این هشتگ‌ها #NeprenezpaslesAfghans، #JeNeVeuxPlusdeRefugiésDansMonPay بسیار خشن هستند و در روزهای اخیر رکوردها را در شبکه‌های اجتماعی ترکیه شکسته‌اند و برخی از ستارگان شوهای تجاری در دامن زدن به این مجادله دست داشته‌اند. در روزهای اخیر و با ورود طالبان به کابل، تصاویر مهاجران در مرز با ایران در رسانه‌ها چندبرابر شده است و این نگرانی افکار عمومی ترکیه را برانگیخته است. ورود مهاجران افغان به ترکیه بین ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ نفر در روز برآورد می‌شود، بدون آنکه بشود آمار دقیق از ورود آن‌ها ارائه داد.
متین «متین چوراباتیر»(Metin Çorabatır)، رئیس مرکز مطالعه‌ی پناهندگی و مهاجرت، که اخیراً از سفر به ترکیه بازگشته است می‌گوید:«در واقع تعداد افغان‌ها افزایش یافته است؛ همه در این مورد اتفاق نظر دارند، اما برخلاف نگرانی و ترس برخی‌ها، جریان عظیمی از مهاجرین را در بر نمی‌گیرند. در واقع ما نمی‌توانیم از عبور هزاران نفر به ترکیه صحبت کنیم».
شبه‌قتل عام در آنکارا
ترکیه در مسیر اروپا قرار دارد و نگران است که با موج جدیدی از پناهندگان در خاک خود مواجه شود. در شهر آنکارا خصومت‌ها علنی شده است.
در شب چهارشنبه تا پنجشنبه در پایتخت ترکیه، حملاتی هدفمند به تلافی قتل یک جوان ترک که توسط یک مرد خارجی‌تبار انجام گرفته بود به صحنه‌ی تئاتر لشکرکشی علیه مهاجران تبدیل شد. برخی از مطبوعات ترکیه آن فرد را سوری معرفی کردند.
صحنه‌هایی دلخراش، که یادآور وقایع قتل عام‌هایی است که تاریخ کشور را خدشه‌دار کرده است… پلیس در این ارتباط به دلیل عدم تحرک مورد انتقاد واقع شد و اکثریت رجال سیاسی ترکیه بسیار محتاط برخورد کردند. برخی از پناهندگان سوری را از این محله تخلیه کردند، در حالی که برخی دیگر درخانه‌های خود از ترس موج جدیدی از خشونت‌ها باقی مانده‌اند.
از برادران سوری‌مان خداحافظی می‌کنیم
هرچه اوضاع اقتصادی بدتر می‌شود، خصومت بیشتری با پناهندگان در بیانیه‌های سیاسی بازتاب می‌یابد. رهبر حزب جمهوری‌خواه خلق (CHP)، که اغلب این حزب را با سوسیال دموکراسی اروپا مقایسه می‌کنند، در ماه ژوئیه ۲۰۲۱ در یک برنامه‌ی تلویزیونی اعلام کرد: «ما باید از برادران سوری خود خداحافظی کنیم و آن‌ها را به کشورشان بازگردانیم».
دولت رجب طیب اردوغان حتی در میان نیروهای طرفدار خود نیز به دلیل سیاست مهاجرت، با انتقادات زیادی روبرو شده است. از دست دادن شهرداری‌های بزرگ -مانند استانبول و آنکارا- در انتخابات سال ۲۰۱۹ به دلیل رای ندادن بخشی از رای‌دهندگان سنتی حزب بوده است.
در هفته‌های اخیر دولت به خاطر این موضوع در مخمصه افتاده است و از اظهار نظر مستقیم در این مورد اجتناب کرده است. موضعی که توسط «دی دم دنیس»، محقق و رئیس انجمن تحقیقات مربوط به مهاجرت، در مصاحبه‌ای در تاریخ شنبه ۱۴ اوت در سایت اطلاع‌رسانی آنلاین «گازت دووار» Gazete Duvar منتشر شد، مورد انتقاد قرار گرفت: «دولت باید در اسرع وقت یک سیاست واضح و شفاف در زمینه‌ی مهاجرت وضع کرده و آن را برای عموم مردم توضیح دهد. و او از این بابت متاسف است که هیچ پناهنده‌ی سوری یا دیگر پناهندگان هرگز نمی‌توانند در این کشور احساس امنیت کنند».
ترکیه با ۴ میلیون پناهنده در خاک خود، تنها کشوری در جهان است که بیشترین پناهجو را پذیرفته است. بنا به آمار «دفتر کمیساریای عالی امور پناهندگان»، شمار اتباع افغانستانی که به طور رسمی ثبت نام شده‌اند ۱۳۰ هزار نفر است. این رقم در هفته‌های آینده افزایش خواهد یافت.
او می‌گوید: «تا به امروز، ترکیه یک کشور ترانزیت برای مهاجرانی بود که می‌خواستند به اروپا برسند […] اما امروزه مهاجران مستقیماً به ترکیه می‌آیند تا برای مدتی در آنجا کار کنند یا ساکن شوند.»
ساختن دیواری بلند و طولانی در مرز شرقی ترکیه
دولت آنکارا تضعیف شده و منزوی در برابر موج احتمالی جدید مهاجرت، تصمیم به ساخت دیواری در مرز شرقی خود گرفته است. انتظار می‌رود تا پایان ساخت آن، ارتفاع دیوار به سه متر و طولش به ۲۹۵ کیلومتر گسترش یابد. اما کارشناسان مهاجرت در کارآیی آن در جلوگیری از ورود پناهندگان جدیدی که در خطر هستند تردید دارند. «متین چوراباتیر» نتیجه می‌گیرد: «با اقدامات هماهنگ با سازمان ملل متحد است که باید تدابیری اتخاذ شود»، «ترکیه باید بتواند از تجربیات سازمان ملل متحد در این زمینه بهره‌مند شود. ما باید از تکرار اشتباهاتی که در ابتدای جنگ در سوریه مرتکب شده‌ایم اجتناب کنیم.»
دوشنبه ۱۶ آگوست ۲۰۲۱
روزنامه سراسری «بلژیک آزاد» (la Libre Belgique)
