«زندگینامهی سیاسی بابک امیرخسروی»، در ۵۶۸ صفحه و نه فصل توسط نشر باران در استکهلم منتشر شد.
بابک امیرخسروی (متولد ۱۳۰۶ خورشیدی) با بیش از ۷۰ سال کنشگری سیاسی، در مقدمهی خاطرات خود نوشته است: «زمانه عاقبت مرا به کاری واداشت که همیشه از آن گریزان بودم: نوشتن خاطرات و زندگینامه! در گذشته همواره از نوشتن زندگینامه یا گفتوگو دربارهی زندگیام که شکل ویژهای از خاطرهنویسی است، دوری میکردم. در خاطرهنویسی، انسان بههرحال از خود سخن میگوید و ناخواسته “من”، در مرکز قرار میگیرد و نقش برجستهای پیدا میکند.
هرقدر انسان بکوشد در گفتار و بازگوییِ پیشآمدها، عینیت را رعایت کند و در بیان رویدادها صادق و بیطرف باشد، باز این خطر هست که گفتههایش درگیر نوعی داوری شخصی، خودستایی و خودمحوربینی شود یا اینها را در ذهن خواننده تداعی کند. همین نگرانی بود که سالیان دراز مرا از نوشتن زندگینامهام بازداشت.»
بابک امیرخسروی در سال ۱۳۲۴ به حزب توده ایران پیوست و به مدت چند دهه از کادرهای برجستهی این حزب بود. او نگارش خاطرات خود از این دوران طولانی را در سال ۱۳۹۴ خورشیدی (در ۸۸ سالگی) آغاز میکند و سال ۹۸ به پایان میرساند.
دوستیهای درازمدت امیرخسروی با بسیاری از رهبران و گردانندگان حزب، شرکت فعال او در پلنومها، عضویت در هیئت تحریریهی «نامه مردم» و مجلهی «دنیا» و همچنین پرسشگری وی، از جمله عواملی هستند که سبب شده است تا شناخت وی از مسائل درون رهبری حزب، تاحدی فراتر از آن باشد که معمولاً یک کادر حزبی هرچند پرسابقه میتوانست به آن برسد. او از سال ۱۳۳۳ به مدت شش سال در دبیرخانهی اتحادیهی بینالمللی دانشجویان در پراگ فعالیت میکرد. از اینرو به سراسر اروپا، بیشتر کشورهای آمریکای لاتین، آسیا و آفریقای شمالی سفر کرده است. درنتیجه سفرهای زیاد این کنشگر سیاسی نیز یکی دیگر از عوامل مهم در شناخت او از مسائل درون حزب توده ایران و مسائل و سیاست بینالملل به شمار میآید.
بر این اساس زندگینامهی بابک امیرخسروی میتواند سرگذشت سیاسی- حزبی یکی از کادرهای قدیمی، و آشنا با مسائلی که در حزب و رهبری آن میگذشت، در نظر گرفته شود.
او تاکید کرده است که زندگینامهی سیاسیاش، بیشتر سرگذشت یک کادر قدیمی حزب توده ایران است، نه یکی از اعضای دستگاه رهبری آن: «با آن که من مسئولیتِ کم و بیش مهمی در حزب داشتم، ولی هیچگاه جزو دستگاه رهبری حزب توده ایران به معنای واقعی و عملیِ آن نبودم. زیرا دستگاه رهبری حزب در ایران (تا پیش از فاجعه ۲۸ مرداد)، مدتی کمیتهی مرکزی حزب و در دورهای نیز هیئت اجرائیهی پنج نفرهی آن بودند.»
او تاکید میکند که اساساً با سیستم فکری و اخلاق و رفتاری که داشته، نمیتوانسته است در رهبری حزب، به ویژه در شرایط «مهاجرت سوسیالیستی» جایی داشته باشد: «من دلبسته و شیفتهی شرکت در رهبری حزب، به هر بها نبودم و از سوی دیگر، بخشی از رهبری و نیز از ما بهتران، مایل به این امر نبودند.»
بابک امیرخسروی، برای نگارش خاطرات خود، ناچار به بازخوانی بیش از دوهزار صفحه نامهنگاری و سندهایی شده که طی شصت سال اخیر از آنها نگهداری کرده است.
بابک امیرخسروی با اشاره به اینکه «در آن روزگاران دسترسی به دستگاه فتوکپی همیشه مقدور نبود، و آنچه برجای مانده یا کپی با کاغذ کاربن، یا پیشنویس نامههاست، تاکید کرده که بخشی از نامهها و مستنداتی که بهویژه به زمان حضور نویسندهی کتاب در ایران مربوط میشد، از میان رفته است.
او نوشته است: «در ایران، با ورود اجباری حزب به فعالیت زیرزمینی، هیچ نامه و مدرکی نگهداری نمیکردیم تا به دست پلیس نیفتد. پس از فاجعهی ۲۸ مرداد هم که نظامیان برای دستگیری من به خانهی ما آمدند، مادرم شماری از نامهها را که پنهان کرده بودم، با هر مدرک و کاغذی که به من مربوط میشد، سوزاند و از بین برد. در مهاجرت دوران شاه نیز برخی از نامهها و نوشتهها در جریان آوارگیها و رفتن از این کشور به آن کشور از میان رفت.». بااین حال، مجموعۀ آنچه باقی مانده است، بالغ بر دوهزارصفحه است.
بابک امیرخسروی همهی آنچه را که از زمان مهاجرت اول خود در سال ۱۳۳۳ خورشیدی (۱۹۵۴م.) تا به امروز حفظ کرده، از نامهنگاری با شبکه دوستان و نوشتهها و رسالهها و مصاحبهها و مقالهها، تا برخی اسناد حزبی، در بیش از ۱۴۰ پرونده تنظیم، بایگانی و شمارهگذاری کرده است. برای آشنائی با این اسناد به سایت بابک امیرخسروی مراجعه کنید:
http://www.babakamirkhosrovi.com
این نویسنده و کنشگر سیاسی پس از سالها و در پی فراز و نشیبهای فراوان از حزب توده ایران جدا میشود و حزب دموکراتیک مردم ایران را به همراه شماری از دوستانش بنیانگزاری کرد.
بابک امیرخسروی دانشآموخته مهندسی راه و ساختمان از دانشکدهی فنی دانشگاه تهران، و دارای مدرک دکترا در اقتصاد سیاسی از دانشگاه هومبولت برلین در آلمان است.
کتاب را از کتابفروشیهای فارسیزبان در اروپا و امریکا و یا از طریق تارنمای نشر باران تهیه کنید.
www.baran.se
