اخبار روز: حزب کمونیست ترکیه در بیانیهای با عنوان “بهار کاذب”، ارزیابی مشروحی از نتایج انتخابات شهرداریهای اخیر ارائه داد. در این بیانیه آمده است:
در حالی که انتخابات اخیر ترکیه به لحاظ عمومی کمهیجان و کمتوجه ارزیابی می شد و این امر در میزان مشارکت پایین انعکاس یافت، با این حال، نتایج آن به شدت قابل توجه و حائز اهمیت هستند.
هزینههای زندگی و فقر بیشتر از پاییز ۲۰۲۲، دغدغه اصلی بخش گسترده ای از جامعه در ترکیه بوده است. همچنین روشن است که زلزله فوریه ۲۰۲۳، که منطقه وسیعی را تحت تاثیر قرار داد، دولت AKP (حزب عدالت و توسعه) را در برابر پرسش اخلاقی و وجدانی قرار داد، به اعتبار و پرستیژ دولت ضربه زد و به طور مستقیم و غیرمستقیم مشکلات اقتصادی را که مردم کارگر با آن روبرو هستند، افزایش داد.
در این معنا، AKP در انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی ۲۰۲۳ در وضعیتی حداقل به دشواری امروز بود. آنچه سال گذشته دولت را نجات داد، به طور عمده این واقعیت بود که شرایط اقتصادی و وقوع زلزله، خواست ثبات و دولت قوی را در بین بخشهای وسیعی از جامعه به ارمغان آورد. در نتیجه، تقریباً تمام دوایر سرمایهداری و بازیگران بینالمللی، با نگرانیهای مختلف، ترجیح دادند مسیر خود را با اردوغان ادامه دهند. باید به خاطر داشت اردوغان، که همیشه از حمایت اجتماعی بالاتری نسبت به حزب خود برخوردار بوده، در شخصیسازی انتخابات سال گذشته استعداد ویژهای نشان داد.
عامل دیگری که به موفقیت AKP در انتخابات ۲۰۲۳ منجر شد، مشکل اعتبار به اصطلاح “میز شش نفره” مخالفان (رهبری شده توسط CHP – حزب جمهوری خواه خلق – شامل حزب لیبرال-ملیگرا و احزابی که از AKP جدا شدهاند) بود. کارگران که با هزینههای زندگی دست و پنجه نرم میکردند، نه وحدتی در مخالفان دیدند و نه راه حلی از سوی آن ها ارایه شد. آن ها “سرنگونی رژیم تکنفره و برپایی یک نظام پارلمانی تقویتشده” را به عنوان چارهای برای مشکلات فوری خود نپذیرفتند.
انتخابات محلی ۲۰۲۴ در لحظهای برگزار شد که مشخص بود حکومت AKP برای مدتی بیشتر ادامه خواهد یافت. در این معنا، فشار ثبات بر جامعه کاهش یافت، اما خشم و احساس ناامنی ناشی از هزینههای زندگی قویتر بود. تصویر یک رهبر قوی، که قرار بود در شخصیت اکرم اماماوغلو (شهردار شهرداری بزرگشهر استانبول) ایجاد شود، به تدریج در خلا ناشی از کاهش نفوذ اردوغان شروع به جا افتادن کرد. دخالتهای TÜSİAD (سازمان سرمایه بزرگ در ترکیه) در این فرایند حیاتی بود. اماماوغلو نه تنها در توازنهای داخلی CHP (حزب جمهوری خلق) بلکه در تمامی احزاب سیاسی دیگر وزن بیشتری پیدا کرد و شبکه گستردهای از رسانهها را ایجاد کرد. با این حال، این نتیجه نه حاصل مهارت شخصی او، بلکه اراده طبقه سرمایهدار بود.
با چنین تعیینی، آن ها ترجیحات فرقههای مذهبی را دستکاری کردند، راه را برای جذب شدن در سنت “چشمانداز ملی” محافظهکار هموار کردند و بالاتر از همه، عوامل جدیدی را به بحثهای درون AKP وارد کردند. سیاست مالی Nebati (وزیر سابق خزانهداری و امور مالی) که اقتصاددانان لیبرال آن را محصول پوپولیسم ساده انگارانه میدانستند، تا حدی به پیروزی AKP در انتخابات ۲۰۲۳ کمک کرد. روشن بود که سیاستهای Mehmet Şimşek (وزیر فعلی خزانهداری و امور مالی) که توسط همان مخالفان لیبرال ستایش شده بود، قطعاً بخشهای وسیعی از جامعه، به ویژه بازنشستگان را که از تورم بالا رنج میبرند، خفه خواهد کرد. با این حال، انحصارات بزرگ که از گامهای بیپروای بخش آمریکاگرا و لیبرالتر AKP، هم در زمینههای اقتصادی و هم سیاست خارجی، بیش از حد راضی بودند، هیچ مشکلی در سرکوب بخش «ملیگرا و داخلی»تر درون دولت و بوروکراسی دولتی به منظور رسیدن به نتیجه ی مورد نظر نداشتند، بخشی که تنها در چارچوب نظم سرمایه داری قادر به عمل بود.
در این زمینه، خاطر جمعی بزرگ هم برای AKP و هم برای دوایر سرمایهداری این است که سه گانه اکرم اماماوغلو-اوزگور اوزل-منصور یاواش (اوزگور اوزل رئیس حزب جمهوری خلق، منصور یاواش شهردار شهرداری بزرگشهر آنکارا) که نگرشی سازنده و متکی بر همکاری نسبت به دولت اتخاذ کردند، پس از انتخابات حفظ خواهد شد. این سه گانه هیچ اعتراضی نه به سیاست خارجی بیشتر هماهنگ با آمریکا و نه به سیاستهای اقتصادی ضدمردمی ندارد. تضمینهای متقابل از قبل داده شده و به توافق رسیدهاند.
ما با سناریویی روبرو هستیم که اثرات مثبت کاهش آرای AKP را از بین خواهد برد. ناآگاهانه خواهد بود اگر تمام این حقایق را در نظر بگیریم و شادمان باشیم که «رژیم کاخ عقبنشینی کرده است».
رهبری نارضایتی بزرگ که در مقاومت گزی (اعتراضات پارک گزی در استانبول) به اوج خود رسید، به اماماوغلو، سوارکار خاندان کوچ (یکی از بزرگترین خانوادههای بورژوا در ترکیه)، و عضوی از “MHP” (حزب ملیگرا/فاشیست) که نیروی جمهوری خواه در پایتخت را به خود زنجیر کرده، سپرده شد. علاوه بر این، عبارت «ما به نظام پارلمانی بازخواهیم گشت» که یک سال پیش به هر جملهای ضمیمه میشد، با سخنرانیهای نامزدهای ریاست جمهوری جدید که مشتاق بهرهبرداری کامل از نظام ریاستی هستند، جایگزین شده است.
این دقیقاً همان چیزی است که ما زمانی گفتیم، «دورهای در حال گشایش است که در آن رهبران، نه احزاب، به میدان خواهند آمد».
ترکیه AKP و ترکیه مخالفان AKP درهم تنیدهاند، و فرقههای مذهبی و انحصارات ملات آن بودهاند.
حزب کمونیست ترکیه از همان ابتدا به این تحولات اشاره کرده، با آن مخالفت و مبارزه کرده است. ما در این مسیر ادامه خواهیم داد و مانند دیگران، دستیار این یا آن بازیگر سیستم نخواهیم شد.
حزب کمونیست ترکیه در انتخابات محلی ۱۲۷ هزار رای به دست آورد و آرای خود در انتخابات ۲۰۲۳ را دو برابر کرد که خیلی پایینتر از نفوذ سیاسی حزب بود. تعداد آرایی که ما در آخرین انتخابات به دست آوردیم نیز خیلی پایینتر از نفوذ سیاسی و سازمانی حزب است. در منطقه دفنه در هاتای، یکی از محلاتی که بیشترین خسارت را از زلزله دید، حزب کمونیست ترکیه با شعار احیای شهر بدون ورود به هیچ ائتلافی در انتخابات شرکت کرد. اگرچه حزب بیش از ۳۹ درصد آرا را به دست آورد، اما با اختلاف کمی شهرداری را از دست داد. علاوه بر این، حزب کمونیست ترکیه در ۳۲ منطقه و بسیاری از شهرهای کوچک، از جمله در برخی از محافظهکارترین مناطق ترکیه، بیش از ۱ درصد آرا را به دست آورد. حزب ما ده کرسی شورای شهر و یک کرسی شورای استانی را برنده شد. مهمترین دستاورد حزب در دوره انتخابات، البته، ایجاد سازمانهای جدید و پیوستن تعداد زیادی داوطلب جدید در حزب بوده است.
در انتخابات شهرداری کادیکوی، که توجه زیادی را جلب کرد، حزب ما نتیجهای به دست آورد که خیلی پایینتر از انتظارات بود. آقای ماچوغلو به نام همبستگی مردم کادیکوی نامزد حزب کمونیست ترکیه برای شهرداری کادیکوی بود. توجه عمومی زیادی که در دوره انتخابات با کار متعهدانه و جامع انجام شد در صندوقهای رای منعکس نشد؛ این تا حدی مرتبط با تصویر کلی انتخابات در کشور است، اما عمدتاً به دلیل شکافهای سیاسی است که ما باقی گذاشتیم. ما این موارد را به طور مفصل همراه با دوستانمان بررسی خواهیم کرد.
برای حزب کمونیست ترکیه، نتایج انتخابات هرگز تنها معیار، حتی معیار تعیینکنندهای برای ارزیابی سیاسی و سازمانی نیست. برای حزب کمونیست ترکیه، انتخابات موضوع جداگانهای نیست؛ حزب انتخابات را به عنوان یک عنصر در مبارزه خود، در مسیر خود بر اساس اصول، برنامه و اهداف خود میداند. در این معنا، ما حتی یک سانتی متر از مبارزه خود علیه امپریالیسم، انحصارات چندملیتی، سرمایه بزرگ و فرقههای مذهبی در ترکیه منحرف نخواهیم شد. با این حال، ما بحث و ارزیابی شجاعانه در مورد دلایلی که نفوذ سیاسی حزب در آرا منعکس نشد را به تعویق نخواهیم انداخت. در این معنا، همانطور که بلافاصله پس از انتخابات ۲۰۲۳ اظهار داشتیم، ضرورت مطلق برای حزب کمونیست ترکیه حرکت در جهت گسترش و محلیسازی در فرایندی عمیق و همزمان است. برای یک حزب طبقه کارگر، انجام ماموریت انقلابی خود به غیر از این غیرممکن است. دوستان ما باید مطمئن باشند که حزب اقدامات لازم را انجام خواهد داد.
حزب کمونیست ترکیه حاضر است! ما این کشور را به امپریالیستها، استثمارگران و فرقههای مذهبی واگذار نخواهیم کرد.
برگردان: فرشاد مومنی
جالب است!
حاکمیت مذهبی اردکان با امکاناتش تلاش خواهد کرد که شکست فعلی را با تمرکز بر مناقشات اسرائیل و فلسطین با متمرکز کردن نیروهای مذهبی و چرخش به راست زیر کنترل در آورد و پایه حکومتش را محکم کند تا چه اندازه موفقیت خواهد داشت را خواهیم دید!