با ادامه جنگ در اوکراین، بهای غلات و دانههای روغنی به رشد بیسابقه و تاریخی خود ادامه میدهد. روسیه و اوکراین، دو کشور بزرگ صادرکننده گندم در جهان بوده و در مجموع ۲۹ درصد از صادرات جهانی را تشکیل میدهند. عمده این صادرات از طریق بنادر واقع در دریای سیاه انجام میشود. همچنین اوکراین با صادرات حدود ۴.۵ میلیون تن در ماه، یکی از چهار صادرکننده بزرگ دانه ذرت در جهان است
به گزارش ار. اف. ای، تهاجم روسیه به اوکراین و ادامه جنگ در خاک این کشور، موجب افزایش بیسابقه بهای غلات و دانههای روغنی شده است. همزمان، نگرانی از بروز اختلال در مسیر عبور کشتیها از تنگههای بسفر و داردانل که به دریای سیاه منتهی میشود، همچنین تحریمهای اقتصادی فزاینده علیه روسیه، از جمله عوامل افزاینده بهای غلات و دانههای روغنی در جهان است.
هر چند که بر اساس اعلام مولود چاووش اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه، آنکارا، عبور هر گونه «کشتی جنگی» از مسیرهای منتهی به تنگههای بسفر و داردانل را ممنوع اعلام کرده است، با این وجود، بخش عمدهای از بازارهای جهانی، در شرایط بحرانی کنونی، امکان دسترسی به بازارهای روسیه و اوکراین را غیرممکن میدانند، موضوعی که عرضه جهانی غلات و دانههای روغنی را برای مدت نامحدودی به شدت کاهش میدهد.
مولود چاووش اوغلو، با بیان اینکه آنکارا به این نتیجه رسیده است که وضعیت در اوکراین به جنگ تبدیل شده است، اعلام کرد: ترکیه مقررات کنوانسیون مونترو را به طور شفاف اعمال خواهد کرد. بر اساس کنوانسیون مونترو، ترکیه هر دو تنگه بسفر و داردانل را کنترل میکند. بر طبق این کنوانسیون، ترکیه این اختیار را دارد که عبور کشتیهای جنگی روسیه و اوکراین را که پایگاه دائمی آنها در دریای سیاه نیست، مسدود کند.
کشورهای غربی، بهویژه در روزهای اخیر، با اقدامات تحریمی علیه روسیه و قطع دسترسی موسسات مالی روسیه به نظام جهانی مبادلات بین بانکی، سوییفت، همچنین، بستن حریم هوایی خود بر روی شرکتهای هواپیمایی روسی، گامی فراتر برداشتهاند که خود عاملی بر افزایش این بحران است.
از جمله دیگر عوامل تاثیرگذار بر این بحران، درخواست ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهوری اوکراین، از جامعه جهانی، مبنی بر بستن بنادر خود بر روی تمامی کشتیهای روسیه و اعلام توقف هرگونه فعالیت دریایی اوکراین تا پایان جنگ است.
همچنین، با ادامه جنگ در اوکراین، گزارشهایی مبنی بر انفجار در بنادر اوکراین منتشر شده است.
از دیگر عوامل تاثیرگذار بر صادرات غلات و دانههای روغنی، زمان کشت این محصولات است. شروع کاشت جو بهاره و ذرت که برای چند هفته آینده در اوکراین برنامهریزی شده بود، به دلیل تهاجم روسیه و بروز جنگ در این کشور زیر سوال رفته است. همین موضوع خطری جدی برای دوره آتی عرضه این محصولات به بازار خواهد بود.
کشورهایی در حوزه خاورمیانه و آفریقا، از جمله الجزایر، مصر، لبنان، سوریه و یمن از جمله بزرگترین واردکنندگان گندم از کشورهای اوکراین و روسیه هستند. این کشورها به دلیل افزایش بهای دانههای روغنی و گندم، همچنین توقف صادرات از مبادی اوکراین و روسیه، نسبت به کاهش ذخایر خود ابراز نگرانی میکنند.
بر اساس اعلام وزارت سیاست ارضی اوکراین، این کشور در سال ۲۰۲۱ بالغ بر ۸۴ میلیون تن غلات و دانههای روغنی برداشت کرده است. این میزان برداشت، بر اساس بیانیه روز ۲۱ دسامبر ۲۰۲۱ وزارت سیاست ارضی اوکراین، طی ۳۰ سال گذشته، از زمان فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی بیسابقه بوده است.