لیور آمیهای، رهبر اصلی سازمان صلح حالا، در گفتگویی که در اومانیته منتشر شده، از اضطرابی که جامعه اسرائیلی را فرا گرفته می‌گوید. او از راه‌حل تشکیل دو دولت حمایت می کند.
لیور آمیهای مدیر اجرایی صلح حالا است، یک سازمان غیر دولتی اسرائیلی که در سال ۱۹۷۸ توسط ۳۰۰ افسر ذخیره ارتش اسرائیل تأسیس شد، هدف این سازمان این است که «از طریق مذاکره، افکار عمومی و دولت اسرائیل را متقاعد سازد رسیدن به صلحی عادلانه و پایدار بر اساس اصل “دو ملت، دو دولت” ممکن و ضروری است».
چه تغییری در اسرائیل از زمان حمله ایران به وجود آمده است؟
اسرائیلی‌ها از واکنش ایران بسیار مضطرب و نگران بوده‌اند و این نگرانی البته در آخر هفته با هشدارهای دولتی و نظامی به اوج رسید. مدارس برای یک یا دو روز تعطیل شدند. احساس اضطراب قابل لمس بود.
بحثی در داخل کابینه جنگ در جریان است و راست افراطی خواهان پاسخی به حمله ایران است. باید به فراخوان ما گوش داده شود. ما به جنگ منطقه‌ای نیاز نداریم، ما به صلح منطقه‌ای نیاز داریم، ما به توافق‌های منطقه‌ای نیاز داریم نه به جنگ‌ها.
آنچه که در شب شنبه تا یکشنبه رخ داد نشان داد که اهمیت اتحادهای دیپلماتیک چقدر مهم است. سیستم دفاعی اسرائیل به حمایت بین‌المللی وابسته است. ما شاهد ائتلافی از کشورها بودیم که توسط ایالات متحده هدایت شد، اما همچنین اردن و دیگران که از اسرائیل در این حمله پشتیبانی کردند. و من فکر می‌کنم پیامی که باید منتقل شود این است که توافقات و اتحادها برای امنیت، ایمنی و صلح منطقه‌ای مهم هستند.
«اسرائیلی‌ها بسیاری از باورهایشان را که ارتش می‌تواند آنها را محافظت کند، از دست داده‌اند.»
آیا فکر می‌کنید این ایده در بین مردم اسرائیل غالب است؟ آیا برای این امر تظاهرات می‌کنید؟
نظرسنجی‌ها نشان می‌دهند حمایت از توافق‌های منطقه‌ای بر اساس راه‌حل دو دولتی وجود دارد. در مجموع، مردم اسرائیل در حال حاضر در سردرگمی به سر می‌برند. آنها می‌خواهند به زندگی عادی خود بازگردند و از اضطراب خارج شوند. من مطمئن هستم اگر دولتی متفاوت در راس امور اسرائیل قرار داشت که این کشور را به این مسیر هدایت کند، پشتیبانی گسترده‌ای در جامعه به دست می آورد.
وضعیت در غزه را چطور تحلیل می‌کنید؟
جنگ غیرقابل تحمل است. تعداد زیادی در غزه کشته شده اند و هیچ برنامه‌ای از سوی دولت برای پایان دادن به آن وجود ندارد. به نظر می‌رسد دولت در حال اجرای عملیاتی است که وضعیت را حتی وحشتناک‌تر خواهد کرد: تعداد بیشتری سرباز به نوار غزه می روند، گروگان‌ها همچنان اسیر هستند و هیچ تضمینی برای امنیت، نه در جنوب و نه در شمال، برای ساکنان اسرائیل وجود ندارد. پس این یک وضعیت ویرانگر است، بدون اینکه از [تخریب] روابط اسرائیل با جامعه بین‌المللی صحبت کنیم.
چه تغییری در ذهن اسرائیلی‌ها از ۷ اکتبر به وجود آمده است؟
آنها بسیاری از باورهای خود را که ارتش می‌تواند آنها را محافظت کند، از دست داده‌اند. درک رو به گسترشی وجود دارد که نمی‌توان جنگی را بدون توافقات سیاسی برنده شد، که این جنگ نمی‌تواند تنها از طریق نظامی به سرانجام رسد. این موضوع بیشتر در میانه‌روها و چپ‌ها صادق است و کمتر در میان راست افراطی. نمی‌توان فقط برای بدست آوردن امنیت به مقابله با حماس پرداخت. باید چشم‌اندازی سیاسی وجود داشته باشد. مردم برای امنیت و آینده خود در اینجا بسیار نگران هستند. بسیاری نمی‌دانند چه کاری انجام دهند.
چگونه می‌توان جنگ را متوقف کرد؟ چه اقداماتی توسط «صلح حالا» در حال حاضر انجام می‌شود؟
پیام اصلی ما این است که باید درک کرد راه‌حلی وجود دارد. قبل از ۷ اکتبر، ما احساس می‌کردیم راه‌حل دو دولتی تا حد زیادی در جامعه بین الملی فرمال و تشریفاتی بود و، همزمان، برای ما بسیار دشوار بود اسرائیلی‌ها را متقاعد کنیم که مساله فلسطینی و اشغال سرزمین‌های فلسطینی موضوعی فوری است که باید به آن پرداخته شود.
در آن زمان ما در نقطه‌ای بودیم که مسئله عادی‌سازی روابط با عربستان سعودی مطرح شد. اسرائیلی‌ها فکر می‌کردند می‌توانند موضوع فلسطینی را نادیده بگیرند، به ساخت شهرک‌ها ادامه دهند. حالا آنها متوجه شده‌اند مهم‌ترین موضوع، تعارض اسرائیلی-فلسطینی است. ما باید از این موضوع برای متقاعد کردن مردم استفاده کنیم که راه‌حل در یک توافق بر اساس دو دولت است.
متاسفانه، دولت این را نمی پذیرد. در میان مردم اسرائیل، نارضایتی نسبت به راست افراطی، بزالل اسموتریچ و ایتمار بن گویر، وزرای افراطی راست، در حال افزایش است. مردم خشونت موجود در رفتار آنها و سیاست‌هایشان را می‌بینند و کمبود انگیزه آنها برای بازگرداندن گروگان‌ها را، به دلایل سیاسی، مشاهده می‌کنند.
اما به نظر می‌رسد تنها یک اقلیت از جامعه اسرائیل خواهان توقف جنگ و دستیابی به راه‌حل‌های دو دولتی است، نه؟
بله و نه. یک اقلیت به طور مستقیم به دنبال راه‌حل دو دولتی است. آنها به صورت عمومی و با صدای بلند ابراز نظر می‌کنند و سعی می‌کنند فضایی ایجاد کنند که در آن این راه‌حل مشروع شناخته شده و دولت اسرائیل به این سمت برود. با این حال، اگر به نظرسنجی‌ها نگاه کنید، اکثریت راه‌حل دو دولتی را که همچنین باعث عادی‌سازی روابط با عربستان سعودی و داشتن مرزهای امن می‌شود، پشتیبانی می‌کنند…
من مطمئن هستم، اگر سیاست کمی تغییر کند، حمایت از این مسیر افزایش می‌یابد. برخلاف ظاهر، اکثریت اسرائیلی‌ها از سیاست افراطی راست مبنی بر مستقر شدن در پایگاه‌ها و شهرک‌های افراطی ها حمایت نمی‌کنند. اگر سیاست در اسرائیل کمی تغییر کند و فشار از سوی جامعه بین المللی افزایش یابد و جنبش‌هایی مانند صلح حالا برای متقاعد کردن عموم اسرائیلیان بر راه حل دو دولتی موفق شوند، آنگاه صلح امکان‌پذیر خواهد بود.
آیا تظاهراتی برای روزهای آینده برنامه‌ریزی شده است؟
بله، به ویژه مقابل سفارت ایالات متحده. ما می‌خواهیم به جهان و آمریکایی‌ها نشان دهیم یک بخش از افکار عمومی اسرائیل از راه‌حل دو دولتی حمایت می‌کند، فکر می‌کند وقت آن است که جنگ پایان یابد، یک توافق امضا شود، گروگان‌ها بازگردانده شوند و مسیری برای دو طرف، هم برای اسرائیلی‌ها و هم فلسطینی‌ها، وجود داشته باشد.
