گفتگو با دویچه وله ی آلمان
دویچه وله: ناظران سیاسی مسائل ایران، ایرانیان خارج از کشور را وزنه سیاسی ای موثر در مبارزه برای دموکراسی در ایران می دانند. آقای ف. تابان، گرداننده سایت پربیننده اینترنتی “اخبار روز” به عنوان ناظری سیاسی در خارج از کشور به پرسشهای صدای آلمان در باره انتخابات و حساسیت ایرانیان خارج از کشور نسبت به آن پاسخ می گوید.
مصاحبه کننده: کیواندخت قهاری
صدای آلمان: آقای تابان، شما موضوعهایی را که به شکل تحصن و اعتراض نمایندگان بروز کردند، زیر چه عنوانی دسته بندی می کنید؟ اختلافهای درون حکومتی یا مبارزه برای آزادی؟
ف. تابان: من فکر می کنم که نمی شود اینها را به سادگی از هم جدا کرد. به هر حال آنچه می بینیم هم مبارزه ای است در درون حکومت، هم بخشی از آن مبارزه ای است که برای دموکراسی و آزادی در ایران صورت می گیرد، چون نیروهای شرکت کننده در این تحصن، هر چند همه اصلاح طلب نامیده می شوند، ولی دارای گرایشهای متفاوتی هستند: بعضی فقط مسئله قدرت و باقی ماندن در قدرت برایشان مطرح است، اما بخشی از اصلاح طلبان، که متاسفانه تعدادشان زیاد نیست، با آرمانهای آزادیخواهانه در این حرکت شرکت کرده اند و واقعا قصدشان این است که دموکراسی در جامعه ما گسترش پیدا بکند.
صدای آلمان: فکر می کنید انگیزه های متفاوت بالاخره باعث جدایی جناحهای مختلف درون اصلاح طلبان از هم بشود؟
ف. تابان: قطعا همین طور است. همین الان به نظر من دو سیاست مختلف شکل گرفته است: جناحی از آنانی که اصلاح طلبان نامیده می شوند، و شاید بهتر است بگوییم سابقا اصلاح طلب بودند، علیرغم وضعیت ضددموکراتیکی که این انتخابات دارد قصد شرکت در انتخابات را دارند. ولی بخشی از اصلاح طلبان تاکید می کنند که در این روند شرکت نمی کنند و با این انتخابات همراه نمی شوند.
به نظر من این جدایی در جبهه دوم خرداد عملا شکل گرفته است. این جدایی از مدتها پیش شکل گرفته بود، اما اینک دیگر به نقطه نهایی و حساس خود رسیده است و قطعا این جدایی صورت می گیرد.
من امیدوارم که بخش رادیکال و آزادیخواه اصلاح طلبان مبارزات و خواسته های خود را با نیروهای دموکراتیک بیرون از حکومت همراه بکنند. این می تواند موفقیت بزرگی برای جنبش دموکراتیک در ایران باشد.
صدای آلمان: ایرانیان در خارج از کشور موضوع را چگونه می بینند؟ در باره میزان حساسیت آنها نسبت به آنچه در ایران می گذرد چه برآوردی دارید؟
ف. تابان: من فکر می کنم تمام مسائل و نقطه نظراتی که در ایران وجود دارد در خارج از کشور هم وجود دارد. نمی توان تقسیم بندی ای مشخص کرد. برای این گرایشها نمی توان مرزی در رابطه با خارج و داخل کشور گذاشت. ما شاهد هستیم که در همان موقع که در ایران بحث تحریم یا شرکت در انتخابات مطرح بود، در خارج از کشور هم مطرح بود. به نظر من استدلالهایی هم که می شد، چه در ایران و چه در خارج، در مجموع از منطق یکسانی برخوردار است.
اتفاقهایی که به این شکل می افتد، همان گونه که در ایران توجه افکار عمومی را جلب می کند، در خارج نیز همین گونه است. ما شاهد آنیم که در خارج کشور این تحولات به دقت دنبال می شود. کسانی که مسئله دموکراسی در ایران برایشان مهم است، همه اینها را به دقت دنبال می کنند.
صدای آلمان: مبنای این برداشت و برآورد شما چیست؟
ف. تابان: با سایت اینترنتی ای که داریم، می توانیم تا حدودی تشخیص بدهیم که در این وضعیت تعداد مراجعه کنندگان به سایتها و کسانی که به این وسیله اخبار را دنبال می کنند، بسیار بیشتر از تعداد آنان در وضعیتی است که در جامعه حالت سکون وجود دارد و اتفاق خاصی نمی افتد. ما در این دوره ها می بینیم که به طور کلی استقبال از مسائل و مطالب سیاسی افزایش می یابد و طیف وسیعتری نسبت به آن طیفی که به هر حال همواره مسائل را دنبال می کند، به موضوعهای سیاسی علاقه نشان می دهد.
صدای آلمان: برای همه این پرسش مطرح است که آینده چه خواهد بود؟ شما آینده را چگونه می بینید؟
ف. تابان: نمی توانیم به طور دقیق در این زمینه از امروز اظهار نظر بکنیم. من فکر می کنم که اگر نیروهای دموکرات بتوانند از فرصتی که به دست آمده است، استفاده کنند، می توانیم شاهد پیشرفتی جدید در جریان جنبش دموکراتیک در ایران باشیم، چون همه شاهد هستند که حکومت ولایت فقیه در این دو هفته اخیر آشکارا با استفاده مکرر از حکم حکومتی و با دخالت مداوم در مسائلی که قاعدتا مربوط به ولایت فقیه نیست، خود را بی اعتبار کرده است و امروز در جامعه به جز گروههای کاملا هوادار خودش نیروی بیشتری ندارد.
این فرصتی است که اگر نیروهای دموکرات، نیروهای اصلاح طلب پیگیر بتوانند از آن به درستی استفاده کنند و از یک سو مسئله ایجاد یک جبهه دموکراتیک و از سوی دیگر مسئله درخواست رفراندوم را، که امروز در جامعه ایران به قوت مطرح است، به طور مشترک پیش ببرند، فرصتی تاریخی خواهیم داشت تا جنبش دموکراسی خواهی در ایران را یک گام به جلو ببریم. اما اگر پراکندگی ها ادامه یابد و نیروهای دموکرات و تحول طلب نتوانند از این موقعیت استفاده کنند، چه بسا با از دست دادن مجلس توسط اصلاح طلبان شرایط دشوارتر بشود و فشارهای محافظه کاران بیشتر بشود.
فکر می کنم اگر در اول اسفند با تحریمی بزرگ مواجه شویم، این شکستی بزرگ برای حکومت ایران خواهد بود و این تحریم تا حدود زیادی می تواند برنامه های حکومت را برای آینده دچار اخلال کند.
