شماری از مردم ترکیه در برخی استان‌ها با حضور در خیابان به گران شدن برق اعتراض کرده‌اند. از اول ژانویه مبلغ قبض برق که اخیرا چند بار جهش کرده بود، تا ۱۲۵ درصد افزایش یافته است. روزنامه نزدیک به منتقدان نوشته “صاحبان مشاغل در آستانه فروپاشی روانی هستند”. دولت هم قول داده که “به‌زودی” قیمت‌ها را کم کند.
به گزارش بی بی سی در روزهای گذشته ترکیه شاهد اعتراضاتی به قیمت “گزاف” قبض برق بوده است. مردم محلی در چند شهر قبض‌های خود را آتش زده و به سمت شرکت‌های تامین برق تظاهرات کرده‌اند.
گزارش شده صاحبان مشاغل کوچک و مغازه‌داران قبض‌های برق را به شیشه‌ها چسبانده‌اند تا به مشتریان نشان بدهند که هزینه‌های آنها افزایش یافته است.
قیمت انرژی در سال ۲۰۲۱ چند بار بالا رفت اما از اول ژانویه ۲۰۲۲ هم بار دیگر تا ۱۲۵ درصد افزایش یافت.
اعتراض‌ها در حالی شکل گرفته که ترکیه شاهد نرخ بی‌سابقه تورم و کاهش ناگهانی ارزش لیره است و اعتراض‌هایی هم علیه افزایش حقوق “ناکافی” در سراسر کشور گزارش شده است.
رجب‌طیب اردوغان، رییس‌جمهور ترکیه و ابراهیم کالین، سخنگوی دولت، گفته‌اند مقررات تازه‌ای تنظیم می‌شود تا قیمت‌ها کاهش یابد.
ابراهیم کالین هفتم فوریه به شبکه خبری حامی دولت گفت: “به‌زودی مقررات تازه‌ای برای قبض‌های برق اعلام می‌شود. رییس‌جمهورمان هم دستوراتی می‌دهد. ما اجازه نمی‌دهیم شهروندانمان زیر فشار تورم له شوند.”
رییس‌جمهور ترکیه اواخر ژانویه گفته بود که به نهادهای مربوط گفته شده با تدابیری از جمله برنامه تازه محاسبه قیمت برق و گاز، قبض‌ها را طوری “تنظیم” کنند که قیمت‌ها پایین آورده شود.”
تظاهرات در اعتراض به افزایش قیمت‌ها در سراسر ترکیه برگزار شده است.
حزب کوچک ‘رهایی خلق’ و ‘بنیاد مبارزه با بیکاری و گرانی’ در استان ازمیر در غرب ترکیه تظاهراتی را در اعتراض به افزایش قیمت قبض‌ها برگزار کردند.
معترضان قبض‌های برق و گاز را آتش زدند و به گزارش روزنامه سکولار جمهوریت، به طور سمبلیک لامپ‌ها را شکستند که نماد و علامت حزب حاکم عدالت و توسعه است.
همچنین گزارش شده حزب کمونیست ترکیه هم تظاهراتی را در استانبول برنامه‌ریزی کرده که در آن معترضان خواهان ملی کردن شرکت‌های توزیع برق شده و شعار داده‌اند: “علیه دزدان به پا خیزید، ملی‌شدن همین الان”.
رسانه‌های حامی کردها هم از اعتراض‌ها به افزایش قیمت قبض برق و گاز در مناطق عمدتا کردنشین شرق و جنوب شرقی گزارش داده‌اند.
خبرگزاری مزوپوتامیا (بین‌النهرین) گزارش داده “هزاران” نفر از مردم محلی در استان‌های دیاربکر، ماردین، آگری، غازی عینتاب و هکاری به خیابان‌ها آمده‌اند.
این اعتراض‌ها در مناطق کردنشین باعث شد که رسانه‌های حامی دولت، ‘حزب دموکراتیک خلق‌ها’ را که حزب کردهای مخالف دولت است، به سوءاستفاده از نارضایتی‌ها برای “دعوت مردم به خیابان‌ها” متهم کنند.
در همین حال، رییس فدراسیون بنیادهای علویان ترکیه اعلام کرده که عبادتگاه‌های علویان در ترکیه از این به بعد قبض‌های انرژی خود را پرداخت نخواهند کرد. همچنین او خواستار “حقوق برابر با سایر مکان‌های مذهبی” شده است.
ترکیه عبادتگاه‌های علویان را معادل سایر عبادتگاه‌ها به رسمیت نمی‌شناسد و آنها مانند مساجد و کلیساها از پرداخت قبض انرژی معاف نیستند.
رسانه‌های حامی اپوزیسیون و کاربران شبکه‌های اجتماعی به طور گسترده گزارش داده‌اند که مغازه‌داران ترکیه قبض‌های برق خود را روی شیشه‌ها می‌چسبانند و اعلام می‌کنند که چه مشکلاتی برای تامین هزینه‌هایشان دارند.
بر اساس گزارش‌ها روی شیشه یک بنگاه معاملاتی در کنار قبض برق نوشته شده بود: “کووید-۱۹ ما را شکست نداد اما قبض برق ما را مغلوب کرد”.
همچنین روزنامه اپوزیسیون ملی‌گرای سوزکو گزارش داده صاحب یک رستوران در شانلی‌اورفه در جنوب شرقی ترکیه بعد از دریافت قبض برق ۴۲ هزار لیره‌ای (حدود سه هزار دلار) در بیانیه‌ای خطاب به رجب‌طیب اردوغان نوشته است: “رییس‌جمهور محترم، هیچ توضیحی برای این وجود ندارد. شما حتما می‌دانی که زندگی غیرقابل تحمل شده است.”
سوزکو در صفحه اول در روز هفتم فوریه می‌نویسد: “افزایش قیمت‌ها باعث شده که هزینه‌های برق حتی از قیمت اجاره بیشتر شود. صاحبان مشاغل در آستانه فروپاشی روانی هستند.”
این روزنامه همچنین می‌گوید: “افزایش بی‌رویه قیمت برق باعث شورش [مردم] شده است.”
در برنامه‌های کمدی و تلویزیونی هم موضوع افزایش قیمت قبض برق منعکس شده است.
در برنامه طنز و پرطرفدار “گلدور گلدور” که هر هفته در شبکه پربیننده ‘شو تی‌وی’ پخش می‌شود، یک خانواده نشان داده شده که سعی می‌کنند دوچرخه‌ای درست کنند که با تولید برق هزینه‌هایشان را نصف کنند.
تعداد زیادی از افراد مشهور هم در باره قبض‌ها اظهار نظر کرده‌اند.
جم ییلماز، کمدین مشهور ترکیه، ششم فوریه نوشت “هر کسی که درباره هزینه‌های بالای زندگی شکایت ندارد یا دزد است یا دیوانه.” این جمله جم ییلماز ۳۴۵ هزار بار در توییتر لایک خورد.
یشیم سالکیم، خواننده مشهور هم ۳۱ ژانویه نوشته بود: “ما در خانه زیر پتو نشسته و فقط یک لامپ روشن کرده‌ایم. این افزایش قیمت‌ها چیست؟ آیا کابوس می‌بینیم؟”
