در شرایطی به استقبال شانزده آذر روز دانشجو میرویم که نقش جنبش دانشجویی در انقلاب نوین مردم ایران، بیش از هر زمان برجسته است. به اعتراف خود نهادهای امنیتی رژیم اسلامی فقط در ده هفته نخستین آغاز خیزش انقلابی زن، زندگی، آزادی در بیش از ۱۴۰ دانشگاه تظاهرات، اعتصاب و حرکت اعتراضی برگزار شده است. در واقع در تمام دو ماه و نیم گذشته جنبش دانشجویی در کنار جنبش جوانان محلات، بی وقفه ادامه داشته و بار بزرگی از این انقلاب شکوهمند را بر دوش کشیده است.
در همین راستا است که شوراهای صنفی و نهادهای دانشجویی به همراه کمیته های انقلابی جوانان محلات در سراسر کشور، فراخوان هایی را برای برگزاری هرچه باشکوه تر روز دانشجو منتشر کرده اند.
در این میان، اپوزیسیون راست رژیم اسلامی بویژه سلطنت طلبان در تمام چهار دهه گذشته سعی کردند به شیوه های گوناگون از اهمیت تاریخی این روز بکاهند و یا روز دیگری را به عنوان روز دانشجو معرفی کنند، اما به دلیل ضدیت بخش عمده جنبش دانشجویی ایران با اهداف ارتجاعی این نیروها، خواست آنها متحقق نشد و این جنبش هم چنان بر آرمان های انسانی خود یعنی مقابله با استبداد و نابرابری تاکید میورزد. به همین خاطر است که در بسیاری از دانشگاهها ما شاهد آن بودیم که دانشجویان در کنار شعارهای سرنگون طلبانه، آزادیخواهانه و فمینیستی، و شعار زن ،زندگی، آزادی سعی کردند با طرح شعار: “مرگ بر ستمگر، چه شاه باشه چه رهبر” و یا “نه سلطنت، نه رهبری، آزادی، برابری” و نیز شعارهای طبقاتی همچون: “فرزند کارگرانیم، کنارشان می مانیم” ، ” نان، کار، آزادی” و “دانشجو، کارگر، معلم، اتحاد اتحاد” … سهم خود را در رادیکالیزه کردن این انقلاب ایفاء کنند.
اما دلایل هراس سلطنت طلبان و نیروهای راست متحد آنها از روز تاریخی شانزده آذر چیست؟
همه ما میدانیم که این روز یادآور واقعه ای خونین پس از تحقق کودتای ارتجاعی ۲۸ مرداد ۳۲ است. کودتایی علیه جنبش ضداستعماری – ضد امپریالیستی ملی کردن صنعت نفت و علیه آزادیهای سیاسی و حقوق دمکراتیک مردم، که با همکاری مشترک سرویس های امنیتی بریتانیا و امریکا، دربار، ارتش، لمپن های تحت امر شعبان بی مخ و با همکاری آخوندهایی همچون آیت اله کاشانی صورت گرفت. کودتایی که علاوه بر سرنگونی دولت دکتر مصدق و لغو دستاورد ملی کردن صنعت نفت، سبب برپایی یکی از هولناک ترین اختناق های سیاسی و نظامی تاریخ کشورمان شد. سرکوب لجام گسیخته ای که سبب دستگیری هزاران مبارز چپ و آزادیخواه و اعدام شماری از آنها از جمله دکتر فاطمی وزیر خارجه دولت مصدق شد. در چنین وضعیتی بود که سه ماه ونیم بعد از کودتا، ریچارد نیکسون معاون وقت رئیس جمهور امریکا به تهران سفر کرد تا به همراه شاه و دست اندرکاران کودتا، پیروزی شان را جشن بگیرند. اینجا بود که خشم فرزندان آگاه مردم ایران یعنی دانشجویان لبریز شد و دست به اعتراض و تظاهرات زدند که با تیراندازی بیرحمانه مامورین نظامی رژیم کودتا مواجه شدند. اقدام جنایتکارانه ای که سبب جان باختن سه دانشجو در محوطه دانشکده پلی تکنیک تهران شد بنامهای رضوی، قندچی و بزرگ نیا. از این تاریخ به بعد جنبش دانشجویی و آزادیخواهی ایران تصمیم گرفت که هر ساله شانزده اذر را به عنوان روز دانشجو گرامی بدارد. نه تنها در رژیم محمدرضا پهلوی بلکه همچنین در رژیمهای خمینی و خامنه ای.
حرکت تاریخی شانزده آذر ۳۲ همزمان بر سه خواست اصلی و تاریخی مردمان ستمدیده ایران تاکید داشت: استقلال، آزادی و عدالت اجتماعی.
در انقلاب مشروطه، مردم با شعار آزادی و عدالت نه تنها استبداد سلسله قاجار را به چالش گرفتند بلکه خشم خود را نیز از فعال مایشایی دو استعمار بریتانیا و تزاری روسیه نیز که دائما قراردادهای استعماری را بر کشور ما تحمیل میکردند نشان دادند. آن انقلاب با فراز و فرودهای بسیار سرانجام به کمک استعمار برتانیا و کودتای رضا خان، سلاخی شد. به جای حکومت مشروطه، مجددا سلطنت مطلقه برپا شد و خاندان پهلوی به همراه زمینداران و سرمایه داران و امپریالیستها به غارت ثروت کشور پرداختند و اکثریت مردم در فقر و تبعیض بسر بردند و هر صدای عدالت طلبی و آزادیخواهی بویزه صدای کارگران و نیروهای چپ و کمونیست منکوب شد.
در دوره جنبش ملی کردن صنعت نفت که در عین حال شاهد آزادیهای سیاسی نسبی در جامعه بودیم، باز به کمک کودتا ، این جنبش را سرکوب کردند و پس از چند سال با ایجاد ساواک جهنمی، به مدت یک ربع قرن هر تلاشی برای استقلال، ازادی و عدالت اجتماعی را منکوب کردند.
سلطنت طلبان به سرکردگی رضا پهلوی تا کنون هیچ نقدی بر ۵۳ سال جنایت و غارت حکومت پهلوی از جمله کودتای ۲۸ مرداد و جنایت ۱۶ آذر ۳۲ انجام نداده اند. شماری از انها وقیحانه کودتای ۲۸ مرداد را یک قیام مردمی ارزیابی میکنند که “ایران را در مسیر درست قرار داد”!!
آنها البته اکنون مدعی هستند که طرفدار “مشروطه سکولار دمکراسی” هستند و اینکه اگر مردم به نظام پادشاهی رای دهند “قول می دهند” که “شاه فقط سلطنت کند، نه حکومت” اما همزمان به هر بهانه ای که شده از دوران درخشان و پر از رفاه و شادی سلطنت رضا شاه و محمدرضا شاه سخن میگویند، یعنی دوران حکومت دو دیکتاتوری که یکی با کودتای اسفند ۱۲۹۹ و دیگری با کودتای مرداد ۱۳۳۲ شانس بزرگ مردم ایران برای دستیابی به نوعی دمکراسی و آزادی را با تکیه بر قوای قهریه زیر چکمه های خود له کردند. فرصت های تاریخی عظیمی که به مدت یک قرن مردم ستمدیده ایران را هنوز تشنه لبان در جستجوی آزادی، عدالت اجتماعی و منزلت انسانی نگه داشته است.
بنابراین هر نیروی حقیقتا آزادیخواه و برابری طلب در انقلاب جاری ایران اگر نخواهد همراه با مبارزه با رژیم اسلامی، با انواع اپوزیسیون های ارتجاعی و وابسته – و در راس انها سلطنت طلبان – مرزبندی کند، عملا دارد شرایط را مهیا میکند برای شکست مجدد تلاشهای انقلابی اکثریت ستمدیده جامعه بویژه طبقه کارگر که دانشجویان انقلابی بروشنی به اهمیت اتحاد با آنها برای به پیروزی رساندن انقلاب واقف هستند.
مردم ایران یکبار در انقلاب شکست خورده ۱۳۵۷ از چنبره حکومت موروثی به مرداب حکومت مذهبی پرتاب شدند، اکنون که شاهد انقلاب شکوهمند ۱۴۰۱ هستیم قرار نیست که مجددا اینبار از حکومت مذهبی به دامن ارتجاع حکومت موروثی برگردیم. این دور باطل “بازی شاه و شیخ ” را باید پایان داد و با الهام از پیام تاریخی شانزده آذر و نیز الهام از جهت گیری بخش رادیکال جنبش کارگری و مردمی یعنی شعار: “نان، کار، آزادی، اداره شورایی” اجازه ندهیم دستاوردهای اکثریت مردم بار دیگر تاراج شود.
مردم ایران از انقلاب مشروطه تا کنون حدود ۱۲۰ سال است که برای آزادی، عدالت اجتماعی، برابری و استقلال از قدرتهای امپریالیستی غرب و شرق تلاش میکنند. ما میتوانیم به جای گزینه های بد و بدتر، جامعه ای انسانی بنا کنیم مبتنی بر خودحکومتی دمکراتیک و شورایی مردم، که عزم خود را برای برچیدن همه اشکال تبعیض و ستم از تبعیضات جنسی – جنسیتی گرفته تا تبعیضات سیاسی نژادی ملی و مذهبی، تا تبعیضات و نابرابریهای طبقاتی تا حفظ طبیعت و محیط زیست تا حتی حقوق حیوانات… چنین آلترناتیوی هم ضروری و هم ممکن است!
پیش به سوی برگزاری وسیع و سراسری روز دانشجو
سرنگون باد رژیم اسلامی سرمایه داری ایران
زنده باد آزادی، زنده باد سوسیالیسم
کمیته مرکزی سازمان راه کارگر
۱۲ آذر ۱۴۰۱ – ۳ دسامبر ۲۰۲۲
