جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳

جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳

چرا نقد پهلوی ضروری است؟! – حنیف یزدانی

جنبش مهسا پس از سپری کردن روزهای پرتلاطم در بسیاری از شهرهای ایران و جهان، این روزها با رکود مواجه شده است. در این مقاله به چند مانع اصلی انقلاب مهسا می پرازم اما قبل از آن باید به این سوال پاسخ داد که چرا و چگونه جنبش مهسا ایجاد شد؟

اصلاحات، مانع اصلی جنبشهای انقلابی، فرو ریخت!

در چرایی شکل گیری جنبش مهسا دلایل بسیاری آورده شده است. از جمله شکل گیری نسل زد، ایجاد شکاف طبقاتی، وارد شدن طبقه متوسط به جنبش های براندازنه، یا اثر کردن تحریمهای بین الملی و عواملی از این دست. اما، از نگاه نویسنده، مهمترین عامل وارد شدن جنبش های ایران به فاز انقلابی، اضمحلال اندیشه و سیاست اصلاحطلبی در تمام ابعاد بود. 

جنبش مهسا، زمانی شکل گرفت که تعدادی دانشجو در دانشگاه تهران در سال ۹۶ شعاردادند “اصلاحطلب اصولگرا دیگه تموم ماجرا”. شاید آن دانشجویان نمی دانستند این شعار آنها نطفه ی انقلاب آینده است.

اصلاحات که در فردای دادگاه میکونوس، راهکار اجتناب ناپذیر رژیم در مواجه با بایکوت دیپماتیک همه جانبه بین المللی بود، به مدت ۲۵ سال، تمام انرژی و امید جامعه ملی ایران برای رسیدن به دموکراسی و سایر آرمانهای کهن را ضایع کرد.

اگرچه بسیاری از اصلاحطلبان، رشد جامعه مدنی ایران که در واقع حاصل انقلاب دیجیتال و گسترش اینترنت بود را به پای اصلاحات می نویسند اما در حقیقت دستاورد اصلاحات نزدیک به هیچ بود! بدتر از آن، اصلاحات مانع مواجهه امواج اعتراضی مردم به رژیم بود. رژیم استبدادی از اصلاحات به عنوان سپر برای محافظت از قدرت استبدادی و فساد اقتصادی می کرد. اصلاحات نه تنها باعث شد جامعه ایران از رشد باز بماند بلکه به خامنه ایی این فرصت را داد که قدرت خویش را حتی بیشتر از دهه ۷۰ کند. اما وقتی اصلاحات بعد از ۲۵ سال تمام جذابیت هایش را از دست داد و از براورده کردن کوچکترین وعد هایش هم ناتوان شد، رژیم استبدادی در تیررس مستقیم مردم قرار گرفت. از آن زمان است که جنبش های انقلابی مانند امواج پی در پی بر صخره می کوبند!

در دوران اصلاحات، بسیاری از اصلاحطلبان بر این قلم خرده می گرفتند که چرا به جای نقد جناح راست، به صورت مداوم به نقد اصلاحات و کسانی می پردازی که در آرمان اختلافی با شما ندارند؟ پاسخ دقیق این پرسش را زمان مشخص کرد. اصلاحات مانع اصلی جنبش مردم بود، از زمانی که اصلاحات بین رفت و جنبش های انقلابی نوید بخش شروع شدند!

ضعف های جنبش مهسا چیست؟

درباره نکات قوت جنبش مهسا بسیار نوشته اند. از نظر این قلم مهمترین نکته مثبت انقلاب مهسا این است که قدمی فراتر از انقلاب ۵۷ و مشروطه در راستای لایسیته و به رسمیت شناختن حقوق زنان، اقوام و طبیعت است. جنبش مهسا حاصل رشد اجتماعی و حقوقی مردم ایران پس از تجربه انقلاب ۵۷ است.

 نکته ضعف اصلی جنبش مهسا در نیافتن رهبری متناسب با این آرمانهاست. بی اطلاعی از تاریخ به دلیل سانسور فراگیر موجب فقر وجدان تاریخی در سطح ملی شده است. ضعف وجدان تاریخی در سطح ملی باعث شده است که جامعه توان تشخیص افراد و گروههای مختلف اپوزیسیون را نداشته باشد. به همین دلیل کسانی فرصت عرضه خود به عنوان رهبر انقلاب مهسا را می یابند که کوچکترین نسبتی با اندیشه و آرمانهای انقلاب های ایران را ندارند و حتی در تضاد کامل با اصول آزادی خواهانه و حق طلبانه انقلاب مهسا هستند.

در این بین، علاوه بر آنکه جامعه ایرانی با بی نیاز دانستن خود از مطالعه تاریخ و اسناد خود را در سانسور قرار داده است، بدتر از آن، تعدادی از به اصطلاح روشنفکران قدرت مدار با جعل تاریخ به قهرمانسازی از دشمنان آزادی و مردم برامده اند. در این میان نقش صادق زیبا کلام با قهرمانسازی از رضاشاه، بسیار منفی است. این افراد نمی دانند با جعل تاریخ، ضربه مهلکی به وجدان تاریخی مردم می زنند و جامعه ایی که وجدان تاریخی نداشته باشد چاره ایی جز تکرار شکست ها ندارد.

از آنچه تا کنون بیان شد می توان دریافت که بازخوانی تاریخ از مشروطه به بعد یک ضرورت است زیرا این تاریخ همچنان سیاست است. از سوی دیگر اسناد بی شماری که ازسوی آژانس های امنیتی امریکا، انگلستان و یا ویکلیکس منتشر شده اند باید مورد مطالعه و تحلیل جدی قرار بگیرند.

چرا باید پهلوی را نقد کرد؟

اگر در دوران اصلاحات، رسم اصلاحطلبی مهمترین مانع شکلگیری و فراگیر شدن جنبش های آزادی خواهانه در سطح ملی بود، امروز پهلوی گرایی و حتی مشروطه خواهی مهمترین مانع جنبش و عامل رکود آن است.

درباره مشروطه خواهی باید بگویم که این رضاشاه بود که به دستور انگلیسی ها علیه انقلاب مشروطه کودتا کرد و در زمان حکومتش چیزی از آن باقی نگذاشت. محمد رضاشاه نیز با کودتای امریکایی-انگلیسی علیه مصدق، مشروطه را به حکومت استبدادی مطلقه و وابسته تبدیل کرد. بر این اساس، مشروطه خواه واقعی کسی است که همزمان با بیان آرمانهای انقلاب مهسا علیه رفتار شاهان پهلوی موضع گیری شفاف کند. به راستی چگونه ممکن است دم از مشروطه خواهی زد و طرفدار کسانی بود که به مدت ۵۰ سال مشروطه را تعطیل کردند؟ مشروطه خواهی را که علیه سلسله پهلوی موضع صریح نقادانه نداشته باشد، نباید جدی گرفت.

در چند ماه گذشته، بعد از تشکیل اتحاد جرج تاون، بسیاری با کوبیدن بر طبل اتحاد مانع از بیان نقدها می شدند. بسیاری از آنها که سابقا اصلاحطلب بودند، با بیان اینکه هدف تنها باید استبداد خامنه ایی باشد به حمایت ضمنی از رضاپهلوی و متحدان او می پرداختند. غافل از اینکه رفتارهای رضاپهلوی و سایر متحدان او باعث دلسرد شدن جامعه ملی شده است زیرا مردم تمایلی به جانشین کردن یک مستبد فرتوت با استبداد جدید را ندارند.

بی جهت نیست که از زمان انتشار توییت مشترک پهلوی و شرکا و سپس “وکالت می دهم” جنبش اصلی در ایران و سایر شهرهای جهان به خاموشی گرایید. زیرا مردم می بینند که جلاد رژیم پهلوی، پرویز ثابتی، سرافرازانه به صحنه بازگشته و افراد بسیاری از روابط ممتد و نزدیک او با رضا پهلوی خبر می دهند. یعنی خبری از آزادی در صورت به قدرت رسیدن این افراد نیست و در بر همان پاشنه قدیمی خواهد چرخید!

مردم به خوبی می بینند که پهلوی و سایر شرکا بی مهابا و بدون همدردی، از تحریم اقتصادی دفاع می کنند. تحریمی که بیشتر از رژیم زندگی عادی ملت ایران را نشانه رفته است و حتی بسیاری از اعضای رژیم به دلیل انواع رانت، از این تحریمها حمایت می کنند! مردم می بینند که پهلوی برای رقابت با متحدان دیروزش به اسراییل می رود. کشوری که در نقض مستمر حقوق بشر هیچ برتری نسبت به جمهوری اسلامی ندارد. کشوری که به دلایل ژئوپولیتیک از دشمنی کورکورانه جمهوری اسلامی سو استفاده کرده، و عملا در پی یک ایران ضعیف و یا حتی تجزیه شده است. بی دلیل نیست که دقیقا بعد از سفر رضاپهلوی، یک چهارم نمایندگانش خواستار تجزیه ایران می شوند! لذا مردم ایران به خوبی فهمیده اند در صورت به قدرت رسیدن پهلوی، همانند پدر و پدربزرگش، از استقلال سیاسی و حتی تمامیت ارضی ایران خبری نخواهد بود! همچنانکه در سلسله پهلوی آرارات، دشت نامید، اروند رود و بحرین در کمال رضایت شاهان، از ایران جدا شدند.

این مسائل نشان می دهند که بر خلاف اتحاد گرایان، نقد مستندِ رژیم پهلوی و عملکردِ رضاپهلوی، به عنوان مهمترین سد راه جنبش باعث می شود نه تنها خطر بازگشت استبداد رفع شود بلکه با بازخوانی تاریخ معاصر، وجدان تاریخی مردم نیز گسترده و شفاف شود. پیروزی تاریخی ایران هنگامی خواهد بود که مردم بتوانند میان جنبش مشروطه، ملی شدن صنعت نفت، انقلاب ۵۷ و انقلاب مهسا پیوند برقرار کرده و خود را پیروان کسانی بدانند که در گذشته به همین دلایل قیام کرده اند.

https://akhbar-rooz.com/?p=203311 لينک کوتاه

0 0 رای ها
امتیازدهی به مقاله
اشتراک در
اطلاع از
guest

7 نظرات
تازه‌ترین
قدیمی‌ترین بیشترین رأی
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها
farhad farhadiyan
farhad farhadiyan
10 ماه قبل

جنبش مهسا در راستای به رسمیت شناختن تبعیض ها و ستمهائی ست که طی قرنها بر مردم ایران روا داشته شده است و طی ۱۰۰ سال جریانات سرمایه داری حتی عرضه ی تشکیل یک پارلمان مستقل را نداشتند و طی دو انقلاب هیچ دستآوردی ارائه نکردند تغییرات سال ۱۳۴۲ به بعد بنابر مقتضیات جنگ سرد و اصل ترومن انجام گرفت جنبش مهسا پاسخی ست به تمام رفع تبعیضها و ستمها ئی که ناشی از رهبری سرمایه داری بر ایران است از اینرو سرمایه داری هیچ رسالتی در تغییر اوضاع و احوال ایران ندارد جنبش مهسا دیگر نه انقلابی از بالا که از پائین و بر اساس ضرورتها و نیازهای منافع سازمان اجتماعی کار است بدون انکه به تئوریهای رنگ و رو رفته ی شرقی و غربی فرموله شده ی سنتی توجه کند و حتی نقد برنده از سکتاریسم و فرقه گرائی های حزبی طی ۱۰۰ سال بی عملی انهاست نقد تمام تاریخ بشر است نقطه ی قوت این انقلاب رهبری آنست که توسط شوراهای رهبری هر صنف و گروه اجتماعی با آگاهی از اوضاع گروه خود و واقعی و مستقل شکل می گیرددیگر قدرت این جنبش جا برای ادامه نیست ..

ناحونته
ناحونته
10 ماه قبل

بسیار عالی ما باید طرفدار صندوق رای باشیم ،شخص گرایی عاقبتی جز دیکتاتوری و فساد ندارد ،

سیمین اصفهانی
سیمین اصفهانی
10 ماه قبل

دست شما درد نکند
مقاله بسیار خوبیست و در زمان حال بسیار لازم
فقط ۲ سوال
چرا ژینا نه و مهسا ؟
چون خانواده‌اش بارها گفتند که اسمش ژینا بوده اما چون به این اسم که کردیست بهشان شناسنامه ندادند به اجبار او را مهسا نامیده اند!نباید از این طریق حداقل به خانواده‌اش احترام گذاشت؟
۲-قوم از قومیت و نسبتهای خونی می اید
یعنی شما ۲۰ میلیون ترک و ۱۴ میلیون کرد و….را ملت نمیدانید بلکه قوم میدانید
ایران شامل ملیت های گو ناگون است نه قوم ها
و شما نمیتوانید با اسم اشتباه فقط ما فارسها را چون بیشتریم ملت بدانی وبقیه را نه
ممنون
ممکن است آمارها دقیق نباشد

کهنسال
کهنسال
10 ماه قبل

آمارها باید درست باشد. مثلا ماشاءالله در تهران آنقدر ترک هست که فارسها به فکر ایجاد “انجمن فارسهای مقیم مرکز” در تهران هستند. شاد باشید 

ناحونته
ناحونته
10 ماه قبل

وقتی ترکها و کردها سالیان سال است در یک سرزمین پشت هم و کنار هم بودند چطور میشوند دو ملت جدا شما یا معنی ملت را نمیدانی یا مغلطه میکنید مثل دروغی که گفتید اسم ژینا در ثبت احوال نیست

نسیم
نسیم
10 ماه قبل

ده ها ادعا و نظر غیر مستند و غلط در نوشتار شما وجود دارد که تنها نتیجه آن برداشتن جمهوری اسلامی از جایگاه دیکتاتوری و ارتجاع حاکم بعنوان دشمن اصلی مردم ایران و رفتن به حاشیه هاست. پرداختن به تمام نکات مطرح شده افتادن در همان دامی است که گسترده اید، کافی است نتیجه گیری شما را بخوانیم:
عملکردِ رضاپهلوی، به عنوان مهمترین سد راه جنبش” ؟؟؟؟
خیلی عجیب است،
حتی مهمتر از جنایات و تجاوز و کشتارهای آخوندی؟
حتی مهمتر از توطئه و فعالیت های سایبری سپاه بچه کش؟
حتی مهمتر از شبکه وسیع مزدوران ظریف ساخته نظام در خارج از کشور؟
حتی ……………؟
دقت کنید که در کدام طرف جبهه نبرد ایستاده اید و دقت کنید که مبارزه با مخالفین جمهوری اسلامی شما را تا کجا می برد.

نیک
نیک
10 ماه قبل

جناب یزدانی مطالبی که مرقوم نمودید کاملا درست و ایرادی بر آن وارد نیست اما اینکه مردمی که در هر برهه و مناسبت در جهت خلاف توصیه های رهبر, مخالفت خود را با رژیم نشان داده اند چرا به اصلاح طلب و موسوی و روحانی و رضا پهلوی امید میبندند اما نه به چپ؟ چپ نمیتواند با نفی دیگران برای خود اعتبار بخرد, کاری که رفقا در همین سایت با دادن پوینت های منفی به مخالف خود انجام میدهند. چپی که در بین خود قادر به اجماعی در جهت سرنگونی رژیم نیست و فاقد هرگونه نقشه راه است چگونه میتواند توقع داشته باشد که مردم به خطا نروند و چپ را برگزینند؟  

خبر اول سايت

آخرين مطالب سايت

مطالب پربيننده روز


7
0
افکار شما را دوست داریم، لطفا نظر دهید.x