درس های کرونا – امیرحسین لادن

یک زبانزد آمریکائی می گوید: “وقتی زندگی بشما لیمو داد، لیموناد درست کنید”؛ در اینجا واژه ی “لیمو” یک کاربُردِ منفی دارد. برای مثال چنانچه یک ماشین و یا جنسی خریداری می کنید و با مشکلات غیرعادی روبرو می شوید؛ می گویند، آن ماشین یا کالایِ نامطلوب، “لیمو” بوده است. بنابراین منظور از زبانزدِ لیموو لیموناد، یعنی از فرصت های مثبت و منفی، باید استفاده ی خوب و پسندیده کرد. ما، در پیدایش کرونا نه سهمی داشتیم و نه انتخابی کردیم، ولی باید ببینیم که در چنین موقعیت و در این فرصت چه انتخاب مثبتی می توان کرد و لیموناد ما از این ماجرا چیست و چگونه است. آیا درسی از این فاجعه می توان گرفت؟

درس نخست، پیدایش کرونا

همانطور که طی چهار ماه گذشته، بارها خوانده و شنیده ایم؛ تئوری های مختلفی در مورد پیدایش کرونا وجود دارد:

۱) ساخته و پرداخته ی چین، یا آمریکا و یا صیهونیست هاست؛

۲) نتیجه کم دانی انسان است که حتی از کشتن و خوردن خفاش هم، دوری نمی کند؛

۳) یک حرکت طبیعی است برای “بقای اصلح” است.

بخشِ نخستِ تئوری۱ (کرونا ساخت چین است)، دانالد ترامپ (پنهانی) و تندروهایِ ناسیونالیست-نژاد پرست آمریکا بر این باور هستند که چین قصد کنترل و رهبری جهان را دارد. چین برنامه داشت که با ساختن و شیوع گسترده ی این ویروس، رقبا و کشورهای غیر همراه را تضعیف کند و سیستم اقتصادی را متزلزل سازد، تا بتواند به آسانی و آرام آرام ابزارهای کنترل را در دست گیرد.

خامنه ای، فرقه گراها و عده ای با اندیشه های یک بُعدی و باورمند به تئوری توطئه، می گویند آمریکا (استکبار جهانی) قصد کنترل اقتصاد بینالمللی و “نظامِ جهانی” را دارد. آنها ویروس کرونا را یک حمله ی بیولوژیکی می بینند که در لابراتوارهای سیا و پنتاگون، تهیه گردید و چین و ایران را هدف قرار داد، ولی نتوانست شیوعِ آنرا مهار کند و کنترل را از دست داد.

بخشِ تئوریِ توطئه ی صیهونیستی و نقش یهودیان در بوجود آوردن ویروس کرونا، بسیار گسترده می باشد. می گویند یهودیان ویروس را ساختند و شیوع داده اند که بتوانند با تزلزل معاملات بورس های جهان، هم سودهای آنچنانی ببرند و هم کنترل بیشتری در دست بگیرند. در ضمنی که دنیا را سال ها محتاج به دارو و وسائل مورد نیاز مبارزه با ویروس بکنند و با فروش آن منفعت های نجومی ببرند. این نوع دید و برداشت، ریشه ی تاریخی دارد. برای نمونه نگاهی به دوران طاعون سیاه بیش از ۵۰۰ سال پیش می تواند روشنگر باشد.

شیوع بیماری طاعون در اروپا و جستجو برای پاسخ به این مرض ناگهانی، فراگیر و کشنده، عده ای را متوجه ی یهودیان کرد که بنا به ادعای آنان از این بیماری مصون بودند. می گفتند این سمی بود که یهودیان در آب های آشامیدنی غیریهودیان ریخته اند. حتی تعدادی از یهودیان اقرار کردند و یا از آنان اقرار گرفتند و یک خاخام نیز متهم به ساختن و فرستادن سم به شهرهای مختلف اروپا شد.

درس دوم، بهداشت در رابطه با احتیاج انسان

آنچه انسان را مجبور به خوردن خفاش می کند، انتخاب نیست، احتیاج است. کارو، شاعر و نویسنده ی ایرانی ارمنی تبار در اینمورد می نویسد: گفتم، بگو بمن، ای فاحشه ! که داد بباد .. شرافت و غرور تو را ؟ .. ناله از دلش سر داد : کای احتیاج ، زادۀ زر ، مادر فساد ، لعنت بروح مادر معروفۀ تو باد ! خوردن خفاش، یا چیزهای نامناسب و نامطلوب دیگر، اکثرن (اکثراً) با احتیاج آغاز می شود. ولی به مرور زمان عادی و عادت می شوند و جا می افتند و حتی جزو آداب و رسوم می گردند. برای مثال، در دورانِ گذشته، احتیاج حکم می کرد که پس از کشتن یک حیوان (گاو و گوسفند و خوک و …) از همه چیز آن استفاده کنند: پوست و گوشت، شاخ و دُم، روده و خون، و هیچ چیز دور ریخته نمی شد. صدها سال از این احتیاج گذشته، و دیگر نیازی به خوردن شاخ و دُم و خون نیست، ولی بخشی از عادات شده، و حتی مورد پسند طبع انسان ها گردیده است!

درس سوم، حرکت طبیعت “بقای اصلح”.

Survival of the fittest

روش هائی در طبیعت وجود دارند که در بهبود و بقایِ زمین نقش دارند. برای مثال، آتش سوزی های طبیعی در جنگل ها است. این آتش سوزی ها، جنگل را از در هم ریختگی و ناهنجاری بیرون میآورند و با رها کردن مواد مقوی، زمین را توانمندتر می نماید تا رشد جنگل بخوبی ادامه بیآبد.

“بقای اصلح” در زیست شناسی، “انتخاب طبیعی” نام دارد که مابین سالم و ناسالم، توانمند و ضعیف، در مواقع مناسب انتخاب می کند و به بقای طبیعت یاری می رساند. فرضیه بر آنستکه این انتخاب، عاملی هوشمند و به نفع انسان است. برای مثال، می بینیم که اشخاص بیمار، ضعیف، و سالخورده هایِ کم توان در مقابل حوادث، از جمله ویروس کرونا بشدت آسیب پذیر تر می باشند و سریع تر از بین می روند. این یک انتخاب هوشمند است که بر اساس این فرضیه، در دراز مدت، به نفع جامعه خواهد بود.

درس چهارم، طی چند هفته ی گذشته در رابطه با کرونا، خواسته یا ناخواسته، همه مان آموخته ایم که باید دست های مان را مرتب، با روشِ درست و برای مدت ۲۰ ثانیه بشوئیم؛ نباید به چشم و بینی مان دست بزنیم؛ و آموخته ایم که هنگام سرفه و عطسه کردن، باید با دستمال جلوی دهان مان را بگیریم و چنانچه دستمال نداریم، در میان آرنج مان عطسه یا سرفه بکنیم. بیشترمان آموخته ایم که خارج از منزل، باید ماسک بزنیم که هم خودمان را آلوده نکنیم و هم دیگران را. عده ی قابل ملاحظه ای در بین ما نیز، فاصله گرفتن و در جمع شرکت نکردن و از میهمانی و معاشرت دوری جستن را دنبال می کنند.

درس پنجم، برگ هایِ تاریخ

ماجرای کرونا باعث شده که عده ای رجوع کنند به برگ های تاریخ و بیآموزند که طاعون و آنفلونزا طی قرون گذشته در کشورهای متفاوت رُخ داده و قربانیان زیادی داشته است، فاجعه هائی مانند طاعون سیاه، آنفلونزای اسپانیائی، و آنفلونزای آسیائی … که از چند صد هزار تا دهها میلیون تن قربانی داشته اند. یکی از بزرگترین این فاجعه ها، در میهن مان رُخ داد و بیش از ده میلیون قربانی گرفت.

انگلیس در پیدایش این فاجعه، نقش کلیدی داشت. طیِ دوران جنگ جهانی اول، انگلیس میهن مان را تا حدِّ قحطی، وحشیانه چپاول و آسیب پذیر کرده بود. پس از جنگ نیز، انگلیس نه تنها ایران در اشغال داشت، بل که با جلوگیری از رسیدن هر نوع کالا و کمکی به ایران، مردم را گرسنه، ضعیف و بی پناه کرده بود. در این هنگام، برخی از نظامیان انگلیسی مبتلا به آنفلونزای اسپانیائی که در حال رشد و شیوع بود به ایران آورده شد و بیش از ده میلیون قربانی گرفت. نیمی از شهرها و قصبات کشورمان، از جمعیت خالی شده و اجساد در کوچه و معابر انباشته شده بود و کسی نبود و یا توانائی نداشت که آنها را دفن کند!

با دل شکسته برگردیم به زبانزدِ لیمو و لیموناد، باید دید لیمونادی که ما می توانیم از لیمویِ کرونا درست کنیم چیست؟ شاید لیموناد ما، درس هائی است که به آن اشاره شد. چنانچه برای خودمان محدودیت هائی بوجود آوردیم، مسئولیت هائی حس کردیم، درآمدی را از دست دادیم، دوستان و خانواده را کمتر دیدیم، یا با نیمه زندانی بودنمان از خودگذشتگی هائی کردیم؛ بی نتیجه و برای “هیچ” نبوده باشد، بل که درس هائی آموخته باشیم.

تبه گر شد جوانی علم حاصل شد

امیرحسین لادن
سه شنبه ۲۶ فروردین ۱۳۹۹
[email protected]

چاپ کن