در کوبا چه می گذرد؟ سیاست یکسان سازی واحد پول، با اقتصاد این کشور چه کرده است؟ آمریکا با کوبا چه می کند؟ مسلما واشنگتن بر سر مردم کوبا بمب نمی ریزد اما با تداوم محاصره اقتصادی و تحریم، دولت کوبا را وادار به واکنش و تجربه ی راه های نرفته می کند، راه هایی که گاه به جای عبور از بحران و تسکین درد مردم ، تحمل شرایط را دشوارتر می سازند و ساکنان کوبا را به ترک کشور، تنها دریچه ی تنفسی که واشنگتن به روی آنان باز گذاشته است سمت می دهد.
***
مشاجره ای در یکی از خیابانهای کارلوس سوم، یکی از شریانهای اصلی هاوانا در می گیرد، بطوری که هیاهوی آن ، موزیکی که بی امان از بلندگوی پیاده رو روبرو پخش می شود را تحت الشعاع قرار می دهد. حدود ۵۰ نفر در گرمای خفه کننده، برای حفظ موقعیت خود در صف مبارزه می‌کنند در حالیکه بعضی‌ها، محتاطانه سعی می‌کنند کمی جلو بیفتند. موضوع چیست ؟ این صف خرید یکی از بسته های پنج تایی سوسیس است قبل از اینکه موجودی آن تمام شود زیرا چند سالی است که این جنس در کوبا تبدیل به کالای گرانبهایی شده است. میگل (۱) استاد مهندسی هسته ای در دانشگاه هاوانا منتظر « پریتوس» هایش است نامی که کوبایی ها به این سوسیس ها داده اند. او می‌گوید:« دریافتی ماهانه من ۳۷۰۰ پزو است ( ۳۰ یورو) که ۹۰ پزو را برای این سوسیس ها می پردازم. گاهی اوقات بین یک تا دو ساعت در صف می ایستیم. این وضع هر روز ماست». او ساک خریدش را باز میکند:« من نیم کیلو برنج، کمی لوبیا، یک بادمجان،یک خیار ، کمی فلفل و سه تا لیمو ترش خریدم به ۹۶۸ پزو یعنی یک چهارم حقوقم . این مواد غذایی به زحمت آذوقه سه روز ما را تأمین می کند».
کافیست سر را بلند کرده تا سنگینی حضور ساختمان قرمز و سبز رنگ مرکز خرید Plaza Carlos III که باحروف درشت خود نمایی میکند را حس کنید. هیچ صفی در ورودی این مرکز خرید وجود ندارد. افراد اندکی در راهروهای آن، در بین برنامه‌های جذاب برای کودکان، مغازه های عطر فروشی و لوازم بهداشتی و مغازه های کفاشی پرسه می زنند. برای اکثر کوبایی ها در کشوری که حداقل دستمزد ۲۱۰۰ پزو (۱۷ یورو) است قیمتهای این فروشگاه مأیوس کننده است. شامپو ۵۴۰ پزو ( ۴٫۵ یورو)، کفش ورزشی ۴۰۰۰ پزو (۳۳ یورو)، پودر لباسشویی ۸۵۰ پزو (۷ یورو).
قریب سه سال است که زندگی روزمره کوبایی ها با انتظار در صفها، مقابله با کمبود ها رقم خورده است. این جزیره، به دلیل تشدید تحریم های آمریکایی، عدم ثبات سیاسی در ونزوئلا که اصلی‌ترین پشتیبان مالی کوبا تا اواسط سالهای ۲۰۱۰ بود و همه گیری کرونا، یکی از جدی ترین بحرانهای تاریخ معاصر را پشت سر می گذراند. کوبا که به درآمد حاصل از گردشگری وابسته است، شاهد تنزل تولید ناخالص ملی ۱۱ درصدی بود زیرا در طول همه گیری کرونا مجبور به بستن مرزهایش از اول آوریل تا ۱۵ نوامبر ۲۰۲۰ شد . علی‌رغم رونق مجدد ( در پایان ماه ژوئن ۲۰۲۳ تعداد ۱٫۶ میلیون گردشگر از کوبا بازدید کردند) اقتصاد کوبا مانند یک مزرعه ویران بنظر می رسد.
« بدترین لحظه ممکن برای اجرای سیاست یکسان سازی پول»
در چنین شرایطی که زمان مناسبی برای اتخاذ یک سیاست متهورانه نبود، دولت تصمیم گرفت یکی از اصلاحات عمده وعده داده شده توسط آقای رائول کاسترو، رئیس جمهور ۲۰۱۸-۲۰۰۶ (۲) را اجرا کند: یکسان سازی واحد پول در جزیره‌ای که از دیر باز دارای دو واحد پولی مجزا بوده است. این روند از اول ژانویه ۲۰۲۱ آغاز شد – اقدامی که در یک موقعیت ایده‌آل هم دردسر ساز می‌شد – و بحران را تشدید کرد و یک عنصر درون زا به هرج و مرج اقتصادی که در ابتدا توسط واشنگتن سازماندهی شده بود، اضافه شد.
از سال ۱۹۹۴ CUP ( پزو کوبایی) و CUC ( پزو قابل تبدیل که عمدتا در خدمات توریستی و فروش کالاهای وارداتی به ارزش ثابت یک دلار ) در جزیره کوبا درگردش بودند. پزو قابل تبدیلCUC از سال ۱۹۹۳ در پاسخ به مشکلات ناشی از سقوط اتحاد جماهیر شوروی و بویژه برای تقلیل کاهش ارزش پول ملی و جذب دلار هایی که بطور مجاز در کوبا در گردش بودند طراحی شد. کارملو مسا لاگو، اقتصاددان توضیح می‌دهد که وجود دو ارز «عدم توازن در قیمتها، تمایل به افزایش واردات و کاهش صادرات را ایجاد میکند».برخی از مغازه‌ها و رستوران‌ها فاکتور خود را منحصراً به پزو قابل تبدیلCUC ارائه میدادند. در این دوره، افرادی که در حوزه گردشگری کار می کردند و از طریق حقوق یا انعام خود، CUC دریافت می کردند، بسیار بهتر از دیگران زندگی می کردند. پدیده ای که بسیاری از پزشکان، استادان و مهندسان را به سمت فعالیت های سودآورتر از جمله رانندگی تاکسی سوق داد.
آقای خوزه لوئیس رودریگز که از سال ۱۹۹۵ تا ۲۰۰۹ وزیر اقتصاد بود(۳)، به یاد می آورد که در اوایل سال ۱۹۹۷، کنگره حزب کمونیست کوبا « مقرر کرد که ما باید به سمت یکسان سازی مجدد پولی حرکت کنیم». سرانجام در ۱۰ دسامبر ۲۰۲۰ بود که روزنامه رسمی، حذف CUC را اعلام کرد.آقای میگل دیاز کانل که از سال ۲۰۱۸ در مقام ریاست جمهوری است ،در سال ۲۰۲۰ اطمینان داد که «کوبا در تدارک یکسان سازی پول است که به تثبیت شرایط اقتصادی جزیره کمک خواهد کرد» (۴). اما اولین ارزیابی از شرایط در تضاد با این اظهارات بود. یکسان سازی پول منجر به کاهش ارزش پول ملی شد و رسماً از ۲۵ پزو به ۱۲۰ پزو به ازاء ۱ دلار رسید. در واقع، در خیابان دلار با ۲۵۰ پزو مبادله می‌شود. مردم عواقب این شرایط را مورد پرسش قرار دادند خصوصا خطرات ناشی از چنین سیاستی از قبل شناسایی شده بود. آقای دیاز کانل هشدار داده بود:« اجرای این تصمیم خالی از خطر نیست، یکی از اصلی‌ترین آنها ایجاد تورم بالاتر از حد انتظار است که با کاهش عرضه همراه می‌شود». در واقع، قیمت ها صعود انفجار آمیزی کردند. برای جبران آن، حقوق و مستمری بازنشستگی افزایش یافت، اما متناسب با افزایش قیمتها و برچسب کالا ها نبود. آقای کارلوس انریکه گونزالس گارسیا، مدیر راهبردی و هماهنگی سیاست‌های اقتصاد کلان وزارت اقتصاد و برنامه‌ریزی می‌گوید: «فکر می‌کنم این بدترین لحظه ممکن برای اجرای سیاست یکسان سازی پول بود».
«شماره های ۴۰۰ تا ۵۵۰، ۱۲ ژوئن ساعت ۹:۳۰ صبح تشریف بیاورید»
در ژوئیه ۲۰۲۰، ساز و کار جدیدی برای جذب ارزهای خارجی وارد چرخه شد: یک ارز مجازی (بدون اسکناس یا سکه)، به نام «ارز قابل تبدیل آزاد» (MLC) که قیمت آن به دلار مرتبط است، به ازای یک به یک. استفاده از ارز منوط به داشتن یک کارت خاص است که با حسابی که با سپرده گذاری ارزی در بانک سرمایه گذاری می‌کنید مرتبط است: دلار، یورو، ین، پوند استرلینگ و غیره. از سوی دیگر، خرید MLC با پزو کوبا بسیار پیچیده است.بنابراین شما باید … مقداری ارز را به دست آورید. حتی کافه تریاهایی که کوکاکولا خود را به پزو کوبایی می فروشند، باید بطری های خود را با MLC خریداری کنند. بنابراین ایجاد این ارز به صورت مکانیکی به معنای وجود بازار سیاه ارز در سراسر کشور است – که ضرورتا باعث افزایش تورم می شود.در ابتدای سال ۲۰۲۰ یورو به طور رسمی حدود ۳۰ پزو در بانک مبادله شد. قیمت آن در خیابان ۸۰ پزو بود.
این شوک اقتصادی با کمی تفاوت یادآور دورانی بود بنام« دوران ویژه در زمان صلح»، تعبیری که در آن زمان توسط صاحبان قدرت برای کمبود هایی که پس از سقوط اتحاد جماهیر شوروی بوجود آمده بود مطرح شد. آقای رودریگز تأکید می کند: « دوران ویژه، بر مصرف مردم تأثیر گذاشت و موجب کاهش آن گشت، اما توزیع ثروت، عادلانه تر بود. از آن زمان، نابرابری ها در جامعه افزایش یافته است. برخی از مردم شاهد بهبود سطح زندگی خود هستند به ویژه کسانی که در بخش گردشگری فعایت دارند، اما بخش بزرگی از جامعه در شرایط سختی قرار گرفته است. علاوه بر این، در دهه ۱۹۹۰، ما به مدت بیست سال از وضعیت اقتصادی مساعد برخوردار بودیم. اکنون ما از بیست سال بحران بیرون آمده‌ایم و خستگی این سالها روی هم انباشته شده است ».
مانوئل صبورانه در ماشین جیپ دو نفره قرمز قدیمی خود با دو لاستیک زاپاس در عقب مشغول عرق ریختن است. فقط ده ماشین جلوتر از او است و او می تواند در پمپ بنزین تانگانا، رو به روی ساحل معروف Malecón هاوانا، باک خود را پر کند. حداکثر مجاز ۴۰ لیتر است. بیست روز قبل، او با حدود سی مشتری دیگر در همان مکان، بطور فشرده، جمع شده بودند. مانوئل شماره ۴۲۲ را برای نوبت خود دریافت کرد. او اسم خود را در کانال تلگرام گروه کاپه تانگانا نوشته است که در آنجا مشتریان بر اساس ورود سوخت، فراخوانده می‌شوند. او پیامی که در موبایل خود دریافت کرده است را به ما نشان می‌دهد: «شماره های ۴۰۰ تا ۵۵۰، ۱۲ ژوئن ساعت ۹:۳۰ صبح تشریف بیاورید». و می گوید «بسته به اینکه چقدر سوخت وجود دارد و چند ماشین به آن نیاز دارند، با افراد بیشتر یا کمتری تماس می گیرند». ساعت ۱۱:۳۰ صبح است، در طول بیست روز انتظارش، این کارگر خویش فرما ۴۸ ساله، که لوازم جانبی برای برگزاری جشن تولد اجاره می دهد، مجبور شد با اتوبوس به محل کار خود برود. «به جای ده دقیقه با ماشین، یک ساعت طول کشید». ظهر بالاخره نوبت به او رسید. وی پس از پرداخت ۹۳۷ پزو با ۳۱ لیتر بنزین رفت. در خیابان مجاور دو مرد با استفاده از شلنگ، باک های بنزین خود را در قوطی های سفید، خالی می کنند و رفت و آمدهای اطراف را زیر نظر دارند تا پلیس متوجه آنها نشود. آنها این مایع با ارزش را بعداً به کسانی که وقت صف کشیدن ندارند، با قیمت بالا دوباره می فروشند. کوبا با کمبود مواد سوختی روبروست.تحریم های اعمال شده از طرف ایالات متحده آمریکا از سال ۱۹۶۲ بطور مستمر و برنامه‌ریزی شده موجب کمبود می‌شود (۵). کمبود بنزین ، مانع حمل و نقل مواد غذایی، فعالیت آمبولانسها، فعالیت نیروگاه های ترمو الکتریک (که قطعی مکرر برق را بوجود می‌آورد) شده و اختلال در حمل ونقل عمومی را ایجاد می کند.
پس از یک دوران گشایش در دوره دوم ریاست جمهوری باراک اوباما (۲۰۱۷-۲۰۱۲)، آقای دونالد ترامپ به محض ورود به کاخ سفید، ۲۴۳ اقدام جدید تحریمی را وضع کرد. تنها در سال ۲۰۱۹، ۵۴ قایق و ۲۷ شرکت نفتی به دلیل انتقال نفت به کوبا محکوم شدند(۶). همچنین در سال ۲۰۱۹، وزارت خزانه داری ایالات متحده ۳۴ کشتی از شرکت نفتی Petroleos de Venezuela و همچنین Ballito Bay Shipping Incorporated (مرکز آن در لیبریا) و ProPer In Management Incorporated مستقر در یونان را تحریم کرد.
در نبودکامیون، باید بگذارم میوه هایم از بین بروند
آقای ترامپ دامنه تحریم را گسترش داد تا بتواند اشخاص حقوقی یا حقیقی را که در شرکت های آمریکایی سابقاً ملی شده در دوران انقلاب، سرمایه گذاری می کنند به دادگاه بکشاند. حواله های خارج از کشور (یا «رِمِساس remesas»، سومین منبع ارز خارجی کشور) ناگهان به ۱۰۰۰ دلار در هر سه ماهه محدود شد، در حالی که تا آن زمان نامحدود بود.ارسال این حواله ها در زمان اوباما در تقویت اقتصاد کوبا نقش بسزایی داشت. به وسترن یونیون( شرکتی که حواله ارسال میکند.م.) دستور داده شد که فعالیت خود را در کوبا متوقف کند. در دوران مسئولیت آقای ترامپ، بیست و دو مجازات علیه بانک ها یا سازمان های مالی متهم به نقض قوانین آمریکا اعمال شد: در سال ۲۰۱۸، بانک فرانسوی Société Générale به دلیل تراکنش مالی با کوبا، سودان، و ایران بیش از یک میلیارد دلار جریمه شد.
چند روز قبل از ترک کاخ سفید، آقای ترامپ کوبا را در فهرست کشورهای حامی تروریسم قرار داد به این دلیل ساده که هاوانا میزبان مذاکرات صلح بین نیروهای مسلح انقلابی کلمبیا (FARC) و دولت کلمبیا در سال ۲۰۱۶ بود. آقای رودریگز تاکید می کند که کشور نروژ که ضامن این توافق بود، به هیچ چیز متهم نشد. کوبا همچنین از استرداد اعضای چریک های ارتش آزادیبخش ملی (ELN، یکی دیگر از گروه های مسلح کلمبیایی) که پس از تعلیق مذاکرات در سال ۲۰۱۸ با دولت کلمبیا، در کوبا مانده بودند، خودداری کرد. انتخاب آقای جو بایدن به ریاست جمهوری در سال ۲۰۲۰، منجر به حذف سقف ۱۰۰۰ دلاری برای ارسال remesas و اعطای برخی تسهیلات برای دریافت ویزا شد.بر اساس گزارش مجمع عمومی سازمان ملل متحد، پیامد تحریم های بین سپتامبر ۲۰۲۱ و اکتبر ۲۰۲۲، زیان ۶.۳ میلیارد دلاری است (۷).
جاده لاس مُسکاس پر از درختان موز، درختان انبه و درختان گل مور است، درختانی که از برگ هایشان نور قرمز ساطع می شود. در این حومه در مجاورت شهر سینفوئگوس، یک مطب پزشکی روبروی مدرسه ای قرار دارد که روی نمای آن چهره ارنستو «چه گوارا» را نشان می دهد. کوه های اسکامبری (جایی که چریک پر آوازه ، چه گوارا در سال ۱۹۵۸ در آنجا اردو زده بود) افق را در بر می گیرند. پایین تر، یک مسیر خاکی به یک مزرعه منتهی می شود. در پشت درختچه های بلند، زنگ ها به آرامی به صدا در می آیند. ساعت ۱۰ است و خورشید به زودی اوج می گیرد. یونی، مردی قد بلند با موهای تیره، با لباس کار آبی رنگ، کمربند و چکمه‌هایی که شلوارش را در آن فروبرده بود با کلاه پرچم کوبا بر سر، مزرعه‌اش را با استفاده از دو گاو بزرگ سیاه و گاوآهن‌هایی که به اطراف آویزان کرده است، شخم می‌زند.
او در زمین سه هکتاری خود خیار، ذرت، مانیوک، سیب زمینی شیرین و انبه می کارد. در فصل بارندگی، برنج می کارد. فصل خشک زمان کشت لوبیاست. هشت گاو ماده ، شیر می دهند. محصولات به دولت فروخته می‌شود و سپس در شهرها و روستاهای اطراف توزیع می شود. وی می‌گوید: «مردم در مناطق شهری به آنچه ما به آنها می دهیم وابسته هستند. ما دوست داریم بیشتر تولید کنیم اما منابع نداریم. این کار را برای مردم سخت می کند، زیرا همیشه هر چیزی را که می خواهند پیدا نمی کنند و کمبود ارزاق موجب بالا رفتن قیمتها می‌شود. به دلیل محاصره [اصطلاحی که کوبایی‌ها معمولاً برای اشاره به تحریم آمریکا استفاده می‌کنند]، ما نمی‌توانیم سیستم‌های آبیاری، ماشین‌هایی که گیاهان را ریشه کن می‌کنند یا حتی سوخت کافی برای راه‌اندازی تراکتورها وارد کنیم. چهار ساعت طول می کشد تا با گاوها کاری را انجام دهم که ماشین ها در پانزده دقیقه انجام می دهند. با یک کامیون می توانستم تمام انبه هایی را که می بینید بچینم. گاهی اوقات باید بگذارم تا از بین بروند».
در این کشور که یکی از صادرکنندگان اصلی شکر بود، طلای سفید کمیاب است. در شهر کوچک ایفرن آلفونسو، سی دقیقه از سانتا کلارا، یک مسیر بتنی پوشیده از درختان نخل، جایی که صدای وزوز حشرات طنین انداز می شود، به یک مجموعه ظاهراً متروکه که از ورق های سبز فلزی ساخته شده منتهی می شود: کارخانه تولید قند. هیچ دیواری ندارد. داخل آن نمایان است که از دندانه ها و لوله های زنگ زده ساخته شده است. علامت «احتیاط» در مورد خطر هشدار می دهد. در بالا، دودکشی با مهر «Ifraín Alfonso» رو به آسمان است. چند متر دورتر، ویلای مدیران سابق (خانواده اسپانیایی) که اکنون به خرابه ای مبدل شده دیده می شود. در پایین کارخانه، رافائلا با پسرش در خانه کوچکی با یک باغچه زندگی می کند. این زن شصت ساله در سال ۱۹۸۰ در کارخانه قند و در بخش برنامه ریزی شروع به کار کرد. او با تأسف می‌گوید:« این مرکز از نظر کمیت قند استخراج شده یکی از بهترین ها بشمار می‌رفت. ما از زمین و نیشکر با کیفیتی برخوردار هستیم. تحریم ها ما را مجبور کرد بسیاری از کارخانه ها را ببندیم. ما نمی توانیم قطعات یدکی برای حفظ و نگهداری کارخانجات وارد کنیم. این کارخانه هنوز باز است اما دو سال است که کمتر از ظرفیتش تولید میکند. امسال فقط ملاس برای الکل و خوراک دام تولید کردند». نتیجه این است که شکر گران شده و بخشی از آن برای رفع نیاز، وارد می شود.
افزایش دائمی قیمت دلار در بازار سیاه
مسافرانی که در اتوبوس عازم سن میگوئل دل پادرون جمع شده بودند، همگی در «لا کوویتا» پیاده می شوند. خیابان اصلی این شهر واقع در حومه هاوانا شلوغ است.اتوبوس از یک مسیر گل آلود پر از زباله عبور می کند. صدها نفر هجوم آوردند.اینجا همه چیز یافت می‌شود لباس،غذا، پنکه. لاکوویتا(La cuevita) یکی از بازار های سیاه کوباست که بعد از همه گیری کرونا و یکسان سازی پول و افزایش صعودی تورم حاصل از آن، بسرعت در نقاط مختلف کشوردر حال گسترش است.
زنی مو قرمز با خواهر و دوستش بسته های دارویی را در پیاده رو پهن کرده‌اند. وی توضیح می دهد: «محصولات دارویی از خارج می آیند. اما داروخانه ها خالی است، بنابراین ما آنها را اینجا می فروشیم. » در کوبا، دارو ارزان است، البته اگر گیرتان بیاید. به عنوان مثال، در لاکوویتا(La cuevita) ، یک جعبه استامینوفن ۲۰۰ پزو قیمت دارد، در حالی که در داروخانه ها ۷۰ پزو است. ارنستو ۴۵ ساله ، با نگاهی خسته، بسته های پوشک بچه را عرضه می کند. این وکیل آموزش دیده، از سال ۲۰۲۰ هر روز دو تا سه ساعت در راه است تا به اینجا برسد. او می گوید «قبل از شیوع کرونا، نیازی به انجام این کار نداشتم. ولی بعد از کرونا، همه چیز سخت تر شده است. بنابراین هر چه که بدستم برسد می آورم. مثل این بسته های پوشک که هرکدام را ۵۰۰ پزو خریدم و ۶۵۰ پزو می فروشم. هر ماه ۵۰۰۰ یا ۶۰۰۰ پزو درآمد دارم اما این برای من کافی نیست تا درست زندگی کنم. »
در میدان روبه‌رو، گروهی از مردم در محاصره کیسه‌های باد کرده، منتظر اتوبوس خود هستند. پس از خرید محصولات در هاوانا، این اجناس را در استان های دیگرکه جنس کمتری به نسبت پایتخت عرضه می شود،به قیمت اغلب بالاتر، می فروشند. دنی، ۵۲ ساله، با موهای بلوندش که با گیره ای جمع شده بود و گردن عرق کرده اش، همان روز صبح از پریکو (در استان ماتانزاس، حدود صد کیلومتر دورتر) آمده است. ساک های خرید مشکی‌اش انباشته از اسپاگتی و لوازم برقی خانگی است تا در شهرش بفروشد.او می گوید: «امروز ساعت ۴ صبح حرکت کردم و ساعت ۷ صبح اینجا بودم». ظهر است و او در حال بازگشت است. «تا سال ۲۰۱۹، بازار سیاه وجود داشت اما حاشیه‌ای بود. با یکسان سازی پولی، نرخ ارز از ۲۵ پزو به ۱۲۰ پزو برای هر دلار افزایش یافت که بطور غیر رسمی به ۲۰۰ پزو هم می رسد». جوئل ماریل دومنک، وزیر سابق اقتصاد، می‌گوید:« ریشه کن کردن اقتصاد غیررسمی در شرایط فعلی دشوار است. بنابراین مردم راه حل های دیگری پیدا می کنند. »
جزیره ای مملو از استعدادها که ساکنانش آن را ترک می کنند
ظهور ۳G در پایان سال ۲۰۱۸ (قبلاً کوبایی ها فقط از طریق WiFi در پارک ها به اینترنت دسترسی داشتند) فرصت های جدیدی را برای اقتصاد موازی باز کرد. دیگو ۳۲ ساله در تلفن خود ، تمام گروه های تلگرام و واتس اپ که در آنها ثبت نام کرده است را مرور می کند. ۶۵ هزار نفر عضو «Timbirichi Habana» هستند (Timbirichi یک مغازه کوچک است که از همه چیز و به مقدار کم می فروشد: آبنبات چوبی، کابل تلفن، مسواک، سیگار و غیره). در این گروه ها، شرکت کنندگان در مورد مایحتاجشان سوال می کنند: «سلام، از کجا می توانم پنیر پیدا کنم؟ » ، «آیا کسی می تواند به من بگوید یک مرغ کامل، یک لیتر روغن و شیر کنسرو شده را از کجا بخرم؟ » یا: «یورو را به قیمت ۱۹۳ پزو می خرم». دیگو برای ما توضیح می‌دهد: «در سالهای اخیر، گروه‌ها تخصصی‌تر شده‌اند: دارو، غذا، یخچال، دوچرخه. تبادل اطلاعات باعث می‌شود که گاهی مانند یک بازار عمل کنند. او توضیح می دهد:« بعضی ها از یک کشاورز کاهو، از کشاورز دیگر گوجه فرنگی و گویاو ( میوه محلی) می خرند و سپس بصورت متمرکر می فروشند ». فروشندگان لیستی از محصولات موجود را با قیمت هایشان ارسال می کنند: «ما لوازم آرایشی با کیفیت بالا، عطرهای زنانه و مردانه، مداد، کرم های ضد چروک را ارائه می دهیم» یا «ما همه داروها را وارد می کنیم: Enalapril، Sulfaprim، Salbutamol، Amoxicillin و غیره. » از سال ۲۰۲۰، وب سایت های فروش محصولات غذایی که در خارج از کشور تشکیل شده اند، چند برابر شده است. روش کار به این صورت است: خانواده ای که در خارج از کشور زندگی می کند، هزینه محصولات (کسانی که در کوبا هستند) را با کارت اعتباری خود پرداخت می کند. سپس محصول به آدرس مشخص شده تحویل داده می شود. دیگو که برادر بزرگش در آرژانتین زندگی میکند می‌گوید: «در سال ۲۰۲۰، صف ها از ساعت ۳ یا ۴ صبح شروع به تشکیل شدن می کردند. بنابراین این سایت ها بوجود آمدند. آنها مانند مشاغل خانوادگی عمل می کنند: کوبایی ها محصولات فروشگاه های خود را از طریق این سایت ها با قیمت بالاتر می فروشند. با این روش نیازی به صف بستن نیست اما مستلزم آن است که یکی از اعضای خانواده مقیم خارج از کشور باشد که بتواند پول پرداخت کند».
چنین وضعیتی باعث اعتراضات در ۱۱ ژوئیه ۲۰۲۱ شد که بزرگترین اعتراضات در ۳۰ سال گذشته بود و همچنین موج عظیم مهاجرت را در پی داشت. در سال ۲۰۲۲، بیش از ۲۰۰ هزارکوبایی به اروپا، آمریکای لاتین پرواز کردند یا با یک قایق موتوری به سمت ایالات متحده حرکت کردند. کارولینا با دوستش الیزابت در یک ماشین آمریکایی آبی فیروزه ای قدیمی، می خندند. او قصد دارد با ورود غیر منتظره خود، خانواده اش را سورپریز کند. یک سال و هفت ماه پیش، او تحصیلات خود را در زمینه توسعه اجتماعی-فرهنگی قطع کرد تا با پسر ۷ ساله و همسرش به مونیخ برود.وی توضیح می دهد:« تا قبل از سال ۲۰۲۰، هرگز به رفتن فکر نمی کردم. تا اینکه کووید از راه رسید. از آن زمان همه چیز به بیراهه رفت. همه دوستان من از دانشگاه رفته اند… کوبا جزیره استعدادهاست. انقلاب مردم را باسواد کرد و متخصصان عالی تربیت کرد. اما من می خواهم به پسرم کیفیت زندگی بهتری بدهم، بستنی بخورد، اسباب بازی داشته باشد». او مانند بسیاری از کوبایی‌های دارای مدرک تحصیلی که جزیره خود را ترک کرده‌اند، امروز در یک رستوران در مونیخ ظرفشویی می کند.
محاصره ی اقتصادی و سیاست تحریم و تنبیه جمعی ساکنان کوبا توسط آمریکا چه نقش و سهمی در سرنوشت کارولینا و سایر شهروندان “جزیره استعدادها دارد؟
۱- اکثر مخاطبین ما ترجیح میدادند ناشناس باقی بمانند
۲- بین ۲۰۰۶ تا ۲۰۰۸د بصورت موقتی
۳- مقاله « کوبا بازارِ… بدون سرمایه داری را می خواهد»، لوموند دیپلماتیک، اکتبر ۲۰۱۷ https://ir.mondediplo.com/2017/10/article2858.html
۴- « Unificación monetaria ayudará a estabilizar la economía », EFE, 24 janvier 2020
۵- Lire Salim Lamrani, « Petite histoire d’un embargo », dans Manière de voir, n° ۱۵۵, « Cuba, ouragan sur le siècle », octobre-novembre 2017.
۶- « Right to live without a blockade. The impact of US sanctions on the Cuban population and women’s lives » (PDF), Oxfam, Oxford, mai 2021.
۷- « L’Assemblée générale entame son débat sur le blocus contre Cuba et vote la résolution sur la CPI », communiqué du 2 novembre 2022.
- این مقاله توسط Maïlys Khider روزنامه نگار نوشته شده و رویا شریفیان آن را برای لوموند دیپلماتیک به فارسی ترجمه کرده است.
