در زمان کارزار انتخاباتی جو بایدن، خواسته ای برای ایجاد” اتحادیه دموکراسیها” که قادر به جنگ علیه خیزش جهانی اقتدارگرایی باشد وجود داشت، و این برای من یادآور چیزی بود که قبلا در این مورد قبل از سال ۲۰۰۴، در کتابی به نام نظم جدید جهانی اثر آن ماری اسلاتر خوانده بودم.
طبق نوشته کتاب، امریکا باید “ائتلاف” یا “اتحادیه”ای از دموکراسیها با ایدئولوژی همانند ایجاد کند که بتوانند در وحله اول در نشان دادن تهدید صلح و امنیت جهانی با امریکا همکاری کنند و بعدا کاملا جایگزین سازمان ملل گردند.
اسلاتر نیز استدلال میکرد که “فدراسیونی از دموکراسیها” میتواند جهان را اداره کند و بازیگران غیردولتی به شدت متمرکز شده میتوانند اراده خود را بر کشورهای ضعیف تحمیل کنند. مطابق استدلال او هویت دولتی میتواند با هویت گروههای اجتماعی مافوق ملی در داخل مرزهای جوامع یک پارچه شونده، جابه جا شود.
من دریافتم، طبق پیشنهادهای اسلاتر، امریکا در حال ایجاد یک جهان سیاسی و اقتصادی بسته ای است که فرض میکند الگویی برای سیستم متمرکز امپراتوری باشد و سرکردگی جهانی بی قید و شرط امریکا را میپذیرد. این الگو به این معنی هم هست که بقیه جهان را که سرکردکی جهانی امریکا را نمی پذیرند، دشمنان اقتدارگرا تلقی کند.
این امرچگونه امکان پذیراست؟
مایلم با این گفته آغاز کنم که آنچه مرا در شرایط کنونی نگران میکند نقش اروپا در آینده است. اگر در پیشنهادات امریکا محلی برای منافع اروپا وجود داشته باشد من تعجب میکنم. اجازه دهید موضوع را از نزدیکتر بررسی کنیم.
ایالات متحده و متحدان اروپایی نیروهای نظامی اوکراین را قبل از آغاز عملیات در اوکراین تا دندان آموزش داده و مسلح کردند. این نیروهای مسلح به مدت هشت سال درحال آمادگی بودهاند و به مدت هشت سال دونباس را بمباران میکرده اند. ۱۴.۰۰۰ نفر، از جمله صدهاکودک دراین بمبارانها کشته شدند.
و درهمان زمان، امریکا و اتحادیه اروپایی به تحمیل تحریمهای اقتصادی به روسیه ادامه دادند. اما، این تحریمها تاثیر مورد انتظار را نداشت.
نیروهای اوکراینی قبل از شروع عملیات در اوکراین، اعزام سرباز به مرزهای جمهوریهای خودخوانده دونتسک و لوهانسک و آتشبار توپخانه موشکی عظیمی را آغاز کردند. روسیه استقلال جمهوریها را به رسمیت شناخت، و به سرعت صدها هزار آواره را از این سرزمینها جابه جا کرد و بعد از آن وارد مقابله مستقیم با نیروهای مسلح اوکراینی شد.
بعد، کشورهای غربی با تحمیل تحریمها، جنگ اقتصادی را درابعادی بیسابقه علیه روسیه آغاز کردند. تمام این رخدادها در طی یک ماه و نیم روی داد، و میتوانیم تاثیری را که تاکنون داشته است ارزیابی کنیم.
اول، اکنون آشکاراست که امریکا و حتی بیش ازآن اروپا به راحتی نمیتوانند بدون حوزه گستردهای از کالاهای حیاتی که تا همین اواخر به لحاظ جهانی از روسیه وارد میشدند، کاری انجام دهند.
اتحادیه اروپا حدود ۳۰ درصد از نفت، ۴۰ درصد از گازطبیعی (اتریش، آلمان و بلغارستان درحدود دو سوم گاز)، ۱۵ درصد از محصولات نفتی، ۶۰ درصد ذغال، و ۷۰ درصد محصولات فلزی استخراجی را از روسیه دریافت میکند. بیتردید، تحریم غربی روی چنین محصولاتی سبب تورم واقعی و شوک تامین انرژی خواهد شد.
دوم، روسیه اساسا تنها تامین کنندۀ عمدۀ گاز نئون مورد استفاده در تولیدات میکروالکترونیکها و تامین کنندۀ عمده فلزهای نیکل و پلاتینیوم مورد مصرف در صنعت اتوموبیل و تولید اجسام شیمیایی برای صنایع شیمیایی واتوموبیلسازی است.
سرانجام، روسیه و اوکراین روی هم رفته بهعنوان تامین کنده اصلی گندم، بیش از ۲۵ درصد گندم دنیا را تامین میکنند. ممنوع کردن صادرات گندم یا حتی کاهش آن سبب بحران غذایی جدی، اساسا در کشورهای افریقایی واردکننده گندم خواهد شد. تردیدی وجود ندارد که این بحران و گرسنگی ناشی ازآن سبب فوران مهاجرت جمعی دیگری خواهد شد.
بدیهی است که این مهاجران به اروپا روی خواهند کرد ونه امریکا و بریتانیا. اروپا، از سوی دیگر، ۷ میلیون پناهندهای را که اخیرا از اوکراین رسیدهاند با دشواری اداره میکند.
برداشت محصول جدید گندم هنوزآغاز نشده است، اما تدارکات گسسته سبب رکورد بالای قیمتهای گندم شده است. فقدان حبوبات به سختی میتواند با افزایش واردات از مناطق دیگر جهان جبران شود. کودها برای تولید موفقیت آمیز گندمم اساسی هستند، اما روسیه یکی از سه صادرکننده بزرگ کودهای شیمیایی جهان – اوره، کود مرکب نیتروژن- فسفات- پتاسیم، آمونیاک، حلال های نیتروژن و نیترات آمونیوم- است.
قیمت سوخت در جایگاههای سوخت امریکایی و اروپایی نمایانده شد، قیمت انرژی خانوار و قیمتهای موادغذایی حدود ۵۰ تا ۲۰۰ درصد افزایش یافت. بههمین خاطر اروپا در برابر خواستههای امریکا برای ممنوع کرن واردات کامل نفت و گاز روسیه مقاومت شدیدی نشان میدهد.
با اینحال، امریکا، با موفقیت اندکی تلاش کرده بود تا تامین کننده نفت جایگزینی برای خود و گاز برای اروپا پیدا کند. اما، ونزوئلا، عربستان سعودی و امارات متحده عربی درخواستهای امریکا برای افزایش این محصولات را رد کردهاند.
قطر اظهارداشته برای تامین گاز اروپا، ناوگان تانکر گازی جدیدی باید ساخته شود. به علاوه، اروپا گازکشی و ظرفیت انبار کافی برای جذب جریان گاز مایع طبیعی از قطر را ندارد. همین امر در مورد گاز مایع امریکایی هم مصداق دارد که از گاز روسیه بسیار گرانتراست.
درعین حالیکه، اروپا با این وضعیت دست و پنجه نرم میکند، اما به تامین اسلحه به اوکراین ادامه میدهد. جنگافزارهای شوروی بسیاری وجود دارند که در کشورهای ناتو که پیش ازاین بخشی ازاتحاد شوروی بودند انبار شده بودند. تقریبا چیزی ازآن سلاحها باقی نمانده است. امریکا خواهان انتقال جنگافزارهای جدید، عمدتا امریکایی به اوکراین است. مجموعه نظامی- صنعتی امریکا در حال رونق و دریافت اَبَر سودها است…
همانطورکه شاهدیم، کشورهای بسیاری، از جمله تقریبا کل دنیای عرب و غولهایی مانند هند، برزیل، یا جمهوری افریقای جنوبی، هنوز در برابر فشارهای امریکا برای تحریم مقاومت میکنند. تنها منطقهای که کم و بیش تابع امریکا است اروپا است که درحال حاضر از تحریمهای ضدروسی تحمیل شده، به شیوههای مختلفی زیان دیده است:
- با ازدست دادن بازار صادراتی غول روسیه
- با رو در روشدن با بحران جدی انرژی، که شرکتها را به تعلیق عملیات در صدها کارخانه وادار میکند
- با تجربه تورم نجومی، که بهای کالاهای مصرفی و خدمات کلیدی را بالا برده است
- با رودرروشدن با تعداد فزاینده پناهنده، که نیازمند تامین سقف، غذا و لباس هستند
- با مواجه شدن با هزینههای نظامی عظیم و پیش بینی نشده
و این صرفا آغاز ماجرا است، اینها تنها نشانههای اولیه شوک اقتصادی رشد یابنده ناشی از تحریمها هستند.
امریکا، که از لحاظ ماهیت و حجم، روابط تجاری بسیار محدودی با روسیه دارد، اکنون در جستجوی بازارهای جدید اروپایی و فروش گاز اضافی در آنجا است. کشورها هم در حال به راه انداختن برنامه جدید “تجدید تسلیحات ناتو” هستند، که مجموعه بسیار سودآور صنعتی – نظامی امریکا را با ظرفیت کامل در این هدف سهیم می کند. چنین برنامه ای بیشتر و بیشتر به وابسته کردن کشورهای تضعیف شده اروپایی به “سرکردگی بی قید و شرط امپراتوری” منجر می شود.
هم سازمان ملل و هم سازمان تجارت جهانی، که انتظار میرود بیشتر نگران آنچه رخ میدهد باشند- از شیوع جنگ تا تودهای از تحریمهای اقتصادی غیرقانونی- کاملا خارج از معرکه ایستادهاند.
درست همانطور که آن ماری اسلاتر پیشنهادکرد…
منبع: دوران
مطالب مرتبط با اين مقاله:
- “آری، همه چیز را فروختند؛ حتی باران” – برگردان: هاتف رحمانی
- چرا سرمایه داری قصد داشت در انتخابات ۲۰۲۰ در راس قرار گیرد – ریچارد.دی.ولف؛ برگردان: هاتف رحمانی
- چه کسی ناتو را متوقف خواهد کرد؟ – کمال اوکویان، دبیرکل حزب کمونیست ترکیه- برگردان: هاتف رحمانی
- موضع کمونیست ها نسبت به جنگ امپریالیستی در اوکراین – میکوس موتّاس- هاتف رحمانی