
رای گیری در ۱۴ ایالت آمریکا برای انتخاب نامزد حزب دموکرات در انتخابات ریاست جمهوری سال جاری میلادی روز سه شنبه برگزار شد. در ادبیات سیاسی آمریکا از برگزاری همزمان رای گیری در ۱۴ ایالت آمریکا و منطقه خودگردان ساموآی آمریکا در اقیانوس آرام به عنوان «سه شنبه بزرگ» یاد می شود.
شرکت کنندگان در رای گیری های ایالتی بیش از یک سوم نمایندگان حاضر در کنوانسیون حزب دموکرات را انتخاب می کنند. این نمایندگان وظیفه تعیین نامزد این حزب برای رقابت با دونالد ترامپ، رئیس جمهوری فعلی آمریکا را در انتخابات ماه نوامبر (آبان) برعهده خواهند داشت.
رسانه های آمریکا گزارش دادند که جو بایدن در انتخابات مقدماتی ایالت ویرجینیا به پیروزی دست یافته است. این در حالی است که برنی سندرز توانسته است در ایالت ورمونت به پیروزی برسد.
پیش از این پیش بینی می شد که رقابت بین جو بایدن و برنی سندرز در ایالت ویرجینیا فشرده باشد. با این حال به نظر می رسد که جو بایدن با فاصله قابل توجهی آرای بیشتری از برنی سندرز در این ایالت کسب کند. با کنارهگیری پیت بوتجج و سناتور ایمی کلوباچار، دو سیاستمدار میانهرو به نفع جو بایدن، به نظر می رسد تلاش برای کنار گذاشتن برنی سندرز از رسیدن به نمایندگی حزب دمکرات برای رقابت با ترامپ از همین حالا آغاز شده است.
ایالت ویرجینیا ۹۹ نماینده در کنوانسیون حزب دموکرات دارد. این در حالی است که ایالت ورمونت تنها ۱۶ نماینده در کنوانسیون حزب دموکرات خواهد داشت.
چرا سه شنبه بزرگ مهم است؟
بی بی سی در گزارش خود آورده است: هر چند رقابتهای درون حزبی دموکراتها برای تعیین نامزد این حزب از سوم فوریه در ایالت آیووا آغاز شد و تا هفتم ژوئن ادامه خواهد داشت، اما نامزد ریاست جمهوری این حزب به طور رسمی در گردهمایی بزرگ حزب دموکرات که از ۱۳ تا ۱۶ ژوئیه، ۲۳ تا ۲۶ تیر در شهر میلواکی برگزار می شود، معرفی خواهد شد.
هر چند که معمولا نتیجه رقابتهای درون حزبی از چند ماه قبل مشخص شده است.
در روند مبارزات انتخاباتی دو حزب جمهوری خواه و دموکرات، پیروزی در رقابتهای درون حزبی در ایالتهای مختلف در تعیین فرد برگزیده اهمیت زیادی دارد ولی آن چه مهم تر است، حساب و کتاب این پیروزیهاست.
از هر ایالت آمریکا هیاتی به گردهمایی بزرگ دو حزب فرستاده می شود.
تعداد اعضای این هیاتها به جمعیت هر ایالت بستگی دارد و به همین خاطر ایالتهای پرجمعیتتر هیاتهای نمایندگی بزرگتری را به این گردهمایی می فرستند.
هر کدام از داوطلبانی که در انتخابات ایالتی حد نصاب مشخص شده از آراء را به دست آورده باشند، به نسبت میزان رای کسب شده در ترکیب هیات اعزامی به گردهمایی حزب نقش خواهند داشت.
علاوه بر این نمایندگان، شعبههای ایالتی هر حزب، تعدادی عضو منصوب را به همراه هیات اعزامی به گردهمایی ملی حزب اعزام می کنند که رای آنها در گردهمایی ملی حزب می توانند تسهیل کننده نظرات رهبران آن برای تعیین نامزد انتخاباتی باشد.
در گردهمایی ملی حزب دموکرات که تیرماه برگزار می شود ۴۷۵۰ نماینده شرکت خواهند کرد که برای به دست آوردن نامزدی حزب دموکرات، به کسب حمایت ۱۹۹۱ نفر از آنها نیاز است.
در یک ماه گذشته که انتخابات درون حزبی در چهار ایالت برگزار شده است، تکلیف تنها ۵ درصد از کرسیها هیاتهای نمایندگی مشخص شده است.
تا به اینجا گزارشها بیانگر پیشتازی سناتور سندرز با کسب حدود ۶۰ کرسی نمایندگی در میان هیاتهای اعزامی به کنوانسیون ملی حزب دموکرات است و این رقم برای بایدن ۵۳ کرسی برآورد میشود.
پیت بوتجج هم که پس از انتخابات کارولینای جنوبی از ادامه حضور در رقابت ها انصراف داد، حدود ۲۳ کرسی کسب کرده است.
اما در سه شنبه بزرگ، تکلیف حدود ۴۰ درصد از این کرسیها مشخص خواهد شد.
در سه شنبه بزرگ، پیروزی در بعضی از ایالتهای بزرگ تر مانند کالیفرنیا و تگزاس که هیاتهای نمایندگی آنها به ترتیب ۴۱۵ و ۲۲۸ عضو دارد از اهمیت زیادی برخوردار است.
کاندیداهای پیشتاز چه کسانی هستند؟
همزمان با دموکراتها، جمهوری خواهان ۱۳ ایالت هم در رقابتهای سه شنبه بزرگ شرکت میکنند.
پیروزی دونالد ترامپ در رقابت های درون حزب جمهوری خواهان قطعی است.
اما یک ماه پس از آغاز رقابت های درون حزبی، دموکراتها همچنان شاهد رقابتهای ۵ داوطلب باقی مانده در رقابتها هستند.
در آیووا و نیوهمپشایر که محل برگزاری اولین و دومین انتخابات درون حزبی ایالتی بودند، پیت بوتجج، شهردار سابق شهر ساوث بند در ایندیانا و سناتور برنی سندرز به موفقیت دست یافتند و برخلاف آنها جو بایدن عملکرد خوبی نداشت.
ولی با برگزاری انتخابات درون حزبی در ایالتهای نوادا و کارولینای جنوبی که اقلیتها در ترکیب جمعیتیشان نقش بیشتری دارند، بایدن توانست شکستهایش در آیووا و نیوهمپشایر را جبران کند.
با توجه به کنارهگیری بوتجج و سناتور ایمی کلوباچار از رقابت ها و حمایت آنها از جو بایدن، جایگاه بایدن به عنوان نامزد مطلوب طیف میانه رو حزب دموکرات تقویت شده است.

در مقابل سناتور چپ گرا برنی سندرز قرار دارد که سیاستمداری تحول خواه است که پیشتازی او با نگرانی بخشی از بدنه حزب دموکرات مواجه شده است.
دموکراتهای نگران از برگزیده شدن سناتور سندرز می گویند نامزدی او نه تنها بخت این حزب را در انتخابات ریاست جمهوری ضعیف میکند که باعث از دست رفتن کرسیهای نمایندگان دموکرات در بعضی از حوزههای انتخابیه کنگره هم خواهد شد.
به همین خاطر، بعضی از هواداران برنی سندرز کنارهگیری بوتجج و کلوباچر را بخشی از توطئه رهبران حزب دموکرات برای جلوگیری از نامزدی این سناتور چپ گرا میدانند.
این در حالی است که داوطلبان دیگری هنوز در این رقابت ها حضور دارند.
الیزابت وارن، دیگر سناتور دموکرات که عقایدی مشابه به بایدن دارد، هنوز از گود رقابت ها خارج نشده و همچنین خود را به نتایج انتخابات سه شنبه بزرگ امیدوار نشان میدهد.
در این بین، ناظران مایکل بلومبرگ، میلیاردر نیویورکی و شهردار سابق این شهر را زیر نظر دارند که به عنوان یک کاندیدای تازه نفس وارد رقابتها می شود.
بلومبرگ که دیرتر از دیگر داوطلبان، علاقمندی خود را برای شرکت در رقابتهای درون حزبی اعلام کرد، در هیچ کدام از چهار انتخابات ایالتی برگزار شده در یک ماه گذشته شرکت نکرده و ناظران منتظرند تا نتیجه عملکرد او را در سه شنبه بزرگ ارزیابی کنند.
هواداران جو بایدن نگرانند که بلومبرگ که ۴۱۰ میلیون دلار از ثروت شخصی خود را صرف پخش تبلیغات تلویزیونی کرده است، به عنوان یک سیاستمدار میانه رو بخشی از آرای معاون رییس جمهوری سابق را به سوی خود جذب کند.
بعد از سهشنبه بزرگ چه می شود؟
سهشنبه بزرگ پایان ماجرای رقابت های درون حزبی نیست و این رقابت ها تا سه ماه دیگر در ایالت های باقی مانده برگزار خواهند شد.
هواداران برنی سندرز امیدوارند اختلاف میان او و جو بایدن پس از سه شنبه بزرگ به قدری افزایش پیدا کند که او تیرماه با دست پر راهی گردهمایی ملی حزب دموکرات در میلواکی شود و به راحتی نامزدی حزب دموکرات را کسب کند.
اما در صورت نزدیک بودن رقابت و مشخص نشدن تکلیف آن تا تیرماه، تعیین نامزد ریاست جمهوری حزب دموکرات بر عهده گردهمایی ملی این حزب خواهد بود.
در این حال، رهبران حزب دموکرات و نمایندگان انتصابی ایالتها نقش مهمی در تعیین نامزد حزب دموکرات برای رقابت با دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا خواهند داشت که در سوم نوامبر،( ۱۳ آبان ۱۳۹۹ ) برگزار میشود.