سازمان بین المللی مهاجرت از ۶۸۶ مرگ و ناپدیدشدگی در مرزهای بین ایالات متحده و مکزیک در سال ۲۰۲۲ خبر داده که آن را مرگبارترین راه زمینی در دنیا برای مهاجران می کند. اما، این امر باعث انصراف کسانی که قصد مهاجرت دارند نمی شود. ۲۵۰ هزار تنی که فقط در ماه دسامبر ۲۰۲۳ بخت خود را برای ورود به تگزاس، نیومکزیک، آریزونا و کالیفرنیا آزموده و یک رکورد بجا گذاشته اند.
در حدود ۱۰۰ کیلومتری جنوب تاکسون (آریزونا)، در وسط صحرا ، مرز بین ایالات متحده و مکزیک، به یک کشور در حال جنگ شباهت دارد. پلیس مخوف مهاجرتی «گشت مرزی ایالات متحده»، مجهز به انواع تجهیزات مدرن است. شهرهای تیخوآنا، نوگالس، آگوا پریتا و خوآرز مجهز به دوربین های اشعه مادون قرمز، پهپادهای خیلی بلندپرواز غیرقابل دید با چشم غیرمسلح و مأموران لباس سبز گشتی هستند که در خودروهای بزرگ پرقدرت گشت می زنند. برج های تجسسی شرکت اسرائیلی «البیت سیستمز»، که در مناطق اشغالی فلسطین آزمایش شده، از بزرگراه به دقت صحرا را زیر نظر دارند.
افراد فاقد مدارک هویت توسط گشتی های تاکسون دستگیر و پس از مدتی کم و بیش طولانی در بازداشت بسربردن، با اتوبوس به نوگالس برده شده و در آنجا رها می شوند. آنها، گیج و منگ از خستگی، به کومدور پناه می برند که یک غذاخوری در سطح متوسط است که توسط افراد مذهبی اداره می شود. برای رسیدن به این محل، مهاجران باید طول گورستان شهرداری را طی کنند که قبرهای آن خوابگاه بینوایان است. اخراج شده ها با پیراهن های آبی آسمانی و کیسه های پلاستیک شفاف خود شناخته می شوند که در پایان مدت زندان به آنها داده شده است. پلیس همه لوازم و گاه حتی پول های آنها را ضبط می کند. اولین اولویت آنها یافتن لباس های جدید است. با لباس های نامناسبی که به این ترتیب به دست می آورند، طعمه هایی آسان برای راهزن های نوگالس هستند.
لبخند و یک فنجان شکلات داغ
در پشت در قفل شده این غذاخوری، ۶ میز بزرگ پذیرای حدود ۳۰ مهاجر اخراج شده با نگاه هایی سردرگم است. خواهر آلیسیا با مهربانی به تازه واردان خوشامد می گوید و آنها را به یک لبخند و یک فنجان شکلات داغ مهمان می کند. با آن که برخی از مهاجرها در عبور از صحرا شکست خورده اند، ولی کسانی هم هستند که از سال ها پیش در ایالات متحده زندگی کرده و بخاطر یک خلاف «عدم رعایت چراغ راهنمایی» در حال رانندگی بازداشت و اخراج شده اند. این ماجرای اندوهبار کسانی است که بدون مدارک هویت زندگی می کنند. یک تلفن همراه دست به دست می چرخد تا اخراج شده ها به خانواده های خود خبر دهند. مسئول تلفن پس از هر تماس شماره گرفته شده را پاک می کند: «ممکن است شیرناپاک خورده هایی به عنوان آدم ربایی بخواهند از خانواده ها پول بگیرند». بیشتر اخراج شده ها از بخش های جنوبی مکزیک (چیاپاس، گوئررو، اوکسانا) هستند که دستمزد کارگر به زحمت برای غذادادن به یک مرغ کافی است. برخی زبان اسپانیایی هم نمی دانند و به گویش بومی سخن می گویند. خانم جوآنا ویلیامز، از موسسه غیردولتی «کتیو بوردر اینیسیاتیو»، که دو ملیتی و تأمین کننده مالی کومدور است، توضیح می دهد که: «بدبختی و خشونت دسته های قاچاقچی، دو عامل مهاجرت اینها است».
پیش از حمله به صبحانه، دست ها را بهم نزدیک کرده و دعایی خوانده می شود. یکی از مهاجرها با نگاهی سرگشته به هیجان می آید. او به گویش محلی منطقه سخن می گوید که در آن مهاجران «مرغ»(pollos)هایی هستند که یک «خروس»(pollero) آنها را هدایت می کند که غالبا جوان و نه چندان داراتر از آنها است. در رأس سلسله مراتب گرگ آمریکایی (coyote) در خودرو ۴X4 خود نشسته، تلفنی هوشمند به گوش دارد و با قاچاقچی ها در تماس است. رئیس ها دور هستند و کارها را به وسیله آدم های خود اداره و پول جمع می کنند. نظامی کردن مرز، بازاری به اندازه قاچاق مواد مخدر سودآور ایجاد کرده است. امروز، برای راهنما شدن، عبور گروهی و حتی تنها ، باید به قاچاقچی ها پول پرداخت. دست زدن به این کار بدون اعلام کردن به آنها به معنی امضای فرمان مرگ خود است. قاچاق مواد مخدر و انسان درهم ادغام شده چون مهاجران ناگزیرند بسته های ۲۵ کیلویی مواد مخدر را به عنوان خراج عبور حمل کنند.
«اوریل» خود را یک ابرمهاجر می داند. او ۵ بار برای «کارکردن در رشته ساختمان» در کالفرنیا، از صحرا عبور و هربار حدود ۲ هزار دلار به «گرگ های آمریکایی» پرداخت کرده است. این کهنه سرباز ارتش مکزیک، از شگردهای خود برای به چالش کشیدن صحرا مانند کندن سوراخ در زمین و گذاشتن یک کیسه پلاستیک برای جمع آوری رطوبت و به دست آوردن آب» سخن می گوید. هنگامی که از حماقت های گروه خود حرف می زند، دست های چابکش مثل جابجا کردن ژتون ها در بازی پوکر، روی میز حرکت می کنند. یک گروه شامل ۴ «مرغ» از جمله ۳ زن و خود او است: «مرغ ها همیشه آب می خواهند و از همه چیز گله و شکایت دارند و گریه می کنند». اوریل نمی گوید که چگونه گیر می افتد.
مرگ از تشنگی و سرما
بالگردها، دیوار، گشتی ها و جوخه های سگ ها، واشنگتن در طول سال ها همه منافذ بجز صحرا را بسته است. صحرایی آنقدر وحشتناک که می توان فکر کرد خود به تنهایی کافی است. اما مهاجرها بخت خود را می آزمایند و همواره به راه هایی دورتر می روند. این راهبرد، چنان که خانم جین کریش، با خاموش کردن جیپ خود در کرانه آریزونا، در دامنه کوه سیریتا، که صخره های عمودی کوهستان در آن واقع شده، می گوید: «ناحیه تاکسون به مدخلی به سوی مرگ تبدیل شده است». بین سال های ۱۹۹۹ و ۲۰۱۷، جسد بیش از ۳ هزار مهاجر که از تشنگی یا سرما مرده و یا موقع تعقیب و گریز با پلیس مرزی به عمق دره افتاده بودند پیدا شده است.
خانم کریش مدیر یک گروه گشت از «نیکوکاران مذهبی» وابسته به کلیسای پرسبیترین تاکسون است که در سال ۲۰۲۲ ایجاد شده است. او ۳ بار در هفته همراه با جمعی داوطلب در نقاط مختلف آب می گذارد و بسته های لازم برای زنده ماندن قرار می دهد. متوسط سن این نیروی گشتی، که ۳ بازنشسته در لباس کوهنوردی هستند، ۶۷ سال است. در منظری یک دست و باشکوه، که باد سوزان در میان درختچه ها می پیچد، این مومنان نیکوکاردر جستجوی کرکس هایی هستند که در ارتفاع کم پرواز می کنند. برای ردیابی یک جسد، بجای زمین، باید بیشتر به آسمان نگاه کرد. در کوهستان، آنها سطل های آب را در مسیرها می گذارند. مهاجران، در تعقیب و گریز با پلیس مهاجرت، مدام راه خود را تغییر می دهند اما رد و اثرهایی مانند کاغذهای روغنی، شلوار جین، بلوز، قوطی های نوشیدنی نیروزای رد بول و قوطی های داروهای هیجان زا – که راهنماها آنها را به خورد مهاجران می دهند تا سریع تر حرکت کنند- بجا می گذارند.
نیکوکاران مذهبی جدولی به روز شده از مرگ و میرها دارند که به صورت نقطه های قرمز بر روی جی پی اس (GPS) آنها نشان داده می شود. گشت مرزی گاه آنها را با دهان های مجروح شده از تیغ کاکتوس هایی می یابد که در آخرین تلاش می خواسته اند آنها را بخورند. یا با بدن هایی که چنان بر روی زمین افتاده که گویی می خواهند در شن های صحرا شنا کنند. برخی از آنها در ۵۰ متری یک پمپ بنزین از پا درآده اند. خانم کریش توضیح می دهد که: «بسیاری از مهاجران پیش از این سفر هرگز سرزمین گرمسیری خود را ترک نکرده بوده و هیچ ایده ای درباره شرایط خیلی سخت این صحرا نداشته اند. آنها، با اطلاعات ناقص و نادرستی که از راهنماها دریافت می کنند، دست به اشتباه های متعددی می زنند: کلاه حفاظتی، لباس سیاه، آب کافی و روانداز شب ندارند». مجروح شدن مچ پا به معنی رها شدن توسط گروه و مرگ احتمالی است. در صحرا اندام های بدن به سرعت تجزیه و فاسد می شود و گرگ های امریکایی استخوان ها را پراکنده می کنند. خانم ماریادا والت، از موسسه «نو مور دتز» (No More Deaths) می گوید: «هیچ امکانی برای تعیین رقم کلی مرده ها وجود ندارد. آنچه یقین است، این است که صحرا نقش یک سلاح مرگبار را ایفا می کند». این راهبرد نامی دارد که در دوره ریاست جمهوری ویلیام کلینتون «پیشگیری برای بازدارندگی» بر آن نهاده شده است. یک هنرمند محلی صلیب هایی چوبی برای گذاردن در جاهایی که جسدها یافت شده درست کرده است. در برابر یکی از این صلیب ها، جی پی اس نیکوکاران مذهبی عبارت «کورونا، وارگاس، مارکو آنتونیو، ۱۳ اکتبر ۲۰۰۷. علت احتمالی مرگ، گرما زدگی» دیده می شود. بخت با این مرده یار بوده، چون به او هویت داده شده است.
ریشخند این ماجرای اندوهبار خاموش در این است که ناحیه تاکسون برای عملکرد خود به نیروی کار غیرقانونی نیاز دارد. در اصل، در همه شهرهای آمریکا، کارفرماهای کوچک یا موسسه های بزرگ، با اغماض مقامات، افراد بدون مدرک هویت را استخدام می کنند. چرا باید از این کار صرفنظر کرد؟ آنها در رستوران داری، هتلداری و مزرعه ها به کار گرفته می شوند. در غذاخوری های مدرسه ها و بیمارستان ها صبحانه ها را آماده می کنند. هر سحرگاه، در تاکسون دربرابر کلیساهای مختلفی که «مناطق حساس» نامیده می شود و تحت نظر شهرداری ها است جمع می شوند. این وضعیت، مادام که مرتکب خلاف نشوند، برای آنها نوعی امنیت ایجاد می کند. آنها منتظر می مانند تا کارفرمای روزشان بیاید و آنها را برای کارهای بزرگ یا باغبانی به کار گیرد. خانم لیزا دک دانیل- هاتچینگز، مقام مذهبی ای که در آمادو – مجتمعی از خانه های واقع در نیمه راه تاکسون تا مکزیک-، با او دیدار کردیم معتقد است که به قدر کافی درباره: «عوامل عمیق مهاجرت کاری حرف زده نمی شود».
شکی نیست که قراردادهای تجارت آزاد دهقانان مکزیکی را فقیر کرده است. خانم لیزا مک دانیل هاچینگ، کشیش در آمادو، دهکده ای در نیمه راه توسان و مکزیک ، بر این باور است که«ایالات متحده ، .به نوعی، این وضعیت را ایجاد کرده است».
روش های بیرحمانه
«گشت مرزی»(Border Patrol) هدف انتقاد مدافعان مهاجران است. آنها مأموران آن را افرادی خشن می دانند اما این مأموران معتقدند که درباره شان کم مهری می شود. ۳۷۰۰ تن از این مأموران در ناحیه تاکسون گشت می زنند. تارنمای اینترنتی آنها تصریح می کند که این گشت: «یکی از فعال ترین نیروها در کشور از نظر تعداد دستگیری مهاجران غیرقانونی و ضبط ماری جوآنا است». «گشت مرزی» خاموش است اما سندیکای اکثریتی آن «شورای ملی گشت مرزی» پرحرف تر و حتی تنها سندیکای کارگری ایالات متحده است که در سال ۲۰۱۶ از نامزدی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری حمایت کرد. آرت دل کوئتو، رئیس آن در ناحیه تاکسون، شخصیتی مهم، سخنگوی سندیکا در سطح ملی و یک چهره رسانه ای هوادار ترامپ است. او در پادکست خود تصویری مردانه و خشن به عنوان «گرین لاین» ارائه می کند که نوعی گفتگوی پیشخوانی با لحن محافظه کارانه خطاب به نیروهای خود است.
«گشت مرزی» باوجود داشتن روحیه قوی، غیرشفاف عمل می کند. از آن مکرر به خاطر روش های بیرحمانه انتقاد می شود و به آدم کشی متهم می گردد. در موارد معدودی که کار به دستگاه قضایی کشیده شده، هرگز هیچ یک از مأموران بخش تاکسون محکوم نشده است. جیم کاله، وکیل ، که بیش از ۲ دهه است دفاع از آن را به عهده دارد، مبنای دفاع خود را بر ویژگی خاص این پلیس قرار داده است: «یک نیروی شبه نظامی مأمور تعقیب فعالانه غیرقانونی ها». او بر جنبه ویژه کار و خطرناک بودن حرفه مأموران آن تأکید می کند. در صورت بروز مشکل: «مأموران به طور نظام مند توسط یک هیئت داخلی بازجویی می شوند. ارزیابی این است که از هر ۲۰ و حتی ۱۰ مهاجر غیرقانونی یکی قاچاقچی است… به اخراج شده های سالوادور بر می خوریم که مسئول و عضو دسته های قاچاقچی هستند… آنها می توانند بدوند، بجنگند و شیفته این اند که ادعا کنند گشت مرزی با آنها با خشونت رفتار کرده است». به طور کلی، حرف یک مهاجر غیرقانونی دربرابر یک مأمور قرار می گیرد.
نویسنده: Maxime Robin روزنامه نگار
منبع: لوموند دیپلماتیک
