سايت سياسی - خبری چپ - تريبون آزاد

زوال دریاچه ارومیه و دروغگویی ودرماندگی نخبگان حاکم- احمد هاشمی

عکس از : سلماز داریانی

مقدمه

تغییر اقلیم ناشی از فعالیت های بشر، به  یکی از مشکلات و معضلات عمده محیط زیستی تبدیل شده است. آسیب پذیری محیط زیست در ایران در نتیجه تغییرات اقلیم،  بسیار وسیع و تکان دهنده است.

 تغییر اقلیم در اثر آلودگی های محیط زیستی، پدید آورنده مسائل گوناگونی از جمله  آلودگی آب و هوا، گرم شدن زمین، بالا آمدن سطح آب دریاها، انهدام گونه های گیاهی و جانوری، فرسایش لایه اُزن، تخریب جنگل ها و مراتع، بارانهای اسیدی و… میباشد و این مسئله تنها مشکل یک کشور نیست، بلکه مشکل تمام  جهان است. همۀ دشواریهای محیط زیستی در ایران، ناشی از تغییرات اقلیمی نیستند.

گزارش نشریه اشپگل در رابطه با دریاچه ارومیه

نشریه آلمانی اشپیگل در شماره اخیر، گزارش کوتاهی با تیتر “چگونه یکی از بزرگترین دریاچه های جهان ناپدید شد” و عکس های سلماز داریانی در باره خشک شدن دریاچه ارومیه را منتشر کرده است. در این گزارش آمده است که:

“دریاچه ارومیه  یکی از بزرگترین دریاچه های نمک جهان بود. تغییرات اقلیمی و مدیریت ناکارآمد اقتصاد آبی، باعث خشک شدن نزدیک به تمام دریاچه شده است. از سال ۲۰۱۴ سلماز داریانی عکاس، زوال این دریاچه را مستند می کند.

جهانگردان از شهرهای ساحلی این دریاچه با آب های نمکی، دیدار می کردند و بومیان می توانستند با کشاورزی زندگی خوبی داشته باشند، خاک اطراف دریاچه پربار بود و منطقه پیرامون دریاچه نیز، محل زندگی  فلامینگو، پلیکان و گوزن ها بود. اکنون  این دریاچه دیگر قابل شناسایی نیست، تمام ساحل آن با  پوسته ضخیم نمک پوشیده شده است ، تنها قایق های زنگ زده و درمانده برجا مانده اند، از جهانگردان خبری نیست و دهکده های کوچک اطراف مکان هایی بی روح گشته اند.

 اشپیگل ادامه می دهد: دلایل خشک شدن دریاچه ارومیه

“۲۵ سال است که سطح آب در دریاچه ارومیه در ابعاد وسیعی کمتر شده و به  خشکی دریاچه منجر شد. در فاصله سال های ۲۰۱۳ – ۱۹۹۵ شصت درصد از مساحت دریاچه  خشک شد و حتی نود درصد ازحجم آب آن نیز کاسته شد.

دلیل این فاجعه محیط زیستی، بالا رفتن درجه حرارت  در اثر تغییرات اقلیمی، مدیریت ناکارآمد  اقتصاد آبی، سدسازی های گسترده  که مانع  ورود وجاری شدن  آب به دریاچه شدند. خشکسالی و حرارت زیاد باعث شد که آب در مکان های متعدد تبخیر شود و منطقه وسیعی زیر لایه ضخیم نمک، محو گردد.

  در خاتمه، نمک تولید شده در اثر وزش باد درمناطق اطراف پخش شده،  باعث ناکار آمدی زمین های حاصل خیز گشته است. کشاورزان در منطقه  نیز در کنار استفاده از منابع آبی مجاز با احداث منابع آبی غیرقانونی  به مشکل دریاچه در این سال ها افزوده اند.

 بارندگی بیش از حد در دو سال اخیر و برنامه دولت برای احیای دریاچه ارومیه باعث شده است که بخش بسیار کوچکی از این دریاچه مجددا احیا شود.

 

دلایل خشک شدن  دریاچه ارومیه

دریاچه ارومیه بزرگترین دریاچه ایران و خاورمیانه و ششمین دریاجه نمک جهان، از مهمترین اکوسیستم های آبی ایران و جهان است. این دریاچه به علت ویژگی های طبیعی و اکولوژیکی منحصر به فرد از سال ۱۳۴۶ به عنوان پارک ملی  و جزء مناطق حفاظت شده، اعلام شد. در سال ۱۳۵۴ از سوی کنوانسیون رامسر در ردیف تالاب بین المللی و در سال ۱۳۵۶ جزء مناطق حفاظت شده زیست کره به وسیله سازمان یونسکو اعلام شد.

عوامل مهمی که در خشک شدن دریاچه ارومیه نقش داشته اند:

 الف – سیاست کشاورزی خانمان سوز و فاجعه بار: دراثر این سیاست ،۶۰ درصد از ۷۰ درصد حجم مصارف آب از منابع تجدیدپذیر به کشاورزی تعلق گرفت، در مجموع کشاورزی ۹۰ درصد از کل مصارف آب در این حوزه را به خود اختصاص داد. حفر۸۸۰۰۰  حلقه چاه در این حوزه گام مهمی در زوال دریاچه ارومیه بود.

افزایش سطح کشت در بخش کشاورزی و باغی و به موازات آن افزایش الگوی کشت پرمصرف آبی مانند چغندر و سیب نیز، دلیل دیگری برکاهش تراز سطح آب در دریاچه بود. 

ب – سد سازی ها در حوزه دریاچه ارومیه

یکی از مهمترین عوامل تخریب این تالاب بین المللی و برهم خوردن تعادل زیست محیطی و اکولوژیکی آن  سد سازی های متعدد است.

 

 در نمودار زیر تعداد سد سازی در استان های حوزه دریاچه مشاهده می شود

  ج- ساخت پل میانگذر (بزرگراه ۱۵ کیلومتری کلانتری) در حوزه دریاچه ارومیه

با خشکاندن بیش از ۸۰ درصد، حدفاصل میان دو سوی غربی – شرقی دریاچه و ایجاد خاکریزی در حدود ۱۲ کیلو متر و نسب سازه های آهنی با پایه های بتنی  که منجر به قطع ارتباط  نیمه شمالی و جنوبی دریاچه شد، زیانی جبران ناپذیر به اکو سیستم آبی دریاچه وارد شد.

 رفت و آمد خودروها و تخلیه و پخش مواد آلاینده ناشی از تردد خودروها و آلودگی صوتی، نه تنها  تعادل زیست محیطی منطقه را برهم زد، بلکه  ادامه حیات پرندگان مهاجر و بومی را نیز غیر ممکن نمود.

د- تغییرات اقلیمی و خشکسالی

کاهش میزان بارندگی سالانه در حوضه آبریز دریاچه ارومیه و افزایش دما بطور میانگین تا ۲ درجه سانتیگراد که  به تبخیر  و کاهش سطه آب دریاچه انجامید، یکی از دلایل  خشک شدن دریاچه است، اما کارشناسان معتقد هستند که  با تدابیر مشخصی، این امکان وجود داشت که تا حدود معینی سطح آب دریاچه را ثابت نگهداشت.

روند خشکی دریاچه ارومیه در طی ۴ دهه اخیر

دکتر مهدی درویش عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشورمی گوید:

“در ماجرای دریاچه ارومیه به بهانه ایجاد اشتغال برای ۲۰۰ هزار نفر اجازه داده شد تا میزان اراضی کشاورزی به بیش از دو برابر افزایش پیدا کرده و ۷۲ سد احداث شود و بالغ بر ۴۰ هزار چاه غیرمجاز حفرکردد.
در حال حاضر دولت اذعان دارد که برای برطرف کردن بحران دریاچه ارومیه به ۲۰ هزار میلیارد تومان سرمایه گذاری نیازمند است که تاکنون در دولت یازدهم و دوازدهم تنها دوهزار میلیارد تومان آن تامین شده است و همچنان تنش های اجتماعی و بیم مهاجرت های محیط زیستی در منطقه وجود دارد.”

 ستاد احیای دریاچه ارومیه و دروغکویی های عیسی کلانتری

عیسی کلانتری رئیس سازمان محیط زیست کشور و عضو کابینه دولت دوازدهم در مصاحبه ای در تاریخ ۲۰ مهر ۱۳۹۹ در باره  فعالیت های ستاد احیای دریاچه ارومیه می گوید:

دریاچه ارومیه اولین دریاچه جهان است که پس از خشک شدن احیا شده و امید داریم تا سال ۱۴۰۶ به احیای کامل اکولوژیک برسد،  مشکلات همواره وجود دارد اما هنگامی که اراده وجود داشته باشد و امکان انجام کار نیز باشد، مشکلات از پیش رو برداشته می شود. از سال ۱۳۹۲ احیای دریاچه ارومیه آغاز شد و از دی ماه آن سال نزدیک به ۷۰۰ نفر که ۷۰ نفر آن‌ها خارجی بودند به مدت ۶ ماه صرفا برنامه ریزی برای احیای دریاچه ارومیه انجام دادند.

رئیس سازمان محیط زیست کشور افزود: سخت‌ترین قسمت احیای دریاچه ارومیه برنامه ریزی آن بود. به علت اینکه از استرالیا تا ایالات متحده در این پروژه همکاری داشتند به صورت شبانه روزی عملیات برنامه‌ریزی ادامه داشت و فقط یکم فروردین ماه سال ۹۳ به مدت یک روز تعطیل شد و در کل مدت شش ماه حتی یک دقیقه نیز تعطیل نشده بود.

کلانتری تصریح کرد: برنامه ریزی در این عرصه منظم و یکپارچه بود و با اجماع دانشمندان برنامه ریزی شد و ۷۰۰ نفر از بیش از ۵۰ کشور جهان در آن حضور داشتند. هیچگاه رای گیری انجام ندادیم و صرفا با اجماع برنامه ریزی تنظیم می شد.

طی مدت ۴ سال توانستیم وضعیت دریاچه ارومیه را تثبیت کنیم و با یک سال و نیم تاخیر در پایان سال ۱۴۰۶ دریاچه ارومیه به حد استاندارد می رسد. امروزه بیش از ۹۵ درصد از مسئله گرد و غبار در منطقه آذربایجان حل شده است. در آن منطقه ۱۳ میلیارد تن نمک وجود دارد و این نمک در حال زیر و رو کردن زندگی مردم بود و این گرد و غبارها سبب می‌شد نور خورشید تجزیه شود و سلامت مردم را با خطر مواجه کند.

با  نگاه مجدد به گزارش نشریه آلمانی اشپیگل  که می نویسد:

“بارندگی  بیش از حد در دو سال اخیر و برنامه دولت برای احیای دریاچه ارومیه، باعث شده است که بخش بسیار کوچکی از این دریاچه  مجددا احیا شود. و همچنین با استناد به گفته های دکتر مهدی درویش می توان نتیجه گرفت که:

عیسی کلانتری رئیس سازمان محیط زیست کشور و عضو کابینه دولت دوازدهم، براحتی دروغ می گوید.

چرا عیسی کلانتری دروغ می گوید؟

فرهنگ یا نافرهنگ دروغ، امری رایج در نخبگان حاکم در حکومت جمهوری اسلامی است. حساست نخبگان حاکم نسبت به حفظ نظام، قدر قدرتی ولی فقیه و مهم تر ازهمه نرم های موجود در مذهب شیعه، در این رابطه موضوع ” تقیه” باعث شده است که حتی این افراد اگر نظر دیگری هم داشته باشند، مجبور به دروغگویی هستند، و از این رو است که در فرهنگ و یا نافرهنگ سیاسی این حکومت، دروغ گویی به یک امر عادی تبدیل شده است.

https://akhbar-rooz.com/?p=90281 لينک کوتاه

0 0 رای ها
امتیازدهی به مقاله
اشتراک در
اطلاع از
guest

0 نظرات
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها

خبر اول سايت

آخرين مطالب سايت

مطالب پربيننده روز


0
افکار شما را دوست داریم، لطفا نظر دهید.x