جنبش انقلابی زن، زندگی، آزادی، هم اکنون در مرحله پیشا گذار، یعنی درفاز غلبه براستبداد درایران قرار دارد. هدف مرکزی این جنبش دراین دوره، تغییر قدرت سیاسی یعنی گذار از رژیم استبدادی ولی فقیه و برپائی دولتی دموکراتیک مبتنی بر اراده مردم درایران است.
بیانیه میر حسین موسوی با اعلام پشتیبانی از جنبش انقلابی زن، زندگی، آزادی و گذر از جمهوری اسلامی و همچنین تغییر فرم قدرت سیاسی در ایران، تحت عنوان “استقرار نظامی مبتنی برحاکمیت قانون و مطابق با موازین حقوق اساسی و برخاسته از اراده مردم” نقطه عطف مهمی در شرایط کنونی است.
گرچه تجزیه و تحلیل اتفاقات آینده دراین جنبش، به دلیل محدودیت اطلاعات، گستردگی متغیرهای گوناگون و حوادث غیرمترقبه، با دو چالش اساسی، یعنی عدم اطمینان و پیچیدگی همراه است، لذا تجسم چشم اندازهای محتمل، ممکن، مطلوب و نامطلوب بسیار دشوار خواهد بود.
با پیوستن تمام قد میرحسین موسوی به این جنبش و با تکیه بر مجموعه رهیافت نظری و داده های پراکتیکی پنج ماه این جنبش و همچنین با درنظر گرفتن ضریب احتمالات بالا، می توان گفت، که سناریو تعییرات ساختاری تحمیلی، اکنون محتمل ترین و مطلوب ترین امکان تغییرفرم قدرت سیاسی و تحول دموکراتیک در ایران است.
سناریو تغییرات ساختاری تحمیلی
شرط سناریوی تعییرات ساختاری تحمیلی این است که اپوزیسیون متحد درموقعیت برتر قدرت سیاسی نسبت به رژیم قرارگرفته (توازن قدرت) و دستگاه سرکوب رژیم به دلیل شکاف غیرقابل جبران قادر به ادامه سرکوب این جنبش نباشد.
در این حالت به دلیل وجود هراس در هسته سخت قدرت و واقع بینی نیروهای پیرامونی، “پیمان گذار” محصول مذاکره اپوزیسیون با رژیم خواهد بود و کمترین تغییردر رژیم برچیدن بساط ولی فقیه، برگزاری انتخابات آزاد و عادلانه و برپایی دولت برآمده از رای مردم در ایران است.
تردیدی در این نیست که این سناریو یعنی ادامه جمهوری اسلامی بدون ولی فقیه، یک گذار سقط شده است، طبیعی است در این گذار سقط شده، نیروها و بخشی از نخبگان سیاسی پیرامونی این رژیم، در دولت جدید سهم خواهند داشت.
مسئله اساسی در این سناریو عبور کم هزینه و کم خطر به یک نظم و نظام دموکراتیک در ایران است. این موضوع که آیا در این حالت تحول دموکراتیک در ایران، به نهادینه شدن دموکراسی منجر خواهد شد، مسئله بازی خواهد بود.
گرچه مهمترین شرط نهادینه شدن دموکراسی در ایران، غلبه کامل نیروی دموکراسی خواه، در بلوک اپوزیسیون متحد است، ولی سایر متغیرهای تبینی که این سناریو را ممکن می کنند، عبارتند از:
- وجود بلوکی متحد از اپوزیسیون مخالف رژیم برای تغییرات ساختاری تحمیلی و وجود بخشی از نخبگان باورمند به دموکراسی در پیرامون رژیم
- شکاف غیرقابل جبران در هسته سخت قدرت به رهبری ولی فقیه و نیروی حامی او
- عقیم شدن دستگاه سرکوب رژیم
- برآمد مطلوب جامعه مدنی با اعتصابات و مطالبات گسترده سراسری
- ادامه حمایت اپوزیسیون برونمرزی
- فشار های فزاینده بازیگران خارجی
- – …
.
بیانیه آقای موسی نشان از این است که بخش ریزشی از حاکمیت را هم اگر جنبش دمکراتیک بخواهد جلو رود که خواهد رفت را باید در محاسبات وارد کند و از سرسختی های بخش اپوزیسیون خود محور فاصله بگیرد.