نگاهی به تجاوز نظامی روسیه به اکرائین و موضع چند اتحادیه و تشکل کارگری علیه جنگ – نادر تیف

در همین چند روزی که از جنگ مهیب روسیه علیه اکرائین گذشته است چندین اتحادیه و تشکل کارگری با صدور بیانیه دست به موضع‌گیری زده‌اند. در این متن بیانیه ها و اطلاعیه هایی از سندیکاهای کارگری در اوکراین، روسیه، بلاروس و لهستان که بر همسبتگی بین المللی کارگران تاکید می کنند و همچنین بیانیه ی شبکه بین‌المللی سندیکایی همبستگی و مبارزه را می خوانید

روز ۲۴ فوریه ۲۰۲۲ ساعت ۵ بامداد به وقت مسکو ولادیمیر پوتین دستگاه جنگ و کشتار را روشن کرد و ارتش روسیه وارد اکرائین شد. دو روز پیش از آن پوتین دو «جمهوری خلق» دونستک و لوهانسک را در دونباس به رسمیت شناخت. او مدعی‌ست که هدفش از جنگ در اکرائین حمایت از این جمهوری‌ها و کریمه، «نازی‌زدایی» و پیشگیری از پیوستن اکرائین به سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) است.

گفتنی‌ست که جنگ داخلی محدودی از سال ۲۰۱۴ در جریان بود، از زمانی که دولت نزدیک به روسیه ویکتور یانوکویچ با «انقلاب نارنجی» سرنگون شد. بلوک امپریالیستی آتلانتیک شمالی از جنبش «میدان» بهره‌برداری کرد و اکرائین را از نفوذ بلوک امپریالیستی روسی خارج کرد. این جنبش همچنین به تقویت راست افراطی اکرائین یاری رساند به گونه‌ای که نه فقط وارد پارلمان شد بلکه اقدام به سازماندهی دسته‌های شبه نظامی کرد. نیروهای مسلح راست افراطی وحشی‌گری‌های فراوانی علیه روس‌زبانان و کارگران سندیکالیست کردند. کشورهای اتحادیه اروپا و دیگر اعضای سازمان نظامی ناتو از رژیم اکرائین و راست افراطی پشتیبانی مالی و نظامی کردند، هر چند خود را پایبند به «ارزش‌های دمکراتیک غربی» می‌دانند.

از سوی دیگر روسیه هرگز نپذیرفت که پایگاه امپریالیستی خود را در اکرائین و به ویژه کریمه از دست بدهد و هیچ اهمیتی هم به خواست مردم اکرائین نمی‌دهد. اصل قضیه هم این است وگرنه کسی به گرایش ضدنازی و تمایل حفاظت از شهروندان روس که دولت روسیه اعلام می‌کند، توهمی ندارد. در همین چند روزی که از جنگ روسیه گذشته است همگان شاهد بودند که در ده‌ها شهر روسیه تظاهرات ضدجنگ سازماندهی و برگزار شدند و پلیس روسیه پاسخی به جز سرکوب و دستگیری‌های گسترده به آن‌ها نداد. دهان رسانه‌های مستقل را بستند و شبکه‌های اجتماعی را مسدود کردند. رژیم خودکامه‌ی روسیه بارها نیروهای فاشیست درون مرزی خود را علیه ضدفاشیست‌ها و صلح‌طلبان به کار گرفته است. روسیه می‌خواهد با جنگ و اشغال اکرائین شرایط خود را به تضادهای آشتی‌ناپذیر درون قطب‌های امپریالیستی تحمیل کند.

مسلم است که در سوی دیگر نیز قطب امپریالیستی آمریکا و آتلانتیک شمالی وجود دارد که علیرغم تمام توافقات بین‌المللی پیشین مدام مرزهای این پیمان نظامی را به سمت شرق گسترانده است. دولت انگلستان سردمدار این جریان در اروپاست و فشارهای فراوانی را برای جایگزینی گاز روسیه با گاز طبیعی مایع (Liquefied natural gas) آمریکا و نیز کنترل راه‌های تجاری شمالگان با توجه به تغییرات اقلیمی و ذوب یخ‌ها می‌آورد.

قطب‌های امپریالیستی آمریکا و روسیه و دیگران همچون چین تلاش می‌کنند که بحران‌های درونی خود را به بیرون منتقل کنند. آن‌ها برای تقسیم و حفظ دایره‌های تحت نفوذ خود جنگ راه می‌اندازند و مدام برای کنترل راه‌های تجاری، منابع انرژی و قدرت جغرافیاسیاستی (Geopolitic) خود نقشه می‌کشند.

نخستین بازندگان جنگ کنونی همانا طبقات کارگر جهان و به ویژه پرولترهای اکرائین و روسیه هستند. نه فقط گوشت دم توپ می‌شوند و بیش‌ترین تلفات را در میدان‌های جنگ و بمباران‌های وحشیانه می‌دهند بلکه مجبور می‌شوند نیازمندی‌های اولیه خود را به بهای گران‌تری بخرند. فراموش نمی‌کنیم که جنگ راه‌حلی برای حل موقت بحران‌های ساختاری نظم سرمایه‌داری‌ست که توسط نمانیدگانش در دولت‌ها پیش برده می‌شود. نیروی کار و وسائل تولید را در جنگ از بین می‌برند تا راه را برای بازسازی و شکوفایی مجدد کاپیتالیسم باز کنند. جنگ‌ها همچنین به تقویت نیروهای نظامی و افزایش بودجه‌های ارتش می‌انجامد. دولت‌ها پس از هر جنگی به جای مدرسه و بیمارستان و مراکز فرهنگی بیش‌تر پادگان و مراکز نظامی می‌سازند و ادوات مهیب کشتار و نیستی را توسعه می‌دهند و پیشرفته می‌کنند.

در همین چند روزی که از جنگ مهیب روسیه علیه اکرائین گذشته است چندین اتحادیه و تشکل کارگری با صدور بیانیه دست به موضع‌گیری زده‌اند. در زیر گلچینی از این موضع‌گیری‌ها به همراه امضاها می‌آیند.

اکرائین

زحمتکشان صنعت انرژی اتمی، سندیکای فلزکاران و معدنچیان، سندیکای مستقل معدنچیان، اتحادیه کارگران انرژی و برق، اتحادیه کارگران نفت و گاز، اتحادیه کارگران شیمی و پتروشیمی، سندیکای زحمتکشان صنایع هوایی، سندیکای کارگران مکانیک، اتحادیه کارکنان دولت، سندیکای اقتصاد شهری و صنایع محلی، سندیکای زحمتکشان تجهیزات گاز و اتحادیه زحمتکشان اجتماعی اکرائین اطلاعیه مشترکی منتشر کردند. این کارگران در اطلاعیه خود می‌نویسند که مدت‌ها پیش از آن که روسیه به اکرائین تجاوز نظامی بکند تهدید آن وجود داشت و همین تهدید موجب توقف ایجاد ساختارهای صنعتی و فلاکت کارگران شد، کارگرانی که همواره برای صلح و گسترش دمکراسی تلاش می‌کنند. در این اطلاعیه کارگران ضمن سپاسگزاری از حمایت‌هایی که از مردم اکرائین علیه تجاوز روسیه شده است از دیگر تشکلات کارگری خواسته شده است که هر آن چه در توان دارند انجام دهند تا جنگ به دیگر کشورهای اروپا گسترش پیدا نکند. این کارگران قول داده‌اند که خود علیه تجاوز روسیه مقاومت خواهند کرد.

روسیه

کنفدراسیون کار روسیه می‌نویسد:«کنفدراسیون کار روسیه به عنوان بخشی از جنبش سندیکایی بین‌المللی…خواهان صلح بین همه ملل است.» این تشکل منکر وجود اختلافات و تضادهای ژرف و قدیمی نیست، اما بر این باور است که آن‌ها را باید با مذاکره و پیوستن به اصل صلح جهانی حل کرد. کنفدراسیون یادآوری می‌کند که صلح‌طلبی و مخالفت با جنگ ریشه‌ای صد ساله در جنبش کارگری جهانی دارد. کنفدراسیون می‌گوید که کارگران اکرائین و روسیه نخستین قربانیان جنگ کنونی هستند و وقتی هم که جنگ پایان یابد باز هم کارگران در معرض تجاوز به حقوق کار و شهروندی خواهند بود. کنفدراسیون کار روسیه خواهان پایان فوری جنگ و همزیستی مسالمت آمیز مردم اکرائین و روسیه شده است.

کارگران آنارکوسندیکالیست  KPAC روسیه در اطلاعیه‌ای ضمن محکوم کردن شدید جنگ روسیه علیه اکرائین خواهان پایان آن شدند و از سربازان دو طرف تقاضا می‌کنند که جبهه‌ها را خالی کنند. این تشکیلات می‌گوید که رهبران کشورهای شوروی سابق همچنان در حال مبارزه برای تقسیم و حفظ قدرت در «فضای پسا شوروی» هستند. آنان همچنین اشاره می‌کنند که یکی از دلایل این جنگ مبارزه بین امپریالیستی برای بازار گاز است. نقش مخرب ناتو در گسترش تضادها یادآوری شده است و افزوده شده که هر چند تضادها امروز در یک جنگ محلی تجلی یافته است اما می‌تواند فردا به یک جنگ جهانی سوم امپریالیستی فراروید.

بلاروس

کمیته اجرائی کنگره‌ی سندیکاهای دمکراتیک بلاروس اطلاعیه خود را چنین آغاز کرده است:«هیچ ملتی در جهان خواهان جنگ نیست. مردم روسیه، اکرائین و بلاروس هم استثنائی بر این اصل نیستند.» این تشکل به شدت به این مهم اعتراض می‌کند که دولت روسیه از طریق کشور بلاروس تجاوز خود را به اکرائین آغاز کرد و می‌نویسد که مسئولان دولت بلاروس از این جهت بخشیدنی نیستند. کارگران متشکل در این سندیکاها با درود به هم‌قطاران خود در اکرائین اطمینان می‌دهند که اکثریت مردم بلاروس مخالف حمله نظامی روسیه به اکرائین هستند و ربطی به دولت مستقر در این کشور ندارند. این تشکل نیز خواهان پایان فوری جنگ و خروج نیروهای نظامی اشغالگر روسیه از اکرائین شده است.

لهستان

سندیکای ابتکار کارگری لهستان عنوان اطلاعیه خود را چنین انتخاب کرده است:«علیه جنگ، برای همبستگی بین‌المللی کارگران». سندیکا ضمن ابزار تنفر از حمله روسیه به اکرائین با همه شهروندان و سندیکاهای کارگری اکرائین اعلام همبستگی کرده است. این تشکل از شهروندان و کارگرانی که در روسیه علیه جنگ و میلیتاریسم مبارزه می‌کنند، حمایت کرده  و می‌نویسد:«منازعات نظامی به بالانشینان مالی خدمت می‌کنند که با تجارت سلاح و استثمار منابع فربه‌تر می‌شوند. جنگ همچنین در خدمت دولت‌هایی‌ست که سرمایه سیاسی خود را روی تهدید جنگی می‌گذارند. امپریالیسم – مهم نیست که چه کسانی نماینده‌اش باشند – همیشه علیه منافع کارگران، آن هم بی‌توجه به ملیتشان، عمل می‌کند.» این تشکل کارگری لهستان اضافه می‌کند که در جنگ‌ها همیشه کارگران نخستین قربانیان هستند و می‌افزاید که وقتی روسیه تجاوز نظامی خود را به اکرائین آغاز کرد مردم اکرائین شاهد بودند که سیاستمداران و الیگارک‌های اکرائین نخستین کسانی بودند که با هواپیماهای خصوصی از کشور خارج شدند. به همین دلیل بود که سندیکاهای اکرائین خواستار ملی کردن اموال آنان شدند تا در اختیار مردم بی‌پناه قرار گیرد.

بین‌المللی

شبکه بین‌المللی سندیکایی همبستگی و مبارزه دارای ده‌ها تشکل عضو در سراسر جهان است. عنوان اطلاعیه شبکه چنین است: «ایست به تجاوز روسیه در اکرائین، برای یک اکرائین آزاد و مستقل، برای زنان و مردان کارگر!»

متن کامل اطلاعیه به شرح زیر است:

روسیه پنج‌شنبه ۲۴ فوریه عملیات نظامی خود را در اکرائین آغاز کرد. این عملیات پس از آن شروع شد که ولادیمیر پوتین استقلال سرزمین‌های دونستک و لوهانسک را به رسمیت شناخت.

نیروهای ارتش روسیه دونباس را اشغال کردند و به تجهیزات نظامی مشکوک یورش آوردند. گزارش‌های منتشرشده خبر از بمباران‌ها و حملات زمینی در سراسر اکرائین، حتا پایتخت کی‌اف، می‌دهند.

حملات دولت پوتین می‌خواهند مقاومت نظامی را درهم شکنند و دولت زلنسکی را سرنگون کنند، دولتی که در خدمت منافع امپریالیست‌های ایالات متحده، ناتو و اتحادیه اروپاست.

ما نمی‌توانیم سرکوب نظامی و حمله علیه مردم اکرائین را از سوی روسیه بپذیریم. ما همچنین نمی‌توانیم بپذیریم که فضائی برای نمایندگان امپریالیسم گشوده شود که خواهان حفظ و گسترش سلطه خود با جنگ هستند تا سود و قدرت بیش‌تری را برای سرمایه‌داران تضمین کنند.

تهاجم نظامی روسیه عواقب هولناکی دارد: جابه‌جایی مردم، پسرفت شرایط زندگی کارگران زن و مرد و عقب‌نشینی آزادی‌های سندیکایی و آزادی‌های دمکراتیک.

جنگ فقط به نفع قدرتمندان، بازرگانان سلاح و سرمایه‌داران است. کارگران زن و مرد و مردم می‌میرند، آزادی خود را از دست می‌دهند، تحت تجاوز و غارت قرار می‌‌گیرند و خانه خراب می‌شوند. عواقب نظامی و اقتصادی جنگ مرزهای اکرائین را درخواهند نوردید.

اما بر خلاف آن چه دولت‌ها، کارفرمایان و بورژوازی اروپایی می‌خواهند به ما بباورانند جنگ‌های دیگری در جهان در جریان هستند. همانانی این جنگ‌ها را با اسلحه فروشی شعله‌ور می‌کنند که اکنون از جنگ اکرائین تأسف می‌خورند. علیه جنگ بودن یعنی نفی نظامی‌گری، مسابقه تسلیحاتی و فروش سلاح.

ما تجاوز روسیه را علیه اکرائین محکوم و همبستگی کامل خود را با مردم اکرائین اعلام می‌کنیم. ما خواهان حق تعیین سرنوشت مردم اکرائین و برای اکرائینی آزاد از چنگال روسیه، ناتو و امپریالیست‌های آمریکایی و اروپایی هستیم.

ما از همه تشکلات عضو شبکه بین‌المللی سندیکایی همبستگی و مبارزه می‌خواهیم که به اعتراضات ضدجنگ در روزهای آینده بپیوندند.

ما پشتیبان زنان و مردانی در روسیه هستیم که علیه سیاست پوتین مبارزه می‌کنند و خواهان صلح و همبستگی بین خلق‌ها هستند و در برابر ناسیونالیسم و راست افراطی صف‌آرایی می‌کنند. ما حامی تمام کسانی هستیم که در اکرائین زندگی می‌کنند و علیه خارجی‌ستیزی، تبعیض و فاشیسم به پا خاسته‌اند.

همبستگی با سندیکاهای مستقل اکرائین، روسیه، بلاروس، لهستان و … که ما مطالباتشان را در تمام شبکه پخش خواهیم کرد.

تدوین و ترجمه: نادر تیف

۱۶ اسفند ۱۴۰۰ –  ۷ مارس ۲۰۲۲

چاپ کن