به تازگی محمد زُبیر، یکی از بنیانگذاران وب سایت آلت نیوزAltnews به اتهام ” جریحه دارکردن احساسات مذهبی” دستگیرشد. این دستگیری برشکایتی فرضی درباره یک پست زُبیر درسال ۲۰۱۸استوار بود. حساب توئیتری که دعوت به اقدام کرده بود مدتی بعدحذف شد. پرسش این است که آیا مشکل یک پست ویژه (توئیتری) بود، یا نقشی که آلت نیوز در راستی آزمایی و درهم شکستن اخبار جعلی ایفا میکند برای دولت مسئله بود؟
تبلیغات اغلب از سوی ایدئولوژی راست برای گسترش پایگاه پیروان شیوه خاصی از تفکرمورد استفاده قرارمیگیرد. نقش دروغ، و تکرار مداوم آن درکِ بلندمدتی ایجا میکند و برای ایدئولوژی دست راستی، توده مردم مساعدی را فراهم میآورد. حتی هیتلردر روزهایی که اینترنت و رسانه اجتماعی وجود نداشت نقش آنرا می شناخت. هیتلر اعتقاد داشت که ” کل تبلیغات باید به ضرورتهای عریان اندکی محدود باشد و بعد باید درتعدادی فورمولهای کلیشهای بیان شود… سرانجام تنها تکرارمداوم موفق به جای دادن یک فکردر حافظه جمعی خواهد شد.” او هم چنین خاطرنشان میکرد که” با کاربست هوشمندانه و پایدارتبلیغات، میتوان مردم را برای بهشت دیدن جهنم آماده کرد.” ازاین رو” در مسائل سیاسی احساس اغلب درستتر از عقل تصمیم میگیرد” او درباره کسانی که هدف تبلیغات هستند، خاطرنشان کرد” (تبلیغات) برای روشنفکران ازلحاظ علمی آموزش دیده یا برای توده های کم سواد؟ تبلیغات همیشه و انحصارا باید تودهها را هدف قراردهد.”
اکوسیستم اخبارجعلی هیندوتوا که به طور وسیعی پدیدارشده است نمادهای خود را تعقیب میکند. هدف آن ساختن کلیشهها، تکرارآن برای نقش کردن آن درذهن مردم، توسل بیشتر به احساس تا منطق و دست یابی به تودههای بزرگ است. درکی که (این اخبارجعلی) میخواهد در میان توده ها ایجاد کند عبارتند از :
الف- هندوها قربانیان تجاوز اقلیتهای مذهبی هستند،
ب- کشوردرحال حاضردردستان امن، دردستان پادشاه روزگارمدرن هندو است،
ج-احزابِ غیر ازحزب باهاراتا جایا(BJP حزب نخست وزیر مودی)کشور را دوست ندارند و درگیرفعالیتهای ضد ملی هستند،
د- تمام کسانی که با هیندوتوا مخالفت میکنند ضد هندو، هوادارمسلمانان وغیره هستند.
رخدادهای متعددی به صورت واقعی یابه صورت تصویری تحریف میشوند، به شکلی تکرار میشوند که کلیشه هایی را روی چیزهایی میسازد که برای یک”مسلمان”، “رهبراپوزیسیون”، “فعال” یا یک “روشنفکر” معنی دارد واینکه ضروری است مسئولیت محافظت کشوردردستان “سان گیش”(افراطیون هوادار مودی) و پیروان “باکت” (مریدان هندو) باشد.
سایتهای راستی آزمایی مانند آلت نیوز ازابزارهای فنآورانه برای بررسی فاکتها، شناسایی اخبارجعلی، افشا کردن دروغ، و شناخت حقیقت استفاده میکنند. روند راستی آزمایی ممکن است تنها به تبلیغات دست راستی محدود نباشد بلکه تبلیغاتی دیگر، ازجمه تبلیغات احزاب دیگر را هم دربرگیرد. این سایتها از ایزارهایی مانند جستجوی نقض تصویرگوگل، جستجوی فیلترها، رسیدگی به اظهارات منسوب به اشخاص شناخته شده اجتماعی استفاده میکنند. این راستی آزماییها ممکن است ادعاهای دروغ مانند اخبارجعلی حول موردحمله قرارگرفتن هندوها از سوی مسلمانان، اقدام جنایی منسوب به مسلمانان، اخباری با هدف تبلیغ ویژه نخست وزیر برای جلب توجه بیشتر، تصویر احزاب مخالف به مثابه ضد هندو( به ویژه رائول گاندی و نهرو)، ادعای تاریخی دروغ، بدنام کردن رسانه های جریان اصلی مانند NDTV(تلویزیون خبری دهلی نو- مترجم)، هدف قراردادن اشخاصی مانند راناایوب(روزنامه نگارهندی و ستون نویس واشنگتن پست)-راویش کمار(روزنامه نگار، نویسنده و مدیرشبکه تلویزیونی NDTV) وغیره را دربربگیرد.
سایتهای راستی آزما مانند آلت نیوز سه نقش را درافشاء ادعاهای دروغ، کشف حقیقت و مقابله با تبلیغات ایفا میکنند. ازاین رو این سایتها دراکولوژی تبلیغات دست راستی مسئله آفرین تلقی میشوند.
ادعاهای دروغ را بررسی میکند
اول، آلت نیوزادعاهای دروغ راآشکار میکند. چنین ادعاهای دروغی که از سوی اکوسیستم جناح راست تبلیغ میشوند میتوانند برای خراب کردن یک هویت خاص، هیولانمایی یک سیستم اعتقادی یا تعلق افراد به یک ایدئولوژی متفاوت ومخالف ایجادشوند. کتاب ” هند گمراه شده: داستان حقیقی” چنین نمونههایی را دربر میگیرد. این نمونه حادثه ترنی در آمریتسارکه به راننده مسلمان نسبت داده میشود، یا انتشار اخباری که مسلمانان مسئول ۹۵ درصد از تجاوزها در هند هستند یا انتشاربروشوری برای “جهاد را دوست بدار” تا زنان غیرمسلمان یا خانواده های هندوی مورد حمله قرارگرفته را به دام اندازد را دربر میگیرد. راستی آزمایی نشان داد که تمام این خبرها دروغ بوده اند.
حقیقت را کشف می کند
دوم حقیقت را کشف میکند. در نمونههای فوق، دریافته شد که هویت رانندهای که تصادف به او نسبت داده میشد نه مسلمان بلکه هندو بود. تجاوزهایی که تا حدزیادی به اقلیتها نسبت داده میشد آشکارشد که جعلی هستند چون از سوی هیئت ملی تحقیق جنایی هرگزروی خطوط مذهبی دستگیر نمیشوند. معلوم شد که بروشورحول ” جهادرا دوست بدار” تصویری جعلی است. آشکارشد که تصویر حمله به هندوها تصویری قدیمی از بنگلادش است. به همان ترتیب جشنهای پیروزی کریکت در پاکستان که به مسلمانان هند نسبت داده شده بود.
با تبلیغات مقابله می کند
سوم، با تبلیغات مقابله میکند. جدای از پَست شمردن اقلیتها، حوزه ای برای جلب توجه به نخست وزیر ارائه میشود. چنین نمونههایی نقل قول ستایش آمیز رهبران جهان درباره نخست وزیر، کار۱۸تا۲۰ساعته نخست وزیر در روز، مستحق جایزه یونسکو بودن به عنوان بهترین نخست وزیریا مرکز توجه رهبران جهان بودن درهمایشهای جهانی را شامل میشود. راستی آزماییها آشکارکرد که هیچ یک از این نقل قولهای نسبت داده شده به رهبران جهان حقیقت نداشت. تصویر تجسم کننده نخست وزیر به عنوان مرکز توجه رهبران جهان تصویری فتوشاپی بود. ماموردولتی که روزکار ۱۸-۲۰ساعته را به نخست وزیر نسبت داده بود اصلا وجود خارجی نداشت.
فعالیتهای فوق مانند افشاء ادعاهای کذب، کشف حقیت و مقابله با تبلیغات بهمثابه آیندهای درمسیرتبلیغات جناح راست تلقی میشود. ازاین رو تعجبآورنیست که محمد زُوبیردستگیر میشود. مشکل در ذات خود با نقل قول نیست، بلکه با نقش کلی آن در مقابله با تبلیغات است.
منبع: https://countercurrents.org/2022/07/propaganda-fact-checks-and-fake-news-busting-sites/
مطالب مرتبط با اين مقاله:
- جنگ و طاعون: هزینه های نظامی در طی یک بیماری همه گیر – کن هالینان – داود جلیلی
- چالش شیلی؛ انتخاب بوریچ، رئیسجمهور چپگرا پیآمدهایی فراتر از مرزهای ما دارد – آریل دورفمن، ترجمه: داود جلیلی
- انقلاب رنگی یا قیامِ طبقۀ کارگر؟ گفتگو با آینور کورمانوف رهبر جنبش سوسیالیستی قزاقستان – ترجمه: داود جلیلی
- پاکسازی قومی کردهای سوریه توسط اردوغان؛ آسیب جانبی جنگ در اوکراین – برگردان: داود جلیلی