میخائیل اولیانوف نماینده روسیه در مذاکرات وین در توییتی نوشت: تحریمها علیه ایران ممکن است بهزودی برداشته شوند. اما در مورد تحریمها علیه روسیه نمیشود چنین گفت. تنها بخشی از آنها مربوط به اوکراین است. غرب، خط مشی مستقل روسیه را یک چالش راهبردی میداند و به سختی اعمال تحریمها را کنار میگذارد.
نشریه پولتیکو در گزارش خود با انتشار جزئیاتی از متن پیشنهادی اتحادیه اروپا برای احیای برجام که به تازگی به ایران و آمریکا ارائه داده است، ادعا کرد که طبق این پیشنویس شهروندان غیرآمریکایی اجازه خواهند داشت با شرکت هایی که با سپاه پاسداران معاملات اقتصادی دارند، تجارت کنند.
بر اساس گزیدههایی از متن پیشنویس پیشنهادی اتحادیه اروپا که پولتیکو ادعا میکند به آن دست یافته است، تحریمهای آمریکا علیه سپاه پاسداران ایران با هدف احیای توافق هستهای ۲۰۱۵ کمرنگ میشود و راه را برای تهران هموار میکند تا از بررسی بیشتر سایتهای هستهای که مشکوک خوانده میشود، خودداری کند.
پولتیکو در ادامه با ادعای اینکه جزئیات این پیشنویس دوشنبه گذشته در جریان مذاکرات وین نهایی شده است، نوشت: از آنجایی که اتحادیه اروپا در هماهنگی نزدیک با واشنگتن روی این پیشنویس کار کرده است، به نظر میآید که دولت جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده آماده است تا امتیازات بیشتری از آنچه انتظار می رفت برای حصول توافق – به ویژه با کاهش فشار بر سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بدهد. سازمانی که ایالات متحده در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ آن را به عنوان یک سازمان تروریستی معرفی کرد.
هرچند، راب مالی، نماینده اصلی آمریکا در مذاکرات وین پس از انتشار این گزارش در بیانیهای به پولتیکو، هر گونه تغییر استانداردها یا قوانین آمریکا در اجرای تحریمهای ایران را تکذیب کرد.
وی در این باره گفت: بهطور واضح میگویم؛ ما در هیچ مذاکرهای درباره تغییر رویکرد خود یا استانداردهای انطباق با تحریمهای ایالات متحده و تحریمهایی که تا زمان بازگشت متقابل به اجرای کامل [توافق هستهای] باقی میمانند، شرکت نکردهایم. هر گزارشی که بر خلاف آن باشد، کاملاً اشتباه است.
نشریه پولتیکو با اشاره به اینکه حذف نام سپاه پاسداران از فهرست تروریستی آمریکا یکی از موضوعات اصلی مورد بحث در مذاکرات احیای برجام بوده است، نوشت: اگرچه متن پیشنهادی اروپا با میانجیگری جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و با هماهنگی نزدیک با مقامات آمریکایی، تحریمهای سپاه را به خودی خود لغو نمیکند اما اثربخشی آنها را به شدت محدود میکند.
به نوشته پولتیکو، بر اساس متن پیشنهادی، اروپاییها و سایر غیرآمریکاییها میتوانند بدون ترس از اعمال تحریمهای آمریکا با نهادهای ایرانی که در معاملات با سپاه پاسداران انقلاب اسلامی درگیر هستند، تجارت کنند، به شرط آنکه شریک تجاری اصلی آنها در فهرست تحریمهای آمریکا نباشد.
این نشریه آمریکایی همچنین مدعی شد: بنابراین، اروپاییها قادر خواهند بود تجارت بسیار گسترده ای در سراسر ایران انجام دهند، جایی که تعامل تجاری با سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تقریباً اجتناب ناپذیر است، به ویژه در زمینه تجارت. یکی از دیپلماتها که این پرونده را دنبال میکند، در این باره گفت که نهادهای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی میتوانند صرفاً با انجام تجارت خود از طریق شرکتهای جانشین و پوستهای که درجهای از جدایی ایجاد و محدودیتهای ایالات متحده را برای شرکتها و افراد غیرآمریکایی بیمعنا میکنند، به دنبال دور زدن تحریمهای ایالات متحده باشند.
خبرگزاری رویترز هفته گذشته به نقل از یک مقام ایرانی و یک مقام اروپایی خبر داد که تهران از یکی از «مهمترین» خواستههای خود که مانعی جدی بر سر راه توافق بود، عقبنشینی کرده است.
روز یکشنبه یک نماینده مجلس گفت: کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس امروز جلسهای را با تیم مذاکره کننده هستهای خواهد داشت که احتمالا مسئول تیم مذاکره کننده نیز در این جلسه حضور پیدا میکند.
زهره الهیان عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس افزود: بررسی آخرین اخبار از روند مذاکرات و همچنین پیش نویس پیشنهادی اتحادیه اروپا برای بازگشت طرفها به برجام، در دستور کار جلسه امروز کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی قرار دارد.
در همین ارتباط امیر علی حاجی زاده فرمانده هوافضای سپاه در پاسخ به این سوال که مذاکرات برجامی در جریان است یک توافق خوب را چطور می بینید؟ گفته است: این تیم، تیم معتقدی است و ما هم هیچ نظری نداریم، اجازه دهید کارشان را انجام دهند.
همزمانی انتشار چنین خبرهایی با سوقصد به جان سلمان رشدی موجب شده جمهوریخواهان فعالانه روی قطع گفتگوی برجام تاکید کنند. در این ارتباط
مارکو روبیو، حقوقدان و سناتور جمهوریخواه از ایالت فلوریدا، روز جمعه در توییتی نوشت: «ایران برای هر کسی که سلمان رشدی را به قتل برساند جایزه تعیین کرده است.»
او افزود: «امروز او را در آمریکا چاقو زدند. چرا بایدن هنوز در حال مذاکره با این تروریستها در تهران است؟»
تام کاتن، سناتور جمهوریخواه از ایالت آرکانزاس نیز در توئیتی نوشت: «رهبران ایران دهها سال است خواهان قتل سلمان رشدی بودهاند. میدانیم که آنان امروز در حال تلاش برای ترور مقامهای آمریکایی هستند. بایدن باید فوراً به مذاکرات با این رژیم تروریستی پایان دهد.»
این اولین بار نیست که صحبت از احتمال توافق طرح می شود. در همین دور جدید گفتگوها بارها رسانه های معتبر به نقل از مقامات درگیر در گفتگوی برجام از نزدیکی توافق طرفین صحبت کرده اند اما بلافاصله معلوم شده که از نظر تهران و واشنگتن موانعی وجود دارد که باید برداشته شود.