بلافاصله پس از پایان مذاکرات وین آمریکا اعلام کرد که آماده است تا به سرعت سند پیشنهادی اروپا را در صورت موافقت ایران با آن، امضا کند.
اتحادیه اروپا دوشنبه ۱۷ مرداد، پیش از ترک وین توسط هیات‌های مذاکره‌کننده، به‌طور رسمی پیش‌نویس سند نهایی را در اختیار شرکت‌کنندگان در مذاکرات وین قرار داد و از ایران و ایالات متحده آمریکا خواست که در مورد آن به توافق برسند.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا روز دوشنبه گفت که ایالات متحده آماده است تا بر اساس پیشنهاد ارائه شده از سوی اتحادیه اروپا «به سرعت» توافقی را برای احیای برجام منعقد کند.
این سخنگو به خبرگزاری «رویترز» گفت:«تهران بارها اعلام کرده است که آماده بازگشت گام به گام به اجرای متقابل توافق برجام است.
همزمان حسین امیرعبداللهیان، وزیرخارجه ایران در پستی اینستاگرامی از گفت‌وگوی تلفنی خود با جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اروپا و نویسنده سند پیشنهادی اتحادیه اروپا خبر داد.
امیرعبداللهیان درباره این گفت‌وگوی تلفنی نوشت: «به آقای بورل تاکید کردم هیأت مذاکره‌کننده ایرانی با اراده و جدیت برای دستیابی به توافق در وین حضور داشته و ایده‌های سازنده‌ای را برای حل و فصل موضوعات باقی‌مانده ارائه داده است».
وزیر خارجه ایران در حالی از ارائه ایده‌های این کشور سخن می‌گوید که مقامات اتحادیه اروپا تاکید کردند سند اروپایی آخرین متن بدون جایگزین برای توافق هسته‌ای است و مذاکره بر سر متن به پایان رسیده است.
او همچنین به ایده‌هایی دیگری اشاره کرد که به ادعای وی توسط انریکه مورا در آخرین روز ارائه شده، اما هیچ توضیحی درباره آن نداد و افزود: «دیدگاه‌ها و ملاحظات ایران درباره ایده‌های ارائه شده از سوی انریکه مورا، به وی منتقل شده است».
طی چهار روز گذشته که مذاکرات هسته‌ای در هتل کوبورگ وین جریان داشت، هیات مذاکره‌کننده ایرانی شرط خود را برای امضای توافق به چشم‌پوشی آژانس از پرسش‌های مرتبط با فعالیت‌های مشکوک هسته‌ای این کشور منوط کرده بود. در حالی که طرف‌های غربی چنین درخواستی را «فرابرجامی» دانسته و به ایران یادآور شدند که سند اروپایی آخرین متن توافق و غیرقابل تغییر است.
به سوت پایان نرسیده ایم
در همین حال خبرگزاری ایرنا، خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی در تفسیری نوشت: «انریکه مورا» هماهنگ کننده اروپایی مذاکرات وین درحالی سوت پایان گفت وگوها را به صدا درآورد و متن پیشنهادی خود را پیش‌نویس نهایی توصیف کرد که اولا هنوز مسائل باقی‌مانده بطور کامل حل نشده و در ثانی مذاکرات در مرحله‌ای قرار نداشت که از دستیابی به متن نهایی سخن رانده شود.
مقام ارشد اتحادیه اروپا روز دوشنبه در جلسه توجیهی با خبرنگاران اعلام کرد که مذاکرات درباره متن پیش‌نویس توافق به پایان رسیده و هیات‌های مذاکره کننده تا ساعاتی دیگر پایتخت اتریش را ترک می‌کنند.
او با بیان اینکه مذاکرات برای دست یافتن به متن نهایی پایان یافته است ادعا کرد که متن تولید شده و «آنچه اکنون اتفاق می‌افتد بستگی به پاسخ مشارکت کنندگان دارد.»
نامبرده درباره ادامه روند گفت وگوها تکرار کرد: چون ما به متن دست‌یافته‌ایم مذاکرات به پایان رسیده است. ما اینجا بودیم که متن (نهایی) را تولید کنیم و اکنون پایتخت‌ها باید تصمیم‌گیری کنند.
او در حالی این اظهارات را مطرح کرد که در ۴ روز گذشته مذاکرات فشرده‌ای در خصوص چند موضوع باقی‌مانده برای اطمینان از تامین ملاحظات و نگرانی‌های کشورمان برگزار شد. در جریان این گفت وگوها هیات جمهوری اسلامی ایران مواضع خود را با طرف‌های مقابل به اشتراک گذاشت و در برخی موضوعات نیز پیشرفت‌های نسبی حاصل شد.
مورا روز گذشته با توجه به مباحث صورت گرفته طی چهار روز گذشته، چند ایده در مورد برخی موضوعات باقی‌مانده به طرف‌ها ارائه داد و ایران به محض دریافت ایده‌ها، پاسخ و ملاحظات اولیه خود را به او منتقل کرد.
البته ایده‌های مطرح شده نیازمند بررسی جامع هستند و ایران نظرات و ملاحظات تکمیلی خود را به هماهنگ‌کننده و سایر طرف‌ها منتقل خواهد کرد، اما اعلام پایان مذاکرات به‌نظر ایده پخته‌ای نبود که در این مقطع مطرح شود.
میخائیل اولیانوف سفیر و نماینده دائم روسیه نزد سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین که ریاست هیات این کشور در گفت وگوها را برعهده دارد روز گذشته به خبرنگاران گفت: دیر یا زود متن باید نهایی می‌شد اما باید دید این متنِ نهایی است یا نه؟ وی افزود: گمان می‌کنم در ماه مارس هم ما یک متن نهایی داشتیم و بعد از آن سه یا چهار اصلاحیه صورت گرفت.
اولیانوف ادامه داد: ایران باید از نتیجه نهایی راضی باشد چون این کشور بزرگترین قربانی سیاست فشار حداکثری آمریکا است بنابراین آن‌ها حق دارند که روی مطالبات خود پافشاری کنند. دیپلمات ارشد روس تصریح کرد که اگر ایران پیشنهادهای دیگری را مطرح کند و جزئیات متن را تغییر دهد روسیه از آن حمایت خواهد کرد.
بعد از اعلام پایان مذاکرات، حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان و جوسپ بورل مسئول سیاست خارجی انحادیه اروپا در تماسی درباره تحولات وین گفت وگو کردند.
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در این تماس با تأکید بر اینکه هیأت مذاکره‌کننده ایرانی با اراده و جدیت برای دستیابی به توافق در وین حضور داشته و ایده‌های سازنده‌ای را برای حل و فصل موضوعات باقی‌مانده ارائه داد، اظهار داشت: دیدگاه‌ها و ملاحظات جمهوری اسلامی ایران درباره ایده‌های ارائه‌شده از سوی انریکه مورا به وی منتقل شده است و انتظار می‌رود همه طرف‌ها برای دستیابی به متن نهایی توافق از خود اراده و جدیت نشان دهند.
وی تصریح کرد که توافق نهایی باید تأمین‌کننده حقوق و منافع ملت ایران بوده و رفع پایدار موثر تحریم‌ها را تضمین کند.
بورل هم در این تماس گفته است که به تلاش‌های خود برای نزدیک تر کردن دیدگاه‌ها تا رسیدن به نتیجه مطلوب برای همه طرف‌ها ادامه خواهد داد. وی در عین حال گفته که معتقد است «در دور اخیر گفت وگوهای وین ، پیشرفت نسبی حاصل شده است.»
برای جمهوری اسلامی ایران اصل بر حراست از حقوق و تأمین منافع ملت است. احقاق این حقوق و تامین منافع و تضمین اجرای پایدار تعهدات طرف مقابل و جلوگیری از تکرار رفتارهای غیرقانونی آمریکا دغدغه جدی تیم مذاکره‌کننده است.
از این حیث، هرچند در متن پیشنهادی مورا پیشرفت‌هایی حاصل شده اما واقعیت این است که عدم اعتماد به غرب پاشنه آشیل مذاکرات و رسیدن به خط پایان است؛ بنابراین آن‌ها باید سخت تلاش کنند تا اعتماد ایران را که در نتیجه رفتار غیرقانونی ایالات متحده و همدستی تروئیکا، به شدت مورد خیانت قرار گرفته است، جلب کنند.
