حال می توان پرسیدکه کدام گروه های اجتماعی با متوقف شدن طرح “تنفس جنگل های شمال” برندگان اصلی هستند، طبیعتا مردم معمولی کوچه و بازار نیستند، بلکه نمایندگان سه استان شمالی و عده ای از قاچاقچیان رسمی چوب هستند که در یک دیدار صمیمی با آیت الله رئیسی (عضو کمیته مرگ) بر سر توقف طرح “تنفس جنگل های شمال” به توافق رسیدند
“روزنامه دنیای اقتصاد” درایران درتاریخ ۱۵ آذر برابر با ۶ دسامبر ۱۴۰۰ مقاله کوتاهی تحت عنوان “ترویج اکولوژیسم ایرانی: چالش جدید محیط زیست ایران” بقلم آقای “بیت اله محمودی” را منتشر کرده است.
آقای محمودی در این نوشته ضمن پذیرش “استمرارو گسترش بحران‌های زیست‌محیطی در فرآیند زندگی مردم” به درستی نوشته اند که “مساله محیط‌زیست از یک موضوع تخصصی و دانشگاهی به یک چالش عمومی و همه گیر شده است” و در ادامه می نویسند که بحران زیست محیطی اکنون شامل “ابعاد اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و به خصوص درگیری آن با سلامت جامعه” نیز شده است.
نویسنده این مقاله اولا- “ابعاد سیاسی” بحران را از قلم انداخته اند و ثانیا معتقد هستند که بحران محیط زیستی “باعث خلق و توسعه دیدگاه‌هایی شده است که هر چند با نیت کمک به محیط‌زیست کشور شکل گرفته‌اند، اما در عمل نه تنها تاثیر واقعی در کاهش و تعدیل چالش‌های موجود ندارند، بلکه زمینه و بسترساز تشدید بحران‌های زیست‌محیطی درآینده نزدیک خواهند بود”.
در ادامه مقاله،آقای محمودی از همگامی “کنشگران عمومی محیط‌زیست” با “دیدگاه‌های آکادمیک” در ایران احساس نگرانی می کنند و این همگامی و پیوند را تحت عنوان “اکولوژیسم ایرانی” نام گذاری می کنند که خود را در قالب “جهان‌بینی سیاسی علم اکولوژی تعریف می‌کند” که مورد حمایت “طرفداران متعصب جنبش‌های سبز” است و با این جهان بینی “تغییر رابطه بین انسان و طبیعت در سایه سیاسی کردن فرامین اکولوژی در بدنه اجتماعی جامعه امکان‌پذیر می‌شود”.
در این نوشته آقای محمودی با توضیح باورهای “اکولوژیسم ایرانی” که “تغییرات بنیادین اجتماعی و اقتصادی جامعه صرفا در پرتو تغییر رویکردهای سیاسی و مدیریتی امکان‌پذیر است” و همچنین آنها معتقدند که “تنها راه بهبود اوضاع محیط‌زیست کشور، ایجاد انقلابی فراگیر در تغییر نگاه سیاسیون، برنامه ریزان و مدیران است و… این موضوع به این معنی است که برای داشتن محیط‌زیست مطلوب، از بالا تا پایین همه ساختارهای موجود باید دگرگون شوند”.
آقای محمودی نظرات “اکولوژیسم ایرانی”را “دیدگاه مخرب در جامعه” و ترویج آن را گسترش “جزم نگری در فهم و حل مسائل محیط‌زیست کشور” ارزیابی می کنند.
در این مقاله “اکولوژیسم ایرانی” متهم به غوغاسالاری می شود و گفته می شود که اکولوژیست های ایرانی مدعی هستند که برای همه مسائل زیست محیطی راه حل دارند.
به قول نویسنده این نوشته، مثال مشخص دراین رابطه “تولید و ترویج مفهوم و طرحی به نام “استراحت یا تنفس جنگل” در جنگل‌های خزری است” و باور آقای محمودی این است که “این طرح با «بینش انقلابی» با نفی تمام قد تجربه چند ده ساله نظام جنگلداری کشور، نه تنها فرصت نقد و اصلاح روندهای موجود را گرفته است بلکه با ترویج مفاهیم موهوم حراست گرایان در عمل فرصت و زمینه مساعدی برای تخریب گسترده جنگل های ارزشمند هیرکانی فراهم آورده است”.
حفاظت از جنگل ها همواره یکی از مهم ترین موضوعات دررابطه با حفظ محیط زیست بوده است، از آنجائیکه تنها ۸.۸ درصد از مساحت کل ایران، پوشش جنگلی دارد، حفظ جنگل در ایران در رابطه با مقابله با تغییرات اقلیمی اهمیت بسزایی دارد.
ایده “استراحت یا تنفس جنگل” نخستین باردرایران توسط مرحوم “دکتر جزیره ای” یکی از متخصصان بنام جنگل و منابع طبیعی مطرح شد، با همگامی و همکاری کنشگران محیط زیست و محافل آکادمیک درایران و پشتیبانی سازمان حفاظت از محیط زیست طرح “تنفس جنگل های شمال” قانونی شد و از اواخرسال ۹۵ به اجرا گذاشته شد.
از همان زمان لابی گران سیاسی (نمایندگان مجلس، وزرا و رانت خوران و رانت جویان وابسته به حکومت و…) در صدد بوده اند که طرح “تنفس جنگل های شمال” را ملغا نمایند.
با یکدست شدن حکومت، با این بهانه که با قانونی شدن این طرح، قاچاق چوب افزایش یافته است، دولت رئیسی لایحه جایگزینی به جای طرح تنفس جنگل به مجلس فرستاد.
حال می توان پرسیدکه کدام گروه های اجتماعی با متوقف شدن طرح “تنفس جنگل های شمال” برندگان اصلی هستند، طبیعتا مردم معمولی کوچه و بازار نیستند، بلکه نمایندگان سه استان شمالی و عده ای از قاچاقچیان رسمی چوب هستند که در یک دیدار صمیمی با آیت الله رئیسی (عضو کمیته مرگ) بر سر توقف طرح “تنفس جنگل های شمال” به توافق رسیدند.
اکنون دیگراین مسئله معما نیست که چرا نوسینده مقاله “ترویج اکولوژیسم ایرانی: چالش جدید محیط زیست ایران” علیه کنشگران محیط زیست و متخصصین و محققین ترقی خواه ایران سخن پراکنی می کند.
جنگل های شمال ایران
سرانه جنگل درایران ۱۷/. در حالی که سرانه جهانی جنگل ۶۲/. است، مقایسه این آمار نشانگر این است که حفظ و احیای جنگل های کشور ضرورتی حیاتی در ایران دارد.
جنگل های ایران از نقطه نظر جغرافیایی به دو گروه تقسیم می شوند. جنگل های شمال و جنگل های خارج از شمال.
جنگل های شمال به تمام ناحیه رویشی هیرکانی و خزری اطلاق می شود.
جنگل های شمال در استان های گیلان، مازندران و گلستان به صورت نواری با طول تقریبی ۸۰۰ کیلومتر و عرض بیست تا هفتاد کیلومتر را در بر می گیرد، آمار حاکی از آن است که در طول شصت سال گذشته ۱۵۲۰۴ هکتار از جنگل های شمال کاسته شده است، دلیل این امر نیز آتش سوزی عمدی و غیرعمد و همچنین مجوز قطع رسمی و غیر رسمی است.
جدول زیر آمار آتش سوزی و مجوز قطع درختان را در فاصله ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۴ نشان می دهد:
