جمعی از دانشگاهیان و پژوهشگران رشتههای علوم انسانی و پزشکان خطاب به نظام سیاستگذاری و مردم ایران یک نامه سرگشاده نوشتند. در متن این نامه آمده است :
با واقعیت سرسختی چون ویروس کرونا، نه میتوان برخورد سرسری کرد و نه میتوان با روشهای نادرست به مقابلهاش رفت. فرجام هر دو، میدان دادن بیشتر به اشاعه این ویروس و افزایش میزان “ریسک نظاممند” است. ریسکی که بهدلیل ماهیت خفته آن در بدن فرد آلوده، و سرعت انتقالش، در قالب الگوی شبکهای غیرخطی، بهسرعت تکثیر میشود.
بنابراین، بدون رویههای سیاستی و مدیریتی صحیح و نبود همکاری جمعی، امکان فراگیر شدن این ویروس در سطح کشور و رسیدن تعداد مبتلایان به مرزهای بسیار خطرناکِ کنترلناپذیرِ همراه با مرگ و میر بالا وجود دارد. طبق آمار رسمی اعلام شده، در حال حاضر در ۲۰ استان کشور، الودگی به کرونا وجود دارد. این توزیع گسترده کشوری، ضرورت اتخاذ رویههای صحیح را صد چندان میکند.
واقعیت دیگر این است که اکنون افکار عمومی شناخت کافی از این ویروس پیداکرده است. بنابراین، تنها راه حداقلسازی هراس اجتماعی و بازگرداندن امید اجتماعی، پیگیری جدی اقدامات صحیح، چه از سوی نظام حکمروایی، در سطوح کلان و بخشی، و چه از سوی تک تک افراد جامعه است.
ما امضاکنندگان این بیانیه، نه از زاویه تخصصی پزشکی، بلکه به عنوان دانشگاهیانی در رشتههای مختلف علوم انسانی، به همراه چند تن از پزشکان متخصص، با کنار گذاشتن ریشهیابی انتقادی این بحران در شرایط خطیر فعلی، فقط از منظر مدیریتی و فرا تخصصی پزشکی، بر اتخاذ اقدامات زیر، با هدف کمک به مدیریت بهتر بحران، تاکید داریم:صورتبندی صحیح مساله؛ با نگاه توطئهگرایانه و با انداختن بار تقصیر بر گردن بیگانگان، مشکلی حل نمیشود. حتی اگر در یک سناریو، چنین فرضیهای قابل اعتناء باشد، از اهمیت نظام مدیریت بحران برای مواجههی با آن نمیکاهد. ضمن اینکه، افکار عمومی، با مقایسه اقدامات انجام شده در چین و سایر کشورها در سویی و در ایران در سوی دیگر، صورتبندیهای نادرست مساله را حمل بر عدم پاسخگویی نظام حکمرانی میکند. امری که بحران دیگری بهنام بیاعتمادی اجتماعی را بیشتر از قبل دامن میزند،
تعطیلی سراسری مدارس و دانشگاهها تا پایان سال جاری. برای پرهیز از اشاعه ویروس به صورت تصاعدی، لازم است مراکز آموزشی تعطیل شود و تقویم آموزشی از جمله زمان کنکور دانشگاه و پایان نیمسال دانشگاهی یکماه به تعویق افتد. در عین حال، میتوان از امکانات دنیای مجازی و آموزش راه دور بهره برد،
یک روز در میان کردن حضور پرسنل دولتی و بخش خصوصی، به نحوی که نظام اداری ضمن باز بودن، با اتکاء به نیمی از پرسنل خود، امور جاری ضروری را انجام دهد. در اینجا نیز میتوان در مواردی از سیاست انجام امور بهروش مجازی و دورکاری استفاده کرد.
منع برگزاری هر نوع اجتماعی، چه مذهبی و چه غیر مذهبی؛ در مورد اجتماعات مذهبی، ما ضمن احترام فراوان به اماکن مقدس و شعائر و آیینهای دینی و مذهبی، بر این باوریم که به استناد آموزه های دینی و سخن بزرگان دینی، رعایت احتیاطهای لازم با هدف صیانت از جان، شرط شرعی و عقلی است و حفظ سلامتی به عنوان یک واجب بر انجام مستحبات اولویت دارد؛ بخصوص در شرایط کنونی که هر گونه بیاحتیاطی، علاوه بر تهدید سلامتی و جان شرکتکنندگان در اجتماعات دینی، موجب بهخطر افتادن جان دیگران در ابعاد بالا نیز میشود،
اطلاع رسانی درست و بهنگام مراجع مسئول پزشکی و بهداشتی و اعلان رسانهای دقیق افراد مبتلای فوت شده و بستری در بیمارستانها و درخواست از افرادِ در تماس با بیماران، برای رجوع به مراکز درمانی و انجام معاینات بالینی لازم. شفافسازی در این باره، اقدام مهمی برای کنترل بحران است،
نظارت بر ارتباط های درون و بیرون زندان به منظور جلوگیری از اشاعه ویروس و اعطای مرخصی به زندانیان بیمار و دارای زمینههای بیماری، و اجرای عفو زودتر از موعد برای زندانیان مورد نظر، با هدف کاهش تراکم زندانها و پیشگیری از وقوع شرایط خطرناک در زندانها،
کمک گرفتن از سازمان بهداشت جهانی و چین برای تامین امکانات پیشگیری و درمانی؛ اقدامات لجستیک انجام شده در چین و تجربهی این کشور و امکانات سازمان بهداشت جهانی، امکانات بیشتری برای کنترل بحران در اختیار جامعهی ما میگذارد،
تامین فوری تجهیزات پزشکی بهویژه امکانات پوششی قوی برای تمامی کادر پزشکی و درمانی و پرسنلِ بیمارستانها و ایجاد انگیزههای مثبت برای آنان. در مورد امکانات پوششیِ با کیفیت، میتوان از سازمان بهداشت جهانی و چین کمک گرفت. همچنین با توجه به احتمال افزایش روزافزون مبتلایان در چند روز آینده و احتمال کمبود جا در مراکز درمانی، لازم است با تجهیز سریع ساختمانهای بلااستفادهی نهادهای دولتی و عمومی، در شهرهای مختلف، این کمبود را جبران کرد،
وزیر بهداشت و درمان، در مقام رئیس کمیته بحران کرونا، اعلام کرده است که به جای قرنطینه مکانی، اکیپهای کنترل مسافران، در معابر ورودی شهرها مستقر خواهند شد تا بیماران آلوده به ویروس را شناسایی و قرنطینه کنند. با وجود این، بنابر تجربهی کشورهای چین، کرهجنوبی و ایتالیا، مطمئنترین راه برای کاهش قابل توجه سرعت اشاعه ویروس، قرنطینهکردن شهرهایی است که بیشترین آلودگی به کرونا را دارند.
در مورد اکیپهای کنترل مسافران، بهتر است اولویت به استقرار آنها در معابر خروجی شهرها داده شود تا در صورت مثبت بودن جواب تست، افراد مشکوک به بیماری، در همان شهر، تحت مراقبتهای درمانی و قرنطینهای قرار بگیرند. اکیپهای مستقر در معابر ورودی میتوانند نقش مکمل را داشته باشند؛ به ویژه در مورد افرادی که در مسیر بین دو شهر حرکت میکنند،
کلام آخر خطاب به هموطنان گرامی و اصحاب رسانه از جمله رسانه اجتماعی است. کنترل بحران کرونا، بدون همکاری جمعی امکان ناپذیر است. در این شرایط خاص، اخلاق و مسئولیت فردی با اخلاق و مسئولیت اجتماعی در هم تنیده است. نه تنها با رعایت اصول بهداشتی اعلام شده و ماندن در خانه و پرهیز از سفر، باید مراقب جان خود و خانوادهی خود باشیم، بلکه باید در حفاظت از جان دیگران نیز کوشا و مراقب باشیم. سرنوشت همهی ما به یکدیگر گره خورده است. در صورت بیتوجهی به موارد مذکور، زمینهی شیوع ویروس و رساندن ان به مرز کنترلناپذیر را فراهم میکنیم.
در همینراستا، اگر از دیگران انتظار داریم با ما رفتارهای فرصبطلبانه و کاسبکارانه نداشته باشند، به همین میزان مسئولیت رعایت چنین رفتاری بر دوش تک تک ما نیز سنگینی میکند. موقعیت حساس و خطیر کنونی را میتوانیم تبدیل به فرصت خوبی برای تقویت مسئولیتپذیری اجتماعی و مهرورزی به یکدیگر و به کشور عزیزمان ایران کنیم.
انتشار اخبار نادرست و ایجاد هول و هراس، در شرایط خطیر کنونی، میتواند با افزایش استرس و کاهش سیستم ایمنی بدن هموطنان گرامی، آنان را در برابر این ویروس آسیبپذیرتر کند. بنابراین، بر عهده اصحاب رسانه است که ضمن اطلاعرسانی صحیح، مانع از افزایش بیمورد استرس اجتماعی بشوند.
با آرزوی کنترل سریع بحران و سربلندی برای مردم عزیز ایران. پرداختن به سیاستهای بلندمدت و کوتاهمدتِ موجدهی کژکارکردیهای جدی نظام سلامت و مدیریت بحران را به زمانی دیگر، بعد از عبور از این پیچ خطیر، واگذار میکنیم.
اسامی امضا کنندگان:
- اجلالی، پرویز، جامعه شناسی، موسسه عالی مدیریت و برنامه ریزی
- احمدنیا، شیرین، جامعه شناسی، دانشگاه علامه طباطبایی
- اسماعیلی امین، حمید، اقتصاد و روابط بینالملل، جهاد دانشگاهی
- اشرفی موغاری، وحید، اقتصاد رفتاری، دانشگاه دوک
- افتخاری، عبدالرضا رکنالدین، جغرافیا، دانشگاه تربیت مدرس
- ایمانی جاجرمی، حسین، جامعه شناسی، دانشگاه تهران
- بخشی، لطفعلی، اقتصاد، دانشگاه علامه
- برزگران، محسن، دندانپزشک، جراح
- پیران، پرویز، جامعه شناسی، دانشگاه علامه طباطبایی
- پیش بین، صفر، اقتصاد، دانشگاه اهواز
- تاج الدین، محمدباقر،جامعهشناسی، دانشگاه آزاد واحد مرکز
- تاجیک اسماعیلی، عزیزاله، روانشناسی، دانشگاه خوارزمی
- جامساز، محمود، اقتصاددان مستقل
- جلایی پور، حمیدرضا، جامعه شناسی، دانشگاه تهران
- جنتی، ابوالفضل، اقتصاددان مستقل
- جواهری، فاطمه، جامعه شناسی، دانشگاه خوارزمی
- حساس خواه، ژاله، آموزش زبان انگلیسی، دانشگاه گیلان
- حیدری، حسن، اقتصاد، دانشگاه تربیت مدرس
- حیدری،جواد، علوم سیاسی، دانشگاه شاهد
- خلجی،عباس، علوم سیاسی، پژوهشگاه علوم انسانی
- خلیلی، اسماعیل، پژوهشگاه فرهنگ هنر و ارتباطات
- دلاوری،ابوالفضل، علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبایی
- دینی ترکمانی، علی، اقتصاد و سیاستگذاری، موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی
- راغفر، حسین، اقتصاد، دانشگاه الزهرا
- رحمانیزاده دهکردی، حمیدرضا، علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبایی
- رضا نصیری حامد، علوم سیاسی، دانشگاه تبریز
- رضازاده، علی، اقتصاد، دانشگاه ارومیه
- رفیعی، حسن، روانپزشکی، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی
- زارع، بیژن، جامعه شناسی، دانشگاه خوارزمی
- زروکی، شهریار، اقتصاد، دانشگاه مازندران
- سراجزاده، سید حسین، جامعهشناسی، دانشگاه خوارزمی
- شیانی، ملیحه، جامعه شناسی، دانشگاه تهران
- صادقی، محمود، حقوق، دانشگاه تربیت مدرس
- صالحی،سید جواد، علوم سیاسی، دانشگاه شیراز
- صفرزاده، اسماعیل، اقتصاد، دانشگاه الزهرا.
- صوفی مجیدپور، مسعود، اقتصاد، دانشگاه آزاد فیروزکوه
- طالقانی، حسین، اقتصاد، مترجم
- عبدالکریمی، بیژن، فلسفه، دانشگاه آزاد
- عبدی، محمد، اقتصاد، دانشگاه مازندران
- علیزاده، غلامرضا، جامعهشناس، دانشگاه علامه طباطبایی
- عمران، علی، پزشک، متخصص پوست و مو
- فاضلی، نعمتاله، مردم شناسی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
- فراهانی، علینقی، روانشناسی، دانشگاه خوارزمی
- قبادی، علیرضا، مردم شناسی، دانشگاه خوارزمی
- کاظمی، سیمین، پزشک وجامعهشناس
- کاویانی، مراد، جغرافیای سیاسی، دانشگاه خوارزمی
- کردبچه، حمید، اقتصاد، دانشگاه الزهرا
- کریمی، زهرا، اقتصاد، دانشگاه مازندران
- کسرایی،محمد سالار، علوم سیاسی، پژوهشگاه علوم انسانی
- کولایی، الهه، علوم سیاسی، دانشگاه تهران
- محمدزاده، یوسف، اقتصاد، دانشگاه الزهرا،
- محمودزاده، محمود، اقتصاد، دانشگاه آزاد فیروزکوه
- مرادی، علیرضا، روانشناسی، دانشگاه خوارزمی
- مرشدیزاد، علی علوم سیاسی، دانشگاه شاهد
- مفتخری، حسین، تاریخ، دانشگاه خوارزمی
- مقصودی، مجتبی،علوم سیاسی، دانشگاه آزاد تهران
- ملک السادتی، سید سعید، اقتصاد، دانشگاه فردوسی مشهد
- منطقی، مرتضی، روانشناسی، دانشگاه خوارزمی
- موسوی، سید یعقوب،جامعه شناسی، دانشگاه الزهرا
- موسوی، میرطاهر، جامعه شناسی، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی
- مومنی، فرشاد،اقتصاد، دانشگاه علامه
- مهینیزاده، منصور،اقتصاد، دانشگاه یزد
- میری، سیدجواد، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
- نعیمی جورشری، عباس،جامعهشناسی
- نفیسی، نهال، جامعه شناسی، دانشگاه علامه طباطبایی
- نیکو اقبال، علیاکبر، اقتصاد، دانشگاه تهران
- همتی،ایرج، علوم سیاسی، نویسنده و مترجم
- یارمحمدتوسکی، مریم، جامعه شناسی، دانشگاه آزاد اراک