ترکیه: تیم آمِدسپور، تیم دیاربکر که همیشه مورد تبعیض قرار گرفته است، با پیروزی ۱-۰ در برابر رقیب خود، سُماسپور، قهرمان لیگ B (TFF 2. Lig) و برای اولین بار به سری A فوتبال ترکیه نزدیک شد.
آمِدسپور که امسال در گروه سرخ سری B (TFF 2. Lig) در ترکیه بازی می‌کرد، قهرمان لیگ ۲۰۲۳-۲۰۲۴ شد. این تیم که سال‌هاست با حملات نژادپرستانه و سیاسی مواجه بوده، یک هفته پیش از پایان فصل پیروزی خود را جشن گرفت و با پیروزی ۱-۰ در خارج از خانه مقابل تیم سماسپور قهرمان شد.
آمِد نام کردی شهر دیاربکر است که در جنوب شرقی ترکیه در امتداد رود دجله واقع شده است. این شهر در گذشته میزبان تمدن‌های مختلفی مانند آرامیان، صفویان، رومیان، مادها و عثمانی‌ها بوده است. متأسفانه آمِد صحنه نسل‌کشی ارامنه و آشوری‌ها نیز بوده است. پس از تأسیس جمهوری ترکیه، این شهر به مرکزی برای بنیادگرایی و ترک‌سازی تبدیل شد. از ابتدا، جمعیت بزرگی از کردزبانان در این شهر زندگی می‌کردند که از مجموعه‌ای از حقوق اولیه، از جمله حق تحصیل به زبان مادری خود، محروم بودند.
در این روزها، خیابان‌های آمِد/دیاربکر پر از افرادی است که پیروزی آمِدسپور را جشن می‌گیرند. این یک لحظه شادی است که فراتر از یک پیروزی ورزشی ساده است، بلکه نشان‌دهنده لحظه‌ای از تأیید، دیده شدن اجتماعی و سیاسی برای این شهر است.
آمِدسپور از رنگ‌های معروف پرچم کردی، قرمز، سبز و زرد استفاده می‌کند که نماد هویتی نادیده گرفته شده و زبانی ناپذیرفته شده است. خود نام این تیم در طول سال‌ها در مرکز تبعیض قرار داشته است. این باشگاه که در سال ۱۹۷۲ تأسیس شد، در سال ۲۰۱۴ تصمیم گرفت نام اولیه خود، دیاربکر اسپور، را به آمِدسپور تغییر دهد. انتخابی که بلافاصله باعث ایجاد تنش شد. در سال ۲۰۱۶، در این شهر به جای شهرداران منتخب گولتان کیسناک و فرات آنلی، که به اتهام «فعالیت‌های تروریستی» تعلیق و دستگیر شده بودند، یک کمیسر ویژه به نام جومالی آتیلا انتصاب شد. آتیلا که توسط وزارت کشور منصوب شده بود، به آمِدسپور پیشنهاد داد تا نام خود را تغییر دهد تا از کمک های شهرداری برخوردار شود، اما باشگاه این درخواست را رد و تأکید کرد که انتخاب آمِدسپور برای افزایش دیده شدن جامعه کردها است.
مشکلاتی که آمِدسپور با آن مواجه شده به اینجا ختم نمی‌شود. موارد متعددی از حمله‌های فیزیکی و لفظی نژادپرستانه طی سال‌ها رخ داده است.
در سال ۲۰۱۶، در مسابقات مقابل کارابوک‌اسپور و باشاک‌شهیر اسپور، در سال ۲۰۲۳ مقابل بورسااسپور و در سال ۲۰۲۴ مقابل دنیزلی اسپور و اِتیمِسگوت اسپور، هواداران، بازیکنان و حتی مدیران آمِدسپور در بازی‌های خارج از خانه به‌صورت لفظی مورد حمله قرار گرفته و به‌صورت فیزیکی مورد ضرب و شتم قرار گرفتند. شعارهایی مانند «کردها بیرون»، «تروریست‌ها بیرون» و «فقط کسانی که خود را ترک می‌دانند می‌توانند خوشحال باشند»، همراه با مجموعه‌ای از توهین‌ها و تهدیدهای مرگ، در جریان مسابقات آمِدسپور به امری عادی تبدیل شده بود.
حتی فدراسیون فوتبال ترکیه فشارهای اقتصادی بر این باشگاه اعمال کرد. در سال ۲۰۱۶، در جنوب شرقی ترکیه، برخوردهایی میان نیروهای مسلح دولتی و نیروهای مسلح محلی رخ داد که بسیاری از مناطق از جمله شهر آمِد/دیاربکر را درگیر کرد. برای جلب توجه به این وضعیت، این تیم در جریان مسابقه مقابل فنرباغچه در جام ترکیه، بنری با نوشته «بچه‌ها نباید بمیرند، باید به مسابقه بیایند» به نمایش گذاشت. به همین دلیل آمِدسپور با جریمه‌ای ۵۰۰۰ لیره ترکیه (حدود ۱۵۰ یورو) روبه‌رو شد و بنر در پخش زنده تلویزیونی سانسور شد.
در تیم آمِدسپور همیشه بازیکنان مهمی حضور داشته‌اند که هرگز موضع سیاسی خود را پنهان نکرده‌اند. دنیز نکی در سال ۲۰۱۸ توسط فدراسیون به مدت سه سال و نیم تعلیق شد و با جریمه‌ای ۲۷۳ هزار لیره ترکیه (حدود ۷۹۰۰ یورو) مواجه شد، زیرا علیه حمله ترکیه به شهر عفرین در سوریه که عمدتاً کردنشین بود، اعتراض کرده بود. پس از تهدیدهای مرگ و خطر زندانی شدن، دنیز به آلمان پناه برد.
فضای سیاسی که پس از انتخابات ۳۱ مارس به آرامی در حال تغییر است، به نتایج کوچکی برای آمِدسپور منجر شده است. دو هفته قبل از جشن پیروزی، این تیم در خارج از خانه مقابل کاستامونو بازی کرد. شهردار تازه‌منتخب این شهر، حسن بالتاجی از حزب جمهوری‌خواه خلق (CHP)، مخالف اردوغان؛ در یک پیام ویدیویی از هواداران دو تیم، برادری و صلح را برای بازیکنان خواستار شد. شهردار استانبول، اِکرم امام‌اوغلو، که او نیز از حزب جمهوری‌خواه خلق است و در انتخابات ۳۱ مارس دوباره انتخاب شد، در شبکه‌های اجتماعی به آمِدسپور، پس از مسابقه سرنوشت‌ساز مقابل سماسپور، تبریک گفت.
تاریخ آمِدسپور، همچنین تاریخ یک ملت ستمدیده در جست‌وجوی حقوق خود و شهری است که مجبور به تحمل تغییرات و فراموشی حافظه شده است. در این روزها، هزاران نفر با کاروان‌های اتومبیل، سرود، رقص و تولید دودهای رنگی جشن می‌گیرند. آمِدسپور فصل را با ۲۴ پیروزی، ۸ تساوی و ۳ شکست به پایان رسانده، ۷۳ گل زده و در ۳۵ مسابقه ۸۰ امتیاز به دست آورده است. در فصل ۲۰۲۴-۲۰۲۵، این تیم بخشی از سری A (TFF Lig1) خواهد بود که تنها یک رتبه پایین‌تر از سری برتر فوتبال ترکیه، به نام سوپر لیگ، قرار دارد. به همین دلیل انتظار می‌رود که توجه بیشتری به رنگ‌های این باشگاه و همچنین شهر جلب شود، به امید این که هرگز دیگر شاهد حوادث نژادپرستی و حملات فیزیکی نباشیم.
منبع: ایل مانیفستو
