حاکمیت رئیس جمهور مرسی، هر کسی می توانست در یک میدان عمومی رئیس جمهور را لغنت کند و پس از آن بدون هیچ پی آمدی به خانه برود.
مصری ها اگر چه امروز تحت حاکمیت یک دیکتاتور جنایتکار بدتری هستند، اما مبارک را گم نکرده اند و یا آرزومند او نیستند. ممکن است تا حدی تفاوت هایی وجود داشته باشد اما در اصل، مبارک و سیسی یکی هستند.
گزینش واقعی برای مصری ها بین مبارک و سیسی یا البته بازگشت به مرسی نیست. انتخاب بین استبداد و دیکتاتوری از یک سو یا دموکراسی و پیشرفت از سوی دیگر است.
انتخاب آخری می تواند راه را به روی آزادی، برابری آموزش، شکوفایی مطبوعات آزاد، حقوق بشر، و پاسخگویی دولت باز کند.
باید با امیدواری پایدارتری انتظار داشت که مبارزه برای موج دیگری از انقلاب ۲۰۱۱ ادامه یابد. مصری ها مدت طولانی برای پایان دادن به وضعیت برای بازگشت کسی مانند مبارک مبارزه کرده اند.
در باره نویسنده: ابوالفتوح قندیل روزنامه نگار آزاد در موضوعات سیاسی و حقوق بشر با تمرکز اصلی بر خاورمیانه است.
۲۶ اوت ۲۰۱۹
سرچشمه : دنیای مردم نشریه وابسته به حزب کمونیست امریکا
