آنچە کە امروز در روژئاوا در جریان است نە یک اتفاق بلکە یک نرم معمول در یک صد سال گذشتە بودە است. با نگاهی اجمالی بە یک سدە گذشتە در میابیم کە چگونە این اتفاقات بە غایت خانمانسوز کە هر یک نسلی از کوردها را بە بردگی کشدە است، بە نرمهای عادی در سیاست منطقە تبدیل شدەاند.
پس از شکست امپراتوری عثمانی در سال ١٩٢٢-٣، کشورهای پیروز بە همراە امپراتوری شکست خوردە عثمانی در سیڤیر پاریس گرد هم آمدند تا معاهدە صلح را امضا کنند. الغای و تقسیم امپراتوری عثمانی، بە رسمیت شناختن حق و حقوق اعراب، بە رسمیت شناختن استقلال ارمنستان و حق خودمختاری برای کوردها (بند ٣ مفاد ۶٢-۶۴) از جملە بندهای مندرج در بیانە صلح سیڤر بود کە کشورهای پیروز آن را طرح کردە بودند. در بند ۶۴ این معاهدە آمدە بود کە در صورتیکە کوردها میل بە استقلال داشتە باشند حکومت ترکیە ملزم بە رعایت حق آنها برای استقلال میباشد. بنابر بر مفاد پیمانامە سیڤر اراضی جدا شدە از امپراتوری عثمانی میبایستی تحت قیومیت کشورهای پیروز در میامدند. مصطفی کمال و پیروانش کە از مدتها پیش خواهان رفرم در سیستم سیاسی و نظامی امپراتوری بوده و خود را ترکهای جوان معرفی میکردند توانستند حس ناسیونالیستی ترکهای را با مخالفت با بندها و مفاد معاهدەای سیڤیر تقویت کنند و بقایای امپراتوری عثمانی را سرنگون و جمهوری ترکیە را بنیاد نهند. مصطفی کمال خواهان یک معاهدە جدید با مفادی بود کە مانع از استقلال و یا خودمختاری کوردها شود. کشورهای پیروز از جملە بریتانیا و فرانسە کە از کشورهای پیروز در جنگ بودند و رهبری فاتحان استانبل را بر عهدە داشتند تن بە درخواست مصطفی کمال برای معاهدە جدید در ٢۴ جولای ١٩٢٣ در لوزان سویس آمادە شدند. غربیها بدون هیچ گونە مقاومتی بە تعهد خود در معاهدە سیڤر پشت کردند و تن بە معاهدە لوزان دادند. پس از آن در ٢۵ ماە می ١٩٢۵ عصمت انونو بطور علنی اعلام کرد کە ما در کشور ترکیە چارە ای جز ترک کردند مردم در این کشور نداریم و هر مقاومتی در برابر آن را سرکوب میکنیم. از آن زمان بە بعد اسیمیلاسیون، قتل، کشتار، زندان، اعدام و کوچ اجباری کوردها در این کشور ادامە داشتە است. قرار دادن لوزان در واقع از شنیعترین خیانتهای تاریخ غرب در حق ملت کورد بە حساب میاید. کوردستان بطور رسمی بین جمهوری ترکیە، سوریە تحت قیومیت فرانسە و عراق تحت قیومت بریتانیا بە چهار بخش تقسیم شد.
در جریان جنگ جهانی دوم، ایران از طرف شمال کشور توسط شوری سابق و از طرف جنوب توسط بریتانیا بە اشغال در آمد. حکومت مرکزی در اوج بی سروسامانی قدرت کافی برای کنترل اوضاع در کشور را از دست دادە بود. بخشی از کوردستان و آذربایجان در واقع خط حایل بین اشغالگران روسی و بریتانیا بود. در سال ١٩۴۵ خلا ناشی از جنگ جهانی دوم فرصتی بە کردها در کوردستان ایران داد تا خود بتوانند سرنوشت خود را در دست بگیرند. جمهوری کوردستان از جملە دستاوردهایی بود کە در این بحبوحە بە همراە جمهوری آذربایجان در تبریز بە رهبری پیشەوری بە وجود آمدند. هر دو جمهوری تازە تاسیس از طرف روسها حمایت میشدند ولی هیچ یک در خلا بە وجود نیامدند بلکە صرف وجود و پیدایششان را بایستی در ظلم تاریخی جستجو کرد کە عمرش بسی طولانیتر از جنگ جهانی دوم است. و این، این فرضیە را کە هر دو جمهوری توسط روسها تاسیس شدە را رد میکند. ولی آنچە مسلم است روسها از ظلم تاریخی کە بر کوردها میرفت نهایت بهرە برداری سیاسی را کردند و در صورتی کە بە نیات سیاسی خود در ایران رسیدند و شاە ایران حاضر بە دادن امتیازت سیاسی و اقتصادی بە روسیە شد، روسیە بلافاصلە نیروهایش را از کوردستان فرا خواند و زمینە را برای کشتار و تصرف دوبارە کوردستان و آذربایجان مهیا نمود، پس از اشغال دوبارە مهاباد جمهوری کوردستان شکست خود و قاضی محمد بە همراە چند نفر از نزدیکانش در مهاباد اعدام شدند.
در کوردستان عراق و در جریان جنگ کرکوک دوبارە رد پای آمریکا در پشت پا زدن بە کوردها مشهود است. کوردها موفق شدە بودند نیروهای داعش را از بخش بزرگ از عراق و کوردستان با دادن تلفاتی انسانی نزدیک بە ۴٠٠٠ پیشمرگە خارج کنند و بارها مانع از سقوط کرکوک توسط داعش شدە بودند. اما با کم شدن تهدید داعش و اعلام نتایج رفراندم استقلال کوردستان در کوردستان عراق آمریکا با نشان دادن چراغ سبز بە مرتجعترین نیروی عراقی حشد شعبی، کرکوک را بە حکومت مرکزی واکذار کرد و مخالفت خود را با رای ٩٨٪ مردم کوردستان کە خواهان استقلال شدە بوند نشان داد.
در جریان حملە نیروهای مرتجع اسلامی و حامی ترکیە بە عفرین نیز نیروهای آمریکایی با نشان دادن چراغ سبز بە این نیروها با کشتار کوردها در این منطقە آری گفتند و علنا پشت بە نیروهای کرد کردند کە یکی از مخوفترین نیروهای مرتجع در تاریخ را بە زانو در آوردە بود.
حال روژئاوا ادامە همان تراژدی است کە در یکصد سال گذشتە بارها تکرار شدە است. حالا کە خطر داعش امنیت کسی را در غرب تهدید نمیکند آمریکا و غرب در کمال آرامش و دور از خطر انفجار در خیابان هایش بە انتظار خبر قتل و عام کوردها در کوردستان سوریە پای سکرین تلویزیون ها نشستەاند.
1378 -1401 (2000 – 2023) * کپی رايت