روزنامه هندو، سه‌شنبه ۲۴ تیر به نقل از منابع رسمی هند از کنارگذاشته شدن این کشور از پروژه توسعه خط آهن چابهار- زاهدان خبر داد. مقامات جمهوری اسلامی این خبر را تائید کرده و می گویند قصد داریم این پروژه را خودمان اجرا کنیم.
به گزارش ایلنا، معاون وزیر راه و شهرسازی در گفت‌وگویی که روز پنجشنبه این خبرگزاری منتشر کرد، دلیل کنار گذاشتن هند را سه سال تأخیر در اجرا و تأمین مالی از سوی این کشور اعلام کرد.
وی گفت: در خرداد سال ۹۵ با شرکت دولتی ایرکُن هند مذاکراتی برای سرمایه‌گاری در بخشی از پروژه راه‌آهن چابهار زاهدان داشتیم که در ادامه آن توافقنامه‌ای بین دو کشور منعقد شد، پس از مدتی مدیرعامل این شرکت دولتی برای توافق قیمت‌ها سفری به ایران داشت که پس از انجام مذاکرات توافقنامه اجرایی هم امضا شد.
خادمی افزود: طبق توافق نامه منعقد شده ایران و هند قرار بر این شد که تامین مالی و اجرای زیرسازی این پروژه ریلی با هندی‌ها باشد و قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا بحث زیرسازی این پروژه را به اجرا برساند. همچنین تامین برخی از ادوات مانند ریل و سوزن هم بر عهده هند بود.
معاون وزیر راه و شهرسازی تاکید کرد: علیرغم پیگیری‌های مستمر ایران در سال‌های ۹۵ و ۹۶ اما هند اقدامات خود طبق توافقنامه را انجام نداد و از آنجایی که مدت زمان این توافقنامه طولانی شد تصمیم گرفتیم پروژه را با منابع داخلی خودمان پیش ببریم.
قرارداد احداث خط آهن چابهار- زاهدان در سال ۹۵ در جریان سفر نارندرا مودی، نخست وزیر هند، به تهران امضا شد و ارزش آن بالغ بر یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار تخمین زده شده بود.
این راه‌آهن قرار است چابهار را به زاهدان و پس از آن به زرنج در مرز افغانستان وصل کند و از مسیر دیگری هم چابهار به سرخس در شمال شرق ایران متصل خواهد شد.
هدف از اجرای این مسیر ریلی اتصال چابهار به عنوان تنها بندر اقیانوسی ایران به مرزهای افغانستان و شبکه ریلی شمال شرق کشور برای اتصال به کشورهای آسیای میانه است.
به گفته مقام‌های دولت ایران، خط آهن چابهار – زاهدان سالانه ظرفیت انتقال هفت میلیون تن بار را خواهد داشت.
هند هم می‌خواست با دور زدن خاک پاکستان، از این مسیر برای صادرات کالاهای خود به افغانستان و کشورهای آسیای میانه استفاده کند.
همزمانی کنار گذاشتن هند از پروژه ریلی چابهار با خبر قرداد ۲۵ ساله ی جمهوری اسلامی با چین این سوال را پیش آورده که بین این دو اتفاق چه ارتباطی وجود دارد. آیا جمهوری اسلامی داوطلبانه تصمیم به کنار گذاشتن هند گرفته تا راه را برای ورود چین به پروژه باز کند و یا این اقدام جزوی از شروط پکن در چارچوب طرح قراداد ۲۵ ساله است.
ارتباط موضوع با رقابت چین و هند برای در انحصار گرفتن بنادر ستراتژیک منطقه در حدی است که حزب اقلیت کنگره هند کنار گذاشتن این کشور از پروژه ریلی ایران را روز گذشته در پارلمان هند مطرح و دولت مودی را به کم‌کاری و انفعال در این زمینه متهم کرد.
