
در حالی که صاحبان صنایع خودروسازی از کمبود اعتبار و خطر اخراج ۱۳۰ هزار کارگر گلایه دارند و می خواهند با افزایش تولید جلوی ضرر و زیان بیشتر خود را بگیرند، کارگران صنایع خودروسازی نگران سلامت خود، کرونا و فشار کارفرمایان برای اخراج کارگران می باشند.
خطر بیکاری ۱۳۰ هزار کارگر را تهدید می کند
افت تیراژ خودروهای ساخت داخل دولت را بر آن داشت که با تزریق اعتبارات کافی، با تلاش برای نهضت داخلیسازی و تأمین قطعات مورد نیاز در داخل کشور، رونقی دوباره برای صنعت خودرو ایجاد کند تا از رشد یکباره قیمت خودروهای ساخت داخل جلوگیری شود. قرار بود اعتبارات کافی در اختیار قطعهسازان قرار گیرد تا آنها با تأمین قطعات مورد نیاز صنعت خودرو، چرخ دو خودروساز داخلی را به حرکت درآورند، اما گویا اعتباراتی که قرار بود به قطعهسازان تحویل شود، تاکنون در اختیار آنها قرار نگرفته است.
آرش محبینژاد، دبیر انجمن صنایع همگن نیرومحرکه و قطعهسازان به شرق می گوید، با اشاره به اینکه دولت قرار بود پنج هزار میلیارد تومان اعتبار در اختیار قطعهسازان قرار دهد، از تخصیص فقط ۱۵ درصد از این اعتبارات خبر میدهد. او میگوید: در صورت عدم تأمین این اعتبار، این احتمال وجود دارد که ۱۳۰ هزار کارگری که قطعهسازان آنها را با وعده تخصیص اعتبار، دوباره به محل کارشان بازگردانده بودند، بیکار شوند. محبینژاد بیان میکند: صنعت خودرو با دو غول کرونا و تحریم دستوپنجه نرم میکند و به دلیل نبود اعتبارات و بروز مشکل کرونا در چین، قطعهسازان نتوانستهاند ثبت سفارش مواد اولیه مورد نیاز خود را بهموقع انجام دهند. مازیار بیگلو، دبیر انجمن سازندگان قطعات و مجموعههای خودرو نیز در گفتوگو با «شرق» با تأکید بر اهمیت تأمین نقدینگی برای خودروسازان، نسبت به خطر بیکارشدن کارگران و افت چشمگیر تیراژ خودروسازان هشدار میدهد.
۱۴ هزار میلیارد تومان حجم مطالبات معوق
دبیر انجمن صنایع همگن نیرومحرکه و قطعهسازان بیان میکند: وزارت صمت از ما سه خواسته داشت. اولین درخواست این وزارتخانه افزایش تولید بود. تجاریشدن خودروهای ناقص کف و نهضت ساخت داخل دیگر خواستههای این وزارتخانه از قطعهسازان بودند.
او ادامه میدهد: ما هر سه خواسته را خیلی عالی و دقیق انجام دادیم و جای تشکر از کل زنجیره تأمین قطعهسازی و همکاران خودم دارد که واقعا در این حوزه جانفشانی کردند و فقط روی حساب وعدهووعید مقامات اینهمه زحمت کشیدند که آخر سال مطالبات معوقشان را بگیرند.
محبینژاد یادآور میشود: این تسهیلات قرار بود آذرماه تسویه شود، ولی طول کشید. مصوبه شورای پول و اعتبار تا اواسط بهمنماه که به بانکها ابلاغ شد، به طول انجامید. الان که اواسط اسفند هستیم، فقط ۱۵ درصد آن پرداخت شده است. این در حالی است که کل مطالبات زنجیره تأمین داخلی خودروسازی از خودروسازان کشور ۳۱ هزار میلیارد تومان است که از این مبلغ ۱۴ هزار میلیارد تومان آن معوق است.
خودروسازان در مرز توقف کامل تولید با انبارهای خالی
محبینژاد درباره تبعات عدم پرداخت مطالبات قطعهسازان بیان میکند: اگر پول پرداخت نشود، روند تولید متوقف میشود. اگرچه ایام نوروز در ایران تعطیل است اما دنیا تعطیل نیست. معمولا هر سال قطعهسازان خیلی سخت کار میکنند و عید، ایام خوبی است که قطعهسازان دوباره انبارهای خود را پر کنند. ولی امسال متأسفانه چون تسهیلات نیامده است، حتی در پرداخت حقوق و دستمزد هم مشکلات داریم.
او ادامه میدهد: دوباره نگرانیم که این ۱۳۰ هزار نفر کارگر بیکارشده و زنجیره تأمین که در سال جاری به خاطر افزایش تولید، مجددا به سر کار بازگشتند، دوباره از کار بیکار شوند. جلوگیری از خطر توقف کامل تولید و نجات صنعت خودرو در سال جدید، یک سیاستگذاری منسجم و عزم جزم و جدی لازم دارد.
دبیر انجمن صنایع همگن نیرومحرکه و قطعهسازان تأکید میکند: ما در مرز توقف کامل تولید قرار داریم. وضعیت به جایی رسیده است که کل انبارها خالی شده است. ظرفیت تیراژ این چند وقت بالا رفته است و به خاطر کرونا نتوانستیم از چین و جاهای دیگر مایحتاج خود را تأمین کنیم. شرایط صعب شده است. ولی با تأمین نقدینگی، بخش زیادی از مشکلات قابل تعدیل است و جبران میشود.
کارگران خودروساز خواستار تعطیلی تا زمان رفع نگرانیها هستند
کارگران اما حرف های دیگری دارند. رئیس اتحادیهی کارگران صنعت خودروسازی، به ایلنا می گوید: از آنجا که شرکتهای خودروسازی به علت گستردگی فضای کارگاهها و کمبود تعداد سرویسهای بهداشتی، نمیتوانند جلوی شیوع ویروس کرونا را در میان کارگران بگیرند، بهتر است که از حجم کار خود بکاهند.
«مجتبی حاجیزاده» با بیان اینکه کارگران شرکتهای خودروسازی و قطعهسازی، نگران درگیری با ویروس کرونا هستند و درتماس با اتحادیهی کارگران صنعت خودروسازی، خواستار تعطیلی محل کار خود تا زمان رفع نگرانیها شدهاند، گفت: هرچند این شرکتها، شروع به توزیع ماسک و تجهیزات ضدعفونی دست و سطح در میان کارگران کردهاند اما نگرانی آنها به توجه به وسعت کارگاهها، تراکم جمعیت کارگران و نبود دستورالعملهای حفاظت فردیِ مختص هر صنعت، کاملا به جاست و باید به عنوان یک دغدغه، مطرح شود.
وی می افزاید: روز گذشته خانمی که در یکی از شرکتهای قطعهسازی کار میکند با من تماس گرفت و گریهکنان گفت که خانوادهام به من گفتند که به خاطر سلامتی ما در محل کار حاضر نشو؛ درحالیکه این خانم اگر با سرپرست کارگاه چنین موضوعی را مطرح کند، به او میگویند: «اگر نمیخواهی بیایی، تسویه کن و برو.»
حاجیزاده، می افزاید: از آنجا که شرکتهای خودروسازی به علت گستردگی فضای کارگاهها و کمبود تعداد سرویسهای بهداشتی، نمیتوانند جلوی شیوع ویروس کرونا را در میان کارگران خود بگیرند، بهتر است که با اتخاذ تدابیری، از حجم کار خود بکاهند.
وی با بیان اینکه به صورت استاندارد هر شرکت باید به ازایِ هر ۱۵ تا ۲۰ نفر، یک سرویس بهداشتی داشته باشند، گفت: شرکتها خودروسازی ایران به ازای هر ۶۰ کارگر، و بیشتر یک سرویس بهداشتی دارند؛ امری که به تهدیدی برای سلامت کارگران تبدیل میشود. سرویس بهداشتی برخی از شرکتها نزدیک سولههای بیابانی آنها قرار دارد؛ سولههایی که بعضا به دلیل تعطیلی برخی کارگاهها یا دوری از محل کار، رفت و آمدی ندارند؛ در نتیجه بهداشت این شرکتها وضعیت به مراتب بدتری دارد.
رئیس اتحادیهی کارگران صنعت خودروسازی، با بیان اینکه از سویی کارگران خودروساز با فلزات به عنوان مواد اولیه کار میکنند که طرفیت بالایی برای جذب ویروس کرونا دارد، گفت: کارگران شرکتهای خودروسازی میگویند که ما نگران کار با فلزات هستیم؛ آنهم در کارگاههایی که دها و صدها کارگر بدون چک کردن درجه حرارت بدنشان رفت و آمد میکنند. در چنین شرایطی کارگران گزارش دادهاند که ما درگیر میزان بالایی استرس هستیم.
وی افزود: همه میدانیم که تماس مداوم با استرس، سیستم ایمنی فرد را مختل و سلولهای خونی را برای پذیرش بیماری آماده میکند. حال در این شرایط چگونه میتوانیم از کارگران بخواهیم که آرامش خود را حفظ کنند و بر سر کار خود حاضر شوند. حال باید مدیران خودروسازیها تدبیری بیاندیشند و با انجام اقداماتی مانند شیفتبندی و تعطیلی کارگاهها تا پس ازتعطیلات عید نوروز، از تماس کارگران با عوامل بیماریزا بکاهند.
حاجیزاده با بیان اینکه شرکتهای خودروسازی با پیشفروش هزاران خودرو برای خود نقدینگی جذب کردهاند، افزود: حال میخواهند با افزودن فشارهای خود به کارگران، آنها را برای ماندن در کارگاه و مرخصی نگرفتن، قانع کنند؛ در حالی که در چنین وضعیتی صلاح نیست که کارگران به اجبار به کار واداشته شوند.
حاجیزاده تصریح کرد: حتی تعطیلی خودروسازیها هم تا پس از عید میتواند یک گزینه مناسب باشد. در این فاصله باید محیط کار گندزدایی شود و امکانات جدید حفاظتی و بهداشتی در اختیار کارگران قرار گیرد.
وی افزود: جالب اینجاست، که مدیران ناکارآمد برخی شرکتها که به سبب داشتن «ارتباطات سیاسی» و برخورداری از مزیت «فشارهای بیرونی»، از سالها پیش به صورت رسمی، و نه برخلاف کارگران، به صورت قرارداد موقت استخدام شدهاند، از تمام مرخصیهای سالیانه خود استفاده کردهاند و حتی بیشتر از آنهم مرخصی گرفتهاند؛ آنهم با ۲۰ تا ۳۰ میلیون تومان حقوق ماهیانه به اضافه مزایای رفاهی نامحدود و استفاده از امکانات دولتی برای خانوادههایشان.
رئیس اتحادیهی کارگران صنعت خودروسازی، افزود: سلامت کارگران برای مدیران خودروسازیها اهمیت چندانی ندارد. آنها به کارگران به چشم «نانخورانِ کم بهره و پُرتوقع» نگاه میکنند؛ بیآنکه هیچگاه به این پرسش پاسخ دهد که فایده چند دهه حضور آنها در راس پول سازترین شرکتهای کشور چه بوده است؟ مدیران این شرکتها با سفارش روسای جمهور یا معاونان و روسای دفاتر آنها، استخدام شدهاند و حالا از اهمیت وجود خود برای مردم صحبت میکنند. آنها حتی سرویس بهداشتی و رستوران جدا از محل تردد کارگران دارند.
وی افزود: برخی از مدیران برای اعلام موفقیت خود، کارگران را زیرفشارهای خود میگیرند و راحت عنوان میکنند: «اگر نمیخواهید در چنین شرایطی کار کنید، بروید؛ راه خروج برای شما باز است.» این میزان فشار روی کارگران آنها را دچار یاس و سرگردانی کرده است. آنها نمیدانند که باید کار خود را رها کنند یا اینکه بمانند و با ابتلاء به ویروس کرونا کنار بیایند.
حاجیزاده در پایان، گفت: در این میان مدیری که ۳۰ میلیون تومان حقوق میگیرد، نباید هم نگران شیوع کرونا در میان کارگران باشد و حتی از این فرصت استفاده میکند تا به کارگران بقبولاند که باید حجم تولید را افزایش دهند.