مسوولیت گریزی دولت با شعار “من” ماسک می زنم

سیمین کاظمی: از آغاز همه گیری کووید ۱۹ چند شعار مطرح شده و رواج یافته که تا کنون شعار “کرونا را شکست می دهیم” و “در خانه می مانیم” کنار گذاشته شده و اکنون شعار “من ماسک می زنم” در راس تبلیغات ضدکرونایی قرار گرفته است. تغییر شعارها به وضوح متناظر با تغییر رویکرد و میزان مسوولیت پذیری دولت در مواجهه با همه گیری کووید ۱۹ بوده است.

شعار “من ماسک می زنم”، که جدیدترین شعار است، حکایت از تاکید بر مسوولیت فردی در مقابله با بیماری کووید ۱۹ دارد. پیام نهفته در این شعار این است که ماسک نزدن علت انتشار بیماری است و هر که ماسک نمی زند مسوول بیمار شدن خودش و دیگران است. پس خودتان ماسک بخرید و بپوشید تا بیمار نشوید!

با این شعار و رویکرد پشت آن قرار است وقتی آمار مرگ کرونا در یک روز به دویست نفر می رسد، شما اولین نفر را که دیدید ماسک ندارد یا بینی اش را با ماسک نپوشانده در مرگ آن دویست نفر مقصر بدانید و اصلا به خاطر نیاورید که دولت در کجای این ماجراست و چه نقش و مسوولیتی در شیوع روبه افزایش بیماری داشته و دارد.

در واقع، اگر دو شعار “کرونا را شکست می دهیم” و “در خانه می مانیم” به مسوولیت دولت در مقابله با کرونا قائم بود، راهکار شکست خورده ی “فاصله گذاری هوشمند” و “من ماسک می زنم” یکسره مسوولیت را متوجه افراد می کند و بار مقابله با اپیدمی را بر دوش آنها می گذارد.

شعار “کرونا را شکست می دهیم”، در صورت همکاری دولت، مردم و کارکنان نظام سلامت قابل تحقق به نظر می رسید، اما این شعار چون یک تحدی بی پشتوانه بود به سرعت کنار گذاشته شد؛ و حالا و تا این مرحله از اپیدمی، کرونا نه تنها شکست نخورده بلکه قوی تر از قبل در حال گسترش رنج و مرگ است. تصویر بیمارانی که در پارکینگ بیمارستان مسیح دانشوری، اکسیژن می گیرند، خود به تنهایی گویای این شکست است. جمع کردن زودهنگام و عجولانه بساط قرنطینه، محدود بودن امکانات درمانی بخش عمومی و مردمی که نمی دانند به کدام داده ها باید اطمینان کنند، دست به دست هم دادند تا کرونا کماکان سایه وحشتش کم نشود.

شعار دیگر “در خانه می مانیم” بود، که به زودی فراموش شد، چون چرخ اقتصاد از حرکت ایستاده بود و بنابراین با دادن اطمینان کاذب به مردم، این باور القا شد که خطر بیماری رفع شده است تا آن چرخ بچرخد و اگرچه حالا می چرخد اما همراه با آن نفس های گرفتار کرونا به شماره افتاده و مرگشمار وزارت بهداشت خبر از کشتار روزافزون ناشی از بیماری می دهد.

با چنین وضعیتی که رها شدن جامعه به حال خود، دلهره آور شده و واقعیت اپیدمی کروناویروس نشان داده که مسامحه و سهل گیری چه نتایج خطرناکی دارد، شگفتا که ماسک به عنوان راه اصلی تبلیغ می شود و با اغراق و به طرزی غیرواقعی بر نقش آن اصرار می شود.

واقعیت این است که اپیدمی با پیامهای اخلاقی و موعظه های آتشین و نمایش های تبلیغاتی کنترل نمی شود، بلکه نیازمند اقدامات موثر و علمی است. این اقدامات هم در شرایط فعلی، جز با مداخله و هدایت دولت راه به جایی نمی برند. در شرایط کنونی تاکید بر ماسک در کنترل کووید ۱۹، نه تنها اغراق آمیز و غیرموثر و ناکافی است، بلکه هدفی دیگر را دنبال می کند که ربطی به سلامت جامعه ندارد. این هدف همان طور که گفته شد، کاستن از بار مسوولیت دولت برای کنترل بیماری و گذاشتن این بار بر دوش افراد است.

در حالیکه شیوع بیماری بیشتر و کشنده تر می شود، اگر هدف حفظ سلامت جامعه باشد، چاره ای غیر از وضع مجدد محدودیت های تردد، تعطیلی و منع اجتماعات، حمایت از تهیدستان برای گذران زندگی در قرنطینه و افزایش امکانات درمانی وجود ندارد، اما اگر هدف غیر از آن باشد که چاره همان شعار و راهکار نمایشی “من ماسک می زنم” است!

• برگرفته از تلگرام دکتر سیمین کاظمی

چاپ کن