امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه قدرت خود را مدیون چپ هاست. در انتخابات چهار سال پیش او بدون حمایت نیروهای چپ نمی توانست پا به کاخ الیزه بگذارد. حالا چپ ها به دلیل عهدشکنی رئیس جمهور به همه ی وعده هایی که در جریان انتخابت سال ۲۰۱۷ داده بود و اجرای برنامه ی راست گرایانه از او رویگران هستند و می گویند در انتخابات ریاست جمهوری آینده در دور دوم به وی رای نخواهند داد. چپ ها می گویند با راست افراطی و چهره ی شناخته شده ی آن مارین لوپن مقابله می کنند اما نه از طریق ریختن آرای خود به حساب امانوئل مکرون.
در فرانسه بنا بر نظرسنجی ها، خطر قدرت گرفتن راست افراطی و انتخاب مارین لوپن در انتخابات ریاست جمهوری جدی است. بنابرگزارش روزنامه لیبراسیون آخرین نظرسنجی ها نشان می دهند که به دلیل نارضایتی عمومی و عدم حمایت چپ ها از مکرون در دور دوم، مارین لوپن می تواند با کسب ۴۸ درصد آرا رئیس جمهوری فرانسه شود. آسوشیتد پرس در این مورد گزارش دیگری دارد و نوشته است: نظرسنجیها نشان میدهد در صورت تکرار رقابت میان مارین لوپن و امانوئل مکرون، آقای مکرون رقیبش را شکست خواهد داد.
چپ های فرانسه از سال ۲۰۰۲ تا به حال دو بار از افتادن کرسی ریاست جمهوری به دست راست افراطی جلوگیری کرده اند. بار نخست در جریان رقابت ژان ماری لوپن رهبر جبهه ملی با ژاک شیراک بود که با اقدام خود مانع از پیروزی راست افراطی شدند و بار دوم در سال ۲۰۱۷، با حمایت از مکرون که خود را کاندیدای مستقل می نامید راه ورود مارین لوپن به کاخ ریاست جمهوری را بستند.
طبق نظر سنجی ها، امانوئل مکرون، برخلاف چهار سال پیش، در انتخابات ریاست جمهوری سال آینده شانس زیادی برای پیروزی در دور دوم در برابر مارین لوپن، رهبر راستگرایان افراطی فرانسه نخواهد داشت. او در چهارسال گذشته در عرصه سیاست های مهاجرتی و اجتماعی دقیقا سیاست های راست افراطی را اجرا کرده و در زمینه اقتصادی با پیروی از اصول و رویکردهای نئولیبرالیسم خشم عمومی را برانگیخته است. رئیس جمهور مکرون در این مدت به همه ی انتظارات نیروهای چپ در زمینه اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی بی اعتنایی کرده است.
در باره ی جنب و جوش انتخاباتی و چشم انداز آن یورونیوز نوشته است: در حالی که کمتر از یک سال تا انتخابات ریاستجمهوری سال ۲۰۲۲ در فرانسه باقی است، رفته رفته نامزدها در این کشور آماده رقابت میشوند.
هرچند تا کنون امانوئل مکرون رئیسجمهور فعلی اعلام نامزدی خود را به تعویق انداخته است، در سوی مقابل اما زمزمههای ورود مارین لوپن و ژان لوک ملانشون رهبران احزاب راست و چپ رادیکال آغاز شده است.
این در شرایطی است که اگزویه برتران، استاندار ناحیه او دو فرانس، تنها نامزدی که کاندیداتوری خود را برای ورود به کاخ الیزه تایید کرده و تصمیماش را در روز ۲۳ مارس به طور علنی بر زبان آورده است.
ناظران میگویند شماری از همردههای آقای برتران که احتمالا کاندید خواهند شد، نظیر والری پکرس استاندار ایل دو فرانس و لوران ووکیز استاندار اوورن رون آلپ، منتظر برگزاری انتخابات منطقهای در ماه ژوئن هستند تا از آن فرصت به مثابه سکوی پرش استفاده کنند.
نامهای دیگری همچون میشل بارنیه مذاکرهکننده ارشد اتحادیه اروپا در امور برکسیت در میان محافل راست مطرح شده است. او خود گفته است «قدرتش را دارد»، هرچند هنوز چیزی قطعی نشده است.
ادوار فیلیپ، نخست وزیر سابق امانوئل مکرون، نیز در میان فهرست افراد نامزد نزدیک به طیف راست مطرح شده است. با این حال از آنجا که سابق بر این عضوی از کابینه بوده است، شاید نتواند خودش را چندان بری از دولت فعلی مطرح کند.
از آن سو در طیف چپ، دو کاندیدای مطرح حضور دارند که البته ائتلاف آنها با هم این بار دشوار به نظر میرسد. نخستین این کاندیداها ژانلوک ملانشون است. او که رهبری حزب «فرانسه تسلیمناپذیر» را بر عهده دارد در ماه نوامبر گذشته «پیشنهاد» نامزدی خود را مطرح کرد. او میگوید بر خلاف دو انتخابات قبلی، این بار نمیخواهد بر حمایت حزب کمونیست حساب کند. در انتخابات سال ۲۰۱۷، “ژان لوک ملانشون”- با پشتیبانی حزب کمونیست فرانسه- ۱۹٫۶ درصدِ کل آرا را کسب کرد و فاصله چندانی ( تنها ۶۰۰ هزار رأی) با ورود به دُور دوم انتخابات نداشت.
این در حالی است که شماری از هواداران این حزب فابین روسل را در ابتدای ماه آوریل برای کاندیداتوری معرفی کردند. اگر چپها نتوانند بر سر یک نامزد توافق کنند، آنگاه این خطر وجود دارد که پخش شدن آرا آنها را از رسیدن به دور دوم محروم کند.
از همین رو است که یانیک ژدو، یکی از اعضای بلندپایه چپها، خواستار ملاقات طرفین برای حل این معضل شده بود. امری که تا کنون و پس از دو هفته پیشرفتی نداشته است.
از سمت دیگر ژولین بیو، رهبر سبزها، چندباره تاکید کرده است که باید به جدول زمانی داخلی حزب برای اعلام نامزدی احترام گذاشته شود. طبق این جدول زمانی، کاندید برگزیده باید بعد از انتخابات منطقهای ماه ژوئن و در اوایل سپتامبر انتخاب شود. این انتخابات از آنجا حائز اهمیت است که وزن کاندیداها و احزاب را تا حدودی مشخص میکند.
برای مثال اگر اودری پولوار، نزدیک به سوسیالیستها، در انتخابات ژوئن نتایجی خوب کسب کند آنگاه راه برای آن ایدالگو هم حزبی او و شهردار پاریس برای اعلام نامزدی باز خواهد شد.
در طیف راست افراطی اما همهچیز تا حدودی مشخص است. در نخستین نظرسنجی انتخاباتی که در ژانویه ۲۰۲۰ انجام شده بود مارین لوپن، رهبر حزب «اتحاد ملی» در دور دوم نتایج بهتری نسبت به انتخابات قبلی کسب کرد. در آن انتخابات مارین لوپن در مقابل امانوئل ماکرون با نتیجه ۳۳.۹ درصد به ۴۶ درصد شکست خورده بود.
در حالی که در آن انتخابات شماری از احزاب چپ و میانه برای مقابله با خطر به قدرت رسیدن راست افراطی به مکرون رای داده بودند، اکنون شماری از آنها میگویند در صورت تکرار مجدد چنین صحنهای به رئیسجمهور فعلی رای نخواهند داد. امری که میتواند شانس پیروزی مارین لوپن رهبر حزب اتحاد ملی را تقویت کند. هر چند در سوی مقابل نیکلا دوپنتیان، متحد سابق رهبر حزب اتحاد ملی گفته است این بار با مارین لوپن ائتلاف نخواهد کرد.
همزمان ژاکلین مورو، از چهرههای جنبش «جلیقه زردها» نیز گفته است به عنوان نماینده گروه «فرانسه معمولی» برای انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۲ نامزد خواهد شد.
اینها همه در شرایطی است که نامزد احتمالی و اصلی انتخابات یعنی امانوئل مکرون همچنان از اعلام کاندیداتوری خودداری کرده است. یک نظرسنجی انجام شده میگوید او در صورت نامزدی و کشیده شدن انتخابات به دور دوم، مارین لوپن را شکست خواهد داد.
مسئله اما برای رئیسجمهور کنونی در مرحله نخست انتخابات است. نتایج یک نظرسنجی میگوید در حال حاضر از هر ده فرانسوی شش نفر گفتهاند در دور اول به او رای نخواهند داد.