وزیر اطلاعات با حضور در تلویزیون از شماری از فیلم‌ها و سریال‌هایی که با سفارش و حمایت این نهاد امنیتی تولید شده‌اند، نام برد. فهرستی که البته تنها تولیدات سال‌های اخیر را شامل می‌شود.
همکاری سینماگران با نهادهای امنیتی در تمام این سال‌ها اتفاقی جنجالی و پرحاشیه بوده است؛ ماجرایی اغلب عیان و آشکار که البته در بیشتر مواقع فیلمسازان زیر بار آن نرفته و خود را هنرمندانی مستقل وانموده‌اند. در روزهای اخیر اما وزیر اطلاعات با نام‌بردن از شماری از فیلم‌هایی که به سفارش وزارت اطلاعات ساخته شده، این بحث را یک بار دیگر داغ کرد.
ریشه تاریخی
در سال‌های پیش از انقلاب، آن گونه که از ظواهر فیلم‌ها برمی‌آید، نهادهای امنیتی چندان نسبت به امکانات سینما در پیشبرد اهداف امنیتی-حاکمیتی آگاه نبوده یا درباره کارآمدی هنر هفتم در نیل به این اهداف تردید داشته‌اند.
در سال‌های بعد از انقلاب و خصوصا بعد از جنگ، اما، هر از چندی شاهد شایعاتی درباره ریشه امنیتی برخی از فیلم‌ها و فیلمسازان بوده‌ایم که سینماگران سرشناسی را نیز شامل می‌شود؛ فیلم‌هایی اغلب بی‌نام و نشان و بی‌ارزش مانند راننده سفیر و مروارید سیاه و دیگر فیلم‌هایی از این جنس و خانواده.
«روز شیطان» بهروز افخمی اما ظاهرا نهادهای امنیتی را بیشتر متوجه اهمیت و توانایی سینما می‌کند و بعد از آن شاهد تمایل بیشتر این نهادها به همکاری با سینماگران بزرگ و امتحان پس‌داده می‌کند. روندی که در ادامه به «به رنگ ارغوان» ابراهیم حاتمی‌کیا و «قلاده‌های طلا» ساخته ابوالقاسم طالبی و نظایر این فیلم‌ها می‌رسد.
در این میان البته شایعه، اتهام و آن گونه که مسعود کیمیایی می‌گوید پرونده‌سازی همچنان مبهم درباره فیلم‌های «ضیافت» و «سلطان» مسعود کیمیایی نیز هست -که در تمام این سال‌ها مسعود کیمیایی این اتهام را رد کرده- و البته نهادهای امنیتی نیز در هیچ کدام از شفاف‌سازیشان به جلب همکاری مهم‌ترین سینماگر سینمای اعتراضی-اجتماعی ایران اشاره‌ای نداشته‌اند.
شفاف‌سازی جدید
در روزهای اخیر وزیر اطلاعات اما شماری دیگر از مدعیان استقلال سینمای ایران را به رسانه‌ها معرفی کرده است. هنرمندانی که برخی به هیچ عنوان در سال‌های اخیر زیر بار این موضوع نرفته‌اند!
در این زمینه؛ اگر چه رسانه‌های غربی بیشتر به صحبت‌های وزیر اطلاعات درباره ساخت تسلیحات نظامی هسته‌ای توجه کرده‌اند؛ اما حجت‌الاسلام والمسلمین علوی، وزیر اطلاعات، به تولیدات سینمایی و تلویزیونی این وزارتخانه نیز اشاراتی داشته که این صحبت‌ها توجه بعضی از رسانه‌های سینمایی را به خود جلب کرده است.
به گزارش سایت انتخاب، حجت‌الاسلام‌والمسلمین علوی با اشاره به اینکه «وزارت اطلاعات را وارد کار ساخت فیلم و سریال کردیم تا افزون بر آموزش عمومی و صیانت در برابر جاسوسی، اهداف اطلاعاتی را محقق کنیم» به فیلم‌های «روباه» ساخته بهروز افخمی و تهیه‌کنندگی محمد پیرهادی، «ماجرای نیمروز» به کارگردانی محمدحسین مهدویان و تهیه‌کنندگی سیدمحمود رضوی، «سیانور» به کارگردانی بهروز شعیبی و تهیه‌کنندگی سیدمحمود رضوی، «امکان مینا» ساخته کمال تبریزی و تهیه‌کنندگی منوچهر محمدی، «روز صفر» به کارگردانی و تهیه‌کنندگی سعید ملکان، «شبی که ماه کامل شد» به کارگردانی نرگس آبیار و تهیه‌کنندگی محمدحسین قاسمی به عنوان فیلم‌های سفارشی وزارت اطلاعات اشاره کرده است.
وزیر اطلاعات همچنین از سریال‌های «پازل» به کارگردانی ابراهیم شیبانی و تهیه‌کنندگی محمد پیرهادی، «تعبیر وارونه یک رویا» به کارگردانی فریدون جیرانی و تهیه‌کنندگی سیدکمال طباطبایی و «سارق روح» و «خانه امن» به کارگردانی احمد معظمی و تهیه‌کنندگی ابوالفضل صفری به عنوان دیگر محصولات این رویکرد نام برده است.
پولاد امین، شهروندآنلاین
پول نگرفته‌ایم!
بعد از انتشار گسترده صحبت‌های تلویزیونی سیدمحمود علوی، وزیر اطلاعات درباره حمایت این وزارتخانه از ساخت فیلم‌های «روباه» بهروز افخمی، «ماجرای نیمروز» محمدحسین مهدویان، «سیانور» بهروز شعیبی، «امکان مینا» ساخته کمال تبریزی، «روز صفر» سعید ملکان، «شبی که ماه کامل شد» نرگس آبیار و سریال‌های «پازل» ابراهیم شیبانی، «تعبیر وارونه یک رویا» به کارگردانی فریدون جیرانی و «سارق روح» و «خانه امن» احمد معظمی (این لینک)- که البته سازندگان اغلب این آثار ادعا کرده بودند که مستقل و با سرمایه و حتی انگیزه شخصی به تولید این آثار مبادرت ورزیده‌اند؛ انتظار می‌رفت سازندگان این آثار در این زمینه شفاف‌سازی کنند. با این حال تاکنون به جز تهیه‌کننده «شبی که ماه کامل شد» هیچ‌کدام از سازندگان و تهیه‌کنندگان این آثار تاکنون واکنشی به حواشی مطرح‌شده درباره منابع مالی تولید آثارشان و به عبارت بهتر ادعای وزیر اطلاعات نشان نداده‌اند!
به رغم اعلام صریح وزیر اطلاعات، اما تهیه‌کننده فیلم «شبی که ماه کامل شد» ادعا می‌کند که فیلمش را با پول وزارت اطلاعات نساخته است!
خبر آنلاین و خبرگزاری مهر در این زمینه از قول محمدحسین قاسمی، تهیه‌کننده «شبی که ماه کامل شد» نوشته که همکاری وزارت اطلاعات در ساخت این فیلم تنها در حد مشاوره و تکمیل تحقیقات برای نگارش فیلمنامه بوده است!
قاسمی درباره تولید «شبی که ماه کامل شد» در صفحه اینستاگرام خود نوشته که «برای تولید فیلم «شبی که ماه کامل شد»، هرگز از منابع و سرمایه دولتی یا نهادهای حکومتی مشارکتی دریافت نشده و از نظر سرمایه و سرمایه‌گذاری این فیلم با سرمایه بخش خصوصی و نیز با پیش‌فروش و فروش رایت‌هایش تولید شده است.»
قاسمی ضمن تأکید بر این ادعا که «اگر اسناد و مدارکی در رد این ادعا وجود دارد، از انتشار آن استقبال می‌کنیم» گفته که موضوع فیلم نوعی همکاری تحقیقاتی و مشورتی با وزارت اطلاعات را ایجاب می‌کرد- و جز این حمایت دیگری از این فیلم به عمل نیامده است: «انتخاب سوژه ملتهب فیلم (سرگذشت زنی که گرفتار تفکرات ارتجاعی تکفیری‌ها می‌شود) از طرف کارگردان، سرآغاز پروسه‌ای برای تحقیقات شد و به منظور تکمیل طرح اولیه، از طریق حراست وزارت ارشاد، مشاوری برای تکمیل پروسه تحقیقات معرفی شد که امری طبیعی و بدیهی است، چراکه بخش عمده‌ای از داده‌ها و معلومات به دلایلی واضح در دسترس نیست.»
شهروند
1378 -1401 (2000 – 2023) * کپی رايت