نگرانی‌ها از تشدید درگیری‌ها در منطقه خاورمیانه افزایش یافته است. علی خامنه ای رهبر حکومت اسلامی هشدار داد ترور حسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله لبنان توسط اسرائیل “بی‌پاسخ نخواهد ماند”،
واکنش ایران به ترور نصرالله
پس از حمله هوایی جمعه‌شب که به کشته شدن نصرالله انجامید و در حالی که اسرائیل همچنان به بمباران مناطق لبنان ادامه می‌دهد، علی خامنه‌ای، رهبر حکومت ایران، پنج روز عزای عمومی اعلام کرد و خواستار نشست اضطراری سازمان همکاری اسلامی با عضویت ۵۷ کشور شد. ایران همچنین از شورای امنیت سازمان ملل درخواست کرد تا درباره اقدامات اسرائیل در لبنان و سراسر منطقه نشست ویژه‌ای برگزار کند.
نیروهای امنیتی اسرائیل در پی این ترور در حالت آماده‌باش قرار گرفته‌اند و کارشناسان هشدار داده‌اند که منطقه اکنون با چندین سناریوی مختلف روبروست که شامل خطر گسترش جنگ و ورود مستقیم ایران به عنوان حامی اصلی حزب‌الله به این درگیری‌ها می‌شود.
بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، روز شنبه اعلام کرد کشته شدن نصرالله یک نقطه عطف تاریخی است که ممکن است توازن قدرت در خاورمیانه را تغییر دهد. با این حال، وی هشدار داد “روزهای چالش‌برانگیزی” در پیش است.
نتانیاهو در بیانیه‌ای گفت: “نصرالله یک تروریست نبود، او خودِ تروریسم بود.” وی افزود: “کشته شدن نصرالله یک گام ضروری برای رسیدن به اهداف تعیین‌شده ما، بازگرداندن ساکنان شمال اسرائیل به خانه‌هایشان و تغییر توازن قدرت در منطقه برای سال‌های آینده بود.”
واکنش‌های جهانی به ترور نصرالله
جو بایدن، رئیس‌جمهور ایالات متحده، این ترور را “نشانه‌ای از عدالت برای قربانیان بی‌شمار، از جمله هزاران آمریکایی، اسرائیلی و لبنانی” دانست و به پنتاگون دستور داد تا موضع دفاعی آمریکا در منطقه را تقویت کند. بایدن همچنین اعلام کرد ایالات متحده “به‌طور کامل از حق اسرائیل برای دفاع از خود در برابر حزب‌الله، حماس، حوثی‌ها و هر گروه تروریستی دیگری که مورد حمایت ایران هستند” پشتیبانی می‌کند.
با این حال، وی افزود: “در غزه، ما به دنبال توافقی هستیم که توسط شورای امنیت سازمان ملل حمایت شده و شامل آتش‌بس و آزادی گروگان‌ها باشد. در لبنان، ما در حال مذاکره برای توافقی هستیم که مردم را به خانه‌هایشان در اسرائیل و جنوب لبنان بازگرداند. زمان آن فرا رسیده است که این توافق‌ها نهایی شوند، تهدیدات برای اسرائیل حذف شوند و منطقه خاورمیانه به ثبات بیشتری دست یابد.”
ابراز نگرانی سازمان ملل و سایر کشورها
اما سایر رهبران جهان از این اقدام اسرائیل ابراز نگرانی کرده‌اند. آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، گفت وی “به شدت نگران تشدید دراماتیک” اوضاع در لبنان است.
روز شنبه، اسرائیل اعلام کرد حملات هوایی خود در لبنان را ادامه داده و اهدافی از حزب‌الله را در جنوب بیروت هدف قرار داده است. بمباران‌های سنگین تاکنون بیش از ۷۰۰ نفر را کشته و حدود ۱۱۸ هزار نفر را بی‌خانمان کرده است. در پاسخ، حزب‌الله از شلیک موشک به سوی اسرائیل خبر داده است.
ارتش اسرائیل همچنین اعلام کرد یک موشک شلیک‌شده از یمن به سمت تل‌آویو را رهگیری کرده است. به نظر می‌رسد این حمله توسط شورشیان حوثی انجام شده باشد.
جزئیات عملیات اسرائیل
گاردین در گزارشی می نویسد: کشته شدن نصرالله نقطه‌ای مهم در بحران خاورمیانه است و ممکن است مسیر رویدادها در منطقه را تغییر دهد. نصرالله بیش از سه دهه رهبری حزب‌الله را بر عهده داشت و نقشی کلیدی در تقویت نفوذ ایران در لبنان ایفا می‌کرد.
به گزارش منابع اسرائیلی، کابینه امنیتی اسرائیل پیش‌تر از طرح ترور نصرالله عقب‌نشینی کرده بود، اما پس از اطمینان از حضور او در یک نشست در مجتمع فرماندهی، تصمیم به اجرای عملیات گرفت. گفته می‌شود این عملیات با کد “نظم جدید” و توسط اسکادرانی از جنگنده‌های F-15I مجهز به بمب‌های ضد سنگر صورت گرفته است. اسرائیل از اظهار نظر درباره استفاده احتمالی از مهمات نوع ۸۴ ساخت آمریکا خودداری کرد.
سخنگوی ارتش اسرائیل، سرهنگ دوم نداف شوشانی، ابتدا این خبر را با پستی کوتاه در شبکه اجتماعی ایکس منتشر کرد و گفت: “حسن نصرالله کشته شد.” سپس در بیانیه‌ای، ارتش اسرائیل اعلام کرد که نصرالله به همراه علی کرکی، فرمانده جبهه جنوبی حزب‌الله و چند فرمانده دیگر در این حمله کشته شده‌اند.
ارتش اسرائیل اعلام کرد حمله “بر اساس اطلاعات دقیق” ارتش و دستگاه‌های امنیتی اسرائیل صورت گرفته است و در طی آن جنگنده‌های نیروی هوایی اسرائیل به ستاد مرکزی حزب‌الله که در زیرزمینی در منطقه ضاحیه جنوبی بیروت قرار داشت، حمله کردند.
بیانیه ارتش اسرائیل حاکی است که این حمله در حالی انجام شد که فرماندهان ارشد حزب‌الله از ستاد فرماندهی عملیات‌هایی علیه شهروندان اسرائیلی را هدایت می‌کردند.
وضعیت در لبنان پس از ترور
پس از اعلام خبر ترور نصرالله، خیابان‌های بیروت خالی شدند. صدای تیراندازی در سراسر شهر شنیده می‌شد چرا که عزاداران به‌طور نمادین به آسمان شلیک می‌کردند. فروشگاه‌های مناطق شیک و مدرن بیروت مانند جمایزه تعطیل شدند.
ارتش لبنان نیز روز شنبه در سراسر بیروت مستقر شد و در نقاط حساس شهر ایستگاه‌های نگهبانی ایجاد کرد. صفوف تشکیل‌شده در سوپرمارکت‌ها نشان‌دهنده هجوم مردم برای خرید کالاهای اساسی بود. در همین حال، پهپادهای اسرائیلی به صورت کم‌ارتفاع بر فراز شهر به گشت‌زنی مشغول بودند.
کابینه لبنان اعلام کرد در جلسه فوق‌العاده‌ای برای بررسی اوضاع نشست خواهد داشت.
یکی از ساکنان ضاحیه به گاردین گفت: “من در ناامیدی هستم، نمی‌دانم چه احساسی داشته باشم.” با این حال، برخی دیگر از هواداران حزب‌الله لحن متفاوتی داشتند. فاطمه، یکی از ساکنان ضاحیه، گفت: “مبارزه ادامه خواهد یافت، این مبارزه فقط حول یک رهبر نیست.”
گفته می‌شود هاشم صفی‌الدین، جانشین احتمالی نصرالله، نیز در حمله هوایی روز جمعه هدف قرار گرفته است.
اقدامات نظامی اسرائیل پس از ترور نصرالله
هرزی هالوی، رئیس ستاد ارتش اسرائیل، روز شنبه اعلام کرد حذف نصرالله پایان کار نیست و حملات بیشتری در راه است.
ارتش اسرائیل اعلام کرد برای تشدید درگیری‌ها با لبنان در “آماده‌باش کامل” به سر می‌برد. همچنین، سه گردان از نیروهای ذخیره را برای خدمت در سراسر اسرائیل فعال کرده و دو تیپ را به شمال اسرائیل فرستاده تا برای حمله زمینی احتمالی آماده شوند.
میراث نصرالله و آینده حزب‌الله
در میان حامیان حزب‌الله، نصرالله با شور و حرارتی نزدیک به پیامبران نگریسته می‌شد و او را به عنوان آزادی‌بخش جنوب لبنان از اشغال ۱۸ ساله اسرائیل می‌شناختند. در تجمعات حزب‌الله، هواداران شعار “لبیک یا حسین، لبیک یا نصرالله” سر می‌دادند.
با کشته شدن نصرالله، سرنوشت دولت لبنان نیز در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته است. حزب‌الله در ساختار دولتی لبنان عمیقاً نفوذ کرده و کنترل بخشی از پارلمان و چندین وزارتخانه کلیدی را در اختیار دارد.
