اخترشناسان امیدوارند با استفاده از دادههای تلسکوپ فضایی اقلیدس و اندازه گیری شکل و حرکت کهکشانها تا فاصله ١٠ میلیارد سال نوری از زمین، در مورد «انرژی و ماده تاریک» که ٩۵ درصد کیهان را تشکیل میدهند اطلاعات بیشتری کسب کنند. هنوز به درستی روشن نیست این دو پدیده که ظاهرا شکل و انبساط کیهان را تعیین میکنند دقیقا از چه جنسی هستند.
دانشمندان، از نخستین عکسهای تهیه شده توسط تلسکوپ فضایی اروپایی اقلیدس*، رونمایی کردند. این تصاویر که مجموعهای درخشان و خیرهکننده از کهکشانهای بیشمار را نشان میدهد، روز، سهشنبه هفتم نوامبر، چهار ماه پس از پرتاب تلسکوپ فضایی اقلیدس در اول ژوئیه از کِیپ کاناورال در فلوریدا، توسط آژانس فضایی اروپا منتشر شد.
بنا بر اعلام آژانس فضایی اروپا، اگرچه بخشی از این مناظر آسمانی، پیشتر توسط تلسکوپ فضایی هابل و سایرین ثبت شدهاند اما تصاویر نجومی اقلیدس که به صورت تمام رنگی و با زاویهای باز گرفته شده، عکسهایی «بسیار دقیق و باکیفیت» از «بخش وسیعی از آسمان» ارائه میدهند و به این ترتیب میتوان جهان را از چشم این تلسکوپ، از «فاصلهای بسیار دور» تماشا کرد.
اقلیدس، علاوه بر عکسهای تازهای از سحابی «سر اسب» در صورت فلکی شکارچی، تصاویر شگفتانگیزی نیز از کهکشانهای دور و نزدیک ثبت کرده است.
در یکی از عکسهای تلسکوپ فضایی اقلیدس، هزار کهکشان متعلق به خوشه «برساووش» در فاصله ٢۴٠ میلیون سال نوری از زمین دیده میشوند.
به گفته تیم آژانس فضایی اروپا، بسیاری از این کهکشانها آنقدر کمنور هستند که پیش از این در تصاویر، مشخص نبودهاند.
این تلسکوپ فضایی، عکسی هم از یک کهکشان مارپیچ نسبتا نزدیک به زمین گرفته که به گفته دانشمندان، اگرچه «قلب» این کهکشان، قبلا توسط تلسکوپ فضایی هابل رصد شده بود، اما تصویر ارائه شده از سوی اقلیدس، شکلگیری ستارهها را در کل منطقه نشان میدهد.
تلسکوپ فضایی اقلیدس که در ماه ژوئیه به فضا پرتاب شد، در فاصله ١,۶ میلیون کیلومتری از زمین، به دور خورشید میچرخد.
این رصدخانه با بررسی میلیاردها کهکشان طی شش سال آینده، جامع ترین نقشه سه بعدی کیهان تا به امروز را ایجاد خواهد کرد.
ناسا در این ماموریت ١,۵ میلیارد دلاری شریک بوده و ابزار آشکارساز فروسرخ تلسکوپ را تامین کرده است.
دانشمندان سیاهچالهای را کشف کردند که متعلق به ۴۷۰ میلیون سال پس از انفجار بزرگ است
دانشمندان سیاهچالهای را کشف کردند که تنها ۴۷۰ میلیون سال پس از انفجار بزرگ (بیگ بنگ) شکل گرفته است. این قدیمیترین سیاهچالهای است که تا به امروز کشف شده است.
نتایج این پژوهش که روز دوشنبه در مجله تخصصی «Nature Astronomy» منتشر شد، میتواند تاییدی بر نظریه وجود سیاهچالههای کلان جرم در سپیدهدم کیهان باشد.
تلسکوپ فضایی جیمز وب ناسا و رصدخانه اشعه ایکس چاندرا سال گذشته برای انجام این مطالعه با یکدیگر همکاری کردند.
چیزی که در این پژوهش دانشمندان را شگفتزده کرد این بود که این سیاهچاله عظیم تقریبا ۱۰ برابر بزرگتتر از سیاهچاله مرکزی کهکشان راه شیری است.
دانشمندان سن این سیاهچاله را حدود ۱۳.۲ میلیارد سال نوری تخمین زدهاند.
آکوس بوگدان، نویسنده اصلی این پژوهش از مرکز اخترفیزیک هاروارد-اسمیتسونیان، میگوید: «تصور میشود که وزن آن بین ۱۰ تا ۱۰۰ درصد جرم تمام ستارگان کهکشانش باشد.»
پریاموادا ناتاراجان از دانشگاه ییل، که در این مطالعه شرکت داشت نیز خاطرنشان کرد: « این یک اختروش در نظر گرفته میشود، زیرا به طور فعال در حال رشد است و گازهای اطراف آن به شدت درخشان است.»
اختروش نتیجه برخورد دو کهکشان با یکدیگر است. زمانی که دو سیاهچاله مرکز کهکشانها به هم نزدیک میشوند، گازهای اطراف انرژی زیادی به صورت نور آزاد میکنند که هشت تریلیون بار درخشانتر از خورشید است.
این سیاهچاله چطور کشف شد؟
دو تلسکوپ فضایی وب و چاندرا از تکنیکی به نام عدسی گرانشی برای بزرگنمایی منطقهای از فضا استفاده کردند که این کهکشان UHZ1 و سیاهچالهاش در آن قرار دارند. این تلسکوپها از نور یک خوشه کهکشانی بسیار نزدیکتر، در فاصله ۳.۲ میلیارد سال نوری از زمین، برای بزرگنمایی UHZ1 و سیاهچاله آن در پس زمینه استفاده کردند.
دانشمندان انتظار دارند با این نوع همکاریها بتوانند سیاهچالههای اولیه بیشتری را کشف کنند.
تلسکوپ فضایی وب بزرگترین و قدرتمندترین رصدخانه نجومی است که تاکنون به فضا فرستاده شده است این تلسکوپ برای اخترشناسی مادونقرمز طراحی شده اما همچنین میتواند پرتوهای نارنجی و قرمز را نیز رصد کند.
ایکس چاندرا نیز یک تلسکوپ فضایی ساخت ناسا است که در سال ۱۹۹۹ به مدار زمین پرتاب شد و تمام فعالیتهایش در زمینه پرتو ایکس است.
منابع: ار. اف.ی و یورو نیوز
با پوزش ذره بنیادین مورد نظر هیگز میباشد که « هرگز» به اشتباه منظور شد….
با درود…. سپاس از مقاله علمی و بسیار آگاهی دهنده….یکنکته: درباره ماده تاریک و بالاخص کوانتوم بنیادین آن در حدود سال ۲۰۱۲ ذره بنیادین هرگز با دقت فرکانسی حدود ۱۲۵ شناسایی شد… البته ماده تاریک با امواج الکترونغناطیسی تداخل ندارد و از آن حمله طیف نور قابل رویت … ولی البته شناسایی شد و حتی جایزه نوبل نیز در این رهگذر اعطا گردید…..ناشناخته ها البته بسیارند خصوصا در رابطه با انرژی تاریک که عامل انبساط پهنهگیتی است …با تشکر از مقاله مبسوطو تصاویر بسیار دقیق