خبرگزاری رویترز در گزارشی از سرکوب روزهای اخیر در ایران می نویسد: در روزی که ایران نخستین حمله مستقیم خود به اسرائیل را انجام داد، یک کمپین داخلی به نام “نور” نیز آغاز شد که در آن پلیس به خیابان‌های شهرهای مختلف فرستاده شد تا با زنانی که قانون سخت‌گیرانه پوشش اسلامی را نقض کرده بودند، برخورد کند. این اقدامات با واکنش‌های نگران‌کننده عمومی و انتقادات سیاسی روبرو شد و برخی معتقدند که هدف از آن فقط اجرای حجاب اجباری نبوده، بلکه سرکوب هرگونه مخالفت گسترده‌تر در یک دوره حساس برای حکومت است. گزارش را بخوانید:
در روزی که ایران نخستین حمله مستقیم خود به اسرائیل را آغاز کرد، در داخل کشور نیز اقداماتی که چندان مورد توجه قرار نگرفت را آغاز کرد. به پلیس در چندین شهر دستور داده شد به خیابان‌ها بروند و زنانی را که متهم به نقض قانون سخت‌گیرانه پوشش اسلامی هستند، دستگیر کند.
مقامات ایرانی اصرار دارند کمپین موسوم به نور کسب‌وکارها و افرادی را هدف قرار می‌دهد که قانون حجاب را نادیده می‌گیرند و مطابق خواست شهروندان مقیدی است که از تعداد رو به افزایش زنان بدون حجاب در اماکن عمومی ناراضی هستند.
اما فعالان و برخی سیاستمداران می‌گویند به نظر می‌رسد این کمپین نه تنها به منظور اجرای حجاب اجباری، بلکه برای جلوگیری از هرگونه مخالفت گسترده‌تر در لحظه‌ای آسیب‌پذیر برای حاکمان روحانی است.
بر اساس شریعت اسلامی ایران، زنان موظف به پوشاندن موهای خود و پوشیدن لباس‌های بلند و گشاد هستند. متخلفان با توبیخ عمومی، جریمه یا دستگیری مواجه می‌شوند.
این قوانین از زمان اعتراضات به مرگ یک زن جوان در بازداشت گشت ارشاد در سال ۲۰۲۲ که به بزرگترین آشوب های سیاسی از انقلاب اسلامی ۱۹۷۹ تبدیل شد، به نقطه اختلاف سیاسی تبدیل شده‌اند.
پس از مرگ مهسا امینی ۲۲ ساله، در یک نافرمانی مدنی، زنان بدون حجاب به طور مکرر در اماکن عمومی ظاهر شده‌اند. نیروهای امنیتی با خشونت اعتراضاتی را که خواستار سرنگونی حکومت بودند، سرکوب کردند.
هم زمان با حمله پهپادی و موشکی ایران در تاریخ ۱۳ آوریل، رئیس پلیس تهران عباسعلی محمدیان در تلویزیون دولتی اعلام کرد کمپین جدیدی آغاز شده است. در حالی که صدها پلیس به خیابان‌های پایتخت و سایر شهرها سرازیر شده بودند، او گفت:
“از امروز، پلیس در تهران و سایر شهرها اقداماتی علیه کسانی که قانون حجاب را نقض می‌کنند، انجام خواهد داد”.
دستگیری ها
کاربران شبکه‌های اجتماعی تصاویری از حضور گسترده گشت ارشاد در تهران و ویدیوهایی از دستگیری‌های خشونت‌آمیز زنانی که متهم به پوشش نامناسب بودند، منتشر کردند، از جمله از نیروهای امنیتی لباس شخصی که زنان جوان را به داخل ون‌های پلیس می‌کشیدند.
ون‌های گشت ارشاد از سال گذشته به طور عمده از خیابان‌ها جمع شده بودند.
این اقدامات واکنش‌های عمومی نگران‌کننده‌ای را به دنبال داشت.
نگرانی در مورد آنچه که می‌تواند شکاف عمیق‌تری بین حکومت و جامعه ایجاد کند، برخی سیاستمداران را به انتقاد از تشدید سرکوب واداشته است.
سیاستمدار اصلاح‌طلب آذر منصوری در پلتفرم شبکه اجتماعی X نوشت: “… درست در زمانی که اتحاد ملی بیش از هر زمان دیگری حیاتی است، همان صحنه‌های زشت (که در طی اعتراضات شاهد آن بودیم) با خشونت بیشتر علیه زنان و دختران ایرانی تشدید شده است! این چه نوع سیاستی است؟”
وزیر کار سابق علی ربیعی در حساب X خود نوشت: “واقعا نمی‌فهمم وقتی مردم ایران احساس خوبی دارند و به مقابله با اسرائیل افتخار می‌کنند، ناگهان یک گروه (از تصمیم‌گیرندگان) جامعه را به سمت مواجهه با نهادها سوق می‌دهند؟”
برخی دیگر می گویند این اقدامات انگیزه های سیاسی دارد. یک فعال حقوق بشر در تهران گفت این اقدام با هدف “تزریق ترس به جامعه برای جلوگیری از هرگونه اعتراض ضدجنگ و سرکوب مخالفت‌های داخلی زمانی که حاکمان در جنگ با اسرائیل هستند” انجام شده است.
موضع سخت‌تر
یک فعال دیگر که خواست ناشناس بماند گفت: “این اتفاقی نیست که در همان روز حمله به اسرائیل، پلیس خیابان‌ها را پر کرد. آنها نگران از سرگیری ناآرامی‌ها بودند”.
چشم‌انداز جنگ با اسرائیل، پس از اقدامات تلافی‌جویانه دو طرف، بسیاری از ایرانیان عادی را که در حال حاضر با مشکلات متنوعی از جمله دشواری های اقتصادی و تشدید کنترل‌های اجتماعی و سیاسی پس از ناآرامی‌های سراسری در سال‌های ۲۰۲۲-۲۳ روبرو هستند، نگران کرده است.
یک مقام دولتی میانه‌رو سابق گفت حاکمان روحانی موضع سخت‌گیرانه‌تری در برابر صداهایی که خواستار تغییرات سیاسی و اجتماعی هستند، اتخاذ کرده‌اند، زیرا می‌ترسند که چنین دیدگاه‌هایی در زمانی که ایران تحت فشار خارجی است، گسترش یابد. این مقام سابق اشاره کرد: “این بخشی از استراتژی حاکمان برای تحکیم قدرت خود وقتی کشور با تهدیدات از دشمن دیرینه خود اسرائیل روبرو است می باشد”.
یک سیاستمدار ایرانی، نماینده سابق مجلس، گفت “سرکوب ها تنها متوجه زنانی که حجاب را نقض می‌کنند نیست. در روزهای گذشته، ما شاهد سرکوب واضح هر نشانه‌ای از مخالفت بودیم”.
بر اساس گزارش های وب‌سایت‌های خبری مخالف، خبرنگاران، وکلای دادگستری، فعالان، مدافعان حقوق بشر و دانشجویان در روزهای گذشته دستگیر شده، احضار شده یا با اقدامات دیگری مواجه شده‌اند.
این وب‌سایت‌ها می نویسند اتهام اصلی افراد دستگیر شده “تحریک افکار عمومی” است.
رسانه های دولتی گزارش دادند: در تاریخ ۱۴ آوریل، واحد اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب ایران در مورد هرگونه پستی در حمایت از اسرائیل توسط کاربران شبکه‌های اجتماعی هشدار داد.
