دور هشتم مذاکرات وین در حالی روز گذشته برگزار شد که اخبار ضد و نقیضی در مورد آن شنیده می شود. طرف های اروپایی از «عقب نشینی نسبی» جمهوری اسلامی و بازگشت آن ها به ادامه ی مذاکرات از دور ششم سخن می گویند و منابع نزدیک به ایران مدعی اند رایزنی بر سر سندهای پیشنهادی آن ها ادامه دارد و اروپا در حال عقب نشینی است. دست کم دو کشور فرانسه و آلمان به طور آشکار با متن هایی که حکومت ایران در دور هفتم مذاکرات ارایه داد مخالفت کرده اند. در عین حال آمریکا بر شدت فشارهای خود بر حکومت ایران افزوده و به طور دائم از «راه های جایگزین» صحبت می کند. روز گذشته، چندین تن از مقامات درجه اول آمریکایی به لحنهای مختلف به ایران هشدار دادند که اگر مذاکرات وین به شکست بینجامد، فشارهای مالی و اقتصادی بسیار سنگینی را برای ایران همراه خواهد داشت.
روز جمعه ۱٠ دسامبر، خبرگزاری رویترز به نقل از منابع دیپلماتیک اروپایی خبر داد ئر جلسۀ روز گذشته، مقامات ایرانی گفتهاند که آمادهاند تا مذاکرات را بر پایۀ توافقهای شش ماه قبل از سرگیرند. منظور توافقهایی است که طی گفتگوهای قبلی، در زمان دولت روحانی انجام گرفت اما با تغییر دولت و روی کار آمدن رئیسی معلق ماند.
بنابر گزارش منابع اروپایی حتی چین و روسیه از پیشنهادهای تازه ی جمهوری اسلامی استقبال نکرده اند. میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی واقع در وین، روز پنجشنبه، ۱۸ آذرماه گفت که مذاکرات احیای توافق هستهای موسوم به برجام بر اساس پیشنویسهای تهیه شده تا خردادماه سال جاری پیش خواهد رفت. او در عین حال تاکید کرد بر اساس قواعد دیپلماسی «ایدههای جدید ایرانیها میبایست به طور شایسته مورد بحث و بررسی قرار گیرد».
روزنامه آمریکایی وال استریت جورنال در شماره روز دوشنبه ۱۵ آذر خود گزارش داد که چینیها از پیشنهادات جدید هستهای ایران در دور هفتم مذاکرات وین شگفتزده شده و سعی کردند آنها را متعادلتر کنند. دیپلماتهای اروپایی به وال استریت جورنال گفتهاند مذاکرهکننده ارشد چین در کمیسیون مشترک برجام بعد از آگاهی از پیشنهادات ایران سه ساعت با همکار ایرانی خود دوجانبه مذاکره کرد تا این پیشنهادات را متعادلتر کند. بر اساس این گزارش، چین به هیئتهای مذاکرهکننده هستهای در وین گفته است که پکن میخواهد برنامه هستهای ایران تحت کنترل بینالمللی باشد.
روزنامه بریتانیایی گاردین روز جمعه نوشته است جمهوری اسلامی از مواضع قبلی خود عقب نشینی کرده و دلیل عقبنشینی تیم تحت رهبری علی باقری کنی نتیجه فشار از سوی چین و روسیه بوده است.
منابع ایرانی گزارش های متفاوتی را اعلام می کنند. به گزارش روز جمعه ایرنا در آغاز این دور از مذاکرات کشورهای حاضر در گفت و گوها نسبت به دور قبل ارزیابی مثبت تری از نشست های برگزار شده دارند؛ به ویژه آنکه پیشنهادات ایران در راستای رسیدن به یک توافق جامع و عملیاتی به طور کامل برای تمامی تیم های شرکت کننده تشریح و ابهامات در مسیر رفع شدن قرار گرفته است.
ایرنا نوشته است فضای مذاکرات طی روزگذشته از فضای منفی رسانهای و تلاش ها برای فشار به ایران تا حدی فاصله گرفته و طرفهای اروپای مذکرات با بررسی پیشنهادات ایران در پایتخت های خود، در این دور با نگاه واقعبینانهتری پای به وین گذاشته اند.
این در حالی است که برخی اعضای تیم مذاکره کننده، پافشاری ایران روی مطالبات گنجانده شده در پیش نویس کشورمان که مبتنی بر برجام و توافقات پیشین است را دلیل اصلی، قرار گرفتن اروپا در مسیر واقع بینانه تر نسبت به گفت وگوها می دانند.
ایرنا مدعی شده است: طرف های مذاکره کننده در حال آغاز کار بر روی متون پیشنهادی ایران هستند تا نقاط اختلافی بررسی و نتیجه مطلوبی از این دور مذاکرات کسب شود.
ایرنا از «عقب نشینی اروپا» گزارش داده و نوشته است: عقب نشینی کشورهای اروپایی از برخی اخلال آفرینی های مشهود در مذاکرات که هفته گذشته فضای گفت وگوها را تحت شعاع قرار داده بود، نشان می دهد که تیم ایرانی با درک صحیح شرایط و فشارهای آمریکا به برخی طرف های مذاکره، با پافشاری بر پیشنهادات منطقی مبتنی بر برجام، مسیر درستی را برای رسیدن به توافق طی کرده است.
خبرگزاری تسنیم نیز از قول یک «منبع نزدیک» به هیات ایرانی گزارش داده پیشنهادات و نظرات ارائهشده از سوی هیأت ایرانی در گفتوگوهای هفته پیش همچنان روی میز قرار دارد و مذاکرهکنندگان ایرانی در طول مباحث در خصوص متن بر اساس این دیدگاهها پیش خواهند رفت.
این منبع افزوده است: هیچ تجدید نظری در موضع ما نبوده و پیش نویس های پیشنهادی پس گرفته نشده اند. طرفهای مقابل پذیرفتند که به تفصیل درباره مطالبات ایران گفتگو کنند.
خبرگزاری فارس نیز از قول یک منبع نزدیک به هیات جمهوری اسلامی نوشته است: جمهوری اسلامی از رفع کامل تحریمها عقبنشینی نخواهد کرد. او گفته که که تهران در مذاکرات رفع تحریمها در وین، پنج خواسته دارد. وی تأکید کرده، این پیشنویسها قابل بحث و بررسی با طرفهای دیگر هستند، ولی ایران منتظر پاسخ طرف مقابل به این پیشنویسها است. این منبع با بیان اینکه نخستین هدف ایران، لغو تحریمهاست، خاطر نشان کرد، ایران از مطالبات خود به ویژه لغو کامل تحریمها عقب نخواهد نشست.
او در مورد جزئیات بیشتر این پیش نویس ها گفته است: پیشنویس سوم درباره راستیآزمایی است، پیشنویس چهارم ایران درباره تضمین هاست و این پیشنویس هنوز به طرف مقابل تحویل داده نشده است. این منبع در پایان گفت که اگر ایران پاسخ مثبتی نسبت به دو پیشنویس نخست دریافت نکند، پیشنویس سوم را ارائه خواهد کرد.