رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه، با استفاده از جنگ در اوکراین، در حال برنامه ریزی برای تهاجم جدید به شمال سوریه است. به مدت ۷۰ سال، ترکیه یکی از اعضای کلیدی ناتو بوده است – حمایت ناتو از تجاوزات این کشور نشان می دهد که این اتحاد یک پیمان دفاعی صرف نیست
دوباره دارد تکرار می شود. رجب طیب اردوغان و دولت حزب عدالت و توسعه (AKP) که با سکوت کشورهای عضو ناتو جرأت یافته اند قصد دارند تهدیدهای جنگی ترکیه علیه دولت خودگردان دموکراتیک در شمال سوریه (روژاوا) را به یک تهاجم تمام عیار تبدیل کنند. اردوغان در روز دوشنبه، ۲۳ می، در یک کارخانه کشتی سازی نظامی در دریای مرمره، اعلام کرد قصد دارد یک نوار زمینی به وسعت ۳۰ کیلومتر در امتداد مرز شمالی سوریه را اشغال کند. به گفته منابع ترکی، تدارکات برای تهاجم تا روز بعد کامل می شود.
در مناطق دیگر کردستان، جنگ هفته‌هاست که دور از توجه افکار عمومی در جریان است. در ۱۷ آوریل ارتش ترکیه به منطقه زاب در جنوب کردستان حمله کرد. این اولین قدم در یک سری مداخلات در شمال عراق بود که قوانین بین المللی را نقض می کرد. از آن زمان، کوه‌های کردستان – جایی که روستاهای متعددی در آن قرار دارند و غیرنظامیان در آن زندگی می‌کنند – شاهد جنگ‌های شدیدی بوده و سربازان و مبارزان چریکی هر روز جان خود را از دست می‌دهند. در روژاوا نیز، یک جنگ کم شدت علیه مردم غیرنظامی و اداره آن از ماه‌ها پیش آغاز شده است. مرکز اطلاعات روژاوا گفته است حداقل سی و پنج حمله پهپادی ترکیه بیش از سیزده کشته و سی و چهار زخمی برجای گذاشته است.
اردوغان تاکنون توانسته این سیاست جنگی را بدون هیچ مانعی دنبال کند. انتقادی از جانب ناتو، که ترکیه از سال ۱۹۵۲ عضو آن بوده است، وجود ندارد. در عوض، جنگ در اوکراین قدرت چانه زنی و نفوذ مخرب بیشتری را به اردوغان بخشیده است تا با میزبانی از مذاکرات در خاک ترکیه، خود را به عنوان میانجی ظاهری بین روسیه و اوکراین معرفی کند.
این روزها اردوغان با مخالفت از ورود سوئد و فنلاند به ناتو نقش بیشتری را بر عهده گرفته است. از دیدگاه دولت AKP، این کشورها از تروریسم حمایت می کنند و تروریست ها را پناه می دهند. این «سازمان‌های تروریستی» ادعایی، پروژه‌های کمک‌رسانی در روژاوا هستند که در فعالیت‌هایی مانند ایجاد زیرساخت‌های آبی و پناه دادن به زنانی که خشونت توسط شبه‌نظامیان تروریستی داعش را تجربه کرده‌اند. – یعنی پروژه‌های کمک‌های بشردوستانه هستند که سوئد به تامین مالی آنها کمک می‌کند. «تروریست‌های» مورد ادعای اردوغان، کردهای مقیم سوئد و فنلاند هستند که آزادانه در آن کشورها سازماندهی سیاسی پیدا کرده‌اند، بدون اینکه با فشار روبرو باشند.
با این حال، ترکیه همچنین به سیاستمدارانی با پیشینه ی کردی مانند آمینه کاکاباوه، نماینده چپ مستقل سوئدی که اصالتاً از شرق کردستان است، نظر دارد. اخیراً، سفیر ترکیه در استکهلم حتی تا آنجا پیش رفت که خواستار استرداد او شد (بعداً مدعی شدند یک “سوء تفاهم” بوده است.). کاکابوه با عضویت سوئد در ناتو مخالف است و حمایت خود از نخست وزیر سوسیال دموکرات کشورش را پس گرفته است. او خاطرنشان کرد که کردها بار دیگر در معرض خطر قربانی شدن در قربانگاه ابرقدرت ها هستند – این بار با حمایت سوئد.
اردوغان در گذشته از پناهندگان برای منافع سیاسی سوء استفاده کرده است. او موافقت کرده است که از ورود آنها به اتحادیه اروپا جلوگیری کند (یا برعکس، تهدید کرده است که مرزهای خود را باز می گذارد) تا از دولت های اتحادیه ی اروپا امتیازات سیاسی بگیرد. او سعی دارد از کردها برای رسیدن به رویاهای خود برای تبدیل ترکیه به یک ابرقدرت امپریالیستی منطقه ای استفاده کند. این امر ثابت می کند مسئله کردها یک مشکل واقعا بین المللی است.
اکنون که ترکیه به طور موقت با گسترش ناتو مخالفت کرده است، مورد انتقاد منتقدانی قرار گرفته که می گویند ناسازگاری این کشور صلاحیت عضویت او در ناتو را مورد سوال قرار می دهد. با این حال، همانطور که دیلار دیریک اشاره کرده است، این لفاظی گیج کننده است: ترکیه برای بیش از هفتاد سال بخش مهمی از ائتلاف نظامی بوده است و سیاست جنگی ترکیه با جنگ‌های مختلف تجاوزکارانه ناتو در سال‌های اخیر که نظم بین‌المللی را در هم شکسته است، مطابقت دارد. ناتو خود را مدافع “جامعه ای از ارزش های مشترک” تعریف می کند. سند تاسیس آن در سال ۱۹۴۹ ادعا می کند که اعضای آن به منشور سازمان ملل متحد و “اصول دموکراسی، آزادی فردی و حاکمیت قانون متعهد هستند”. با این حال، این ها تنها تعاریفی هستند که قصد دارند ماهیت جنگ طلبانه ناتو را پنهان کنند. تهاجم ناتو به لیبی، عراق، افغانستان، و یوگسلاوی سابق داستان متفاوتی را روایت می کند. اشغال قبرس شمالی توسط ترکیه نیز همینطور است، نقض قوانین بین المللی از سال ۱۹۷۶ ادامه دارد. هرچند که دیگر حتی به ندرت به آن اشاره می شود.
دوشنبه گذشته، جمیل بایک، رئیس مشترک کمیته اجرایی اتحادیه جوامع کردستان، بر نقش ناتو در جنگ علیه کردستان تأکید کرد: «شاید به نظر برسد که ترکیه در حال جنگ در زاب و آواشین است، اما در واقع این ناتو است… ترکیه به عنوان یک کشور عضو، حمایت بسیار گسترده ای از ناتو دریافت می کند. بدون این کمک، ترکیه نمی توانست تا امروز به جنگ ادامه دهد. این ناتو است که تصمیم گرفت وارد جنگ شود و ترکیه این تصمیم را عملی می کند.
برای ترکیه، تهاجم به روژاوا ارتباط نزدیکی با سیاست داخلی دارد. همه نظرسنجی ها نشان می دهد که حزب عدالت و توسعه در انتخابات سال ۲۰۲۳، ضربه قابل توجهی در صندوق های رای خواهد خورد. این حزب ممکن است در تلاش برای حفظ قدرت از طریق یک جنگ دیگر باشد. زیرا تهاجمات مکرر ترکیه به سوریه همیشه با افزایش محبوبیت حزب عدالت و توسعه همراه بوده است – از اشغال منطقه ای در شمال سوریه بین اعزاز و فرات در اوت ۲۰۱۶ تا تهاجم و اشغال عفرین در سال ۲۰۱۸ و سره کانیه و گیر سپی در سال ۲۰۱۹. جنگ بخش‌هایی از مردم را پشت سر دولت و ارتش آن متحد می‌کند و در عین حال مسائلی مانند بیکاری و فقر را – هر چند به طور موقت – به پشت صحنه می کشاند.
در اوایل ماه مه، اردوغان اعلام کرد قصد دارد به تدریج یک میلیون پناهجوی سوری را از ترکیه را به شهرک های ساخته شده برای آنها در شمال سوریه بفرستد. به نظر می رسد که این طرح، کنترل یک قلمرو جغرافیایی پیوسته برای ادغام آن در ترکیه است. پرداخت حقوق به لیر ترکیه در مناطقی که قبلاً اشغال شده است در کنار افتتاح مدارس ترک زبان و برگزیدن فرمانداران ترک نشان می دهد که هدف استعمار دائمی این مناطق است. تهاجمات ترکیه شبه نظامیان جهادی را تقویت کرده است. آن ها در کنار سربازان ترکیه به امنیت مناطق اشغالی کمک کرده اند. بسیاری از جنگجویان آنها اعضای سابق داعش هستند که به حیات زیر زمینی خود ادامه می دهند. داعش به طور فزاینده ای قادر به انجام حملات مجدد شده است.
خالد درویش، نماینده اداره خودمختار روژاوا در برلین، در مصاحبه با روزنامه آلمانی Tagesspiegel، توضیح داد که «زانو زدن در مقابل اردوغان، تلاش‌ها برای راه‌حل صلح‌آمیز در سوریه را از بین می برد». در واقع، کار بسیاری زیادتری لازم است. جنگ تجاوزکارانه ترکیه با حمایت ناتو، نشان می دهد صحبت از ارزش‌های مشترک، آزادی و دموکراسی تنها زمانی کاربرد دارد که در خدمت منافع خود ِ ناتو باشد.
ژاکوبن – کرم شامبرگر – این مقاله توسط کمال فرهمند برای اخبار روز به فارسی برگردانده شده است.
https://jacobinmag.com/2022/05/turkeys-war-against-the-kurds-exposes-natos-aggression
