ر ایران؛ ۲۳ تیر ۱۴۰۱: حمید نوری، عضو سابق سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و دستیار دادیار زندان گوهردشت در زمان اعدام دسته‌جمعی زندانیان سیاسی در سال ۱۳۶۷، به حکم دادگاهی در شهر استکهلم سوئد به حبس ابد محکوم شد.
دادستان‌ها، حمید نوری را به «نقض مجرمانه و فاحش قوانین بین‌المللی (معادل جنایت جنگی) و قتل عمد» متهم کرده بودند که دادگاه برای هر دو اتهام، نوری را مجرم تشخیص داد. این نخستین بار است که کسی به اتهام دست داشتن در قتل‌عام زندانیان سیاسی ایران در تابستان ۱۳۶۷ محکوم می‌شود.
سازمان حقوق بشر ایران با استقبال از صدور این حکم و مجازات یکی از عاملان جنایات نظام جمهوری اسلامی، از جامعه جهانی می‌خواهد که در صورت ورود هریک از دست‌اندرکاران جنایات به حوزه قضائی‌شان، فورا او را بازداشت و محاکمه کنند.
محمود امیری‌مقدم، مدیر سازمان حقوق بشر ایران، در این باره گفت: «حکم دادگاه حمید نوری نقطه عطفی برای جنبش دادخواهی است زیرا برای نخستین بار جنایات جمهوری اسلامی در یک دادگاه مستقل با استانداردهای قضایی بین‌المللی به رسمیت شناخته می‌شود. این حکم نه‌تنها برای حمید نوری، بلکه محکومیت نظام جمهوری اسلامی و رهبران آن است.»
امیری‌مقدم افزود: «جامعه بین‌الملل، به‌خصوص کشورهای اروپایی، نباید فراموش کنند که ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهوری کنونی نظام اسلامی ایران، رئیس حمید نوری و یکی از آمران قتل‌ها بود. او نیز باید در صورت ورود به حوزه قضائی کشورهای مستقل دنیا، دستگیر و محاکمه شود.»
حمید نوری، شهروند ایران که ویزای شنگن اروپا را دریافت کرده بود، در ۱۸ آبان ۱۳۹۸ ( ۹ نوامبر ۲۰۱۹) پس از ورود به فرودگاه آرلاندای سوئد دستگیر شد. دادستان‌های سوئدی با استناد به اصل حقوقی «صلاحیت قضایی جهانی» خواستار بازداشت و محاکمه او شدند.
اصل «صلاحیت قضایی جهانی» اجازه میدهد که جرایم بزرگ مانند جنایت جنگی و جنایت علیه بشریت، بدون در نظر گرفتن محل ارتکاب جرم یا تابعیت متهمان و قربانیان، در دادگاههای کشورهای دیگر بررسی شوند.
جرمی که حمید نوری با نام مستعار عباسی به آن متهم و مجرم شناخته شد، در سال ۱۳۶۷ با فرمان روح‌الله خمینی، رهبر وقت جمهوری اسلامی، روی داد. در تابستان آن سال هزاران زندانی سیاسی ظرف حدود دوماه، اعدام و مخفیانه در گورهای دسته‌جمعی دفن شدند.
صدور حکم حبس ابد برای حمید نوری و به‌رسمیت شناخته‌شدن روایت قربانیان و جنایات جمهوری اسلامی، محصول تلاش جنبش دادخواهی ایران و تمامی افرادی است که در جریان دستگیری حمید نوری، ادای شهادت‌ها و همکاری دقیق با سیستم قضایی سوئد نقش داشته‌اند.
