ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه روز چهارشنبه یک ژوئیه (۱۱ تیر) به همتایان خود از ترکیه و ایران گفت که در جنگ داخلی سوریه نیاز به گفت‌وگوی مسالمت‌آمیز بین نیروهای مخالف وجود دارد.
پوتین در این کنفرانس که به‌صورت ویدئویی برگزار شد به رجب طیب اردوغان و حسن روحانی گفت که نقاط حساس تروریسم همچنان در استان ادلب سوریه و مناطق دیگر فعال است.
وی ادامه داد: «در مورد منطقه ادلب با دوستان ترکیه‌ای همکاری فشرده داریم. برای اجرای توافق‌های ماه سپتامبر ۲۰۱۸ سوچی و پروتکل الحاقی به آن مورخه پنج مارس سال جاری با یکدیگر همکاری می‌کنیم.»
در جنگ ۹ ساله سوریه، ایران و روسیه از حامیان اصلی خارجی نیروهای بشار اسد، رئیس جمهوری این کشور هستند در حالی که ترکیه از نیروهای مخالف حکومت اسد حمایت می‌کند. این سه کشور در سال ۲۰۱۷ توافق کردند که برای کاهش منازعات در سوریه تلاش کنند.
ترکیه، روسیه و ایران در بیانیه مشترک امروز خود که در ۱۴ بند تنظیم شده، تاکید کردند که جنگ سوریه هیچ راه‌حل نظامی نداشته و تنها از طریق گفت‌وگوی طرف‌های درگیری و با کمک سازمان ملل متحد وفق قطعنامه ۲۲۵۴ شورای امنیت قابل حل و فصل خواهد بود.
در بند هشت بیانیه، این سه کشور از برگزاری سومین نشست کمیته قانون اساسی در ماه اوت ۲۰۲۰ (ماه آینده) در ژنو استقبال کردند.
نشست بعدی سه‌جانبه در تهران برگزار می‌شود
ترکیه، ایران و روسیه همچنین توافق کردند که نشست بعدی سه جانبه درباره سوریه در ایران برگزار شود اما هیچ تاریخی را برای آن اعلام نکردند و گفتند که هر زمان که امکان برگزاری نشست برقرار بود برگزار می‌شود.
غیر از موضوع سوریه، این سه کشور همچنین توافق کردند که همکاری‌های اقتصادی خود را ارتقا دهند.
رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه در این کنفرانس ویدئویی گفت که اولویت برای سوریه حل و فصل پایدار درگیری‌هاست. وی در توضیح این موضوع به دستیابی به صلح و آرامش در زمین سوریه و حمایت از وحدت سیاسی و تمامیت ارضی این کشور اشاره کرد.
وی گفت: «ما به تلاش خود ادامه می‌دهیم تا سوریه، همسایه‌امان به زودی به صلح و امنیت و ثبات برسد.»
از سوی دیگر حسن روحانی، حضور نیروهای آمریکایی در سوریه را «نامشروع» عنوان کرد و از آنها خواست فورا این کشور را ترک کنند. وی همچنین وعده داد که ایران از «دولت قانونی» بشار اسد حمایت کند.
وی اضافه کرد: «مساله آوارگان داخلی و پناهجویان سوری نیز موضوع بسیار مهمی است، ما و جامعه جهانی می‌بایست به بازگشت آوارگان به خانه و کاشانه خود کمک کنیم. این هم یک موضوع انسانی است وهم به بازگشت صلح و ثبات و اعتمادسازی میان مردم سوریه کمک خواهد کرد.»
متن سخنان روحانی در نشست سران سه کشور
حسن روحانی روز چهارشنبه در نشست مجازی سران کشورهای ضامن عضو روند آستانه خطاب به روسای جمهوری ترکیه و روسیه گفت: از دیدار شما دوستان عزیز بسیار خرسندم. شیوع ویروس کرونا منجر به تاخیر برگزاری اجلاس سران سه کشور گردیده و در این مدت تحولات زیادی در صحنه سوریه رخ داده است. به همین دلیل تصمیم گرفتیم اجلاس سران سه کشور را به صورت مجازی برگزار کنیم. ان‌شاءالله در اولین فرصت جلسه حضوری را به میزبانی جمهوری اسلامی ایران برگزار خواهیم کرد.
وی افزود: معتقدم روند آستانه به عنوان تنها روند موفق در کمک به حل و فصل مسالمت‌آمیز بحران سوریه، دستاوردهای بسیاری کسب نموده که حفظ و توسعه آن وظیفه ما سه کشور دوست و همسایه به عنوان ضامنان آن می‌باشد.
روحانی گفت: مایلم در ابتدا بر اصول اساسی و تغییرناپذیر مشترکمان در موضوع سوریه یعنی لزوم حفظ یکپارچگی و تمامیت ارضی، احترام به حاکمیت ملی و استقلال سوریه و تعیین سرنوشت این کشور تنها به دست مردم آن از طریق گفت و گوهای سوری- سوری و بدون مداخله خارجی تاکید کنم.
روحانی یادآورشد: امروز در حالی اجلاس مجازی سران روند آستانه را برگزار می‌کنیم که جهان با معضلی به نام پاندمی ویروس کرونا مواجه است و مردم سوریه نیز از این بیماری مستثنی نیستند. در شرایط شیوع این ویروس که مشکلات بهداشتی و اقتصادی گسترده‌ای را در این کشور ایجاد نموده و در نتیجه نیاز به دسترسی‌های بشردوستانه از جمله اقلام پزشکی و دارویی به منظور مقابله با این پاندمی و تسکین آلام مردم سوریه را ضروری می‌نماید، رژیم آمریکا در ادامه تحریم‌های گذشته و تلاش‌های مذبوحانه خود برای فشار بر مردم سوریه تحریم‌های یکجانبه و غیرانسانی تازه‌ای موسوم به سزار را با هدف رسیدن به امیال نامشروع سیاسی خود تحمیل نموده است.
وی تصریح کرد: این اقدام رژیم آمریکا، تروریسم اقتصادی است که ناقض حقوق بین‌الملل، حقوق بشر، حقوق بشردوستانه بین‌الملل و حاکمیت ملت‌هاست.
روحانی افزود: جمهوری اسلامی ایران ضمن محکوم نمودن هرگونه تحریم علیه ملت‌ها در جهان خصوصا سوریه، تاکید می‌کند که به حمایت‌های خود از مردم و دولت مشروع سوریه با قدرت بیشتری ادامه خواهد داد و این اقدامات نامشروع وغیرانسانی رژیم آمریکا هیچ‌گونه خللی در اراده کشورهای دوست و متحد سوریه ایجاد نخواهد کرد.
رییس جمهور اسلامی گفت: آمریکا مطمئن باشد که آنچه از طریق فشار نظامی و توسل به گروه‌های تروریستی به دست نیاورده را نمی‌تواند از طریق ابزار فشار اقتصادی و مجازات مردم سوریه به دست آورد.
وی اضافه کرد: مساله آوارگان داخلی و پناهجویان سوری نیز موضوع بسیار مهمی است، ما و جامعه جهانی می‌بایست به بازگشت آوارگان به خانه و کاشانه خود کمک کنیم. این هم یک موضوع انسانی است وهم به بازگشت صلح و ثبات و اعتمادسازی میان مردم سوریه کمک خواهد کرد.
روحانی تصریح کرد: هرگونه مشروط نمودن کمک‌های انسانی به تحقق اهداف سیاسی، این روند را مختل خواهد کرد.
رییس دولت ادامه داد: امروز با گذشت بیش از ۹ سال از آغاز بحران سوریه، جمهوری اسلامی ایران همچنان معتقد است تنها راه حل بحران سوریه سیاسی بوده و راه حل نظامی ندارد. ما به عنوان کشورهای ضامن روند آستانه، همواره از گفت و گوهای سوری- سوری در چارچوب توافقات ایجاد شده در روند آستانه حمایت نموده و بر عزم خود برای مبارزه با تروریسم داعش و القاعده و تمامی مجموعه‌های ذیل آن در تمامی منطقه از جمله سوریه تاکید می‌نماییم.
روحانی گفت: امروز در شرایطی با افتخار از مبارزه با تروریسم سخن می‌گوییم که فداکاری‌های زیادی در این راه صورت گرفته است.
وی افزود: لازم می‌دانم از تمامی شهدای مبارزه با تروریسم به ویژه در راس آنها شهید سپهبد قاسم سلیمانی یاد کنم کسی که ادعای مبارزه با تروریسم را دارد قهرمان مبارزه با تروریسم در منطقه و همراهانش را به شهادت می‌رساند و این نشانه ادعای دروغین رژیم آمریکا در مبارزه با تروریسم است.
روحانی با تاکید بر اینکه مبارزه با تروریسم تا محو کامل آن از سوریه و به طور کلی منطقه ادامه خواهد داشت،گفت: در این راه در حالی که نباید امنیت و جان غیرنظامیان در خطر افتد، نمی‌بایست اجازه داد تا تروریست‌ها از مردم به عنوان سپر انسانی استفاده کنند.
روحانی در بخش دیگری از سخنانش گفت: در حالی که سخن از مبارزه با تروریسم زده می‌شود، اما احترام به حاکمیت ملی و استقلال سوریه نیز اصلی خدشه‌ناپذیر است. سوریه‌ای متحد، مستقل و بدون حضور نامشروع خارجی نه تنها منجر به بازگشت آرامش به این کشور پس از سال‌های طولانی رنج مردم این کشور می‌گردد، بلکه به ثبات و امنیت همسایگان آن نیز کمک خواهد نمود.
رییس دولت خاطرنشان کرد: حضور نامشروع نیروهای اشغالگر رژیم آمریکا در خاک سوریه به عاملی بی‌ثبات‌کننده برای سوریه و کل منطقه تبدیل شده و در کنار آن با افزایش پایگاه‌های نظامی غیرقانونی در مناطق نفت‌خیز سوریه در شرق فرات، در حال غارت منابع طبیعی این کشور می‌باشد.
وی تاکید کرد: ضروری است هر چه سریع‌تر نیروهای تروریست آمریکایی از کل منطقه به ویژه سوریه خارج شوند و حاکمیت دولت سوریه در تمامی سرزمین آن گسترش یابد.
روحانی با اشاره به افزایش دامنه تجاوزات رژیم صهیونیستی به خاک سوریه، این قبیل اقدامات تجاوزگرانه را شدیدا محکوم کرد و گفت: اقدامات رژیم صهیونیستی در کنار اشغال منطقه جولان علاوه بر نقض حاکمیت سوریه، به عنوان عامل بی‌ثباتی و تهدیدکننده صلح و امنیت منطقه بوده و پیامدهای آن متوجه این رژیم اشغالگر خواهد شد.
