روزنامه وال استریت جورنال به نقل از دیپلمات‌های اروپایی خبر می‌دهد که اتحادیه اروپا آماده است برای برون‌رفت از بن‌بست مذاکرات هسته‌ای، انریکه مورا را به تهران بفرستد.
به گزارش بی بی سی به نقل از این روزنامه، انریکه مورا، مسئول مذاکرات اتحادیه اروپا با ایران، ده روز پیش تلفنی به علی باقری کنی گفته است برای رسیدن به راه‌حل آماده است به تهران سفر کند.
وال استریت جورنال به نقل همان منابع اروپایی می‌نویسد ایران هنوز جوابی نداده است.
بعد از اینکه هشتم اسفند پارسال علی باقری کنی “با دستورکار مشخص” به وین رفت، گفته شد پیش‌نویس توافقنامه توافق هسته‌ای جدید تقریبا کامل شده است.
توافق قبلی موسوم به برجام با ریاست جمهوری دونالد ترامپ عملا به پایان راه رسید. آقای ترامپ یک‌طرفه از برجام خارج شد و تحریم‌های ایران، که برداشته شده بود، از جمله تحریم نفتی و بانکی را دوباره برقرار کرد.
ایران پس از یک سال در پنج مرحله محدودیت‌های برجامی برای فعالیت‌های هسته‌ایش را کنار گذاشت و غنی‌سازی با خلوص بالا و بکارگیری سانتریفیوژهای بیشتر را از سر گرفت.
پس از آماده شدن پیش‌نویس توافق جدید، روشن شد ایران از آمریکا خواسته سپاه پاسداران را از فهرست سازمان‌های “تروریستی” خود خارج کند.
این موضوع باعث توقف مذاکرات در بیستم اسفند شد. انریکه مورا هفتم فروردین به تهران رفت و بعد به واشنگتن سفر کرد.
از آن زمان مذاکرات متوقف مانده و ایران و آمریکا هریک دیگری را مقصر می‌دانند.
به نوشته وال استریت جورنال آقای مورا اگر به تهران سفر کند از ایران خواهد خواست خارج شدن سپاه پاسداران را از فهرست سیاه آمریکا فعلا کنار بگذارد و آن را به مراحل بعد گفت‌وگوها موکول کند و توافق جدید را امضا کند.
بیرون آوردن نام سپاه از این فهرست با مخالفت شدید، هم در مجلس نمایندگان هم سنای آمریکا روبروست.
به نوشته وال استریت جورنال ایران تا لغو تحریم‌ها حاضر به گفت‌وگوی مستقیم با آمریکا نیست و اتحادیه اروپا سعی می‌کند مذاکرات را زنده نگه دارد، هرچند توجه بیشتر پایتخت‌های غربی حالا متوجه اوکراین است.
این روزنامه نوشت: “ایران تا اینجا پیشنهاد آمریکا را رد کرده که سپاه را از فهرست خارج کند به شرط اینکه تهران بپذیرد مقام‌های آمریکایی را در منطقه ترور نکند.”
به نوشته وال استریت جورنال ایران گفته است نمی‌تواند وعده‌اش را برای گرفتن انتقام قاسم سلیمانی فرمانده سابق نیروی قدس سپاه پس بگیرد. او در حمله آمریکا در عراق کشته شد.
“مقام‌های آمریکا می‌گویند حتی اگر سپاه از فهرست خارج شود باز هم مشمول تحریم‌های متعدد آمریکا خواهد بود”.
آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا هفته پیش به سنا گفت بود “ایران باید قدم‌های ضروری را بردارد” و مقام‌های این کشور می‌دانند “باید چه کاری را انجام دهند.”
وزارت امور خارجه ایران “زیاده‌خواهی آمریکا” و به “گروگان گرفتن مذاکرات برای مسائل سیاست داخلی خود” را مانع توافق دانسته و تاکید کرده ایران از خطوط قرمز خود عبور نمی‌کند.
به نوشته وال استریت جورنال اگر ایران با پیشنهاد تازه‌ای برگردد، آمریکا آن را بررسی خواهد کرد. اما مذاکره تازه در ابعاد بزرگ اتفاق نخواهد افتاد.
این روزنامه در انتها نوشت “امید به توافق همچنان اندک است” و یک مقام سابق آمریکا می‌گوید این بن‌بست، در حالی‌که دو طرف بر موضع خود پافشاری می‌کنند، ممکن است”ماه‌ها” ادامه پیدا کند:
“مطمئنا احتمال بن‌بستی طولانی هست. هیچ طرفی نمی‌خواهد پایان مذاکرات را اعلام کند.”
رویترز: توافق هسته ای ایران نزدیک به مرگ است، اما غرب آماده خروج از آن نیست
رویترز نیز در تحلیلی روز دوشنبه نوشت: منابع آگاه می گویند مقامات غربی تا حد زیادی امید خود را نسبت به احیای توافق هسته ای ایران از دست داده اند و مجبور به بررسی چگونگی محدود کردن برنامه اتمی ایران در شرایطی که حمله روسیه به اوکراین ادامه دارد، شده اند. اما قدرت های بزرگ به طور کامل از این پیمان دست برنداشته اند.
یکی از منابع، که مانند سایر منابع به دلیل حساسیت موضوع، نخواستخ نامش فاش شود، گفت: «دولت های غربی سرم را از بازوی بیمار بیرون نمی‌کشند… اما انتظار کمی دارند نتیجه ی مثبتی وجود داشته باشد».
چهار دیپلمات غربی گفته اند توافقی که ایران با بریتانیا، چین، فرانسه، آلمان، روسیه و ایالات متحده در سال ۲۰۱۵ منعقد و با خروج دونالد ترامپ، رئیس جمهور وقت آمریکا در سال ۲۰۱۸ آن را رها کرد؛ در حال از بین رفتن است.
این پیمان در اوایل ماه مارس زمانی که اتحادیه اروپا هماهنگی دور تازه ی مذاکرات را شروع کرد، در آستانه توافق به نظر می رسید. اما گفتگوها بر سر خواسته‌های لحظه آخری روسیه و به میان آمدن موضوع سپاه پاسداران مشکلات تازه ای پدید آورد.
درخواست تهران برای حذف سپاه پاسداران از فهرست تروریستی آمریکا، با مخالفت بسیاری از قانونگذاران آمریکایی مواجه شده است، که همچنان آن را یک نهاد تروریستی می دانند.
رویترز می نویسد: به نظر می‌رسد که درخواست‌های روسیه اصلاح شده است، اما موضوع سپاه پاسداران همچنان باقی است. انتخابات پیش روی میان‌دوره‌ای آمریکا در ۸ نوامبر باعث شده است جو بایدن، رئیس‌جمهور ایالات متحده، در برابر مخالفان داخلی جانب احتیاط را پیشه کند.
دستیاران بایدن به صراحت اعلام کرده‌اند که هیچ برنامه‌ای برای حذف سپاه پاسداران از فهرست ندارند، اما این موضوع را هم رد نکرده اند که اگر تهران می‌خواهد واشنگتن چنین گامی را – فراتر از احیای سخت‌گیرانه توافق برجام بردارد – آن گاه ایران باید به نگرانی های آمریکا در خارج از توافق رسیدگی کند.
بنابر گزارش رویترز، چندین منبع گفته اند که هیچ یک از طرفین نمی‌خواهند بپذیرند مذاکرات غیرمستقیم یک ساله ممکن است شکست خورده باشد. واشنگتن امیدوار است ایران از تقاضای حذف سپاه پاسداران انقلاب اسلامی صرف نظر کند و ایران متقاعد شده است هر زمان که بخواهد می تواند این توافق را احیا کند.
رویدادها ممکن است به سوی دیگری بروند. با تمرکز جهان بر حمله روسیه به اوکراین و افزایش قیمت نفت، ایران می تواند به صادرات غیرقانونی نفت خود ادامه دهد و درآمد بیشتری کسب کند.
یک دیپلمات غربی گفت: «فکر نمی‌کنم کسی بخواهد بگوید تمام شد” وی پیش بینی می کند این وضعیت به طور نامحدودی ادامه می یابد و هیچ کدام از طرفین نمی پذیرد که همه چیز تمام شده است.
چنین وضعیتی به ایران اجازه می دهد تا برنامه هسته‌ای خود را ادامه دهد. واشنگتن معتقد است اگر ایران بخواهد ظرف چند هفته می تواند به آمادگی لازم برای تهیه ی یک سلاح هسته ای دست یابد.
علیرغم صحبت درباره «طرح B» آمریکا برای رسیدگی به برنامه هسته ای ایران در صورت عدم احیای توافق، گزینه های کمی وجود دارد.
به جز اقدام نظامی آمریکا یا اسرائیل برای تخریب سایت های هسته ای ایران، اهرم اصلی قدرت های بزرگ کاهش صادرات نفت ایران است.
در حالی که واشنگتن از حمایت ضمنی مسکو و پکن برای محدود کردن صادرات ایران از طریق تحریم‌های آمریکا در سال‌های قبل از توافق ۲۰۱۵ برخوردار شد، چنین اتفاق نظری دیگر در میان قدرت‌های بزرگ وجود ندارد.
تهاجم روسیه به اوکراین علیرغم هشدارهای آمریکا و اروپا نشان می دهد موافقت مسکو را نمی توان قطعی دانست.
چین خریدار اصلی نفت غیرقانونی ایران است و منابع آگاه می گویند زمانی که عرضه نفت کم باشد و پکن از تهران قیمت‌های تخفیفی دریافت کند، کاهش این صادرات غیرقانونی دشوار خواهد بود.
وزارت خارجه چین در پاسخ به سوالی درباره خرید نفت ایران که نقض تحریم‌های آمریکا است، از ارائه جزئیات خودداری کرده است. وی مخالفت پکن با تحریم‌های فراسرزمینی آمریکا را تکرار کرده و از ایالات متحده خواسته است که تحریم‌های یکجانبه خود را لغو کند.
بر اساس گزارش Kpler که جریان صادرات نفت را دنبال می کند، صادرات نفت ایران در سه ماهه اول امسال به میانگین ۸۷۰,۰۰۰ بشکه در روز رسیده است. در سه ماهه ی چهارم سال گذشته ایران روزانه ۶۶۸,۰۰۰ بشکه نفت صادر می کرد.
ایالات متحده در واقع باید یک تلاش همزمان برای کاهش صادرات نفت روسیه و کاهش صادرات ایران را مدیریت کند.
یک منبع آمریکایی می گوید: ایجاد دو ائتلاف تحریمی به صورت همزمان کار دشواری است. به گفته ی وی ایران اکنون حدود نیمی از حجم نفتی را که در صورت لغو تحریم های آمریکا می توانست بفروشد می فروشد، اما به دلیل افزایش قیمت، همان درآمد را به دست می آورد. وی می افزاد: چرا تهران باید امتیاز بزرگی بدهد در حالی که آنها اساساً از مزایای نفتی برخوردار هستند؟
