چرخش سیاسی در شیلی؛ نگارش قانون اساسی به دست راستگرایان افراطی افتاد
نتایج انتخابات «شورای قانون اساسی» در شیلی، توازن سیاسی را بر هم زده و حزب راست افراطی که هرگز تمایلی به تغییر قانون اساسی دوران دیکتاتوری نداشت، ۳۵.۵ درصد آرا را از آن خود کرد و حزب رئیسجمهوری، با کسب ۲۸.۵ درصد آرا، حق وتو را از دست داد. به گزارش روز دوشنبه ایرنا به نقل از روزنامه ال پائیس، ۱۵ میلیون و یکصد هزار نفر از شهروندان شیلی دیروز یکشنبه (هفتم مه/ ۱۷ اردیبهشت) به پای صندوقهای رای رفتند تا اعضای شورای قانون اساسی (Consejo Constituyente) را برگزینند. پس از رد پیشنویس قبلی قانون اساسی (در همهپرسی چهارم سپتامبر ۲۰۲۲/ ۱۳ شهریور)، این دومین تلاش برای انتخاب اعضای جدید هیات موسسان بود.
طبق نتایج اعلام شده، حزب جمهوریخواه (Partido Republicano) با گرایش راست افراطی موفق شد با ۳۵.۵ درصد آرا (۲۲ عضو از ۵۰ عضو شورا) به یک پیروزی قاطع دست یابد. در مقابل، حزب چپ میانه (همه برای شیلی/ Todo por Chile) با عدم کسب هیچ سهمیه ای در این نهاد، بازنده بزرگ این رویداد سیاسی بود. شمار کرسیهایی که جناح چپ مورد حمایت رئیسجمهوری (اتحاد برای شیلی/ Unidad Para Chile) به دست آورد، به زحمت به ۱۷ مورد میرسد و این مسئله حق وتو را از این حزب سلب میکند.
در این انتخابات، حزب راست افراطی، حزب محافظهکاران را نیز با اختلاف زیادی پشت سر گذاشت. حزب مردم (Partido de la Gente/ پوپولیستهای محافظهکار) توانست ۲۱.۲ درصد آرا (۱۱ عضو) را به دست آورد. حزب جمهوری خواه تحت رهبری خوسه آنتونیو کاست (José Antonio Kast) نامزد سابق ریاست جمهوری (در انتخابات ۲۰۲۱) که توسط گابریل بوریک (Gabriel Boric) رئیسجمهوری فعلی این کشور شکست خورد، از اعتبار قانون اساسی فعلی که در سال ۱۹۸۰ در زمان دیکتاتوری آگوستو پینوشه (Augusto Pinochet) تدوین شده بود، دفاع کرده است. متن پیشنهادی جدید در ماه دسامبر (آذر- دی) به رای گذاشته خواهد شد.
با توجه به اینکه جمهوریخواهان بیش از دو سوم کرسیهای شورا را به دست آوردند، از حق وتو برخوردار خواهند بود و چنانچه ۱۱ عضو شیلی سقورو (Chile Seguro/ از جناح راست) به آنها اضافه شود (با کسب ۲۱ درصد آرا)، جناح راست میتواند بدون نیاز به توافق با دولت یا چپ میانه، قوانین را تصویب کند.
رهبر حزب جمهوریخواه در واکنش به نتایج اعلام کرد: شیلی یک دولت شکستخورده را شکست داد. گابریل بوریک رئیسجمهوری این کشور نیز با بیان اینکه شکست شورای قبلی به دلیل عدم حرفشنوی کسانی بود که متفاوت فکر میکردند، گفت: می خواهم از حزب جمهوریخواه دعوت کنم تا اشتباهی که ما مرتکب شدیم را انجام ندهند.
به این ترتیب، شیلیاییها در دسامبر آینده (آذر- دی) برای تایید یا رد پیشنویس جدید قانون اساسی به پای صندوقهای رای خواهند رفت و میبایست بین قانون اساسی پینوشه و قانون اساسی راستگرایان، یکی را انتخاب کنند.
انتظار میرود که با شکست روند قبلی پیشنویس قانون اساسی که با دیدگاههای دولت بسیار همسو بود، با وجود شورای قانون اساسی متشکل از نمایندگان جناح راست، یک قانون اساسی کمتر مترقی را شاهد باشیم. در حالی که اکثریت کرسیهای مجلس شیلی در دست نمایندگان جناح راست است، نتایج این انتخابات نیز نشاندهنده تعمیق کنترل احزاب راست بر عرصه سیاسی و قانون اساسی است.
گاردین: یوان برنده ناخواسته تحریمهای غرب علیه مسکو است
روزنامه گاردین با ارایه تحلیلی، از راهبرد چین برای کاهش وابستگی به دلار و استفاده روزافزون دیگر کشورها از یوان برای تجارت خارجی خبر داده و واحد پولی پکن را برنده ناخواسته تحریمهای غرب علیه مسکو ارزیابی کرده است. بر پایه این گزارش، تلاش پکن برای کاهش وابستگی به دلار منحصر به دوران پس از جنگ اوکراین نمیشود و این کشور بیش از یک دهه است که به منظور دوری گزیدن از خطرهای ناشی از اقتصاد آمریکا مانند آنچه در سال ۲۰۰۸ به وقوع پیوست و همچنین با هدف تقویت حوزه نفوذ خود، تلاش کرده از اتکا به دلار بکاهد. اما انگیزه پکن برای کاهش وابستگی به این ارز در سال گذشته و همزمان با آغاز تنشها بر سر تایوان شدت یافته است.
گاردین در ادامه تحلیل خود یادآور شده است: پس از آغاز جنگ در اوکراین، یکی از اهرمهای آمریکا در برابر روسیه، قطع ارتباط این کشور از مبادلات مبتنی بر دلار بود که توانایی آن را برای تجارت با سایر کشورها محدود کرد.
این گزارش میافزاید: اما درحالیکه کرملین با آغاز جنگ در اوکراین تحریم میشد، یوان چین به عنوان برنده ناخواسته رژیم تحریمهای غرب شناخته شد. به گونهای که تنها در سال گذشته میلادی، واردات روسیه از چین بر مبنای یوان از چهار درصد به ۲۳ درصد رسیده است. در ماه فوریه (بهمن) نیز یوان برای نخستین بار در تاریخ از دلار پیشی گرفت و پرمعاملهترین ارز در صرافی مسکو شد.
گاردین تاکید میکند: در ماههای اخیر نیز تلاش چین برای تشویق سایر کشورها به منظور استفاده از یوان در معاملات بینالمللی بیشتر شده است و در تازهترین اقدام، آرژانتین و برزیل نیز توافقهایی برای پرداخت هزینه واردات از چین بر مبنای یوان امضا کردهاند. بر اساس دادههای این گزارش، در ماه آوریل (فروردین و اردیبهشت)، بنگلادش نیز به جمع این کشورها پیوست و برای تسویه بخشی از وامی که از روسیه برای تامین مالی توسعه یک نیروگاه هستهای گرفته، از یوان استفاده کرد.
دنیل مک داول از اعضای اندیشکده ویلسون مستقر در واشنگتن در این خصوص گفت: اقتصاد چین به مراتب بیشتر از اقتصاد روسیه با غرب در هم تنیده و از این رو غیرممکن است که اروپا و آمریکا بتوانند به اقتصاد چین بدون هیچ عواقبی ضربه بزنند.
روزنامه بریتانیایی گاردین در پایان تحلیل خود آورده است: چنانچه چین برای داد و ستد، استقراض خارجی و قیمتگذاری انرژی و کالا به دلار تکیه کند، نمیتواند ادعا داشته باشد که یک ابرقدرت است.
همزمان با درگیریهای خونین در سودان، مذاکره نمایندگان ژنرالها در عربستان در حال برگزاری است
مذاکرات برای پایان دادن به درگیریها از روز شنبه ۶ آوریل (۱۶ اردیبهشت) با میانجیگری ریاض و واشنگتن بین فرستادگان ژنرال عبدالفتاح البرهان و نیروهای پشتیبانی سریع به رهبری ژنرال حمدان داگلو در شهر جده عربستان حال برگزاری است. تاکنون هیچ جزئیاتی در مورد وضعیت مذاکرات درباره آتش بس احتمالی به بیرون درز نکرده است.
بنابر گزارش خبرگزاری فرانسه، سه هفته پس از آغاز درگیریها، یکشنبه ۷ مه مانند روزهای گذشته صدای تیراندازی و انفجار در خارطوم، پایتخت سودان به گوش میرسد. مردم بدون آب و برق و در سایه تبادل آتش و حملات هوایی در محلههای مختلف پایتخت پنج میلیون نفری زندگی میکنند. آنهایی که فرار نکردند از ترس گلولههای سرگردان در خانههای خود سنگر گرفتند درحالی که ذخیره آذوقه و پول آنها به زودی تمام می شود.
ژنرال نبیل عبدالله، سخنگوی نیروهای مسلح سودان در اظهار نظر کوتاهی درباره پیشرفت مذاکرات جده به خبرگزاری فرانسه گفت: «هیأت ارتش فقط در مورد آتش بس و نحوه اجرای صحیح آن برای تسهیل دسترسی بشردوستانه صحبت خواهد کرد». «نیروهای پشتیبانی سریع» در مورد این میانجیگری جدید هیچ جزئیات جدیدی ارئه نکردند.
از ابتدای درگیری تا کنون، بیش از ۷۰۰ سودانی جان خود را از دست داده و حدود ۵ هزار نفر زخمی شدند. در نتیجه این درگیریها ۳۳۵ هزار نفر آواره شدند و ۱۱۵ هزار نفر نیز از این کشور گریختهاند.
از نظر کارشناسان، جنگی که در ۱۵ آوریل آغاز شد طولانی خواهد بود، زیرا به نظر می رسد دو طرف درگیری از توان رزمی تقریبا یکسانی برخوردارند و قبل از پیروزی در میدان، تمایلی به مذاکره ندارند.
سازمان ملل متحد هشدار داده است که اگر درگیری ادامه یابد، تا ۲.۵ میلیون نفر دیگر از گرسنگی در سودان رنج خواهند برد، در حالی که یک سوم ساکنان این کشور هم اکنون از گرسنگی رنج می برند.
حملات شبانه روسیه به شهرهای اوکراین؛ کییف: هر ۳۵ پهپاد شاهد ایرانی را سرنگون کردیم
مقامهای اوکراین بامداد دوشنبه اعلام کردند که ارتش روسیه در طول شب حملات هوایی گستردهای به کییف و دیگر مناطق اوکراین کرد. به گفته آنها دستکم پنج نفر در پی حملات هوایی به کییف، پایتخت، کشته شدند و یک انبار مواد غذایی در بندر اودسا نیز بر اثر حملههای موشکی آتش گرفت. این در حالی است که گزارشهایی از وقوع انفجار در چند منطقه دیگر از اوکراین نیز مخابره شده است. حملات روسیه به کییف و دیگر مناطق اوکراین در آستانه گرامیداشت سالگرد پایان جنگ جهانی دوم و شکست آلمان نازی صورت گرفت. مقامهای روسیه بارها دولت اوکراین را به گرایش به نازیسم متهم کردهاند. روسیه هر سال در روز ۹ مه پایان جنگ جهانی دوم و غلبه بر آلمان نازی را با برگزاری رژه نظامی در مسکو جشن میگیرد.
فرمانده ستاد مشترک نیروهای مسلح اوکراین روز دوشنبه مدعی شد که نیروهای کشورش همزمان با حملات هوایی شبانه روسیه موفق شدند تمام پهپادهای ایرانی «شاهد» را که روسیه از آنها استفاده میکند سرنگون کنند. وی شمار پهپادهای سرنگون شده را ۳۵ فروند عنوان کرد. بنا به همین گزارش این پهپادها همزمان با حملات موشکی روسیه به مناطق مختلف اوکراین به پرواز درآمده بودند.
از سوی دیگر شبهنظامیان گروه واگنر روز یکشنبه اعلام کردند که کرملین به آنها «وعده» داده است که مهمات مورد نیاز خود را دریافت خواهند کرد. یوگنی پریگوژین، رهبر گروه واگنر چند روز پیش تهدید کرده بود که شبه نظامیان تحت فرمانش که در حال نبرد با نیروهای اوکراینی در باهموت هستند از این شهر خارج خواهند شد.
اسرائیل مدرسه فلسطینیها در کرانه باختری را تخریب کرد
بهگزارش رویترز، مقامات اسرائیلی روز یکشنبه ۱۷ اردیبهشت / ۷ مه یک مدرسه فلسطینی را در کرانه باختری اشغالی تخریب کردند. این مدرسه با سرمایهگذاری اتحادیه اروپا ساخته شده بود. ارتش اسرائیل، در بیانیهای گفت این ساختمان که در در روستای جبتالذیب حدود دو کیلومتری بیتلحم قرار داشت بهطور غیرقانونی ساخته شده بود و برای ایمنی افراد «خطرناک» بود. ارتش گفته است دادگاه اسرائیل پیش از این «دستور تخریب آن را صادر کرده بود». اتحادیه اروپا تخریب این مدرسه را «هولناک» خواند و گفت این اقدام ۶۰ کودک فلسطینی را تحت تأثیر قرار میدهد. اتحادیه اروپا افزود تخریب بر اساس قوانین بینالمللی غیرقانونی است و «تنها درد و رنج مردم فلسطین را افزایش میدهد و باعث تشدید فضای پرتنش میشود». ارتش اسرائیل گفت مقامات این کشور مالک ساختمان را چندین بار برای گفتوگو در مورد وضعیت ساختمان قبل از اجرای تخریب فراخواندند اما او از گفتوگو خودداری کرده است. دانشآموزان و شاهدان میگویند ساختمان بدون هیچ اثری از مدرسهای که زمانی در آن محل قرار داشت به ویرانهای تبدیل شده است. بهگفته شاهدان وسایل موجود در ساختمان نیز مصادره شده است. وزارت آموزش و پرورش تشکیلات خودگردان فلسطین این تخریب را «جنایتی فجیع» خواند و گفت این اقدام موجب میشود که «دانشآموزان این مدرسه مانند کودکان سایر نقاط جهان از تحصیل رایگان، امن و پایدار محروم شوند». یک منبع رسمی اسرائیلی به رویترز گفت مناقشه بر سر ایمنی ساختمان شش سال ادامه داشته است و مدرسهای در مجاورت آن دانش آموزانی را که در اثر تخریب بدون مدرسه ماندهاند جذب خواهد کرد.