همزمان با برگزاری نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی، آمریکا و سه کشور اروپایی درخواست «محکومیت» ایران را به این نهاد ناظر هستهای سازمان ملل ارائه دادهاند.
به گزارش بی بی سی پیشتر آمریکا و سه کشور اروپایی (فرانسه، آلمان و بریتانیا) در پیشنویس قطعنامهای به آژانس ضمن محکوم کردن عدم همکاری ایران با آژانس خواهان پاسخگویی این کشور درباره آثار مواد رادیواکتیو در پارچین، تورقوزآباد و مریوان شده بودند.
این کشورها از آژانس بینالملی انرژی اتمی خواسته بودند ایران را به دلیل خودداری از پاسخگویی درباره سوالاتی که برای مدت طولانی بیپاسخ مانده مورد نکوهش قرار دهند.
رافائل گروسی، دبیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، در کنفرانس خبری که در حاشیه نشست شورای حکام آژانس انرژی اتمی برگزار شد، گفته بود «ایران برای یافتههای آژانس در سه سایت هستهای اعلام نشده خود توضیحات قانع کنندهای نداده و باید هر چه زودتر درباره چگونگی ادامه این مسیر فکر کنیم.»
ساعاتی پس از این سخنان کاظم غریبآبادی، معاون امور بینالملل قوه قضاییه، گفت «آقای گروسی تمایلات شدید سیاسی دارد و نمیتوان آن را نفی کرد». این مقام قضایی گفت ذرات هستهای یافت شده در نمونهبرداری «ناچیز» بود. آقای غریبآبادی، نماینده سابق ایران در آژانس بود.
شب گذشته تلویزیون دولتی ایران، برنامه «گفتوگوی ویژه خبری» با حضور کاظم غریبآبادی را همزمان از شبکه یک و شبکه خبر پخش کرد. او که دبیری ستاد حقوق بشر جمهوری اسلامی را هم بر عهده دارد در پاسخ به آنچه گزارش منفی آژانس بینالمللی انرژی اتمی گفت:
«آژانس ادعا کرده بود اسنادی دارد که نشان دهنده فعالیت مرتبط با مواد هستهای در برخی اماکن انجام شده و از ایران خواست با آژانس همکاری و موضوع را روشن کند. جمهوری اسلامی ایران نیز با حسن نیت و بر مبنای شفافیت، با آژانس همکاری کرد. به دنبال نمونهبرداریهایی که انجام شد، مقادیر ناچیزی ذرات هستهای در یکی دو مکان نشان داده شد و متعاقبا ایران توضیحات لازم و مکفی را هم به آژانس ارائه کرد.»
این قطعنامه در حالی مطرح شده که به گفته غریبآبادی «تا به امروز چندین بار تبادل هیات بین ایران و آژانس صورت گرفت و ایران پاسخها و گزارشات مبسوطی در خصوص مباحث پادمانی در اختیار آژانس قرار داد و قرار بود آژانس این مباحث را طی گزارشی به همین نشست جاری شورای حکام ببندد».
منظور از مباحث پادمانی اشاره به نظارت و بازرسی آژانس است که جدای از راستیآزمایی و اجرای تعهدات برجامی است.
غریب آبادی در گفتگوی خود گفت «کارشناسان میدانند این مسئله جای نگرانی ندارد» و ادامه داد «مثال میگویم حتی اگر در یکی دو جا هم که غیر هستهای هم بود، ذرات اورانیوم مربوط به ۲۰ یا ۳۰ سال پیش پیدا شده، این مسائل حل و فصل شده است».
در موضعی مشابه محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، هم رافائل گروسی را متهم کرده که اراده جدی برای «قانع کننده» توصیف کردن پاسخهای ایران ندارد. او گفت این نهاد بینالمللی «باید نفوذ سیاسی در داخل خود را متوقف کند.»
محمد اسلامی در واکنش به سخنان مدیرکل آژانس انرژی اتمی سازمان ملل متحد به شبکه الجزیره گفت پاسخهای ایران به سوالات آژانس بین المللی انرژی اتمی دقیق بود.
پیشنویس قطعنامه آمریکا و سه کشور اروپایی بریتانیا، آلمان و فرانسه در نشست این هفته آژانس بررسی شود.
رافائل گروسی چه گفته بود؟
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس انرژی اتمی سازمان ملل متحد، گفته است ایران با داشتن «مقادیر قابل ملاحظه اورانیوم غنیشده» تنها چند هفته فاصله دارد و تاکید کرد داشتن «مقادیر قابل ملاحظه اورانیوم غنیشده» با داشتن بمب هستهای یکی نیست.
گروسی در پی برگزاری جلسه فصلی شورای حکام سازمان بینالمللی انرژی اتمی در کنفرانسی خبری صحبت میکرد.
آژانس اتمی سازمان ملل متحد «میزان قابل ملاحظه» اورانیوم غنی شده را معادل «میزان تقریبی مواد هستهای» تعریف کرده است که در صورت تحصیل آن دیگر نمیتوان احتمال تولید بمب هستهای را رد کرد.
مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، گفته برنامه هستهای ایران بلندپروازانه است و تردیدهایی جدی درباره آن وجود دارد.
گروسی در آستانه آغاز نشست نیز تاکید کرده بود که «ایران راه دیگری ندارد و باید در باره ابهامهای موجود در برنامه هستهای خود توضیح دهد.»