رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز چهارشنبه به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت که ایران هنوز به پرسش‌های آژانس پاسخ نداده است.
به گفته گروسی، این پرسش‌ها درباره کشف آثار اورانیوم غنی‌شده در سه مکان در ایران است.
بی بیسی در گزارشی نوشت: آژانس می‌گوید که این اماکن هرگز به عنوان بخش‌هایی از برنامه هسته‌ای اعلام نشده‌اند و ایران هیچ توضیحی درباره چرایی کشف این مواد در این اماکن ارائه نکرده است.
پرونده این سه مکان از جمله موضوعاتی بود که به یکی از موانع جدی بر سر مذاکرات وین تبدیل شده بود.
ایران در مذاکرات وین خواستار بسته شدن این پرونده در آژانس بود. اما طرف‌های غربی می‌گفتند که این موضوع ارتباط مستقیمی به برجام ندارد و باید توسط کارشناسان آژانس حل و فصل شود.
در نهایت ایران هفته گذشته اعلام کرد که این پرونده در آژانس بسته شده است.
محمد اسلامی، رئیس رئیس سازمان انرژی اتمی ایران روز چهارشنبه هفته پیش گفت که «مباحث فنی» میان آژانس و ایران حل شده است.
اما حالا رافائل گروسی که به اوکراین سفر کرده است می‌گوید که آژانس همچنان در تلاش است تا درباره پرونده اورانیوم‌های غنی‌شده، از ایران جواب بگیرد.
گروسی در این مصاحبه همچنین تاکید کرد که توانایی ایران برای غنی‌سازی اورانیوم از زمان خروج دونالد ترامپ از برجام، افزایش یافته است.
مدیرکل آژانس افزود که ایران در حال انتقال سانتریفیوژهای خود «به جای امن» است.
اخیرا ایران تایید کرد که تعدادی از سانتریفیوژهای مرکز کرج را به بخش زیرزمینی تاسیسات هسته‌ای نطنز منتقل کرده است.
مدیرکل آژانس در این مصاحبه به جنگ اوکراین اشاره کرد و گفت که به رغم افزایش تنش میان روسیه و غرب، «ضرروی است که بر روی زمینه‌های مشترک کار کنیم.»
او افزود: «ما نمی‌توانیم متوقف شویم. باید ادامه دهیم. به نفع جهان و به نفع همه ماست که وضعیت هسته‌ای … موفق شود. من نمی‌توانم هیچ سناریوی ژئواستراتژیکی را تصور کنم که در آن وجود سلاح‌های هسته‌ای بیشتر در خاورمیانه به نفع کسی باشد.»
اشاره گروسی به ماموریت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای اجرای پیمان منع گسترش تسلیحات هسته‌ای است؛ ماموریتی که در چارچوب آن آژانس در تلاش است تا از ساخت سلاح هسته‌ای در ایران جلوگیری کند.
او در عین حال به شکل غیرمستقیم تایید کرد که هم‌اکنون در خاورمیانه سلاح هسته‌ای وجود دارد.
این باور وجود دارد که اسرائیل به سلاح هسته‌ای مجهز است. این کشور که هرگز حاضر نشده پیمان منع گسترش تسلیحات هسته‌ای را امضا کند، داشتن تسلیحات هسته‌ای را تکذیب یا تایید نمی‌کند.
بازرسان آژانس نیز به بسیاری از تاسیسات هسته‌ای اسرائیل دسترسی ندارند.
از زمان لو رفتن فعالیت‌های مخفیانه هسته‌ای ایران در سال ۲۰۰۳، تهران همواره اعلام کرده که به دنبال ساخت سلاح هسته‌ای نیست.
اما آژانس‌های اطلاعاتی آمریکا به این نتیجه رسیدند که برنامه هسته‌ای ایران تا سال ۲۰۰۳، ابعاد نظامی نیز داشته است.
هشدار نمایندگان کنگره آمریکا به بایدن: به دیپلماسی محرمانه با ایران پایان دهید
شماری از اعضای جمهوری‌خواه کمیته‌های روابط خارجی و نیروهای مسلح مجلس نمایندگان آمریکا در نامه‌ای به جو بایدن تاکید کرده‌اند که از دیپلماسی پنهان دولت او و عدم اطلاع‌رسانی علنی درباره امتیازهای احتمالی که برای احیای برجام به جمهوری اسلامی می‌دهد خسته شده‌اند.
دویچه وله گزارش کرده است در این نامه که وب‌سایت “واشنگتن فری بیکن”، رسانه نزدیک به محافظه‌کاران، روز چهارشنبه ۲۷ آوریل نسخه‌ای از آن رامنتشر کرده، از دولت جو بایدن خواسته شده به طور علنی و شفاف مردم را در جریان امتیازهایی که برای احیای برجام به “بزرگترین حامی تروریسم در جهان” می‌دهد قرار دهد.
نویسندگان نامه با توجه به درخواست جمهوری اسلامی برای خارج کردن سپاه پاسداران از فهرست سازمان‌های تروریستی خارجی ایالات متحده و توقف مذاکرات وین، از کاخ سفید می‌خواهند کنگره و افکار عمومی را از وضعیت گفت‌وگوهای دیپلماتیک با خبر کند.
جمهوری‌خواهان عضو دو کمیته کلیدی مجلس نمایندگان به رئیس جمهوری ایالات متحده نوشته‌اند: «با توجه به مبهم بودن وضعیت مذاکرات، مردم آمریکا حق دارند بدانند دیپلمات‌هایشان در وین درباره چه چیزهایی توافق کرده‌اند و دولت شما چه بدیل‌هایی را بررسی کرده و چگونه می‌خواهید با طیف وسیع تهدیدهای ایران، از جمله تهدیدهای روزافزون برنامه‌های موشکی و پهپادی و گروگان‌گیری شهروندان آمریکایی برخورد کنید.»
توافقی ضعیف‌تر از برجام؟
این نمایندگان در نامه خود نوشته‌اند محرمانه نگاه داشتن مسائل مورد مذاکره در وین و درخواست ایران برای دست یافتن به میلیاردها دلار از طریق کاهش تحریم‌ها که احتمالا صرف تامین هزینه تشکیلات تروریستی آن در منطقه می‌شود، غیرقابل قبول هستند و حکایت از آن دارند که دولت جو بایدن در آستانه رسیدن به توافقی ضعیف‌تر از توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ است.
به گفته جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ‌کننده ارشد مذاکرات وین، پیش‌نویس متن توافق نهایی برای احیای برجام اواخر اسفند ماه آماده شده است.
بر این اساس موارد اختلاف میان آمریکا و جمهوری اسلامی به مسائل فرابرجامی مربوط می‌شوند که یکی از مهم‌ترین آنها حذف سپاه پاسداران از فهرست سازمان‌های تروریستی است که ده‌ها نماینده جمهوری‌خواه کنگره ایالات متحده بارها با آن مخالفت کرده‌اند.
برخی مقام‌های ارشد دولت آمریکا، از جمله ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه به طور تلویحی برآورده شدن این درخواست را قابل مذاکره عنوان کرده و گفته‌اند اگر ایران خواستار لغو تحریم‌های فرابرجامی باشد باید نگرانی‌های فرابرجامی واشنگتن را رفع کند.
به نوشته “فری بیکن” در یک سالی که از آغاز مذاکرات احیای برجام می‌گذرد، مذاکره‌کنندگان آمریکا، از جمله رابرت مالی، نماینده ویژه این کشور در امور ایران، برخلاف دولت باراک اوباما که کنگره را به طور علنی در جریان روند مذاکرات هسته‌ای قرار می‌داد، فقط در نشست‌های توجیهی محرمانه این کار را کرده‌اند.
امضاءکنندگان نامه خطاب به جو بایدن این شیوه را غیرقابل قبول خوانده و به نمایندگی از طرف رای‌دهندگان آمریکایی خواستار حضور نمایندگان دولت در نشست‌های عمومی و علنی کنگره و شفاف‌سازی درباره برنامه‌های او برای جلوگیری از دست‌یابی جمهوری اسلامی به سلاح اتمی شدند.
شماری از مقام‌های آمریکایی، از جمله سخنگوی وزارت خارجه به تازگی گفته‌اند آمریکا در “ملا‌ءعام” مذاکره نمی‌کند و جزئیات توافق‌ها بر سر احیای احتمالی برجام تا نهایی شدن آن محرمانه می‌مانند.
ظاهرا آنتونی بلینکن، وزیر خارجه ایالات متحده روز سه‌شنبه در نشستی در مجلس سنا تقاضای یک سناتور جمهوری‌خواه برای اجازه دادن به رابرت مالی برای اظهار نظر علنی درباره جزئیات مذاکرات و توافق‌های انجام شده در وین را رد کرده و باعث خشم و نارضایتی جمهوری‌خواهان حاضر در نشست شده است.
تا کنون ده‌ها نماینده جمهوری‌خواه و شماری از دموکرات‌های کنگره نسبت به خارج کردن سپاه پاسداران از فهرست سازمان‌های تروریستی هشدار داده‌اند و عده‌ای از آنها در تلاش برای مقابله قانونی با چنین تصمیم احتمالی هستند.
بنابر گزارش‌ها آنتونی بلینکن در نشستی در مجلس سنا گفته است دولت‌های قبلی هم گنجاندن سپاه در این فهرست را بررسی کرده بودند اما دستاوردهای آن در مقابل هزینه‌هایش را اندک ارزیابی کردند.
وزیر خارجه آمریکا می‌گوید قرار داشتن سپاه در فهرست تروریستی، جز ممنوعیت سفر برای اعضای آن سود چندانی ندارد چرا که این نهاد در هر حال تحت تحریم‌های بسیار شدیدی قرار دارد.
رابرت مالی یک ماه پیش در کنفرانس بین‌المللی فوروم دوحه در پایتخت قطر گفته بود حتی اگر آمریکا بر سر احیای برجام با ایران هم به توافق برسد تحریم‌ها علیه سپاه برداشته نخواهند شد.
