محمدجواد ظریف، که او را «مجاهد خاکریز اول» مبارزات انتخاباتی مسعود پزشکیان می خواندند و بلافاصله بعد از پیروزی او معاون امور راهبردی رئیسجمهور و رئیس شورای راهبری برای انتخاب کابینه شد، از ترکیب وزیران پیشنهادی مسعود پزشکیان انتقاد کرده و از سمت خود استعفا داد.
ظریف در متنی که شامگاه یکشنبه ۲۱ مرداد در شبکه ایکس، توئیتر سابق، منتشر کرده است با اشاره به «کاستیها» در فرایند انتخاب کابینه در شورای راهبری گفته است که این تجربه «در کنار مشکلات دیگر، برای بنده ادامه راه در دانشگاه را رقم زد.»
محمدجواد ظریف به عنوان رئیس شورای رهبری که بر فعالیت چندین کارگروه انتخاب وزرا نظارت داشت، قرار بود مسئولیت اصلی را در ارائه مشورت به مسعود پزشکیان برعهده داشته باشد.
محمدجواد ظریف اعلام کرده از نوزده وزیری که معرفی شدهاند، تنها سه نفر «نامزد نخست» شورای راهبری بودند و «شش نفر نامزد دوم یا سوم و یک نفر نامزد پنجم کمیتهها و یا شورای راهبری بودند.»
این در حالی است که او قبلا وعده حضور زنان و افرادی از اقوام و اقلیتها را داده بود و در فهرست وزرای پیشنهادی تنها یک زن حضور دارد و از اقلیتها نیز نمایندهای در کار نیست.
وزیر امور خارجه پیشین درباره این وعده نوشته است: «از نتیجه کار خود رضایت ندارم و از اینکه نتوانستم به شکل شایستهای نظر کارشناسی کمیتهها و حضور بانوان، جوانان و اقوام را آنگونه که که وعده داده بودم به نتیجه برسانم، شرمندهام.»
سایت های نزدیک به پزشکیان نامه ی ظریف را به مثابه «استعفا»ی او از دولت تلقی کرده اند. ممنوعیت حضور افراد با داشتن فرزند دو تابعیتی در کابینه و بالاخره فشار جناح اصولگرا از جمله دلایل دیگری است که این سایت ها برای استعفای ظریف مطرح می کنند.