ایالات متحده، حتی برای دوران کوتاهی، حاضر نیست شرمنده کارهایش باشد و دم فروبندد. یک ماه پس از شکست مفتضحانه در أفغانستان، امپراطوری قدرقدرت مجددا نظم خود را تحمیل کرد. سیلی ای که واشنگتن به تازگی به پاریس زد گواه این امر است.
روزنامه ی لوموند دیپلماتیک در تفسیری به قلم سگئی حلیمی دبیر هیات تحریریه این روزنامه «تحت عنوان امپراتوری سلاح بر زمین نمی نهد، پیرامون قرار داد اخیر آمریکا، انگلستان و استرالیا و اعتراض فرانسه به آن نوشته است:
یک ماه شده بود؟ خیر. تازه طالبان فرودگاه کابل را در دست گرفته بودند که نومحافظه کاران امریکایی مجددا سر برآوردند. غرب «افغانستان را از دست داده »؟ چه باک، رقبای استراتژیک اش، به ویژه چین و روسیه باید ملتفت شوند که امریکا در مصاف بعدی عقب نشینی نخواهد کرد. سناتور میت رامنی، نامزد سابق جمهوری خواهان در انتخابات ریاست جمهوری، گفت: «جنگ به پایان نرسیده است. ما بیش از گذشته در خطر هستیم. برای تضمین امنیت خود باید سرمایه گذاری بیشتری انجام دهیم» (١). پس از گسترش هرج و مرج در خاورمیانه، ایالات متحده نگاه خود را به اقیانوس آرام معطوف کرده و نیروی دریایی خود را علیه چین بسیج می کند. می توان حدس زد که این تو بمیری از آن تو بمیری ها نخواهد بود…
لذا، در تحلیل «بحرانک» دیپلماتیکی که بین فرانسه و ایالات متحده پیش آمد، آنچه بیشتر جای تعمق دارد سمت گیری نوین امریکا است، تا دلخوری فرانسه از لغو قرارداد سودآور زیردریائی هایش. در این رابطه، آنچه حائز اهمیت می باشد موضع گیری اروپا است در قبال اتحاد نظامی ضد چین که واشنگتن به تازگی با انگلستان و استرالیا وارد آن شده؛ چرا که در رابطه با رفتارهای امریکا، الیزه در پانزده سال گذشته به توهین ها عادت کرده است – تحقیر آشکار، بی وفایی نسبت به «متحدان»، عدم مشورت در مورد تصمیمات مهم ژئوپلیتیکی. به این سیاهه می توان موارد دیگر را هم اضافه کرد، از جمله: جاسوسی از رئیس جمهورهای فرانسه که توسط ویکی لیکس فاش شد، تکه تکه شدن شرکت آلستوم توسط جنرال الکتریک (به لطف تقلب های «قانونی» نزدیک به سرقت)، همچنین جریمه های فرعونی اخاذی شده از شرکت ها و بانک های فرانسوی که تحریم های ایالات متحده علیه کوبا یا ایران را، هر چند برخلاف قوانین بین المللی، اعمال کرده اند (٢). آقای امانوئل مکرون برای پاسخگویی به تحقیر آمریکایی- استرالیایی اخیر در عوض فراخواندن چند روزه تمسخر آمیز سفیران مستقر در کانبرا و واشنگتن، بهتر نبود مثلا به جولیان آسانژ و ادوارد اسنودن که عمق قصاوت امپراطوری را فاش کرده اند، پناهندگی سیاسی اعطا می کرد، تا جهانیان در برابر دفاع او از منزلت خویش سر تعظیم فرود آورند؟
در حالی که روسای جمهور فرانسه یکی پس از دیگری، تنها به خطابه خوانی اکتفا می کنند، این کشور در حال افول است. فرانسه به فرماندهی یکپارچه سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) به رهبری واشنگتن پیوسته و بخش اعظمی از حاکمیت دیپلماتیک خود را به اتحادیه اروپا که اکثر رهبران کشورهای عضو آن، نوکران ایالات متحده می باشند، واگذار کرده است. به علاوه فرانسه، مجموعه ای از تحریم ها را علیه روسیه اعمال می کند که بر اساس آنها هرگونه توافق «از اقیانوس اطلس تا اورال» ممنوع می باشد، یعنی تنها چشم اندازی که می توانست قاره قدیم را از چنگال آمریکا یا چین آزاد سازد. فرانسه اگر هنوز می خواهد در صحنه جهانی وزنه ای به حساب آید، می بایست فوراً به واشنگتن و همچنین به پکن ، مسکو، توکیو، هانوی، سئول، دهلی نو، جاکارتا بفهماند که هرگز در جنگی که ایالات متحده می خواهد در اقیانوس آرام براه اندازد شرکت نمی کند (٣).
١- Cable News Network, 29 août 2021.
٢- Lire Jean-Michel Quatrepoint, « Au nom de la loi… américaine », Le Monde diplomatique, janvier 2017.
٣- مقاله مارتین بولارد در لوموند دیپلماتیک ماه ژوئن ۲۰۲۱
