پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳

پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳

پیوستن به ناتو – فنلاند در آستانه ی تصمیمی سرنوشت ساز

نخست وزیر فنلاند سنا مارین با فرانک والتر اشتاین مایر رئیس جمهور آلمان در هلسینکی دیدار کرد تا در مورد تأثیرات تهاجم روسیه به اوکراین بر کشورهای اروپایی همسایه گفتگو کند. (Bernd von Jutrczenka

فنلاند از سال ۱۹۴۵ بی طرف و به دنبال روابط صمیمانه با همسایه بزرگ روس بوده است، اما جنگ ولادیمیر پوتین علیه اوکراین طرفداران عضویت فنلاند در ناتو را جسورتر و کار را برای منتقدان چپگرای ائتلاف نظامی سخت‌تر کرده است

در سال ۲۰۰۷، یک سیاستمدار محافظه کار فنلاندی سه ملاحظه اصلی امنیتی کشور را در «روسیه، روسیه و روسیه» خلاصه کرد. بسیاری از فنلاندی ها در ماه های اخیر بار دیگر این کلمات را مطرح کرده اند. در کشورهای غربی تر، اخبار مربوط به حمله روسیه به اوکراین و جنایات مرتبط با آن منجر به پاسخی به صورت شد: “اوه خدای من، مردم بیچاره!” برای فنلاندی‌ها، واکنش نزدیک‌تر بوده است: این ممکن است ما باشیم!

خاطرات جنگ زمستانی ۱۹۳۹-۱۹۴۰ – بخش مهمی از افسانه های ملی فنلاند – در ذهن حتی بسیاری از صلح طلبان متعهد خام مطرح شده است. بحث فعلی به اصول اولیه بازگشته است: فنلاند چگونه می تواند از تبدیل شدن خود به اوکراین بعدی جلوگیری کند؟

شکی نیست که تهاجم به اوکراین به طور همزمان نشان دهنده نقض وحشتناک امنیت اروپا و تشدید درگیری ها در روند طولانی امپریالیسم روسیه در نزدیکی مرزها و دورتر است. به عنوان مثال، رویدادهای دونباس یا نقش راست افراطی در سیاست اوکراین هیچ توجیهی برای این جنگ وحشتناک ارائه نمی دهد.

لفاظی‌های خصمانه در رسانه‌های روسیه درباره به اصطلاح «نازی زدایی» و «عملیات ویژه»، بیشتر کشورهای بالتیک و همچنین لهستان و مولداوی را هدف گرفته است تا فنلاند. وضعیت فنلاند کاملاً شبیه اوکراین یا گرجستان نیست. در این کشورها درگیری‌های پرتنش و اقلیت‌های ملی که مسکو ممکن است از آنها برای سیاست خود از آن ها بهره‌برداری کند وجود دارد. دقیقاً به این دلیل که افراد کمی می‌توانستند تهاجم تمام عیار به اوکراین حتی پس از آن همه لفاظی‌های تهدیدآمیز را پیش‌بینی کنند، این رویدادها بحثی را در فنلاند به راه انداخته است. اگر این پیش بینی نشد، به چه چیز دیگری می توانیم مطمئن باشیم؟

این عدم اطمینان منجر به اجماع در حال ظهور جدیدی در مورد موضوعاتی مانند هزینه های دفاعی و اهمیت کشاورزی و خودکفایی فنلاند شده است. هلسینکی در تهیه سلاح برای اوکراین به دیگر پایتخت های اروپایی پیوسته، مانند بسیاری از کشورهای دیگر دیپلمات های روسی را اخراج کرده و در حال بررسی راه هایی برای پایان دادن سریع به وابستگی گاز و نفت روسیه است. با این حال، موضوع اصلی مورد علاقه، موضوع اصلی قدیمی‌تر بحث‌های سیاست امنیتی فنلاند است که اکنون با یک فوریت کاملاً جدید مطرح می‌شود: موضوع پیوستن به ناتو.

موضع قبلی دولت چپ میانه که همه احزاب با آن توافق داشتند، این بود که نباید به ناتو پیوست. در ژانویه، نخست وزیر فنلاند، سنا مارین – یک سوسیال دموکرات جناح چپ – مصاحبه ای انجام داد و تأیید کرد که عضویت فوری فنلاند در ناتو بعید است، اگرچه همچنان به عنوان گزینه بالقوه آینده در نظر گرفته می شود. بسیاری از حامیان ناتو این موضع را نشانه ای از بی مسئولیتی تفسیر کردند، اگرچه فنلاند از زمان تأسیس این سازمان هماره همان سیاست را داشته است.

اظهارات اخیر مارین نشان می دهد که این سیاست تغییر کرده است. همین امر در مورد رئیس جمهور سابق فنلاند نیز صدق می کند که سخنانش شاید حتی بیشتر بر سیاست خارجی تأثیرگذار باشد. اکنون تاریخ تصمیم گیری ممکن است زودتر از آنچه تقریباً هر کسی چند ماه پیش پیش بینی می کرد فرا برسد.

موضع بی طرف

فنلاند مدت‌هاست که بی‌طرف بوده است – اما هنوز هم سابقه نگاه به شرق را دارد. حتی قبل از این جنگ، جناح طرفدار ناتو، (“آتلانتیک”)، فنلاند را در معرض تهدید دائمی حمله روسیه می دیده که هر لحظه ممکن است تحقق یابد. این گروه بر این باورند که تنها چیزی که واقعاً از فنلاند در برابر این خطر دفاع می کند، ناتو است. به همین ترتیب، جناح مخالف ناتو استدلال می کرده است که پیوستن به ناتو دقیقاً همان چیزی است که فنلاند را در معرض خطر تبدیل شدن به عرصه درگیری قرار می دهد.

نگرش های فرهنگی عمیق تری نیز در این رویارویی وجود دارد. گفتمان طرفدار ناتو بر این باور است که فنلاند به اندازه کافی غربی نیست، یا هنوز “فنلاندیزه” است – اصطلاحی که در طول جنگ سرد برای اشاره به سیاست بی طرفی فنلاند در برابر اتحاد شوروی از آن استفاده می شد، اما در داخل فنلاند به عنوان حمله به سیاستمدارانی مورد استفاده قرار می گرفت که نسبت به مسکو بیش از حد دوستانه رفتار می کردند. برخلاف تلاش گسترده برای پیوستن به ناتو از سوی بسیاری از نخبگان سیاست خارجی و امنیتی فنلاند، که توسط بسیاری از رسانه های فنلاند تکرار می شود. این کشور علیرغم همکاری گسترده با ناتو تاکنون به این اتحاد نظامی نپیوسته است.

جنگ در اوکراین این وضعیت را کاملاً تغییر داده است. در حالی که عضویت در ناتو پیش از تهاجم یک دورنما بود، درخواست عضویت فنلاند در حال حاضر به طور گسترده ای مورد نظر و قطعی است. این تغییر از ماه هایی آغاز شد که روسیه نیروهای خود را در نزدیکی اوکراین جمع کرد و اولتیماتوم‌های خود را اعلام کرد. تصمیم رسمی برای درخواست عضویت ممکن است قبل از عید پاک صورت بگیرد.

با این حال، این موضوع چیزی فراتر از ارسال یک درخواست است و باید تایید شود. آتلانتیست ها می دانند که توازن در فنلاند به نفع آنها تغییر کرده است. یک نظرسنجی که در ۲۳ فوریه، یک روز قبل از تهاجم انجام شد، نشان داد حمایت از عضویت در ناتو چیزی بیش از ۵۳ درصد است و از آن زمان تاکنون این تعداد افزایش یافته است. با این حال، آنها نگرانند که بحران ممکن است به این معنی باشد که در به روی آنها بسته شود. ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو، نخست وزیر سابق نروژ، اشاره کرده است که فنلاند در طول این فرآیند تضمین های امنیتی دریافت خواهد کرد که تسریع خواهد شد. با این حال، سوالاتی در مورد احتمال مسدود کردن الحاق فنلاند به ناتو توسط کشورهایی مانند مجارستان وجود دارد…

واکنش همسایه ها

یکی از مواردی که ممکن است بین اعضای ناتو سوالاتی را ایجاد کند این است که مسکو به احتمال پیوستن فنلاند به ناتو چگونه واکنش نشان خواهد داد. قبلاً کمی درگیری وجود داشته است – نقض حریم هوایی و سخنان خصمانه توسط یک سیاستمدار روسی. اما اینها برای فنلاندی‌ها غیرعادی نیست. تهدید سیاستمداران روسی علیه کشورهای همسایه برای چندین دهه موضوعی عادی بوده است.

به طور کلی، واکنش روسیه نسبتاً فروکش کرده است *. احتمالاً منعکس کننده این واقعیت است که بسیاری از ارتش شمال غربی آن، که معمولاً در مناطق هم مرز با فنلاند مستقر هستند، اکنون در اوکراین می‌جنگند و تلفات زیادی متحمل می‌شوند. با این حال، هر چیزی ممکن است اتفاق بیفتد، به همین دلیل است که سیاستمداران فنلاندی بر تضمین های امنیتی قبل از الحاق واقعی تمرکز کرده اند.

مشکل دیگری توسط همسایه اصلی فنلاند پیش آمده است: سوئد. سوئد و فنلاند به طور همزمان در سال ۱۹۹۵ به اتحادیه اروپا ملحق شدند، این روند در فنلاند با درخواست غافلگیرانه سوئد آغاز شد. همکاری دفاعی گسترده‌ای بین این دو وجود دارد و برای سال‌ها، آتلانتیک‌های فنلاندی روند مشابهی را پیش بینی می کردند که مطابق آن سوئد به دنبال پیوستن به ناتو خواهد بود و فنلاند را به این کار تشویق خواهد کرد. این بار نقش ها متفاوت است. دولت فنلاند است که به دنبال عضویت سریع در ناتو می باشد و دولت سوئد رویکردی کندتر را در پیش گرفته است.

مخالفت

بحث عمومی فعلی بیشتر به این موضوع مربوط می شود که آیا فنلاند باید در اسرع وقت به ناتو بپیوندد یا کمی صبر کند و سپس به آن بپیوندد. منتقدین پیوستن به ناتو اغلب به عنوان طرفداران پوتین خوانده شده و محکوم می شوند.

چپ تقسیم شده است. حتی در اتحاد چپ، بزرگترین حزب چپ یعنی سوسیال دموکرات ها. تغییر دیدگاه ها منجر به این شده است که رهبر حزب اعلام کرده است عضویت در ناتو دیگر شرطی برای مشارکت دولت نخواهد بود. این یک شکاف در اندیشه حزبی است که زمانی یک موضوع تعیین کننده بوده است. برخی از اعضا خواهان تعویق بیشتر شده اند.

همچنین برخی از مخالفان عضویت در ناتو در طرف دیگر طیف، هم در میان پوپولیست های راستگرا و هم در میان محافظه کاران جریان اصلی وجود دارند که ترجیح می دهند بی طرفی سنتی فنلاند را حفظ کنند. به عنوان مثال، وزیر امور خارجه سابق پائوو وایرینن، از حزب مرکز (دومین نیروی بزرگ در دولت فعلی)، از مخالفان دیرینه ناتو است، او در بیان دیدگاه خود صریح بوده است. اگرچه او در حال حاضر یک اقلیت ناتوان است. در میان حزب او شاید تنها نماینده مجلسی که موضع آشکارا طرفدار روسیه داشته باشد، آنو تورتیاینن متعلق به انشعابی از حزب راستگرای ملی گرای فنلاندی است که نظریه پرداز توطئه است. اما حتی این حزب هم پای سیاست دولت ایستاده و اخیراً عضویت در ناتو را تایید کرده است.

سوالاتی مانند نقش فنلاند در ناتو – دفاع از کشورهای بالتیک یا چیزی بیشتر – کمتر مورد توجه قرار می گیرد. برای فنلاندی ها، ناتو یا سازمانی است که برای دفاع از فنلاند در برابر روسیه طراحی شده است، یا سازمانی است که قصد دارد فنلاند را خط مقدم درگیری با روسیه قرار دهد.

این رویکرد کوته بینانه، که نمونه ای از نگرانی اصلی بسیاری از کشورها در اداره ی امور خود است، از تمرکز جهانی بر توسعه آینده ناتو جلوگیری می کند. یک روند کلی برای روسای جمهور آمریکا وجود دارد که تمرکز خود را از اروپا به اقیانوس آرام تغییر داده اند. برای بسیاری در ایالات متحده، که اروپا را به عنوان یک قاره در حال انحطاط و ثانویه می بینند، درگیری بالقوه آینده با چین تعیین کننده است. جنگ سرد با چین اکنون از طریق چندین ریاست جمهوری صورت گرفته است. به عنوان مثال، اگر همزمان یک درگیری جدی در بالتیک و یک درگیری جدی در اقیانوس آرام وجود داشته باشد، ایالات متحده روی کدام یک تمرکز خواهد کرد؟

برخلاف لفاظی‌های سطحی درباره یک پارچگی «غرب»، بسیاری به این واقعیت استناد می‌کنند که ترکیه که به سرکوب کردها و اقتدارگرایی گسترده‌تر معروف است، خود یکی از اعضای ناتو است. کشورهای «غربی» آشکارا متحد جنگ‌های پسااستعماری هستند که فنلاندی‌ها عموماً تمایل چندانی برای پیوستن به آن ندارند. علیرغم مقاومت غرب در برابر استبداد روسیه، بسیاری از سیاستمداران غربی بر اساس یک سنت طولانی و بدبینانه به دنبال معامله با روسیه بر سر کشورهای مرزی آن بوده اند. برای بسیاری از اروپایی‌های غربی، اروپای شرقی عموماً یک منطقه ناشناس باقی مانده است، پر از ملت‌هایی که فقط در موضوعاتی که مستقیماً غرب را تحت تأثیر قرار می‌دهند مورد توجه قرار می‌گیرند. اینها نیز مسائلی است که فنلاند باید در نظر بگیرد.

اما هر اتفاقی که در کشورهای دورتری مانند ترکیه رخ می دهد برای اکثر فنلاندی ها بسیار دور به نظر می رسد. حتی برای بسیاری از حامیان اجباری و جدید ناتو بدیهی است که عضویت در این پیمان بیشتر یک وصلت از سر ناچاری باشد تا تاییدی بر این ایده که ناتو نماینده دموکراسی، آزادی و نور است. اما روند نهایی هر چه پیش برود – و فنلاند به احتمال زیاد تا پایان سال عضو ناتو خواهد شد – یک نیرو وجود دارد که باید مقصر این تغییر باشد.

جلوگیری از گسترش ناتو ممکن است یکی از اهداف اعلام شده تهاجم غارتگرانه به روسیه بوده باشد. اما غیرقابل پیش بینی بودن تهاجم گسترده یکی از نقاط عطفی است که ورود فنلاند به ناتو را اجتناب پذیر کرده است. حتی یک تهاجم محدودتر به سبک گرجستان ممکن است نتیجه را نامطمئن تر کند. با وجود تمام سمی که در سی سال گذشته توسط آتلانتیک ها در فنلاند ریخته شده است، هیچ سیاستمداری به اندازه ولادیمیر پوتین عامل کارآمدی برای ناتو نبوده است.

منبع: ژاکوبن – تاتو آهپونن – این متن توسط همایون فرزاد برای اخبار روز ترجمه شده است.

* توضیح مترجم: روسیه روز گذشته اعلام کرده است اگر فنلاند و سوئد به ناتو بپیوندند، روسیه تسلیحات نظامی خود از جمله تسلیحات هسته‌ای را در دریای بالتیک و نزدیک به مرزهای اسکاندیناوی تقویت می‌کند. دیمیتری مدودف گفته است: در این صورت بحث بالتیک غیرهسته‌ای دیگر مطرح نخواهد بود. روسیه گفته است هیچ عاقلی نمی‌تواند آرزوی افزایش تنش در مرزهای خود و استقرار موشک‌های اسکندر، موشک‌های مافوق صوت و کشتی‌های مجهز به سلاح هسته‌ای را در نزدیکی خانه خود داشته باشد

https://akhbar-rooz.com/?p=149696 لينک کوتاه

0 0 رای ها
امتیازدهی به مقاله
اشتراک در
اطلاع از
guest

0 نظرات
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها

خبر اول سايت

آخرين مطالب سايت

مطالب پربيننده روز


0
افکار شما را دوست داریم، لطفا نظر دهید.x