دو نهاد حامی حقوق کودکان، جمعیت دفاع از کودکان و شبکه یاری کودکان کار بیانیه های جداگانه ای به مناسبت اول ماه مه روز جهانی کارگر منتشر کردند. متن کامل هر دو بیانیه در زیر آمده است:
بیانیه جمعیت دفاع از کودکان به مناسبت ۱۱ اردیبهشت، اول ماه مه روز جهانی کارگر
حال دنیا خوب نیست، حال کودکان از آن هم بدتر …!
این را از لابلای خبرها می‌توان فهمید.
– ثروت ۱۰ ثروتمند برتر جهان در طول دوران همه گیری از ۷۰۰ میلیارد دلار به ۱.۵ تریلیون دلار رسیده است (خبرگزاری فرانسه – بنقل از “اکسفام” یکی از بزرگترین سازمان‌های بین‌المللی امدادرسانی برای ریشه‌کن کردن فقر، گرسنگی و بی‌عدالتی می‌گوید).
– بی‌خانمانی و آوارگی بیش ۷ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر در جنگ روسیه علیه اوکراین
– فقر، فلاکت، آوارگی و مهاجرت، گرسنگی و قحطی و … در سوریه، عراق، افغانستان، فلسطین و لبنان و یمن که حاصل کشمکش نظم نوینی جهان است.
– بیکاری بیش از ۱۵۰ میلیون کارگر و نیمه فعال شدن بیش از نیم میلیارد شاغل در مشاغل مختلف جهان (بنقل از آمار رسمی).
عمیق‌تر شدن فاصله‌ی طبقاتی و به تبع آن ریزش بخش وسیعی از آحاد اقشار میانی به صف فقرا و ضعیفان جامعه و ناتوانی مالی بخش وسیعی از انسان‌ها در مقابل کوه عظیم فشار اقتصادی و هزینه‌ها به واسطه‌ی گرانی و تورم.
زنگ خطری که به صدا درآمده و همگان میبایست برای مقابله با آن اقدام کنند.
یکی از اوّلین تبعات این پروسه‌ی بحرانی، ارزانی نیروی کار در بسیاری از سطوح و رشته‌های اقتصادی خواهد بود. این عارضه به دنبال خود، رقابت شدید بین اقشار نیروی کار را افزایش می‌دهد و متأسفانه یکی از پیامدهای همیشگی آن به کار گماردن کودکان خواهد بود؛ چرا که منبع پرسود نیروی کار ارزان و خاموش است. نیروی کار کودکان امروز مانند نیروی کار کارگران به بازار کار رانده می‌شود. این امر به هیچ عنوان قابل قبول نبوده و شرم آور است. دولت‌ها نمی‌توانند از کار کودک در مقابل وجدان، تمدن و دست آوردهای جامعه دفاع کنند؛ برای همین مخفی‌اش می‌کنند و بی‌شرمانه به استثمار نیروی کار کودکان تداوم می‌بخشند.
آنچه که در این شرایط فاجعه بار و بحرانی ضروری و حیاتی است، ایفای نقش سازمان‌ها و تشکل‌های پیشرو، به‌عنوان سخنگویان و نمایندگان حقیقی اقشار و طبقات جامعه است.
این امر در حوزه‌ی حقوق و مطالبات کودکان جّدی‌تر است. به این دلیل که کودکان قادر به دفاع و مطالبه‌ی حقوق خود از جامعه و مراجع ذیربط نیستند و این وظیفه‌ی جامعه و گروه‌های مختلف آن است که از مطالبات حقوقی و اجتماعی کودکان دفاع کنند.
تشکّل‌ها و سازمان‌ها میبایست که هستی و «منافع کودکان» را مقدم شمرده و نگذارند در گیر و دار مسائل و مشکالت عدیده‌ی اجتماعی به تعویق بیافتد و یا فراموش شود.
لازمه‌ی این امر پیشبرد خواست تأمین اجتماعی و خدمات درمانی رایگان برای تمامی کودکان و همه‌ی وابستگانشان، فارغ از نژاد، رنگ، جنس، ملیّت و … است. امنیت روانی و جسمی آحاد جامعه، تأمین اجتماعی و خدمات درمانی و بهداشتی با بالاترین استاندارد جهانی، بدون کم و کاست و امّا و اگر، همین امروز باید در دستور سیستم و نظام حاکم قرار گیرد.
ما فعالین لغو کار کودک، دو استاندارد متفاوت برای زندگی انسان‌ها را در جامعه نمی پذیریم. فرزندان ما، معلمان و کارگران (مزد بگیران) شایسته همان زندگی‌ای هستند که فرزندان سرمایه‌داران از آن برخوردارند. چرا که ما حقوق کودک را مستقل از وضعیت اقتصادی خانواده می‌دانیم. کودکی دوران مهمی از زندگی است. آسیب های دوران کودکی همواره با رنج، تا بزرگسالی همراه فرد خواهد بود. ما شادی را حق همه کودکان دانسته و همین امروز آن را مطالبه می‌کنیم.
این خواست‌ها و خواست توقف فلاکت و وحشی‌گری علیه انسان و نیز رفاه و خوشبختی برای همگان، همواره از مطالبات فوری کارگران و دیگر مزدبران بوده است. اما امروز این خواست‌ها؛ از هر زمان دیگری بدل به مطالبه عمومی و سراسری و بعبارتی مطالبه ۹۹ درصدی‌های جهان شده است. از اینرو جا دارد که فعالان دیگر جنبش‌ها، از جمله جنبش کارگران، معلمان، پرستاران، کشاورزان و دیگر عرصه‌ها، ضرورت و فوریت همسو کردن و همگامی خویش را برای دستیابی به این امر مهم، در دستور خویش قرار دهند.
برای مقابله با موج جدید حمله‌های ملی و قومیتی علیه زحمتکشان و مردم سرکوب شده افغانستانی در ایران و همچنین تبلیغات فاشیستی – راسیستی و ضد بشری در اروپا و نقاط دیگر جهان، یک بار دیگر ضرورت اتحاد و احترام به نژاد انسانی را در دستور همه پیشروان انسانیت قرار داده است.
گرامی باد اول ماه مه، روز جهانی همه مزدبران و ستمکشان
زنده باد اتحاد همگانی برای رسیدن به جهانی شایسته کودکان؛ که همگان شایسته آنند
اول ماه می ۲۰۲۲
۱۱ اردیبهشت ۱۴۰۱
جمعیت دفاع
بیانیه شبکه یاری کودکان کار در روز جهانی کارگر
▫️روز جهانی کارگر در حالی فرا می‌رسد که جهان در تلاطم دهشتناکی دست‌وپا می‌زند. فقر، بیکاری و آوارگی میلیون‌ها انسان، حاصل جنگ‌افروزی حاکمانی است که با بی‌تدبیری، زیاده‌خواهی و قلدری، جهان را به ورطه هولناکی سوق داده‌اند. متاسفانه کودکان و زنان اولین قربانیان این کارزار دلخراش و بی‌پایان هستند.
▫️در سالی که در کشورمان سپری کردیم، تن خسته و رنجور کارگران در فشار سهمگین تورم و گرانی، چند برابر شدن یکباره هزینه‌های زندگی، افزایش سرسام‌آور و لجام‌گسیخته هزینه مسکن و سلامت و آموزش و از میان رفتن حمایت‌های اجتماعی سفره کارگران را کوچکتر از همیشه کرده است. کارگران مهاجر در این میان بی‌پناه‌تر از همیشه فشارهای مضاعفی را متحمل شده‌اند. در بحران‌های اقتصادی، هزینه‌های آموزش و تحصیل فرزندان اول از همه از سبد خانوار حذف می‌شود و کودکان به ناچار و علیرغم میل باطنی بخشی از تامین معاش خانوار را عهده‌دار می‌شوند.
▫️شبکه یاری کودکان کار متشکل از ده‌ها نهاد مدنی حامی کودکان کار فرا رسیدن روز جهانی کارگر را به کارگران زحمت‌کش ایران شادباش گفته و ضمن هشدار به مسئولین و متولیان امور در خصوص وضعیت اسفبار اقتصادی و اجتماعی، به شدت نگران خانواده‌های در شرایط دشوار و به خصوص فرزندان این خانواده‌ها است.
ما با استناد به مفاد مصرح در پیمان‌نامه جهانی حقوق کودک که کشور ما در سال ۱۳۷۳ به آن پیوسته و متعهد به اجرای مفاد آن شده است، وظیفه انسانی و مسئولیت اجتماعی خود می‌دانیم مواردی را با تأکید بیشتر از گذشته یادآور شویم:
۱) فشارهای اقتصادی امان مردمان را بریده و به استیصال رسانده است. در این شرایط، خطر افزایش خشونت خانگی، کودک آزاری، ترک تحصیل کودکان و اجبار به اشتغال آنها و در نهایت فروپاشی خانواده‌ها همواره هموطنان عزیزمان را تهدید می‌کند. لذا بر عهده دولت فعلی است با سرعت بیشتری وارد عمل شده و با بهره‌گیری از علم عالمان اقتصادی، افزایش حمایت‌های اجتماعی و رفع موانع توسعه عادلانه اقتصادی و اجتماعی، از شعارزدگی فاصله گرفته و برای بهبود زندگی مردم گام‌های عملی‌تری بردارد.
۲) متاسفانه اخیرا شاهد جریانی در جامعه هستیم که به دنبال عادی‌سازی و عادی‌انگاری کار کودک و رسمیت‌بخشی به آن بعضاً با کلیدواژه کارآفرینی، به ایجاد دکه‌های گل‌فروشی ویژه کودکانِ‌کار و حتی پوشاندن لباس فرم به کودکان کارگر و… اقدام می‌کنند؛ ما ضمن محکوم کردن هرگونه تلاش برای عادی‌سازی کار کودکان، به عنوان دیدبانان مردمی حقوق کودک، خواهان برخورد ریشه‌ای با مسئله کار کودکان و واکاوی علل و پیدایش آن و ارائه راه حل‌های عملی و بهبود وضعیت زندگی خانواده‌های در شرایط دشوار با تأکید بر برابری حقوق ایرانی و غیرایرانی هستیم.
۳) همه‌گیری کرونا و تبعات آن، همچنین بحران اقتصادی حاصل از تحریم‌های بین‌المللی و سوء مدیریت اقتصادی و دلایل دیگری از جمله عدم دسترسی به فناوری و ابزارهای آن باعث شده چند میلیون دانش‌آموز به گفته خود مسئولین، از چرخه رسمی آموزش و پرورش خارج شوند. حال بیم آن می‌رود که با بازگشایی مجدد مدارس شمار قابل توجهی از این کودکان به دلیل تداوم فقر خانواده‌ها، همچنان از تحصیل به دور مانده و چه بسا اکنون مسئولیت تامین بخشی از معاش خانواده‌هایشان را عهده‌دار شده باشند. لذا وزارت آموزش و پرورش مکلف است در اسرع وقت نسبت به وضعیت فعلی این دانش‌آموزان آمار و گزارش شفاف ارائه دهد و برای تحقق حق آموزش رایگان، باکیفیت و قابل دسترس برای همه کودکان این سرزمین اقدام کند.
۴) شبکه یاری کودکان کار از خواست‌های صنفی معلمان حمایت کرده و دلسوزانه تصریح می‌کند راه هرگونه توسعه و آبادانی کشور از مجرای آموزش و پرورش کشور می‌گذرد. حالِ خوب معلمان منجر به حالِ خوبِ فرزندان این کشور شده و در نهایت منجر به توسعه پایدار و عادلانه خواهد شد.
