لشکرکشیِ روسیه به اوکراین و بیدارشدنِ تِمساح‌ها در آلمان – محمدرضا مهجوریان

ناگهان از زمینی، که چنان وا نموده می‌شد که گویی دشتی است هموار و خاموش، انبوهی از تِمساح‌ها دهان باز می‌کنند. هر آن‌چه که خود را در رویِ این زمین پنهان کرده است، ناگهان بَدَل می‌شود به تِمساح. ناگهان از اعماقِ آب‌های راکد – که بر رویِ آن، چنین وا نموده می‌شد که، تابشِ خورشید و ماه سوسو می‌زنند – انبوهِ تِمساح‌ها سر بر می‌آورند. ناگهان، حتّی آن تکّه‌زمینی که آدم بر رویِ آن ایستاده است، تکان می‌خورَد و تازه آن بدگمانیِ آدم به حقیقت می‌پیوندد که درست بر پشتِ تِمساح ایستاده بوده است

مانندِ میلیون‌ها انسانِ این جهان، من هم از آغازِ یورشِ سُلطه‌جویانه و ضدّ انسانیِ ارتش و حکومتِ روسیه به اوکراین، تلاش دارم تا از راهِ رسانه‌های آلمان، مگر به آن‌چه که در آن کشور می‌گذرد راهی بیابم. در درونِ همه‌ی آن‌چه که تا امروز خوانده‌ام و دیده‌ام، پدیده‌ای را می‌بینم که بسیار به تِمساح شباهت می‌بَرَد؛ این پدیده‌ی تِمساحی، که سده‌هاست در لابه‌لای جامعه‌ی آلمان خَف کرده است، هر زمان که این جامعه به تلاطم می‌افتد، به نمود در می‌آید و خود را آشکار می‌کند. یورشِ روسیه به اوکراین که از روزِ پنج‌شنبه‌ی گذشته – ۲۳ فوریه‌ی ۲۰۲۲ ( ۵ اسفند ۱۴۰۰ ) – آغاز شد، یکی از تازه‌ترین تلاطم‌هایی است که جامعه‌ی آلمان را در خود گرفت و آن پدیده را در نمودهای گوناگون، هم‌چون انبوهی از تِمساح‌های خَف کرده و خفته، بیدار کرد. تِمساح‌هایی با آرواره‌های نیرومند و البتّه با اشک‌هایی در چشم‌های برآمده.

ناگهان از زمینی، که چنان وا نموده می‌شد که گویی دشتی است هموار و خاموش، انبوهی از تِمساح‌ها دهان باز می‌کنند. هر آن‌چه که خود را در رویِ این زمین پنهان کرده است، ناگهان بَدَل می‌شود به تِمساح. ناگهان از اعماقِ آب‌های راکد – که بر رویِ آن، چنین وا نموده می‌شد که، تابشِ خورشید و ماه سوسو می‌زنند – انبوهِ تِمساح‌ها سر بر می‌آورند. ناگهان، حتّی آن تکّه‌زمینی که آدم بر رویِ آن ایستاده است، تکان می‌خورَد و تازه آن بدگمانیِ آدم به حقیقت می‌پیوندد که درست بر پشتِ تِمساح ایستاده بوده است.

تِمساح، همه‌جا تِمساح. تِمساحِ سُلطه، تِمساحِ نژادپرستی. تِمساحِ اسلحه‌سازی. تِمساحِ جنگ.

من از تِمساح‌هایی می‌گویم که در این روزها در آلمان بارِ دیگر بیدارشده و دهان/بازکرده‌اند. ولی گونه‌های گوناگونِ این تِمساح را می‌توان در دیگر جوامع هم، و از جمله در ایران، دید.

برخی از نمودهای این تِمساح:

۱- تِمساحِ حزبی

این تِمساح، از درونِ همه‌ی احزاب – از راست تا چپ تا میانه، با رنگ‌های گوناگون – دهان باز می‌کند. این تِمساحِ حزبی، از یک‌سو برای اکراینیهایی که از کشور می‌گریزند اشک می‌ریزد و آغوشِ خود را برای آن‌ها باز نشان می‌دهد؛ و از سویِ دیگر، به اوکراینی‌هایی که در درونِ کشورِشان مانده‌اند پیام می‌فرستد که بر ضدّ یورشِ به‌راستی تجاوزگرانه‌ی ارتشِ روسیه اسلحه در دست بگیرند؛ و به “جنگِ پارتیزانی و میهنی” آغاز کنند. و این‌همه در حالی است که ده‌ها میلیون انسانِ اوکراینی می‌بایستی، دستِ کم بر پایه‌ی تجاربِ خود، بر این حقیقت آگاه بوده باشند که آن‌ها اکنون بارِ دیگر در باتلاقی فرو انداخته شده‌اند که بخشِ مهمّی از آن، نتیجه‌ی بی‌عرضه‌گیِ حوزه‌ی سیاست/قدرت/مداری به‌طورِ کلّی ولی به‌ویژه در کشورهای قدرت‌مند مانندِ روسیه و آمریکا است که شعبه‌ی آلمانیِ این حوزه، بخشی فعّال و مؤثّر از آن است.

این تِمساحِ حزبی، برای بیدارشدن و بازکردنِ دهانِ خود در درونِ این احزاب، که آیینه‌ی بی‌عرضه‌گیِ حوزه‌ی سیاست‌مداری هستند، چندان با دشواری روبه‌رو نیست؛ از بس که این احزابِ آلمانی، در برابرِ این تِمساح، ناتوان هستند. گیریم که برخی از این احزاب، خود، چیزی جز تِمساح نیستند.

۲- تِمساحِ ارتشی

این تِمساحِ ارتشی، از درونِ کلام‌ها و تصویرهایی که می‌گذارد در رسانه‌های آلمان از انسان‌های اوکراینی‌ پخش شوند، از زبانِ آن‌ها عاجزانه درخواستِ اسلحه می‌کند. این تِمساح، می‌گذارد تا این زنان و مردانِ فَلَک‌زده، در جلوی این دوربینِ تِمساحی، زار بزنند و اسلحه گدایی کنند. و در همان زمان، این تِمساح، از دهانِ سیاست‌مدارانِ آلمانی که باد در غبغب اندخته‌اند، ادّعا می‌کند که “نه! اسلحه نمی‌دهم”. این تِمساح، سلاح‌ها را با نامِ “ناتو” به دور و برِ اوکراین می‌فرستد، و هم‌زمان، از “راه‌های امنیتی” به درونِ اوکراین قاچاق می‌کند. این تِمساح، مثلِ همیشه، هیزم در آتشِ جنگ‌های غارت‌گران می‌نهد و در همان‌حال می‌گذارد تا دیگران گمان کنند که او هیزمی در بساط ندارد حتّی در آتشِ خود نهد. این تِمساح، از هر گوشه‌ای، حتّی از گوشه‌های علوم و دانش – در کلام و زبانِ انبوهی از پروفِسور و دکتر و کارشناس و مفسّر – دهان باز می‌کند و از ناکاراییِ ارتشِ آلمان می‌گوید و خواهانِ نیرومندساختنِ ارتشِ کشور می‌شود؛ ارتشی که به‌رغمِ لابه‌های دروغینِ این تِمساح، یکی از مجهّزترین ارتش‌ها در جهانِ خونین و جنگ‌زده‌ی ما است.

۳- تِمساحِ مطبوعاتی – رسانه‌یی

آن تِمساح، از گوشه و کنارِ تصاویر و صفحاتِ همه‌ی رسانه‌ها دهان باز می‌کند. نه فقط در غولِ رسانه‌یی مانندِ “بیلد” – که در آن، آن تِمساح، از دیرباز، با دهانِ باز اشک می‌ریخته است و دهانِ همیشه بازِ آن، سخیف‌ترین دهانِ مطبوعاتیِ راست‌ترین محافلِ اقتصادی/اجتماعی/سیاسیِ آلمان است – بل‌که حتّی از درونِ دیگر رسانه‌های چپ و راست و میانه و … حتّی از درونِ رنگین‌نامه‌ها.

۴- تِمساحِ زن‌گونه

“ما امروز صبح در جهانِ دیگری بیدار شدیم …”. این را یک زن، وزیرِ خارجه‌ی آلمان، گفت؛ درست در صبحِ روزِ آغازِ یورشِ تِمساح‌هایِ روسیه به اوکراین. این زن، که تازه از تخمِ سیاستِ آلمان سر بر کرده، دروغ را با رنگِ سبز می‌گوید. او که تازه چندی نیست در پهنه‌ی سیاستِ آلمان “بیدارَ”ش کرده‌اند و چشم‌اش را به “جهانِ دیگری” گشودند، خیلی خوب می‌داند که از چه نوع بیداری سخن می‌گوید. “بیداریِ” او، “بیداریِ تِمساحی” است، و جهانِ او، جهانِ تِمساحی است.

این تِمساح، در کلام و مرامِ بسیاری از زنان، از جمله: رییسِ مجلسِ فِدِرال آلمان، وزیرِ دفاع، وزیرِ کشور، وزیرِ خارجه …، که همه‌گی زن هستند، دهان باز کرده است. این تِمساح، در درونِ زنانه‌گیِ این زنان هم دهان باز کرده است، همان زنانه‌گی، که ما را ساده‌دلانِ پاک‌اندیش از دیرباز در سراسرِ جهان به درستی به پشتیبانی از آن فرا می‌خوانند. این تِمساح، آن زنانه‌گیِ پویا و نیرومند را در این زنان بَدَل ساخته است به یک زنانه‌گیِ تِمساحی. این زنانه‌گیِ تِمساحی، به همان آسانی بر طبلِ جنگ می‌کوبد که مردانه‌گیِ تِمساحی می‌کوبد. در این زنان، از آن “زن”، آن زنی که همه‌ی ساده‌دلانِ پاک‌اندیش برای آزادی و کرامتِ او از دیرباز در سراسرِ جهان فریاد می‌کشند، هیچ نشانی نیست. این زنانِ تِمساحی هیچ تفاوتی با آن مردانِ تِمساحی ندارند.. این زنان ناگهان “برابر” شده‌اند با مردانِ تِمساحی…

محمّدرضا مهجوریان یک‌شنبه. ۸ اسفند ۱۴۰۰ ( ۲۷ فوریه ۲۰۲۲ )

چاپ کن