یادی از رفتگان کانون نویسندگان ایران: غفار حسینی

منتظر فرصتی و بهانه ای بودم تا یادی کنم از روزی که هیچوقت فراموشش نکرده ام. وقایع آن روز و چهره و رفتار منحصر بفرد غفار حسینی استاد جامعه شناسی دانشکده ی هنرهای زیبا، برای همیشه به یادم خواهد ماند. من تا قبل از کودتای ارتجاعی و ضد انقلاب فرهنگی حکومت اسلامی در اردیبهشت و خرداد سال ۵۹ و اخراج از آنجا، دانشجوی موسیقی دانشکده ی هنرهای زیبای دانشگاه تهران بودم. مانند بسیاری از دانشجویان رشته های دیگر دانشکده، علاقمند به شرکت در کلاس های جامعه شناسی (هنر) استاد غفار حسینی بودم و بعنوان واحد آزاد در کلاسش شرکت کردم. کلاسش شلوغ بود و تعداد علاقمندان کم نبودند. بعد از تحصن سراسری دانشجویان در خیابان شانزدهم آذر و وقایع روزهای آخر فروردین تا اول اردیبهشت ۵۹، دولت وقت ضرب العجلی تعیین کرده بود که می‌بایست حداکثر تا روز چهاردهم خرداد، تمام امتحانات برگزار شده و دانشجویان و اساتید و پرسنل، محیط دانشگاه ها را ترک کنند. از صبح همان روز فضایی پر از اضطراب و دلهره در تمام دانشکده ها و قسمت های مختلف دانشگاه حاکم بود. کاملاً قابل پیش بینی بود که دارو دسته های حزب‌اللهی و فالانژ ها ( اصطلاح رایج آن سالها) با حمایت تحکیم وحدتی ها و انجمن ها ی اسلامی، بعنوان پیشاهنگان ضد انقلاب فرهنگی به همه جا هجوم خواهند برد و کار را به خشونت و درگیری و ضرب و شتم دانشجویان خواهند کشاند. و دقیقاً همین حوادث اتفاق افتاد. من ضمن اینکه با دستپاچگی مشغول جمع و جور کردن وسایل شخصی ام بودم به قسمت‌های دیگر دانشکده هم سرکشی میکردم. همه نگران هم بودند. نزدیکی ها ظهر از جلوی آتلیه ی گروه مجسمه سازی که عبور میکردم، تعدادی از دانشجویان همان رشته را به همراه تعداد دیگری از دانشجویان دیدم که جلوی درب ورودی آتلیه شانه به شانه ی هم برای حفاظت و جلوگیری از تخریب مجسمه ها و اموال آتلیه توسط حزب اللهی ها جمع شده بودند. در میان این جمع مدافع، غفار حسینی ایستاده بود با پارچه ی سفید ی که برای حفاظت خود به دور سرش بسته بود و چوبدستی بلندی هم دردستش بود. با همان ظاهر همیشگی و موهای مجعد و عینک ذره بینی. اگر از رفتار منحصر بفردش در آنروز فراموش نشدنی گفتم به همین خاطر بود. برای اینکه در آن وضعیت بحرانی و پر از اضطراب، بجز او هیچکدام از اساتید آن دانشکده را با چنین موضعگیری و شهامتی، به طرفداری از دانشجویان مخالف و معترض را ندیدم. غفار حسینی بدون اینکه به موقعیت خود بعنوان یک استاد دانشگاه بیاندیشد و بفکر اسم و رسم و موقعیت اجتماعی خود- از دیدگاه مردم- باشد، بدون اینکه بفکر حفظ جان خود باشد، بدون ترس و محافظه کاری، در کنار دانشجویان قرار گرفت. آنهم به اینصورت خطرناک. وقتی رفتار سیاسی و اجتماعی اورا در آن موقعیت حساس، با رفتار بیطرفانه و محافظه کارانه ی اساتید فسیل شده ی موسیقی و محافظه کار و فرصت طلب دانشکده مقایسه میکنم، برای شخصیت و افکارش احترام خیلی بیشتری قایل میشوم و در مقابل، از اینکه در آن سال ها برای تعدادی از موزیسین های تحت عنوان اساتید موسیقی دانشگاه احترامی قایل بودم، کاملاً پشیمانم و خود را سرزنش میکنم. هنوز یادداشت های شخصی خودم از کلاس های درسش را با خودم دارم. نمی دانم که اگر زنده بود و با فرض محال اجازه ی تدریس در دانشگاه را داشت، تا چه اندازه میتوانست در جنبش های دانشجویی اینروزها تاثیر گذار باشد! و گاهی از خودم میپرسم، تحت تاثیر چه چیزی و یا بخاطر چگونه مشکلات شخصی، دوباره ناچار به بازگشت به ایران شد! یادش گرامی باد.