جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳

جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳

کووید-۱۹ ضعف نظریه ای مهم مورد استفاده برای توجیه سرمایه داری را افشا می کند – ریچارد. د . ولف؛ برگردان: داود جلیلی

کووید-19 دروغ اقتصادهای سنتی را آشکار می کند. برای سرمایه دارها تولید و ذخیره مقدار کافی از تست ها، ماسک ها، دستکش ها و غیره برای آمادگی در برابر ویروس سودآور نیست

یک شالوده اقتصادهای سنتی (ارتودوکس) این ایده است که تصمیم های سرمایه داران نسبت به سرمایه گذاری و تولید ذاتا “کارآمد” هستند. معنی این حرف آن است که سرمایه دارها در میان همه مسیرهای آلترناتیو برای عمل مسیرهایی را انتخاب می کنند که هزینه هایشان حداقلی و سودهایشان حداکثری است. حفظ هزینه در کمترین سطح ممکن درعین تولید کالا و خدماتی که بیشترین درآمد ممکن را سبب می شوند، تفاوت بین هزینه ها و درآمدها همان چیزی است که سود را حداکثر می سازد. به ما گفته می شود، سرمایه داری، بهترین سیستم است چون کسانی را که مسئول تولید هستند (مالکان و مدیران ارشد شرکت ها) برای حداکثر کردن سود و از این رو کارامدی اقتصاد هدایت می کند. سرمایه دارها سود دریافت می کنند، و بقیه ما از کارآمدی تولید در داخل یک سیستم سرمایه داری سود می بریم.

کووید-۱۹ دروغ اقتصادهای سنتی را آشکار می کند. برای سرمایه دارها تولید و ذخیره مقدار کافی از تست ها، ماسک ها، دستکش ها و غیره برای آمادگی در برابر ویروس سودآور نیست. با معلوم بودن هزینه تولید این کالاها، راهی برای دانستن آن که قبل از آن که درخواست خریدی برای آن ها باشد چه مدت لازم است انبار شوند وجود ندارد. هزینه های انبارداری، همین طور پایش انبارها برای فساد کالا و جایگزین کردن انباشته های فاسد یا (هزینه های) بیمه در برابر فساد. به طور خلاصه، هیچ راهی برای دانستن (و از این رو توان محاسبه) هزینه به شیوه مشخص از سوی اقتصادهای سنتی وجود ندارد.

همین طور، برای سرمایه دارها هیچ راهی برای دانستن یا محاسبه قیمت هایی که آن ها می توانند برای فروش کالاهایی که انبار می کنند دریافت کنند وجود ندارد. اگر بیماری غیرمهمی پیش آید، درآمدها می تواند خیلی اندک و برای تحقق (درآمد) زمان زیادی ببرد. اگر بیماری همه گیری بیاید، قیمت های بالا می تواند اعمال شود، آما کی؟ اگر یک اضطرار ملی اعلام شود در دولت به عنوان تنها خریدار چنین کالاهایی (که بعدا به صورت رایگان به افراد نیازمند داده می شود)، قیمت ها به احتمال زیاد باید خیلی ارزانتر باشد. اگر ایالات متحده با دیگر کشورها در تولید و توزیع چنین کالاهایی همکاری کند، و اگر چنین شراکتی قیمت گذاری را در بر بگیرد، آن هم می تواند روی درآمدهای فروش آن ها تاثیر بگذارد. به طور مختصر، سرمایه دارها نمی توانند درآمدها را بدانند یا آن را به شیوه ارائه شده از سوی اقتصادهای سنتی محاسبه کنند.

سرمایه دار ها به طور کلی- و سرمایه داران امریکایی به ویژه- حساب می کنند که سود باید در دیگر سرمایه گذاری ها نسبت به سرمایه گذاری در تولید اقلام مورد نیاز برای آمادگی و کنترل کووید-۱۹ بیشتر باشد. نتایج (درآمدهای منفی) عدم آمادگی و کنترل ناکافی کووید-۱۹ هزینه های بسیار بیشتری از آن چه ممکن است هزینه آمادگی کافی داشته باشد در بر دارد. کارآمدی در برخورد با بیماری همه گیر چیزی نبود که سرمایه داری به آن دست یافت بلکه کاملا بر عکس.

اکثر کتاب های درسی اقتصادهای سنتی- کتاب هایی که عملا در اکثر دوره های دانشگاه ها و دانشکده های اقتصاد استفاده می شوند-  فکر ساده ی “مدل” هزینه – سود، یا هزینه – در آمد را به نحوی که تصمیم گیری سرمایه داران را تسخیر می کند آموزش می دهند. سرمایه داری حداکثر سازی سود به این شیوه توجیه می شود، چون جامعه “کارآمد” بیشترین سود را برای کمترین تلاش به دست می اورد. تردستی جادویی در اینجا مستلزم آن است که به دانشجوها گفته می شود که “مدل” جوهر آن چه را سرمایه دارها عملا انجام می دهند تسخیر می کند. 

اما دروغ است. مدل چیزی از ناشناخته و غیرقابل درک غیرقابل ساده سازی هم در هزینه ها و هم در درآمدها را تسخیر نمی کند. در عوض، مدل با مسرت مخالف آن را فرض می کند، که هزینه ها و درآمدها به طور کلی قابل شناخت و شناخته شده هستند. کتاب های درسی تنها با این فرض می توانند ادعا کنند که سرمایه داری کارآمد است. و آن نقطه ای از مدل و کتاب درسی برای توجیه و عقلانی کردن یک سرمایه داری است، که در غیر این صورت باید خطر آن چه را که کووید-۱۹ اکنون انجام می دهد بپذیرد. 

سرمایه داران فعال به خوبی می دانند چگونه باید پیوسته هزینه ها و درآمد ها را حدس بزنند، چگونه حدس های آن ها اغلب نادرست است، و چگونه فرصت های شرکت های آن ها در مقابله حدس های آن ها با واقعیت ها دچار نشیب و فراز می شوند. تفاوت بین کتاب های درسی اقتصادی و واقعیت سرمایه داری تفاوت بین دپارتمان های دانشگاهی اقتصاد و “مدارس بازرگانی” را توضیح می دهد. اکثر دانشگاه های امریکا هر دو را شامل می شود. آن ها دو تاریخ یا انسان شناسی یا دپارتمان های انگلیسی ندارند. این یک دلیل برای دو دانشکده مجزا است: در دپارتمان های اقتصادی، سرمایه داری با “مدل”هایی مبتنی بر محاسبه هزینه ها و درآمدها توجیه و عقلانی می شود. در مدارس بازرگانی، مدل ها عمدتا به سود بررسی چگونگی اداره عملی شرکت ها در مقابله با نادانسته های ناگزیر (نه تنها در هزینه ها و درآمدها بلکه در مدیریت فردی، سازمان شرکت، و امور مالی) نادیده گرفته می شوند. 

یک تلاش جداگانه اقتصادهای سنتی برای دور کردن ناشناخته از مدل هایشان ارزش توجه را دارد چون ظاهرا برخی را متقاعد می کند. آن ها باید بپذیرند که هزینه ها و درآمد هایی که به آن ارجاع داده می شود قطعا معلوم نیستند، اما “احتمال” هزینه ها و درآمدهای ویژه در حال وقوع می تواند معلوم باشد. آن ها به ما می گویند ما در آن زمان می توانیم از هزینه ها و درآمد هایی که ۵۰،۳۰ یا یک درصد قطعی هستند صحبت کنیم، و این که همان موقع بر اساس احتمال نتایج معلوم می توانیم به تصمیم های کارآمد سرمایه داری اجازه دهیم.

این هم باز تردستی جادویی دیگری است. مثلا در نظر بگیرید، دانستن احتمال هر هزینه و درآمد خاصی مستلزم آن است که ما محدوده کامل هزینه یا درآمدهای ممکن و این که هزینه های ویژه اغلب چگونه رخ می دهند را بدانیم (هزینه ها در سراسر تمام احتمال ها چگونه “توزیع” می شود) اما آن دقیقا همان چیز ناشناخته یا غیرقابل شناخت است. بیچاره سرمایه دارها: در حقیقت، آن ها نه می دانند هزینه ها و درآمدهایشان چیست و نه می دانند تمام هزینه ها و درآمدهای احتمالی چه می تواند باشد، و نه می دانند کدام احتمال به هر یک از آن ها وصل می شود. عدم قطعیت و ناشناختگی قابل تقلیل نیستند و همیشه وجود دارند. 

بنا براین سرمایه داری تولید نمی کند؛ چه رسد به تضمین کارآمدی. تمام آن یک سراب توجیه ایدئولوژیک است. سرمایه داری اول و پیش از هر چیزی به سرمایه دارها خدمت می کند. آن اقلیت اکثر جایگاه های مسلط را در جامعه یا اشغال می کند یا مستاجران آن را انتخاب می کند. در این مورد آن ها شبیه برده دارها و ارباب ها در جامعه های برده داری و فئودالی هستند. در آن جامعه ها، توجیه خود اقلیت های مسلط آن ها به برتری فیزیکی، ذهنی یا اخلاقی و / یا روابط ویژه آن ها با خدایان نسبت داده می شد. جامعه های سرمایه داری که از پیشینیان برده داری و فئودالی گسستند سیستم های توجیه خود آن ها را نیز رد کردند. سرمایه داری باید نوع دیگری از توجیه خود را می یافت.

یکی را پیدا کرد: فانتزی “کارآمدی” تضمین شده با حداکثر کردن سود سرمایه دارها. ما همه تصور می کنیم باید به سرمایه داری به شیوه ای که  اجداد ما به صاحبان برده دار، اربابان فئودال و پادشاه ها تعظیم می کردند تعظیم کنیم. کووید-۱۹آن چه را در ادامه باور به این فانتزی در مخاطره است افشا می کند.

قرن ها، سرمایه دارها سرمایه گذاری هایی را به عهده گرفتند که سودآور بودند چون نمی دانستند و (و از این روی) تمام هزینه های شامل اکولوژیکی را غلط برآورد می کردند یا نادیده می گرفتند. سرمایه دارها بودند که شرکت ها را برای سودهای بالاتری که نمی شناختند (و بنا براین) هزینه های اجتماعی و انسانی درگیر را به حساب نمی آوردند از یک قسمت دنیا به قسمت دیگر دنیا منتقل کردند. سرمایه دارها بودند که سرمایه گذاری ها را سودآورتر از تدارک و ذخیره ابزارهای مورد نیاز برای دفاع از سلامتی در برابر کووید-۱۹یافتند. آن ها هیچ یک را نمی دانستند.

به علاوه، تا حد زیادی اعتقاد به این فانتزی – که شرکت خصوصی مبتنی بر سود “کارآمدترین” سیستم اقتصادی است- بود که دولت های سراسر جهان را به درد کشیدن وادار کرد. آن ها بسیار کمتر از آن چه می توانستند و باید انجام می دادند تا شکست سرمایه داری را به اندازه کافی جبران کنند تا برای ویروس آماده باشند یا آن را کنترل کنند انجام دادند. در سراسر جهان، کسانی که بیشتر در دام آن فانتزی افتادند (مثلا در امریکا، بریتانیا و برزیل)،  وضعیت مرگ و ویرانی کووید-۱۹ بدتر بود. جایی که به دام افتادن کمتر بود (مانند نیوزیلند، ویتنام، و ژاپن) – بعضی اوقات به خاطر آن که رقابت ارزش های سنتی هنوز با فانتزی سرمایه داری جایگزین نشده است- مرگ و ویرانی حداقل بود. 

یک نتیجه مثبت مصیبت ویروس کرونا می تواند درک گسترده تر وضعیتی باشد که خودمان را از سرمایه داری که مستلزم رد کردن ایدئولوژی توجیه خود کارآمدی آن است آزاد می کنیم.

منبع: اقتصاد برای همه

https://akhbar-rooz.com/?p=40898 لينک کوتاه

0 0 رای ها
امتیازدهی به مقاله
اشتراک در
اطلاع از
guest

0 نظرات
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها

خبر اول سايت

آخرين مطالب سايت

مطالب پربيننده روز


0
افکار شما را دوست داریم، لطفا نظر دهید.x