کاخ سفید، پنج‌شنبه ۱۳ مرداد اعلام کرد که زمان برای پذیرش بازگشت ایران به توافق بر سر برنامه هسته‌ای «بسیار کوتاه» است.
جان کربی، سخنگوی کاخ سفید همزمان با دور تازه مذاکرات برای احیای توافق هسته‌ای موسوم به «برجام» در وین به خبرنگاران گفت: «پیشنهادی روی میز وجود دارد و ایرانی‌ها باید آن را بپذیرند».
کربی افزود: «می‌دانید که جو بایدن رئیس جمهوری گفته است ما برای همیشه منتظر نخواهیم بود تا ایران این پیشنهاد را بپذیرد».
او گفت: «من این فرصت را به عنوان آخرین تلاش توصیف نمی‌کنم، اما واضح است که زمان برای رسیدن به توافق بسیار کوتاه است. یک بار دیگر، ما از ایران می‌خواهیم که این پیشنهاد روی میز را بپذیرد».
برداشتن تحریم‌ها
پیشنهاد جدیدی که به ایران ارائه شده تهران را ملزم می‌کند با کنترل‌های دقیق بر بخش هسته‌ای خود موافقت کند و در مقابل، کشورهای غربی به تدریج تحریم‌های شدید اقتصادی علیه تهران را لغو خواهند کرد.
به گزارش العربیه، ایران ادعا می‌کند، برنامه هسته‌ای این کشور تنها برای اهداف غیرنظامی است اما غرب می‌گوید پنهان کردن بخش‌هایی از فعالیت‌های هسته‌ای تهران نشان می‌دهد که این برنامه رویکردی نظامی دارد.
خبرگزاری‌های ایران روز گذشته گزارش دادند که علی باقری‌کنی، مذاکره‌کننده ارشد جمهوری اسلامی با انریکه مورا هماهنگ کننده اروپایی مذاکرات هسته‌ای نشست مشترک برگزار کردند.
باقری که برای شرکت در دور جدید مذاکرات هسته‌ای در پایتخت اتریش حضور دارد، با میخائیل اولیانوف نماینده روسیه در وین نیز دیدار کرد.
اولیانوف با اشاره به دیدار خود با باقری‌کنی، به خبرگزاری «ایرنا» گفت، امیدوار است که این آخرین دور مذاکرات باشد.
او در این زمینه تصریح کرد: «ما در واقع به خط پایان بسیار نزدیک هستیم و نباید از هیچ تلاشی برای رسیدن به نتیجه موفقیت آمیز دریغ کنیم.»
پیشتر، جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در بلاگ خود نوشته بود که متن پیشنهادی خود را روی میز گذاشته و تاکید کرد این پیشنهاد جایگزین دیگری نداشته و فضایی برای افزودن هیچ ایده یا پیشنهاد دیگری وجود ندارد.
مقامات کشورهای غربی بارها اعلام کرده‌اند که پنجره بازگشت به احیای برجام در حال بسته‌شدن است.
ایران این اظهارات را «تهدید» تلقی کرده و می‌گوید، حاضر به پذیرش هیچ‌گونه ضرب‌الاجلی برای بازگشت به برجام نیست.
شایان ذکر است پس از چهار ماه وقفه در مذاکرات میان ایران، کشورهای ۴+۱ و آمریکا، این گفت‌وگوها در چارچوب تلاشی جدید با نظارت اتحادیه در وین از سر گرفته شود.
بلومبرگ: ایران از خواسته‌های خود درباره تضمین و سپاه پاسداران عقب‌نشینی کرد
مذاکرات ایران و قدرت‌های جهانی برای احیای برجام در حالی در وین از سر گرفته شده که خبرگزاری بلومبرگ به نقل از دیپلمات‌های اروپایی گزارش داده فاصله بین ایران و آمریکا از زمان آخرین دور گفتگوها در وین افزایش یافته است.
دو مقام اتحادیه اروپا به این رسانه آمریکایی گفته‌اند که دست‌کم دو موضوع جدید در ماه‌های اخیر به اختلافات طرفین افزوده شده تا فهرست موانع حصول به توافق را شش یا هفت مورد افزایش دهد. این دیپلمات‌ها که نخواستند نامشان فاش شود همچنین گفته‌اند اگرچه اختلافات می‌توانند از نظر فنی ظرف ۷۲ ساعت رفع شوند اما این امر مستلزم تصمیمات سیاسی سطح بالا در تهران و واشنگتن است؛ پایتخت‌هایی که به نظر می‌رسد تمایل آنها برای مصالحه کم شده است.
در چنین شرایطی به نظر می‌رسد چشم‌انداز ضعیفی برای حصول به توافق میان ایران و قدرت‌های جهانی مشاهده می‌شود.
در همین حال خبرگزاری رویترز به نقل از یک مقام بلندپایه ایرانی گزارش داده که تهران به اندازه کافی انعطاف نشان داده و اکنون جو بایدن باید در این خصوص تصمیم بگیرد. این منبع ایرانی که نخواسته نامش فاش شود به رویترز گفته است: «ما پیشنهادات خود را ارائه دادیم که در مذاکرات وین مورد بحث قرار گیرد، از جمله لغو تدریجی تحریم‌ها علیه سپاه، اما این آمریکا است که باید تصمیم بگیرد.»
از جمله دیگر موارد اختلافی طرفین می‌توان به درخواست تهران از واشنگتن مبنی بر ارائه ضمانت‌های در خصوص عدم خروج آمریکا از توافق حتی در دولت بعدی این کشور است. موضوعی که آمریکا بارها تاکید کرده امکان ارائه چنین تضمینی را ندارد چرا که توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ یک تفاهم سیاسی غیرالزام آور بوده و نه یک معادهده الزام آور قانونی که در کنگره به تصویب رسیده باشد.
یکی دیگر از مقام‌های ایرانی هم به رویترز گفته است اگر آمریکا می‌خواهد برجام احیا شود، واشنگتن باید منافع اقتصادی ایران را تضمین کند و این تضمین نباید تنها محدود به دوره ریاست جمهوری بایدن بماند.
ایران در ماه‌های اخیر با تشدید فعالیت‌های هسته‌ای خود و محدود کردن نظارت بین‌المللی تلاش کرده اهرم فشار خود را در مذاکرات افزایش دهد و آمریکا هم در مقابل تحریم‌هایی را علیه تهران وضع کرده است. از زمان خروج ایالات متحده از برجام در سال ۲۰۱۸، ایران به طور پیوسته بر میزان اورانیوم غنی‌سازی شده خود افزوده است.
دیپلمات‌های اروپایی به بلومبرگ گفته‌اند که ذخایر اورانویم غنی‌شده با خلوص ۶۰ درصد ایران، عوارضی را ایجاد کرده است و شرایط دشوارتری برای نظارت آژانس بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران پدید آورده است. از سوی دیگر اصرار ایران بر بستن پرونده پی‌ام‌دی و مطالعات ادعایی با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی یکی دیگر از مشکلاتی است که طرفین بر سر آن به بن‌بست رسیده‌اند.
به گزارش یورو نیوز، در عین حال بلومبرگ برخلاف رویترز و به نقل از دیپلمات‌های اروپایی گفته که ایران حاضر شده از خواسته‌های خود در خصوص خروج تحریم‌های سپاه از سازمان‌های تروریستی و همچنین تضمین اینکه آمریکا دیگر از توافق خارج نخواهد شد، کوتاه بیاید.
مقام‌های اروپایی گفته‌اند در شرایط کنونی، توجیه کافی برای ادامه مذاکرات وجود دارد و طرفین در خصوص مواردی چون لغو تحریم‌های ایران و امتیازات اقتصادی که به تهران می‌رسد به پیشرفت‌هایی رسیده‌اند.
پولتیکو هم در مقاله‌ای به قلم خبرنگار خود در وین و به نقل از دیپلمات ارشد اروپایی گزارش مشابهی منتشر کرده که می‌گوید بحث تضمین‌ها و خروج سپاه پاسداران از فهرست سازمان‌های تروریستی تقریبا حل شده است. این پایگاه خبری به نقل از یک دیپلمات اروپایی که نخواسته نامش فاش شود همچنین افزوده است: «من فکر می‌کنم امکان توافق میان طرفین وجود دارد هرچند این مسئله ساده نخواهد بود. مسئله خروج سپاه پاسداران از فهرست سازمان‌های تروریستی حل شده و قرار شده ایران و آمریکا در آینده، به صورت مستقیم در این خصوص گفتگو کنند.»
این دیپلمات اروپایی همچنین افزوده است: «موضوع اخذ تضمین نیز حل شده و ایران دیگر خواهان دریافت تضمین سیاسی نیست. ما در متن به این نگرانی‌های ایران به شکل اساسی رسیدگی کرده‌ایم و ایران از آنچه در خصوص ضمانت‌ها در متن گنجانده شده است کاملا راضی و خرسند است.»
با این حال پولتیکو گزارش داده که مسئله همکاری‌های ایران و آژانس و موضوع پادمان همچنان حل نشده و یکی از اختلافات چالش‌برانگیز طرفین در مذاکرات است.
به گفته مقام‌های اتحادیه اروپا حتی اگر مذاکرات این دور هم به شکست بینجامد، بعید است که طرفین اعلام کنند که توافق رسما مرده است چرا که این مسئله به نفع هیچ‌کس نیست و در نتیجه شاید ادامه این روند برزخ‌گونه، محتمل‌ترین سناریوی پیش رو باشد.
وزیر امور خارجه با ارایه گزارشی از روند مذاکرات وین برای لغو تحریم‌ها، تاکید کرده است برای تیم مذاکره کننده انتفاع اقتصادی ایران از توافق، رعایت خطوط قرمز و حفظ توان و دانش و فناوری بومی صلح‌آمیز هسته‌ای مورد توجه جدی است.
به گزارش ایرنا، امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه با حضور در کمیسیون اصل نود مجلس شورای اسلامی، به سوالات و ابهامات مطروحه درخصوص نحوه اجرای قانون راهبردی مجلس و مذاکره برای لغو تحریم‌ها پاسخ داد.
